ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុន និងអឺរ៉ុប សមាគមខ្សែភាពយន្ត អង្គការកម្មសិទ្ធិបញ្ញាពិភពលោក និងសិល្បករ នៅថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៦ បង្ហាញការប្ដេជ្ញាចិត្តលើកកម្ពស់ការអនុវត្តកម្មសិទ្ធិបញ្ញាផ្នែកឧស្សាហកម្មច្នៃប្រឌិត។ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម អះអាងថា កម្ពុជាកំពុងជួយជ្រោមជ្រែងម្ចាស់ស្នាដៃសិល្បៈ ខណៈសិល្បករស្នើឲ្យសាធារណជនផ្ដល់តម្លៃដល់ស្នាដៃសិល្បៈបង្កើតថ្មី។
ការថ្លែងរបស់បណ្ដាអ្នកពាក់ព័ន្ធនឹងកម្មសិទ្ធិបញ្ញានេះ ធ្វើឡើងចំទិវាកម្មសិទ្ធិបញ្ញាពិភពលោកក្រោមប្រធានបទ "សិល្បៈច្នៃប្រឌិតបែបឌីជីថល៖ ការបកប្រែវប្បធម៌ឡើងវិញ (Digital Creativity: Culture Reimagined)”។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា លោក វីលៀម ហេដថ៍ (William Heidt) អះអាងថា វិស័យឧស្សាហកម្មសិល្បៈច្នៃប្រឌិត (Creative Industry) ដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ព្រមទាំងបង្កើតការងារជូនប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកថ្លែងបញ្ជាក់ថា ប្រទេសកម្ពុជា សម្បូរដោយសិល្បៈបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ និងមនុស្សវ័យពេញកម្លាំងធ្វើការ ដែលលោកថា វាអំណោយផលដល់ការអភិវឌ្ឍវិស័យឧស្សាហកម្មសិល្បៈច្នៃប្រឌិត នៅប្រទេសកម្ពុជា។
បច្ចុប្បន្ន កម្ពុជា មិនទាន់មានទិន្នន័យជាក់លាក់ស្ដីពីទំហំទឹកប្រាក់ដែលបានមកពីវិស័យឧស្សាហកម្មសិល្បៈច្នៃប្រឌិតនៅឡើយទេ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា បើតាមតួលេខរបស់សមាគមភាពយន្តសហរដ្ឋអាមេរិក ឧស្សាហកម្មសិល្បៈច្នៃប្រឌិត ពិសេសសិល្បៈភាពយន្ត និងទូរទស្សន៍ បានពាំនាំទឹកប្រាក់ប្រមាណជិត ៥ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ជូនសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសថៃ និងផ្ដល់ការងារជាង ២៥ម៉ឺនការងារ ដល់ប្រជាជនថៃ។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា លោក ច្សច្ឆ អែដហ្គឺ (George Edgar) មានប្រសាសន៍ថា បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលកាន់តែទំនើប ផ្ដល់គុណប្រយោជន៍ដល់ការរីកដុះដាលសម្រាប់ឧស្សាហកម្មសិល្បៈច្នៃប្រឌិត។ លោកបញ្ជាក់ថា ប្រជាពលរដ្ឋសព្វថ្ងៃអាចស្វែងរកស្នាដៃសិល្បតាមអ៊ីនធឺណិតបាន ដែលនាំឲ្យលោកសង្កត់ធ្ងន់ថា ស្នាដៃច្នៃប្រឌិត និងបង្កើតថ្មីផ្ចិតផ្ចង់របស់សិល្បករ គួរត្រូវបានសាធារណជនផ្ដល់តម្លៃ និងជូនសគុណត្រឡប់មកវិញ។
សិល្បករផលិតស្នាដៃច្នៃប្រឌិត និងបង្កើតថ្មី កញ្ញា ឡូរ៉ា ម៉ម មើលឃើញថា ប្រជាជនកម្ពុជា មួយចំនួន ក៏ចូលចិត្តចម្រៀងបង្កើតថ្មី (original songs) ហើយទីផ្សារសម្រាប់សិល្បករដែលនិយមស្នាដៃបង្កើតថ្មី ក៏នៅទូលាយ។ នាងស្នើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា បន្ថែមការគាំទ្រដល់ស្នាដៃចម្រៀងបង្កើតថ្មី។
ប្រធានការិយាល័យច្បាប់ប្រចាំតំបន់អាស៊ី-ប៉ាស៊ីហ្វិក នៃសមាគមភាពយន្តសហរដ្ឋអាមេរិក អ្នកស្រី ស៊ូសាន លី (Susan Lee) លើកឡើងថា ដើម្បីធានាថា ម្ចាស់ស្នាដៃសិល្បៈទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីការងាររបស់ខ្លួន រដ្ឋាភិបាលចាំបាច់ត្រូវបង្កើតច្បាប់ និងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីកម្មសិទ្ធិបញ្ញាឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព។
ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងនេះ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងជាប្រធានគណៈកម្មការជាតិគ្រប់គ្រងកម្មសិទ្ធិបញ្ញា លោក ប៉ាន សូរស័ក្ដិ គូសបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលបានបង្កើតច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិអ្នកនិពន្ធ និងសិទ្ធិប្រហាក់ប្រហែល ហើយលោកបានលើកយកការប្រគំតន្ត្រី "ពេលវេលាដែលត្រូវតបស្នង" នៅពេលកន្លងទៅ ថាជាការបង្ហាញពីការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាល ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍របស់ម្ចាស់ស្នាដៃសិល្បៈ៖ « ខ្ញុំឃើញថា ការជំរុញវិស័យឧស្សាហកម្មច្នៃប្រឌិត ជារឿងសំខាន់មួយដែរ ហើយមួយទៀតរឿងចុះបញ្ជីម៉ាក ដែលយើងត្រូវទទួលស្គាល់។ យើងសំណូមពរដល់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ឲ្យមកចុះបញ្ជីម៉ាកដើម្បីការពារ »។
និយមន័យរបស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម កម្មសិទ្ធិបញ្ញា (Intellectual Property) ឬ អាយ.ភី (IP) សំដៅទៅលើការបង្កើតដោយគំនិតបញ្ញា ដូចជាស្នាដៃអក្សរសិល្ប៍ និងសិល្បៈ និមិត្តសញ្ញា រូបភាព និងគំនូរ ដែលត្រូវបានប្រើប្រាស់ក្នុងពាណិជ្ជកម្ម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។