ពលរដ្ឋនៅព្រំដែនជ្រៃធំត្អូញត្អែរថាជនជាតិវៀតណាមចូលមកដណ្ដើមការងារធ្វើ
2014.01.29
ប្រជាពលរដ្ឋនៅព្រំដែនជ្រៃធំ ខេត្តកណ្ដាល អះអាងថា បានបាត់បង់ការងារជាកម្មករលីសែងឥវ៉ាន់ ដោយសារកម្មករវៀតណាម សម្រុកចូលមកធ្វើការតាមឃ្លាំងនៅជាប់ព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ដោយសេរី។
បុរសអាយុ ២៧ឆ្នាំ ឈ្មោះ បញ្ញា នៅឃុំសំពៅពូន ស្រុកកោះធំ ខេត្តកណ្ដាល ថ្លែងនៅព្រឹកថ្ងៃទី២៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៤ ថា ជនជាតិវៀតណាម ចូលមកដណ្ដើមការងារពីពលរដ្ឋខ្មែរបានកើនឡើង ក្រោយពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចុះសម្ពោធការដ្ឋានសង់ស្ពានជ្រៃធំ កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែមករា។ លោកថា ឪពុកម្តាយគាត់ក្រ គាត់រៀនបានតិចតួច។ នៅពេលមានគ្រួសារ គាត់នៅតែរស់នៅជាមួយឪពុកម្តាយ។ ចំណែកឪពុកម្តាយគាត់ ដីកសិកម្មមានតិច មិនអាចចែកដីឲ្យកូនធ្វើស្រែដាច់ដោយឡែកបាន។ បញ្ហានេះ ធ្វើឲ្យគាត់ចាប់យកមុខរបរស៊ីឈ្នួលលីបាវស្ករ បាវជី ដាក់ទូក ដឹកយកទៅវៀតណាម ដើម្បីបានប្រាក់ចិញ្ចឹមគ្រួសារ។ ប៉ុន្តែ កម្រៃនោះមិនបានរាល់ថ្ងៃទេ ដោយសារតែកម្មករវៀតណាម សម្រុកចូលមកធ្វើការតាមឃ្លាំងច្រើនពេក។
លោក បញ្ញា៖ «មានជនជាតិវៀតណាម មកធ្វើការងារនៅស្រុកខ្មែរយើងច្រើនណាស់ ភ្លូកទឹក ភ្លូកដីតែម្តង ចាប់ពីពេលដែលសម្ដេច ហ៊ុន សែន មកសម្ពោធនៅឆ្នេរក្បាលជ្រោយ នៅកន្លែងជ្រៃធំ ហ្នឹង ចាប់ពីគាត់មកហើយ ជនជាតិវៀតណាម ឡើងមកធ្វើការច្រើនមែនទែន។ ខ្ញុំបើថារាប់ គឺរាប់អត់អស់ទេ ដែលមកធ្វើការភ្លូកទឹកភ្លូកដីហ្នឹងនោះ។ រាល់ថ្ងៃស្រុកខ្ញុំនេះ បើថាការងារមានតែការងារ ធ្វើជាកម្មករលីសែងឲ្យគេទេ គេគិតបាវ ក្នុងមួយបាវ ៣០០រៀល តែគ្រាន់តែថា ឃ្លាំងពួកខ្ញុំសម្រាប់តែខ្មែរសុទ្ធអ៊ីចឹង ពួកវៀតណាម នៅក្រោមហ្នឹង គេតែងតែបន្ថុចបង្អាក់ខ្លាំង ដូចថាការងារ ដឹកជាប្រចាំអ៊ីចឹង ២ថ្ងៃអីបានឲ្យដឹកម្តង ព្រោះអីគេសម្រាប់ឲ្យតែឃ្លាំងណាដែលមានកម្មករយួន គេឲ្យដឹកជាប្រចាំរាល់ថ្ងៃតែម្តង»។
បុរសអាយុ ៤៥ឆ្នាំ ឈ្មោះ ប៊ុន តន ថ្លែងថា ក្នុងឃុំសំពៅពូន គេអាចរកប្រាក់ចំណូលបាន ដូចជា នេសាទ ធ្វើស្រែ និងលីសែងទំនិញចុះទូកទៅវៀតណាម។ ប៉ុន្តែ យុវជននៅភូមិព្រែកសឹង្ហ ព្រែកស្បូវ កោះទាវ ជាដើម បែរជាចំណាកស្រុកស្ទើរតែអស់ ព្រោះតែវៀតណាម ចូលមកដណ្ដើមការងារ។ លោកថា ឈ្មួញវៀតណាម អាចសម្រេចតម្លៃស្រូវឲ្យចុះថោក ដែលមិនអាចសងថ្លៃជីកសិកម្មវិញបាន។ ទី២ វៀតណាម ចូលមកដណ្ដើមនេសាទចាប់យកត្រីតូចធំអស់ពីឡូនេសាទ ដោយគេចេះប្រើស្បៃមុង។ ទី៣ ឃ្លាំងស្តុកឥវ៉ាន់មានជាង ៣០ឃ្លាំងនៅជ្រៃធំ គួរតែសម្បូរការងារសម្រាប់ពលរដ្ឋខ្មែរធ្វើ។ ប៉ុន្តែ កម្មករខ្មែរមិនអាចសុំធ្វើការបាន ព្រោះម្ចាស់ឃ្លាំងជាជនជាតិវៀតណាម គេប្រើមេការវៀតណាម ឲ្យប្រើកម្មករវៀតណាម លីឥវ៉ាន់ដឹកទៅវៀតណាម ទៀត។
លោកថា កម្មករខ្មែរអាចធ្វើការលីសែងបានតែឃ្លាំង២ ដែលម្ចាស់ឃ្លាំងជាខ្មែរ ក្នុងចំណោមឃ្លាំងជាង ៣០នោះ។ កម្មករខ្មែរអាចលីឥវ៉ាន់ពីឡានដឹកស្ករពីថៃ មកចូលឃ្លាំងខ្មែរប៉ុណ្ណោះ។ ការងារលីសែងនោះ ដណ្ដើមគ្នាទៀត ព្រោះឥវ៉ាន់មានតិច ឯអ្នកស្វែងរកការងារធ្វើមានច្រើន មកសុំលីឥវ៉ាន់នោះ។ លោកថា ឃ្លាំងក្រៅពីនោះជាង ៣០ទៀត វៀតណាម គេយកកម្មករគេមកធ្វើ។ លោកបញ្ជាក់ថា កម្មករវៀតណាម បានចូលមកលីសែងច្រើនបានកើនចំនួនកម្មករ ក្រោយពី លោក ហ៊ុន សែន ទៅសម្ពោធការដ្ឋានសង់ស្ពានជ្រៃធំ សូម្បីតែជិតដល់ថ្ងៃចូលឆ្នាំចិន និងវៀតណាម ទៅហើយ ក៏កម្មករវៀតណាម មិនត្រឡប់ទៅប្រទេសគេវិញដែរ។
លោក ប៊ុន តន៖ «រឿងរដ្ឋាភិបាលគេមិនដែលគិតពីបញ្ហាជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋទេ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រយ៉ាងម៉េចក្រទៅ តែយួន អន្តោប្រវេសន៍ចូលមក គេមិនដែលគិតគូរពីរឿងច្បាប់ទម្លាប់អីត្រឹមត្រូវទេ គេគ្រាន់តែឲ្យបង់លុយឲ្យគេទៅ គេឡើងមកធ្វើអ៊ីចឹងទៅហ្នឹងហើយដែលថា រដ្ឋាភិបាលខ្មែរក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់យួន ក្រោមអំណាចរបស់យួន គឺវាអ៊ីចឹង»។
ប្រជាពលរដ្ឋឃុំសំពៅពូន លោក ងិន ផេង អាយុ ៥០ឆ្នាំ ថ្លែងថា កម្មករវៀតណាម ចូលមកទឹកដីខ្មែរមកដណ្ដើមការងារកម្មករខ្មែរ ធ្វើឲ្យជនជាតិខ្មែរបាត់ចំណូល គឺព្រោះតែរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៥ មិនទាន់ត្រូវរ៉ូវគ្នា អាចបញ្ចប់ជម្លោះនយោបាយបាន។ លោកបន្តថា ដោយសារបញ្ហានេះ បច្ចុប្បន្នជនជាតិវៀតណាម ចូលមកក្នុងទឹកដីកម្ពុជា ធ្វើអីស្រេចចិត្ត គ្មានប៉ូលិសអន្តោប្រវេសន៍ និងអាជ្ញាធរភូមិ ឃុំ ចាប់ និងឆែករកលិខិតស្នាមពីជនជាតិវៀតណាម ដែលចូលមកស្រុកខ្មែរនោះទេ។
លោក ងិន ផេង៖ «ឥឡូវហ្នឹងអស់ការងារធ្វើហើយ បើយើងចង់ធ្វើ ទាល់តែសួរមេការវៀតណាម ទៀត។ វៀតណាម ហ្នឹងឥឡូវគេមកដណ្ដើមការងារយើងធ្វើ ហើយគេធ្វើមេការយើងទៀត បើយើងចង់បានការងារធ្វើ ទាល់តែស្គាល់គេ បើគេឲ្យការធ្វើ ធ្វើ បើអត់បានធ្វើ គឺអត់ទេ។ បើនិយាយទូទៅហើយ ក្នុងឃុំសំពៅពូន មានភូមិលេខ៧ ហ្នឹង ឃ្លាំងចូល២០ ទៅ ៣០ឃ្លាំងហ្នឹង គឺមានតែឃ្លាំង ២ទេ ដែលអត់មានវៀតណាម ធ្វើមានឃ្លាំង សុង ពៅ មួយ ហើយនិង សាន ធី មួយទេ ក្រៅពីហ្នឹង សុទ្ធតែវៀតណាម ទាំងអស់ មកលីស្ករ លីជី មកលីម្សៅស ឡើងទៅភ្នំពេញវិញ សាឡង់មកចតនៅកន្លែងឧកញ៉ា សីហា ហ្នឹង ប៉ុន្មានថ្ងៃហ្នឹងគគ្រឹកគគ្រេងណាស់ម៉ូតូរាប់សិបម៉ូតូតែហ្មង។ ហើយខ្ញុំឆ្ងល់ច្បាប់ខ្មែរអី ក៏ធូររលុងម្ល៉េះ បើខ្មែរទៅស្រុកគេម៉េចក៏គេឆែករកសំបុត្រស្នាម»។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ មេឃុំសំពៅពូន លោក អ៊ុក ស្រ៊ន ថ្លែងថា ការលីសែនឥវ៉ាន់ដាក់ឡាន គឺត្រូវការធ្វើឲ្យទាន់ពេល។ បើកម្មករណាធ្វើការយឺត គេយកអ្នកថ្មីមកធ្វើការជំនួស ព្រោះឈ្មួញគេត្រូវការដឹកជញ្ជូនឥវ៉ាន់ឲ្យទាន់តម្រូវការ។ លោកច្រានចោលការចោទថា មានកម្មករវៀតណាម ចូលមកដណ្ដើមការងារធ្វើនៅក្នុងទឹកដីខ្មែរ៖ «យើងក៏មិនត្រូវដល់ថ្នាក់អីបោះបង់យុវជនរបស់ឯង ទៅយកយុវជនគេមកធ្វើការងារដែរ អ៊ីចឹងមានកិច្ចការងារឲ្យគាត់មកជួបខ្ញុំ»។
ប្រជាពលរដ្ឋភូមិព្រែកស្បូវ ថ្លែងថា យុវជននៅស្រុកកោះធំ ភាគច្រើនមិនសូវបានរៀនបញ្ចប់ថ្នាក់បណ្ឌិតទេ ព្រោះឪពុកម្តាយជាច្រើនតែងពឹងលើកម្លាំងកូន គឺឲ្យកូនរៀនត្រឹមតែចេះអានល្មមៗឲ្យកូនធ្វើការ ជួយរកប្រាក់ចំណូលចិញ្ចឹមគ្រួសារ។ យុវជនខ្លះម៉ែឪឆាប់រៀបការឲ្យកូនមានគូស្រករនៅអាយុក្មេងពេក ហើយមិនមានដីស្រែចម្ការចែកឲ្យ ទើបកូនចៅខ្លះបែករកមុខរបរលក់ដូរ។ ខ្លះក៏រកស៊ីលក់អន្សមអាំង ដំឡូងអាំង ចេកអាំង ពោតស្ងោរ ជាដើម ដែលទំនិញទាំងនោះលក់ដាច់ម្តងម្កាល មិនសូវមានគេចូលចិត្តទិញជាប់លាប់ទេ។ នៅពេលលក់យូរៗទៅអស់ដើមទុន ក៏ចាប់ផ្ដើមទៅសុំធ្វើការងារលីសែងតាមឃ្លាំង។ នៅពេលកំពុងតែបានចំណូលពីពលកម្មលីសែង ក៏មានជនជាតិវៀតណាម មកដណ្ដើមរបរនោះទៀត។ ពួកគេក៏នាំគ្នាចំណាកស្រុកខ្លះទៅប្រទេសថៃ ខ្លះទៅខេត្តផ្សេងៗដែលធ្វើឲ្យបាត់ចំនួនមនុស្សនៅក្នុងឃុំ តែគេបានឃើញមនុស្ស ជនជាតិផ្សេងមកបំពេញកន្លែងខ្វះ ដោយការចូលមកតាំងលំនៅ និងមករកស៊ីជំនួសខ្មែរ ដែលចេញពីស្រុក។
លោកថា អ្នកចំណាកស្រុកនោះទៀត រងនូវការឆបោកពីមេខ្យល់ បានធ្វើឲ្យឪពុកម្តាយនៅមូលដ្ឋានក្របន្ថែមទៀត ព្រោះខ្ចីលុយឲ្យកូនទៅរកការងារធ្វើជំពាក់គេគ្មានលុយសង។ លោកបន្ទោសថា បញ្ហាទាំងនេះ គឺព្រោះតែរាជរដ្ឋាភិបាលគ្មានជួយជ្រោមជ្រែងប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯង មកពីអ្នកដឹកនាំជាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលគាំទ្រវៀតណាម៖ «គេខ្សែរយៈទាក់ទងទៅខ្សែយួន មកពេញៗទាំងអស់ ដណ្ដើមការងារខ្មែរយើងធ្វើហ្នឹង ឥឡូវខ្មែរយើងរត់ទៅថៃ អស់រលីងហើយហ្នឹង»។
ជំទប់ទី២ ឃុំសំពៅពូន លោក កៃ ច្រាយ ថ្លែងថា ក្នុងភូមិទាំង១១ នៃឃុំសំពៅពូន គឺយុវជនស្ទើរតែ ៨០% បានចំណាកស្រុកទៅស្វែងរកការងារធ្វើក្រៅភូមិ ព្រោះរបរកសិកម្មនេសាទ និងលីសែង មិនអាចរកប្រាក់ចំណូលបាន៕