លោក សម រង្ស៊ី អតីតប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អះអាងថា លោកមិនមែនជាទណ្ឌិតទេ ព្រោះលោកត្រូវបានកាត់ទោសដោយតុលាការអាយ៉ង។ លោកជឿថា បើតុលាការមានឯករាជ្យពិតប្រាកដនោះ អ្នកដែលគួរមានទោស គឺអ្នកកាន់អំណាចសព្វថ្ងៃទៅវិញទេ ព្រោះពួកគេបានប្រព្រឹត្តទោសបួនយ៉ាងដែលអាចចាត់ទុកថាជាទោសក្បត់ជាតិថែមទៀតផង។
លោក សម រង្ស៊ី ដែលកំពុងរងបណ្ដឹងជាច្រើនករណីនៅតុលាការ ដែលប្ដឹងដោយមន្ត្រីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្រាប់អាស៊ីសេរីកាលពីថ្ងៃពុធ ទី១៩ កក្កដា ថា លោកគ្មានទោសពៃរ៍អ្វីនោះទេ ព្រោះលោកជាអ្នកនយោបាយ ហើយមិនដែលធ្លាប់បានប្រព្រឹត្ត ឬចូលរួមក្នុងការប្រព្រឹត្តទោសណាមួយក្នុងចំណោមទោសធំៗទាំងបួនយ៉ាងរបស់អ្នកនយោបាយ។
លោក សម រង្ស៊ី រៀបរាប់ទោសធំៗទាំងនោះរួមមាន ទោសទី១ គឺការធ្វើឲ្យប្រទេសបាត់បង់ឯករាជភាព និងអធិបតេយ្យភាពជាតិ ដោយការបម្រើបរទេស ឬធ្វើជាអាយ៉ងគេ បំផ្លិចបំផ្លាញផលប្រយោជន៍ប្រទេសជាតិខ្លួនឯងឲ្យទៅជាប្រទេសរណបរបស់បរទេស។ ទោសទី២ គឺការចូលរួមធ្វើឲ្យប្រទេសជាតិបាត់បង់ទឹកដីក្នុងឋានៈខ្លួនជាអ្នកដឹកនាំសព្វថ្ងៃ។ ទោសទីបី គឺការសម្លាប់ប្រជារាស្ត្រខ្លួនឯង អាងតែខ្លួនមានអំណាច រៀបចំគម្រោងផែនការធ្វើឲ្យប្រជារាស្ត្រស្លាប់ចូលដល់សែននាក់ ដូចសម័យផែនការ «ក៥» ក្នុងសម័យរដ្ឋកម្ពុជា ដែលលោក ហ៊ុន សែន ជានាយករដ្ឋមន្ត្រី និងទោសទី៤ គឺការបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិប្រទេសជាតិដូចជាព្រៃឈើ ដែលម្ភៃឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ព្រៃឈើខ្មែរវិនាសហិនហោចអស់ស្ទើរគ្មានសល់ ដែលការបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិនេះធ្វើឡើងដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍បុគ្គល ក្រុមគ្រួសារ និងបក្សពួកគ្នាឯងនៅក្នុងបក្សកាន់អំណាចតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក សម រង្ស៊ី យល់ថា អ្នកដែលគួរមានទោស គឺអ្នកកាន់អំណាចសព្វថ្ងៃនេះឯង៖ « មកមើលអ្នកដែលចោទប្រកាន់ខ្ញុំ ថាខ្ញុំមានទោស ចុះគាត់មិនមែនខ្លួនគាត់ផង ? គាត់មានចូលរួមឬទេ គាត់មានបានទទួលទាំងបួនឬទេ ? ខ្ញុំថាបានទាំងអស់ ធ្វើឲ្យប្រទេសយើងក្លាយទៅជារណបប្រទេសមួយទៀត ប្រទេសជិតខាង ធ្វើឲ្យបាត់បង់ទឹកដី សម្លាប់ប្រជារាស្ត្រ បំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិជាតិ គឺគាត់មានទោស។ អ្នកដែលដែលកាន់អំណាចសព្វថ្ងៃមានទោសទាំងបួនហ្នឹង។ បើប្រព្រឹត្តទោសណាមួយក្នុងចំណោមទោសទាំងបួនហ្នឹង គេហៅថាក្បត់ជាតិហើយ។ អ្នកខ្លះប្រព្រឹត្តទង្វើទាំងបួនហ្នឹង។ ដូច្នេះក្បត់ជាតិបួនដង។ ហ្នឹងក្បត់ជាតិពេញទីហើយ »។
សំណើសុំធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ថ្មីស្ដីពីគណបក្សនយោបាយ ដែលរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងឈានទៅបញ្ចប់ជីវិតនយោបាយរបស់លោក សម រង្ស៊ី ឬអាចឈានទៅរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានផងនោះ ត្រូវបានបញ្ជូនដល់ដៃក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញដើម្បីពិភាក្សាសម្រេច មុននឹងដាក់ថ្វាយព្រះមហាក្សត្រដើម្បីឡាយព្រះហស្តលេខាប្រកាសឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខនេះ។
ទាំងគណបក្សប្រឆាំង និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល បានស្នើឲ្យស្ថាប័នកំពូលដែលពិនិត្យត្រឹមត្រូវនៃច្បាប់មួយនេះ និងព្រះមហាក្សត្រ កុំគាំទ្រច្បាប់របស់គណបក្សកាន់អំណាចនេះ។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន១៩ បានដាក់លិខិតទៅសមាជិកទាំងប្រាំបួនរូបនៃក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ដើម្បីស្នើសុំឲ្យស្ថាប័នកំពូលមួយនេះជួយពិនិត្យឡើងវិញលើធម្មនុញ្ញភាព នៃសំណើវិសោធនកម្មច្បាប់ថ្មីនេះ។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងនេះ បង្ហាញពីការព្រួយបារម្ភរបស់ខ្លួនថា ប្រសិនបើច្បាប់ថ្មីនេះចូលជាធរមានមែននោះ នឹងនាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ប៉ះពាល់ដល់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងអនុសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស ដែលប្រទេសកម្ពុជា ចុះហត្ថលេខាព្រមអនុវត្តតាម។
ចំណែកមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឯណោះវិញ ងាកមករកស្ថាប័នព្រះបរមរាជវាំងដើម្បីជួយអន្តរាគមន៍ដែរ។ តំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលបានធ្វើពហិការមិនចូលរួមប្រជុំអនុម័តសំណើធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ថ្មីនេះ បានដាក់លិខិតថ្វាយព្រះមហាក្សត្រនៅថ្ងៃទី១៩ ខែកក្កដា ដើម្បីសុំព្រះអង្គកុំឡាយព្រះហស្តលេខា។ អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អេង ឆៃអ៊ាង ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ច្បាប់នេះផ្ទុយនឹងព្រះរាជបំណងរបស់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ ដែលព្រះអង្គចង់ឃើញសាមគ្គីជាតិខ្មែរ។ ហេតុដូច្នេះហើយ ទើបគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ សុំព្រះរាជអន្តរាគមន៍ពីព្រះមហាក្សត្រព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ឲ្យជួយទប់ស្កាត់កុំឲ្យច្បាប់នេះចេញ៖ « ព្រះរាជបំណងរបស់លោក គឺចង់ឲ្យខ្មែររួបរួមគ្នា ឲ្យខ្មែរឯកភាពគ្នាដើម្បីឲ្យជាតិខ្លាំង។ ច្បាប់ហ្នឹងដូចជាបំបែកបំបាក់ខ្មែរគ្នាឯង។ ក្នុងនាមពួកយើងជាតំណាងរាស្ត្រ យើងមានតែទូលថ្វាយទៅព្រះមហាក្សត្រជាចុងក្រោយទៅ »។
ទោះបីជាមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ចាត់ទុកច្បាប់នេះថាជាច្បាប់អាក្រក់ និងរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញយ៉ាងណាក៏ដោយ មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលតែងតែអះអាងការពារថា ច្បាប់នេះធ្វើឡើងមិនសំដៅលើបុគ្គល ឬគណបក្សនយោបាយណាមួយនោះទេ។ លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ថា ច្បាប់នេះនឹងមានសុពលភាពអនុវត្តភ្លាមៗក្រោយពេលព្រះមហាក្សត្រឡាយព្រះហស្តលេខាលើព្រះរាជក្រមប្រកាសឲ្យប្រើប្រាស់ ហើយក្រោយពេលច្បាប់នេះចូលជាធរមានរួចហើយ គ្រប់គណបក្សនយោបាយមិនមានសិទ្ធិផ្សារភ្ជាប់ជាមួយទណ្ឌិត កម្រិតទោសមជ្ឈិម និងទោសឧក្រិដ្ឋជាដាច់ខាត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។