ផ្ទះបុរាណមានអាយុជិត១០០ឆ្នាំនៅខេត្តបាត់ដំបងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ
2015.07.13
ផ្ទះបុរាណខ្មែរធ្វើពីឈើដែលមានអាយុកាលជិត ១០០ឆ្នាំ នៅក្រុងបាត់ដំបង ខេត្តបាត់ដំបង ជាទីកន្លែងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិ ឲ្យទៅកម្សាន្ត។ មន្ត្រីមន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តបាត់ដំបង បញ្ជាក់ថា មូលហេតុដែលភ្ញៀវនិយមទៅកម្សាន្ត គឺពួកគេចង់ដឹងពីជីវិតរស់នៅបែបបុរាណនាសម័យមុន។
ផ្ទះបុរាណខ្មែរដែលគេនិយមទៅកម្សាន្តនៅខេត្តបាត់ដំបង ភាគច្រើនជាប្រភេទផ្ទះប៉ិតធ្វើអំពីឈើ និងមានដំបូលប្រក់ក្បឿង ដែលមានទទឹងប្រមាណ ១០ម៉ែត្រកន្លះ និងបណ្ដោយ ២៩ម៉ែត្រ។ ផ្ទះដែលមានអាយុកាលជិត ១០ទសវត្សរ៍នេះ មានលក្ខណៈរឹងមាំហើយស្រស់ស្អាត ដោយប៉ែកខាងក្រោមផ្ទះចាក់ស៊ីម៉ងត៍ ឬចាក់សាប និងមានជណ្ដើរឡើងផ្ទះចំនួន២ គឺនៅខាងមុខមួយ និងចំហៀងប៉ែកខាងស្ដាំផ្ទះមួយ ដែលមានទីតាំងឋិតនៅតាមដងស្ទឹងសង្កែ ដែលមានចម្ងាយប្រមាណ ៥គីឡូម៉ែត្រនៅប៉ែកខាងត្បូងពីក្រុងបាត់ដំបង។
ផ្ទះនេះនៅពេលព្រឹក យើងពុំសង្កេតឃើញភ្ញៀវទេសចរទៅលេងកម្សាន្តនោះទេ ប៉ុន្តែម្ចាស់ផ្ទះអះអាងថា នៅពេលព្រឹកជួនមានភ្ញៀវ ជួនក៏ពុំមានភ្ញៀវទៅលេងកម្សាន្តនោះទេ គឺភាគច្រើនភ្ញៀវនិយមទៅទស្សនានៅពេលរសៀលស្ទើររៀងរាល់ថ្ងៃ។
ម្ចាស់ផ្ទះបុរាណខ្មែរនៅភូមិវត្តគរ សង្កាត់វត្តគរ ក្រុងបាត់ដំបង នៅក្នុងសម្លៀកបំពាក់អាវស សារុងពណ៌ខ្មៅជាលក្ខណៈអ្នករក្សាសីលផងនោះ គឺអ្នកស្រី ប៊ុន រឿង ថ្លែងថា ឆ្នាំនេះអ្នកស្រីមានអាយុ ៧៤ឆ្នាំទៅហើយ និងជាម្ចាស់ផ្ទះជំនាន់ទី៣។ អ្នកស្រីអង្គុយពាក់វ៉ែនតានៅខាងក្រោមផ្ទះបុរាណ ដែលមានសសរពណ៌ខ្មៅ ដោយសម្ដីមួយៗទៀតថា ផ្ទះនេះជាកេរពីជីតារបស់អ្នកស្រីឈ្មោះ លោកឧកញ៉ា នូ ពិនិត្តភិង សង់ឡើងនៅឆ្នាំ១៩២០៖ «ចា៎! លោកតាគាត់មានកូនប្រុសម្នាក់ និងស្រីចំនួន ៦នាក់ លោកជាអ្នកសាងសង់ កូនចៅបន្តវេនគ្នាមើលការខុសត្រូវបន្តបន្ទាប់រហូតមកខ្ញុំជំនាន់ទី៣។ មូលហេតុដែលលោកតារបស់ខ្ញុំគាត់សង់ផ្ទះធំនេះ ប្រហែលជាលោកតាខ្ញុំគាត់មានកូនចៅច្រើន»។
ផ្ទះបុរាណមួយនេះមានសភាពរឹងមាំ និងស្រស់ស្អាត មានទីធ្លាធំទូលាយ អមទៅដោយដើមឈើតូចធំព័ទ្ធជុំវិញផ្ទះ ពោលគឺមានគុណភាពមិនចាញ់ផ្ទះសម័យថ្មីឡើយ។
លោកយាយអះអាងថា ពីមួយជំនាន់ទៅមួយជំនាន់នៃអ្នកគ្រប់គ្រងផ្ទះ គឺតែងធ្វើការថែទាំ និងបោសសម្អាតជាប្រចាំរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃ៖ «ការថែរក្សា ខ្ញុំមិនដល់លោកយាយលោកតាខ្ញុំទេ គឺគាត់មានមនុស្សសម្រាប់ថែរក្សាបោសជូតជាប្រចាំបានល្អណាស់»។
លោកយាយបន្តថា សព្វថ្ងៃមានភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិទៅលេងកម្សាន្តជួនតិចជួនច្រើនជារៀងរាល់ថ្ងៃ ជាពិសេសចាប់ពីខែវិច្ឆិកា ដល់ខែមករា។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះដែរ ប្រធានមន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តបាត់ដំបង លោក ធី ស្សារ៉ា មានប្រសាសន៍ថា ផ្ទះបុរាណខ្មែរដែលភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិនិយមទៅទស្សនានៅខេត្តបាត់ដំបង មានចំនួន ២កន្លែង ក្នុងចំណោមជាង ២០ផ្ទះ។ លោកបញ្ជាក់ថា មូលហេតុដែលគេនិយមទៅទស្សនាផ្ទះបុរាណ ភាគច្រើនដើម្បីទៅស្វែងយល់អំពីរបៀបរស់នៅរបស់ខ្មែរកាលពីសម័យដើមផង និងជួយលើកកម្ពស់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់នោះផង៖ «ផ្ទះបុរាណនោះជាទូទៅគេហៅថាភូមិវប្បធម៌ ដែលជាតំបន់ទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរសំខាន់ណាស់ ដែលគាត់សិក្សាអំពីរបៀបរបបពីការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងចង់ជួយប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅតាមទីជនបទ»។
អ្នកជំនាញខាងស្រាវជ្រាវផ្នែកវប្បធម៌ និងសិល្បៈ ប្រចាំរាជបណ្ឌិត្យសភា លោកបណ្ឌិត ធុយ ធួន មានប្រសាសន៍ថា ផ្ទះបុរាណខ្មែរភាគច្រើននិយមសាងសង់បែបផ្ទះប៉ិត និងផ្ទះកន្តាំង ធ្វើអំពីឈើដែលភាគច្រើនមានសសរចាក់គ្រឹះស៊ីម៉ងត៍ និងដំបូលប្រក់ក្បឿង ឬស្លឹកស្បូវ។ លោកពន្យល់ថា មានហេតុផលមួយចំនួនដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរសម័យដើមនិយមសង់ផ្ទះអំពីឈើនោះ ដោយសារកាលពីសម័យមុននៅស្រុកខ្មែរសម្បូរទៅដោយដើមឈើ និងធនធានធម្មជាតិច្រើន ដែលងាយស្រួលដល់ការសាងសង់ផ្ទះ។ ទោះយ៉ាងនេះក្ដី លោកអះអាងថា ខ្មែរសម័យដើមមិននិយមសង់ផ្ទះដែលមានជញ្ជាំងជាប់នឹងដីដូចជនជាតិវៀតណាម និងចិន នោះទេ ដោយសារការពារពីគ្រោះថ្នាក់ធម្មជាតិផ្សេងៗ៖ «ហេតុដែលដូនតាខ្មែរសង់ផ្ទះដាក់ជើងសសរឡើងខ្ពស់នោះ ដោយសារនៅស្រុកខ្មែរយើងភាគច្រើនទឹកជន់លិចនៅរដូវវស្សា។ ដោយឡែកប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅខាងខេត្តរតនគិរី និងមណ្ឌលគិរី វិញ ពួកគាត់សង់ផ្ទះជាប់ដីដូចនៅប្រទេសវៀតណាម ដែរ ដោយសារនៅតំបន់នោះជាតំបន់ខ្ពង់រាប»។
លោកបន្តថា សព្វថ្ងៃផ្ទះបុរាណខ្មែរមានសេសសល់ច្រើននៅពាសពេញប្រទេស មានជាអាទិ៍ នៅខេត្តជាប់តំបន់ដងទន្លេមេគង្គ ខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តសៀមរាប ជាដើម ហើយក្នុងចំណោមខេត្តទាំងនោះ ផ្ទះបុរាណនៅខេត្តសៀមរាប មានលក្ខណៈល្អជាងគេ។ លោកអំពាវនាវឲ្យម្ចាស់គ្រប់គ្រងផ្ទះ និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ អភិរក្សផ្ទះបុរាណខ្មែរឲ្យបានគង់វង្សទៅមុខទៀត ដើម្បីជាប្រយោជន៍ដល់ការសិក្សារបស់កូនចៅជំនាន់ក្រោយ។
ដោយឡែកផ្ទះបុរាណខ្មែរនៅឃុំវត្តគរ ក្រុងបាត់ដំបង វិញ លោកស្រី ប៊ុន រឿង ថ្លែងថា នៅពេលដែលអត់ពីលោកស្រីទៅ នឹងផ្ទេរសិទ្ធិផ្ទះនោះឲ្យទៅក្មួយជីដូនមួយឈ្មោះ លោក សម្បត្តិ វីរៈ ឲ្យជួយគ្រប់គ្រង និងមើលថែរក្សាបន្ត។
មន្ត្រីនៃមន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តបាត់ដំបង ឲ្យដឹងថា ភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងភ្ញៀវអន្តរជាតិ ទៅលេងកម្សាន្តខេត្តបាត់ដំបង មានការកើនឡើង។ ក្នុងនោះនៅ ៥ខែដើមឆ្នាំ១០១៥ ភ្ញៀវទេសចរជាតិមានចំនួនជាង ១៨ម៉ឺននាក់ (១៨២.៥៥០នាក់) គឺកើនឡើងប្រមាណជាង ១០ភាគរយ បើប្រៀបធៀបពេលដូចគ្នានៃឆ្នាំ២០១៤។ ចំណែកភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិវិញ មានចំនួនជាង ៣ម៉ឺន ៨ពាន់នាក់ (៣៨.៤៣៦នាក់) គឺកើនឡើងប្រមាណជាង ៥ភាគរយ បើធៀបរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំកន្លងទៅ។ ក្នុងចំណោមភ្ញៀវទាំងនោះ ភ្ញៀវខ្លះក៏និយមទៅទស្សនាផ្ទះបុរាណដែរ៕