បញ្ហានេះ តំណាងគណបក្សប្រឆាំងបានស្នើឲ្យ គ.ជ.ប ត្រួតពិនិត្យស្ថានីយផ្សាយនិមួយៗឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់គោលការណ៍ស្មើភាពក្នុងការឃោសនារបស់គណបក្សនយោបាយ ដោយមិនត្រូវរើសអើងបក្សប្រឆាំង ឬបក្សកាន់អំណាចទេ។
នៅគ្រាកាលបរិច្ឆេទនៃយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទី៥ ជិតចូលមកដល់ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត បានស្នើឲ្យតំណាងបក្សនយោបាយ ឬម្ចាស់ស្ថានីយផ្សាយ មានវិទ្យុ ឬទូរទស្សន៍ជាដើម ត្រូវគោរពច្បាប់ស្ដីពីការឃោសនាបោះឆ្នោត។
យុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទី៥ មានរយៈពេល ៣០ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា ដល់ថ្ងៃទី២៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣។
ទាក់ទិនបញ្ហានេះ សមាជិក គ.ជ.ប លោក ម៉ៅ សុភារិទ្ធ បានឲ្យដឹងក្នុងសន្និសីទកាសែតនាទីស្ដីការ គ.ជ.ប ព្រឹកថ្ងៃសុក្រ ទី១៤ ខែមិថុនា ថា កម្មវិធីតុមូល ឬគោលការណ៍ស្មើភាពដើម្បីផ្សព្វផ្សាយពីនយោបាយគណបក្សនិមួយៗដែលបានចុះបញ្ជីប្រកួតប្រជែងការបោះឆ្នោត ត្រូវឲ្យស្មើភាពគ្នា។ ការចាក់ផ្សាយគោលនយោបាយបក្សតាមវិទ្យុ ឬទូរទស្សន៍របស់រដ្ឋមានវិទ្យុវត្តភ្នំ (FM 105.70 MHz) វិទ្យុជាតិ (FM 96 MHz) និងទូរទស្សន៍ជាតិ (ទទក)។
កម្មវិធីពេលព្រឹកផ្សាយតាមវិទ្យុវត្តភ្នំ ចាប់ពីម៉ោង៨ ដល់ម៉ោង ១០ព្រឹក។ ពេលរសៀលផ្សាយតាមទូរទស្សន៍ជាតិកម្ពុជា ចាប់ពីម៉ោង១ ដល់ម៉ោង ៣រសៀល និងផ្សាយតាមវិទ្យុជាតិ ពីម៉ោង៤ ដល់ម៉ោង ៦រសៀល។ ចំណែកនៅពេលយប់ ផ្សាយតាមទូរទស្សន៍ជាតិកម្ពុជា និងវិទ្យុជាតិ ចាប់ពីម៉ោង៨ ដល់ម៉ោង ១០យប់ និងវិទ្យុជាតិវត្តភ្នំ ពីម៉ោង៩ ដល់ម៉ោង ១១យប់។
ត្រង់ចំណុចនេះ លោក ទេព នីថា អគ្គលេខាធិការ គ.ជ.ប បញ្ជាក់ថា ការចាក់ផ្សាយគោលនយោបាយរបស់គណបក្សនិមួយៗក្នុងកម្មវិធីគោលការណ៍ស្មើភាពតាមស្ថានីយវិទ្យុ និងទូរទស្សន៍រដ្ឋ មិនតម្រូវឲ្យគណបក្សនយោបាយនិមួយៗចំណាយថវិកាទេ។ ប៉ុន្តែ គ្រប់កម្មវិធីផ្សាយមិនមានវេទិកាពិភាក្សាដេញដោលគ្នារវាងគណបក្សមួយ និងគណបក្សផ្សេងនោះទេ គឺគណបក្សនយោបាយដែលចូលរួមការបោះឆ្នោត មានសិទ្ធិត្រឹមបង្ហាញពីគោលនយោបាយរៀងៗខ្លួន។
ចំណែកស្ថានីយវិទ្យុ ឬទូរទស្សន៍ឯកជនដែលចង់ជួលម៉ោងផ្សាយដល់គណបក្សនយោបាយ ដើម្បីឃោសនាបោះឆ្នោត លោក ម៉ៅ សុភារិទ្ធ បញ្ជាក់ថា ស្ថានីយទាំងនោះអាចជួលម៉ោងរបស់ខ្លួនក្នុងតម្លៃសមរម្យ និងឲ្យបានស្មើភាពរវាងគ្រប់គណបក្សនយោបាយ ពិសេសត្រូវជូនដំណឹងពីតារាងតម្លៃ និងម៉ោងជួលមក គ.ជ.ប ឬតំណាងបក្សនយោបាយឲ្យបានច្បាស់លាស់៖ «ការលក់ម៉ោងផ្សាយ ឬការជួលម៉ោងផ្សាយឲ្យគណបក្សនយោបាយ មិនត្រូវអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកគ្រប់គ្រងស្ថានីយវិទ្យុ ឬទូរទស្សន៍ជួល ឬលក់ម៉ោងផ្តាច់មុខឲ្យទៅគណបក្សណាតែ១តែឯងតែប៉ុណ្ណោះនោះឡើយ»។
ទោះយ៉ាងណា សម្រាប់គណបក្សប្រឆាំងហាក់មិនមានទំនុកចិត្តលើការអនុវត្តច្បាប់ ឬឯករាជ្យភាពរបស់ស្ថាប័ន គ.ជ.ប ក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយវិទ្យុ ឬទូរទស្សន៍ឯកជនគ្រប់គ្រងដោយបក្សកាន់អំណាចក្នុងយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតខាងមុខទេ។
លោក យ៉ែម បុញ្ញឫទ្ធិ មន្ត្រីនាំពាក្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ មានប្រសាសន៍ថា លោកគ្មានទំនុកចិត្តសោះដែលថាស្ថាប័ន គ.ជ.ប អាចគ្រប់គ្រងពេលម៉ោងឃោសនារបស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយគាំទ្រគណបក្សកាន់អំណាចមានយុត្តិធម៌នោះ។
យ៉ាងនេះក្តី លោក ទេព នីថា បញ្ជាក់ថា ស្ថាប័ន គ.ជ.ប មានក្រុមការងារសម្រាប់ត្រួតពិនិត្យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ជុំវិញសកម្មភាពឃោសនារបស់គណបក្សនយោបាយបានត្រឹមត្រូវ។ ហើយថា គ.ជ.ប មានសិទ្ធិពេញលេញក្នុងការបញ្ឈប់ការផ្សាយរបស់ស្ថានីយទាំងឡាយណាដែលមិនគោរពតាមនីតិវិធីឃោសនាបោះឆ្នោត៖ «ហើយក្នុងករណីដែលគាត់បំពានមិនអនុវត្តតាមទេ យើងអញ្ជើញឲ្យគាត់មកជួបតែម្តង មកជួបប្រជុំជាមួយគ្នា ហើយធ្វើកំណត់ហេតុប្រាប់ពីហេតុការណ៍នេះ។ អាចទី២ ឬទី៣ យើងធ្វើលិខិតជាផ្លូវការតែម្តង ហើយក្នុងករណីគាត់នៅបំពានទៀត យើងសុំទៅក្រសួងព័ត៌មាន ដើម្បីផ្អាកការផ្សាយរបស់គាត់ ឬចាត់វិធានការបែបណាមួយឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព រារាំងការផ្សព្វផ្សាយរបស់គាត់មិនត្រឹមត្រូវ ឬបំពានទៅលើគោលការណ៍នៃការឃោសនាបោះឆ្នោត»។
ចំណែកលោក អ៊ក គីមហាន ប្រធាននាយកដ្ឋានបូកសរុបនៃខុទ្ទកាល័យគណៈកម្មាធិការកណ្ដាលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានស្នើឲ្យស្ថាប័ន គ.ជ.ប មានវិធានការចំពោះការផ្សាយរបស់វិទ្យុបរទេសភាសាខ្មែរ ក្នុងអំឡុងពេលយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោត៖ «ខ្ញុំមានសំណួរមួយដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងវិទ្យុអាស៊ីសេរី បានសួរ ហើយឯកឧត្តមអគ្គបានឆ្លើយយ៉ាងក្បោះក្បាយ ប៉ុន្តែខ្ញុំបានឆ្ងល់បន្តទៀតថា ចុះចំពោះវិទ្យុ ឬក៏ទូរទស្សន៍ដែលផ្សាយពីក្រៅប្រទេសមកវិញ ដូចជាវិទ្យុសំឡេងសហរដ្ឋអាមេរិក ឬវិទ្យុអាស៊ីសេរី ដែលផ្សាយពីក្រៅមកវិញ តើអាហ្នឹងយើងមានវិធានការយ៉ាងម៉េចដែរ? បើសិនជារំលោភចំពោះច្បាប់ ឬបទបញ្ជា ឬនីតិវិធីក្នុងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាននេះ»។
ឆ្លើយតបបញ្ហានេះ លោក ទេព នីថា ឲ្យដឹងថា គ.ជ.ប មានការពិបាកក្នុងការគ្រប់គ្រងវិទ្យុផ្សាយភាសាខ្មែរពីបរទេស ហើយថា គ.ជ.ប មិនមានសិទ្ធិលូកលាន់ការផ្សាយរបស់វិទ្យុអន្តរជាតិទាំងនោះទេ៖ «កន្លងមកយើងនិយាយតាមបទពិសោធន៍វិញ យើងមានការលំបាកសម្រាប់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាភាសាខ្មែរពីបរទេស។ ហើយខ្ញុំក៏សុំអរគុណដែរដែលពីមុនមកវិទ្យុអាស៊ីសេរី ក៏ធ្លាប់បានសហការជាមួយ គ.ជ.ប។ ហើយនៅពេលបោះឆ្នោតមួយនោះ គាត់បានរៀបចំការពិភាក្សាតំណាងគណបក្សនយោបាយតាមប្រព័ន្ធអាស៊ីសេរី ហ្នឹងដែរ។ ហើយបើយើងនិយាយតាមគោលការណ៍ជាក់ស្តែងនៅក្នុងការគ្រប់គ្រង យើងពុំមានគោលការណ៍ទៅគ្រប់គ្រងវិទ្យុដែលផ្សាយពីក្រៅប្រទេសមកទេ»។
ទោះយ៉ាងណា លោក ទេព នីថា បានស្នើឲ្យគណបក្សនយោបាយ និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយទាំងរដ្ឋ និងឯកជន ឬវិទ្យុអន្តរជាតិក្តី ត្រូវសហការជាមួយ គ.ជ.ប និងគោរពនីតិវិធីស្ដីពីការឃោសនាបោះឆ្នោតឲ្យបានទាំងអស់គ្នា ដើម្បីជៀសវាងបញ្ហាកើតឡើង។
បញ្ហានេះដែរ លោកបណ្ឌិត ហង្ស ពុទ្ធា នាយកប្រតិបត្តិគណៈកម្មាធិការអព្យាក្រឹត្យ និងយុត្តិធម៌ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរីនៅកម្ពុជា និចហ្វិក (NICFEC) ក៏បានស្នើឲ្យស្ថាប័ន គ.ជ.ប ត្រូវរក្សាឯករាជ្យភាពក្នុងការត្រួតពិនិត្យសកម្មភាពឃោសនារបស់គណបក្សនយោបាយនិមួយៗលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឲ្យបានស្មើភាព៖ «យើងបារម្ភពាក្យថាស្មើភាពនេះ មិនអនុវត្តបានល្អទេ ប្រសិនបើ គ.ជ.ប ខ្លួនឯងមានការបន្ធូរបន្ថយ ឬក៏មិនបានអនុវត្តច្បាប់ឲ្យបានពេញលេញ ដែលអាចឲ្យមានគណបក្សនយោបាយខ្លះប្រើប្រាស់ឱកាសទៅលើអ្វីដែលជាការកំណត់របស់ គ.ជ.ប សេចក្តីប្រកាសរបស់ គ.ជ.ប គឺត្រូវអនុវត្តឲ្យបានស្មើភាពសម្រាប់គណបក្សនយោបាយទាំងអស់»។
កាលបរិច្ឆេទនៃការបោះឆ្នោត ការរាប់សន្លឹកឆ្នោត និងការបិទផ្សាយលទ្ធផលបឋមនៅការិយាល័យបោះឆ្នោតសម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទី៥ នឹងចាប់ផ្ដើមនៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣។
ការបិទផ្សាយបញ្ជីបោះឆ្នោត និងបញ្ជីទីតាំងនៅការិយាល័យបោះឆ្នោត និងនៅគណៈកម្មការឃុំសង្កាត់ធ្វើនៅថ្ងៃទី២៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣។ មានការិយាល័យបោះឆ្នោតសរុបនៅទូទាំងប្រទេសចំនួន ១៩.០០៩ការិយាល័យបោះឆ្នោត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។