ជំហរចុងក្រោយរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវបានស្វាគមន៍ដោយក្រុមមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកវិភាគនយោបាយមួយចំនួន។ មន្ត្រីទាំងនោះចង់ឲ្យបញ្ចប់វប្បធម៌បែងចែកអំណាចនៅកម្ពុជា ព្រោះថា បទពិសោធន៍កន្លងមក វាមិនបានផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់ប្រជាពលរដ្ឋឡើយ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា ស្នើឲ្យមានកិច្ចពិភាក្សាមួយរវាងមន្ត្រីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីជជែកបែងចែកអំណាចនៅក្នុងរដ្ឋសភា។ លោក ហ៊ុន សែន អះអាងថា ការបែងចែកអំណាចក្នុងរដ្ឋសភានេះ ដើម្បីជៀសវាងភាពទាល់ច្រកនយោបាយក្រោយការប្រកាសលទ្ធផលបោះឆ្នោត ប៉ុន្តែលោកទាមទារធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រីបន្តទៀត ដោយអះអាងថា គណបក្សប្រជាជន ជាអ្នកឈ្នះឆ្នោត។
អ្នកវិភាគនយោបាយឯករាជ្យ លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ មានប្រសាសន៍ថា គណបក្សនយោបាយនៅកម្ពុជា គួរបញ្ចប់វប្បធម៌បែងចែកអំណាចនៅកម្ពុជា។ លោកបន្តថា កម្ពុជា មិនអាចជួបភាពទាល់ច្រកនយោបាយណាមួយឡើយ ប្រសិនបើគណៈកម្មការឯករាជ្យមួយត្រូវបានបង្កើតឡើង ដើម្បីស៊ើបអង្កេតលទ្ធផលបោះឆ្នោត។ លោកថា ប្រសិនបើការស៊ើបអង្កេតការបោះឆ្នោត បង្ហាញថា គណបក្សណាមួយឈ្នះឆ្នោតនោះ គណបក្សនោះដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល និងគណបក្សផ្សេងទៀត ក្លាយជាគណបក្សប្រឆាំងក្នុងរដ្ឋសភា៖ «ខ្ញុំអត់ចូលចិត្តនិយាយបែងចែកអំណាច ពីព្រោះសព្វថ្ងៃគិតតែពីអំណាច យើងគួរគិតថ្មីវិញទស្សនៈរបស់ពលរដ្ឋយើង»។
លោក ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា ប្រកាសគាំទ្រការបង្កើតគណៈកម្មការឯករាជ្យស៊ើបអង្កេតលទ្ធផលបោះឆ្នោត ប្រសិនបើគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) យល់ថាស្របច្បាប់ ប៉ុន្តែអគ្គលេខាធិការ គ.ជ.ប បដិសេធថា ច្បាប់មិនអនុញ្ញាតឲ្យ គ.ជ.ប បង្កើតគណៈកម្មការឯករាជ្យដែលស្នើដោយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឡើយ។
មន្ត្រីនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន បញ្ជាក់ថា លោក ហ៊ុន សែន យល់ព្រមគាំទ្របង្កើតគណៈកម្មការចម្រុះស៊ើបអង្កេតភាពមិនប្រក្រតីនៃលទ្ធផលបោះឆ្នោត លុះត្រាតែ គ.ជ.ប យល់ព្រមមុនសិន។ លោកបន្តថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នឹងពិភាក្សាបែងចែកអំណាចនៅក្នុងរដ្ឋសភា ក្នុងនាមជាអ្នកឈ្នះឆ្នោត។
របាយការណ៍បណ្ដោះអាសន្នបង្ហាញដោយអង្គការសង្គមស៊ីវិល បង្ហាញថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ឈ្នះ ៦៧អាសនៈ ចំណែកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឈ្នះ ៥៦អាសនៈ។ ប៉ុន្តែ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា អះអាងដោយខ្លួនឯងថា ឈ្នះឆ្នោត ៦៨អាសនៈ ហើយចំពោះគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ វិញ អះអាងថា ឈ្នះបាន ៦៣អាសនៈ។
លោកបណ្ឌិត ឡៅ ម៉ុងហៃ មានប្រសាសន៍ថា គ.ជ.ប មិនមានសិទ្ធិបង្កើតគណៈកម្មការចម្រុះណាមួយបានទេ ដោយសារតែបណ្ដឹងតវ៉ាទាំងឡាយស្ដីពីភាពមិនប្រក្រតីនៃដំណើរការបោះឆ្នោត គ.ជ.ប ខ្លួនឯងជាអ្នកបង្កើត។ លោកព្រមានថា ការបង្កើតឲ្យមានវប្បធម៌បែងចែក នឹងបណ្ដាលឲ្យពលរដ្ឋបាត់បង់ជំនឿទុកចិត្តលើគណបក្សនយោបាយ៖ «កត្តាដែលនាំឲ្យមានការរំលោភអំណាច។ ហើយពលរដ្ឋស្អប់ខ្ពើម យើងពលរដ្ឋមួយចំនួនដកសេចក្តីទុកចិត្តពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា»។
មន្ត្រីនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក យឹម សុវណ្ណ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ បង្ហាញជំហរថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មិនចាប់អារម្មណ៍នឹងការផ្ដួចផ្ដើមបង្កើតក្រុមការងារនឹងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដើម្បីជជែកបញ្ហាបែងចែកអំណាចឡើយ។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចង់ឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតភាពមិនប្រក្រតីនៃការបោះឆ្នោត។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក យឹម សុវណ្ណ បន្ថែមទៀតថា លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតដែលពលរដ្ឋផ្តល់ជូនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នឹងអនុញ្ញាតឲ្យគណបក្សនេះដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការបម្រើពលរដ្ឋ៖ «ជំនាន់ដែលហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច តើឈរមូលដ្ឋានអ្វី? គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានសំឡេងឡើងដល់កម្រិតមួយដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មិនអាចមើលរំលងបាន»។
លទ្ធផលបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៩៨ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ទទួលបាន ៦៤អាសនៈ ចំណែកហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បាន ៤៣អាសនៈ ហើយលទ្ធផលបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០០៣ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ទទួលបាន ៧៣អាសនៈ ចំណែកគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បានចំនួន ២៦អាសនៈ។ សម្រាប់ការបោះឆ្នោតទាំងពីរនេះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ឲ្យផ្តល់តួនាទីប្រធានរដ្ឋសភា និងតំណែងជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនឲ្យគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច។
លោក អ៊ូ វីរៈ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានជំរុញឲ្យមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គួរជួបពិភាក្សានយោបាយគ្នា ទោះបីជាកិច្ចពិភាក្សានោះមិនសំដៅការបែងចែកអំណាចក្តី។ លោកបន្តថា លទ្ធផលបោះឆ្នោតកំពុងស្ថិតនៅក្នុងភាពអាថ៌កំបាំងនៅឡើយ ប៉ុន្តែប្រសិនបើលទ្ធផលបណ្ដោះអាសន្នដែលប្រកាសដោយអង្គការសង្គមស៊ីវិលនោះជាការពិត គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ត្រូវមានតួនាទីជាប្រធានរដ្ឋសភា ដើម្បីឲ្យមានតម្លាភាពរវាងនីតិប្បញ្ញតិ និងនីតិប្រតិបត្តិ។
តាមលទ្ធផលបណ្ដោះអាសន្នប្រកាសដោយអង្គការសង្គមស៊ីវិល បង្ហាញថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ពិតជាត្រូវការគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដើម្បីអាចបើកសភាពេញអង្គនៃនីតិកាលទី៥ ខាងមុខ។
រដ្ឋធម្មនុញ្ញមាត្រា ៨២ ចែងថា រដ្ឋសភាបើកសម័យប្រជុំដំបូង ៦០ថ្ងៃ យ៉ាងយូរក្រោយពេលបោះឆ្នោត តាមការកោះប្រជុំរបស់ព្រះមហាក្សត្រ។ មុនចាប់ផ្ដើមការងាររបស់ខ្លួន រដ្ឋសភាត្រូវប្រកាសសុពលភាពនៃអាណត្តិរបស់សមាជិកនីមួយៗ ត្រូវបោះឆ្នោតជ្រើសរើសដាច់ដោយឡែកពីគ្នានូវប្រធាន អនុប្រធានរដ្ឋសភា និងសមាជិកទាំងអស់នៃគណៈកម្មការនានារបស់រដ្ឋសភា ដោយមតិភាគច្រើនដាច់ខាតនៃចំនួនសមាជិករដ្ឋសភា។
មាត្រា ៨៨ ចែងថា ការប្រជុំរដ្ឋសភា នឹងយកជាការបាន លុះត្រាតែមានកូរ៉ុមលើសពីពីរភាគបីនៃចំនួនសមាជិករដ្ឋសភាទាំងមូល សម្រាប់ការអនុម័តទាំងឡាយណាដែលតម្រូវឲ្យយកមតិភាគច្រើន ពីរភាគបីនៃចំនួនសមាជិករដ្ឋសភាទាំងមូល៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។