គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គ្រោងនឹងប្រារព្ធពិធីបង្សុកូលរាប់បាត្រ ឧទ្ទិសកុសលជូនដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធអ្នកដែលបានបាត់បង់ជីវិតក្នុងរបបខ្មែរក្រហម នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៤ នៅឯសារមន្ទីរឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ជើងឯក។
អ្នកតំណាងរាស្ត្រជាប់ឆ្នោតនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានប៉ាន់ស្មានថា នឹងមានមនុស្សប្រមាណ ១ពាន់នាក់ចូលរួមក្នុងពិធីបង្សុកូល ឧទ្ទិសកុសលជូនវិញ្ញាណក្ខន្ធអ្នកដែលស្លាប់ក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ នៅក្រោយពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិ។
ប្រធានគណៈកម្មាធិការប្រតិបត្តិស្ដីទីនៃគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក ម៉ៅ មុន្នីវណ្ណ បានថ្លែងនៅថ្ងៃទី១២ ខែមេសា ថា នៅក្នុងពិធីបុណ្យសាសនានៅឯសារមន្ទីរឧក្រិដ្ឋកម្មប្រល័យពូជសាសន៍ជើងឯកនោះ ដែលគ្រោងរៀបចំឡើងនៅថ្ងៃទី១៧ មេសា នោះ អ្នកចូលរួមក៏នឹងបួងសួងសុំឲ្យតុលាការកាត់ទោសខ្មែរក្រហម ធ្វើការកាត់ក្ដីប្រកបដោយភាពយុត្តិធម៌ជូនដល់ជនរងគ្រោះ ដែលបានស្លាប់អស់ជិត ២លាននាក់ ក្នុងការគ្រប់គ្រងរបស់មេដឹកនាំខ្មែរក្រហមពីចន្លោះឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៩។
លោក ម៉ៅ មុន្នីវណ្ណ៖ «១៧មេសា ហ្នឹង គឺជាថ្ងៃមួយដែលយើងរំឭកទៅរបបមួយដែលប្រល័យពូជសាសន៍ខ្មែរ និងគោលបំណងរបស់យើងជានិច្ចជាកាល គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តែងតែមានបំណងហើយធ្លាប់ជំរុញ ជំរុញហើយជំរុញទៀត យើងសុំឲ្យមានតុលាការកាត់ទោសខ្មែរក្រហមតាំងពីទសវត្សរ៍ទី៩០ មក នៅពេលដែលគណបក្ស សម រង្ស៊ី កាលនោះទើបនឹងគណបក្សជាតិខ្មែរ ក្រោយមកគណបក្ស សម រង្ស៊ី ក្រោយមកទៀតយើងបានច្របាច់បញ្ចូលគ្នាហ្នឹង។ យើងចង់បង្ហាញទៅប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរថា ជានិច្ចជាកាលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តែងតែយកចិត្តទុកដាក់ជំរុញវែកមុខឃាតកដៃដល់ពិតប្រាកដ ថានរណាខ្លះដែលពាក់ព័ន្ធរបបខ្មែរក្រហមនោះ សុំឲ្យមានការកាត់ទោស»។
ឆ្លើយតបនឹងការរៀបចំពិធីនេះ ប្រធានសារមន្ទីរវាលពិឃាដបឹងជើងឯក លោកស្រី រស់ សុភារ៉ាវី មានប្រសាសន៍ថា លោកស្រីបានជួបពិភាក្សាជាមួយមន្ត្រីសាលារាជធានីភ្នំពេញ ពីការផ្ដល់ទីតាំងរៀបចំពិធីដែលគ្រោងអ្នកចូលរួមចំនួន ៧០០នាក់ ហើយពិធីចាប់ផ្ដើមពីម៉ោង ៧ព្រឹក ដល់ម៉ោង ១១ថ្ងៃត្រង់នេះរួចហើយ គឺមានអនុញ្ញាតឲ្យរៀបចំពុំមានបញ្ហាអ្វីនោះទេ។ លោកស្រីបញ្ជាក់ថា អាចនឹងមានបញ្ហាទៅលើចំនួនអ្នកចូលរួម ប្រសិនច្រើនលើសការកំណត់នោះ វាអាចនឹងរំខានដល់ភ្ញៀវទេសចរដែលចូលទៅទស្សនាសារមន្ទីរនេះដែរ។
លោកស្រី រស់ សុភារ៉ាវី៖ «ពិបាកថាដែរ ព្រោះអីកន្លែងខ្ញុំហ្នឹង ភ្ញៀវអត់មានបិទទេ ភ្ញៀវគាត់ចូលមើលរាល់ថ្ងៃអ៊ីចឹងដែរ។ មនុស្សច្រើនវាអាចប៉ះពាល់ទេសចរណ៍អីតិចដែរ ដោយសារកន្លែងខ្ញុំហ្នឹងជាកន្លែងដែលស្ងប់ស្ងាត់ កន្លែងដែលភ្ញៀវទេសចរទៅច្រើន តែគេស្ដាប់កាសហ្នឹងទៅ ធ្វើឲ្យអារម្មណ៍ភ្ញៀវស្ងប់ស្ងាត់ក្នុងការស្ដាប់កាស ជាមួយនឹងសត្វយំនៅលើដើមឈើដើមអីអ៊ីចឹង វាធ្វើឲ្យកន្លែងខ្ញុំហ្នឹងវាពិសេស។ ធម្មតាមនុស្សច្រើនអ៊ូអរ ធ្វើឲ្យរំខានភ្ញៀវគាត់ទស្សនាកន្លែងទុក្ខសោកអ៊ីចឹង»។
ជារៀងរាល់ឆ្នាំ គណបក្ស សម រង្ស៊ី ដែលឥឡូវរួបរួមជាមួយគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ហើយបង្កើតជាគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តែងយកថ្ងៃទី១៧ មេសា ប្រារព្ធពិធីបង្សុកូល រាប់បាត្រ ឧទ្ទិសកុសល ជូនដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធអ្នកដែលបានបាត់បង់ជីវិតក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។
កាលពីថ្ងៃទី១៧ មេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ កងទ័ពខ្មែរក្រហមបានទទួលជ័យជម្នះលើកងទ័ពលោកសេនាប្រមុខ លន់ នល់ ហើយបានចូលកាន់កាប់ទីក្រុងភ្នំពេញ ដែលបានបណ្ដេញ ឬជម្លៀសប្រជាជនចេញពីទីក្រុង ទៅកាន់ទីជនបទនានា។ ចាប់ពីពេលនោះមក ក្រោមការដឹកនាំខ្មែរក្រហម បានធ្វើឲ្យប្រជាជនខ្មែរប្រមាណជិត ២លាននាក់បានបាត់បង់ជីវិត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។