ការប្រកួតប្រជែងនៅក្នុងការបោះឆ្នោតកន្លងមក ត្រូវបានអង្គការសង្គមស៊ីវិលរកឃើញថា ការប្រកួតប្រជែងគ្មានតម្លាភាពនោះទេ ដោយសារតែគណបក្សកាន់អំណាចមានប្រៀបជាងគណបក្សប្រកួតប្រជែងដទៃទៀត ទាំងសម្ភារៈ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងថវិកា ជាដើម។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលបង្កើតច្បាប់ហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីឲ្យការប្រកួតប្រជែងនោះមានតម្លាភាព និងយុត្តិធម៌ ក្នុងការប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោត។
សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីហិរញ្ញវត្ថុនយោបាយ ត្រូវបានតំណាងអង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន៧ និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានលើកមកពិភាក្សាផុសផុលជាងគេនៅសិក្ខាសាលាមួយ នៅថ្ងៃទី៧ មីនា ដែលរៀបចំឡើងដោយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
តំណាងអង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងនោះ បានលើកឡើងថា ច្បាប់ស្ដីពីហិរញ្ញវត្ថុគណបក្សនយោបាយ ដែលរដ្ឋត្រូវផ្ដល់ជូនសម្រាប់គណបក្សចូលរួមប្រកួតប្រជែងនោះ មានសារសំខាន់ណាស់សម្រាប់ឲ្យការបោះឆ្នោតប្រកបដោយតម្លាភាព និងយុត្តិធម៌ ពីព្រោះការប្រកួតប្រជែងកន្លងមក គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មានប្រៀបជាងគណបក្សផ្សេងៗទៀត។
នាយកប្រតិបត្តិនៃគណៈកម្មាធិការ ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា លោក គល់ បញ្ញា មានប្រសាសន៍ថា ការបង្កើតច្បាប់ហិរញ្ញវត្ថុគណបក្សនយោបាយដែលយកថវិកាពីរដ្ឋនេះ មានសារសំខាន់ណាស់ក្នុងការប្រកួតប្រជែងស្មើភាពគ្នា។ តែលោកបញ្ជាក់ថា ការផ្ដល់ជូនឲ្យគណបក្សនយោបាយនោះ គឺមានលក្ខខណ្ឌច្បាស់លាស់។
«សំឡេង»
ក្រៅពីលើកពីកម្ពុជា ត្រូវមានច្បាប់ស្ដីពីហិរញ្ញវត្ថុគណបក្សនយោបាយនេះ គឺអង្គសិក្ខាសាលាបានលើកពីបញ្ហាជាច្រើនទៀត ដែលត្រូវកែទម្រង់ចំពោះការបោះឆ្នោតខាងមុខ ដូចជា ការចុះឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោត ការប្រើប្រាស់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណក្នុងការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ជាដើម។
«សំឡេង»
ការរៀបចំសិក្ខាសាលាស្ដីពីក្របខ័ណ្ឌកំណែទម្រង់កិច្ចការបោះឆ្នោតរបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នេះ ក៏បានអញ្ជើញតំណាងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មកចូលរួមដែរ តែតំណាងគណបក្សនេះមិនបានមកចូលរួមនោះទេ។ ហើយអនុសាសន៍នៃសិក្ខាសាលានេះ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នឹងយកទៅពិភាក្សានៅក្នុងគណៈកម្មការចម្រុះ ក្នុងការចរចាជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១០ មីនា ខាងមុខ។
អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) លោក ទេព នីថា មានប្រសាសន៍ថា អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលទាមទារឲ្យមានច្បាប់ស្ដីពីហិរញ្ញវត្ថុនេះតាំងពីឆ្នាំ២០០៨ មក តែលោកបញ្ជាក់ថា គ.ជ.ប មិនមែនជាអ្នកសម្រេចនោះទេ សំខាន់ គឺសភាជាអ្នកអនុម័តច្បាប់ ហើយ គ.ជ.ប ចាំតែអនុវត្តតាមប៉ុណ្ណោះ។
«សំឡេង»
ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី បានបញ្ជាក់ថា ច្បាប់ស្ដីពីហិរញ្ញវត្ថុគណបក្សនយោបាយជារឿងមួយ តែសំខាន់ជាងនេះទៀត គឺការផ្លាស់ប្ដូរសមាសភាពថ្នាក់ដឹកនាំ គ.ជ.ប ជារឿងសំខាន់ជាងក្នុងការកែទម្រង់ការបោះឆ្នោតនេះ។
«សំឡេង»
លោក គល់ បញ្ញា បញ្ជាក់ថា ថវិកាដែលរដ្ឋត្រូវផ្ដល់ឲ្យគណបក្សនយោបាយក្នុងការបោះឆ្នោតក្នុងមួយអាណត្តិនោះ ប្រមាណជា ១០លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក គ្រប់គ្រាន់ហើយសម្រាប់គណបក្សនីមួយៗ។
របាយការណ៍អង្គការ ខុមហ្វ្រែល (Comfrel) ស្ដីពីការបោះឆ្នោតនីតិកាលទី៥ ឆ្នាំ២០១៣ កន្លងទៅរកឃើញថា គណបក្សបីដែលប្រើប្រាស់ថវិកាច្រើនជាងគេក្នុងការបោះឆ្នោតនោះ មានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ប្រើប្រាស់ថវិកាប្រមាណ ១៥លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមរិក។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រើប្រាស់ថវិកាប្រមាណ ៣លាន ៥សែនដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក និងគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ប្រើប្រាស់ថវិកាអស់ប្រមាណ ៥សែនដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
