សង្គម​ស៊ីវិល​ព្រួយ​បារម្ភ​អំពី​ទឹក​ខ្មៅ​ជ្រលក់​ម្រាម​ដៃ​លុប​ជ្រះ

សម្ព័ន្ធ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ដែល​តាម​ដាន​ដំណើរ​ការ​បោះឆ្នោត​នៅ​កម្ពុជា បាន​រក​ឃើញ​ថា ទឹក​ថ្នាំ​ដែល​នឹង​យក​មក​ប្រើ​ក្នុង​ពេល​បោះឆ្នោត​អាច​លុប​ជម្រះ​បាន។ សង្គម​ស៊ីវិល បាន​ចាត់​ទុក​ថា នេះ​ជា​ភាព​មិន​ប្រក្រតី​មួយ​បាន​កើត​ឡើង​នៅ​មុន​ការ​បោះឆ្នោត​ចូល​មក​ដល់។

0:00 / 0:00

អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល និង​អ្នក​សង្កេតការណ៍​ដំណើរ​ការ​បោះឆ្នោត​នានា បាន​ប្រតិកម្ម​ភ្លាមៗ​បន្ទាប់​ពី គ.ជ.ប បាន​ធ្វើ​សន្និសីទ​កាសែត​មួយ​ថ្ងៃ​បង្ហាញ​ទឹក​ថ្នាំ​ជ្រលក់​ម្រាម​ដៃ ដែល​សង្គម​ស៊ី​វិល​ជឿ​ថា ទឹក​ថ្នាំ​នេះ​គ្មាន​គុណភាព ហើយ​អាច​លុប​ជម្រះ​បាន។

នៅ​ក្នុង​សន្និសីទ​កាសែត ដែល​រៀបចំ​ដោយ​គណៈកម្មាធិការ​ដើម្បី​ការ​បោះឆ្នោត​ដោយ​សេរី និង​យុត្តិធម៌​នៅ​កម្ពុជា ខុមហ្វ្រែល (Comfrel) នៅ​ថ្ងៃ​ទី២៧ កក្កដា បាន​បង្ហាញ​វីដេអូ​ខ្លី​ពី​អ្នក​សង្កេតការណ៍​របស់​ខ្លួន ដែល គ.ជ.ប បាន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ជ្រលក់​ម្រាម​ដៃ​សាក​ល្បង កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២៦ កក្កដា។ ជា​លទ្ធផល ទឹក​ខ្មៅ​នោះ​គេ​អាច​លុប​ចេញ​បាន​ទាំង​ស្រុង​ក្នុង​រយៈពេល​ដ៏​ខ្លី។

លោក ធន សារ៉ាយ ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​នាយក​អង្គការ ខុមហ្រ្វែល បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា សម្ព័ន្ធ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​តាម​ដាន​ការ​បោះឆ្នោត មិន​មាន​ចេតនា​ណា​មួយ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ឱ្យ​រាំង​ស្ទះ​ដល់​ដំណើរ​ការ​នៃ​ការ​បោះឆ្នោត​នោះ​ឡើយ។ លោក​បញ្ជាក់​ថា វា​ជា​កិច្ចការ​មួយ​ដែល​អ្នក​សង្កេតការណ៍​ត្រូវ​ធ្វើ​នៅ​ពេល​ដែល​រក​ឃើញ​ភាព​មិន​ប្រក្រតី ដើម្បី​ផ្តល់​ជូន​សាធារណជន និង​អាជ្ញាធរ ដើម្បី​ស្វែង​រក​ដំណោះស្រាយ។

លោក ធន សារ៉ាយ៖ «យើង​បាន​ស្នើ​រួច​ហើយ​នៅ​ក្នុង​អនុសាសន៍​របស់​យើង។ យើង​គ្មាន​គោល​បំណង​អ្វី​ធ្វើ​ឱ្យ​ដំណើរ​ការ​នៃ​ការ​បោះឆ្នោត​នេះ​មាន​ភាព​ច្របូកច្របល់​ទេ។ សូម​បញ្ជាក់​ជូន​ហើយ បញ្ជាក់​ជូន​ទៀត ពីព្រោះ​ដំណើរ​ការ​នៃ​អ្នក​សង្កេតការណ៍ គឺ​ថា​នៅ​ពេល​ដែល​យើង​រក​ឃើញ​នូវ​អ្វី​ដែល​ជា​ភាព​មិន​ប្រក្រតី យើង​តែង​តែ​លើក​ឡើង​ដើម្បី​ជម្រាប​ជូន​សាធារណជន ដល់​អាជ្ញាធរ​បោះឆ្នោត ដើម្បី​ឱ្យ​លោក​ជ្រួត​ជ្រាប​ទាំងអស់​គ្នា ហើយ​នឹង​រក​វិធាន​ការ​នានា ដើម្បី​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ដែល​កំពុង​តែ​ជួប​ប្រទះ​នេះ»

តំណាង​ស្ថានទូត​ឥណ្ឌា ប្រចាំ​កម្ពុជា មួយ​រូប​ដែល​បាន​ចូលរួម​នៅ​ក្នុង​សន្និសីទ​នេះ​ដែរ បាន​ឡើង​សួរ​សំណួរ​បែប​ងឿង​ឆ្ងល់​មួយ​ថា តើ​ប្រាកដ​ទេ​ថា ទឹក​ខ្មៅ​ដែល​យក​មក​សាក​ល្បង​នេះ​ជា​ជំនួយ​ពី​ប្រទេស​ឥណ្ឌា?៖ «តំណាង​ស្ថានទូត​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​យ៉ាង​ខ្លាំង ក្រោយ​ពី​ឮ​ព័ត៌មាន​ថា ទឹក​ខ្មៅ​លុប​មិន​ជ្រះ​នេះ បាន​ត្រូវ​ពិសោធ​ឃើញ​ថា លុប​ជ្រះ​វិញ។ ប៉ុន្តែ យើង​ដឹង​ថា យើង​ពិត​ប្រាកដ​ថា ជា​ទឹក​ខ្មៅ​របស់​ឥណ្ឌា ពី​នាយ​មក​ទេ? ឬ​ក៏​អាច​ទឹក​ខ្មៅ​ដែល​ប្លែក​មក​ពី​ណា ឬ​ក៏​យ៉ាង​ម៉េច? យើង​ប្រាកដ​ថា ទឹក​ខ្មៅ​មក​ពី​ឥណ្ឌា មាន​ការ​ពិសោធ​ច្រើន​នៅ​ទី​នោះ ឬ​ក៏​មាន​បច្ចេកទេស​ថ្មី អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​លុប​ជ្រះ​បាន?»

បន្ទប់​ស្ថានការណ៍​នៃ​សម្ព័ន្ធ​អង្កេត​ការណ៍​សង្គម​ស៊ីវិល អំពាវនាវ​ដល់​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត ឱ្យ​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​ពិភាក្សា​ជាមួយ​គណបក្ស​នយោបាយ​ដែល​ចូលរួម​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​អំពី​វិធាន​ការ​ដោះស្រាយ​ជា​បន្ទាន់ ចំពោះ​បញ្ហា​ទឹក​ថ្នាំ​នេះ។ លើស​ពី​នេះ​ទៅ​ទៀត សង្គម​ស៊ីវិល​ស្នើ​ឱ្យ គ.ជ.ប ត្រូវ​តែ​បើក​ចំហ​ឱ្យ​ស្ថាប័ន​មួយ​ចំនួន ជា​ពិសេស​ភ្នាក់ងារ​នយោបាយ និង​អ្នក​សង្កេតការណ៍ អាច​យក​បញ្ជី​បោះឆ្នោត​ទៅ​ផ្ទៀងផ្ទាត់​នៅ​បរិវេណ ឬ​ខាង​ក្នុង​ការិយាល័យ​បោះឆ្នោត​បាន និង​ត្រូវ​ផ្តល់​បញ្ជី​ឈ្មោះ​អ្នក​បោះឆ្នោត ដែល​ត្រូវ​បាន​ប្រើប្រាស់​នៅ​ការិយាល័យ​បោះឆ្នោត​ដោយ​មន្ត្រី​ការិយាល័យ​បោះឆ្នោត បើក​ចំហ​នៅ​ក្រោយ​ថ្ងៃ​បោះឆ្នោត ដើម្បី​បង្ហាញ​ពី​តម្លាភាព។ ក្រៅ​ពី​នេះ ទឹក​ខ្មៅ​ជ្រលក់​ម្រាម​ដៃ គួរ​តែ​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ការ​សាក​ល្បង​នៅ​ការិយាល័យ​បោះឆ្នោត ដើម្បី​ឱ្យ​ដឹង​ប្រាកដ​ពី​គុណភាព​នៃ​ទឹក​ខ្មៅ​ជ្រលក់​ម្រាម​ដៃ។

លោក អ៊ឹម សួស្តី ប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត នៅ​រសៀល​ថ្ងៃ​ទី២៧ ខែ​កក្កដា ទទួល​ស្គាល់​ថា ទឹក​ខ្មៅ​ដែល​ជ្រលក់​ដៃ គឺ​ពិត​ជា​អាច​លុប​ជ្រះ។ ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា លោក​បញ្ជាក់​ថា ការ​លុប​លាង​នោះ​មិន​អាច​បាត់​ភស្តុតាង​ឡើយ ហើយ​វា​អាច​នៅ​សេសសល់​ជាប់​ចុង​ក្រចក​ជាដើម៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖

ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។