ព្រះពុទ្ធសាសនាជាសាសនារបស់រដ្ឋ។ ដើម្បីជួយដល់វិស័យព្រះពុទ្ធសាសនា និងសាងកុសលផលបុណ្យតាមជំនឿផងនោះ ពលរដ្ឋភាគច្រើនទាំងស្រីទាំងប្រុស បានស្ម័គ្រចិត្តគោរពប្រតិបត្តិ និងបម្រើព្រះសង្ឃដែលជាសាវ័កព្រះពុទ្ធ។
ក្នុងនោះ ក៏មានឧបាសិកាដែលថ្វាយខ្លួនធ្វើសមាទានសីល ឬហៅថាដូនជីជាច្រើននាក់ បានស្ម័គ្រចិត្តជួយបម្រើការងារមួយចំនួននៅតាមទីវត្តអារាមដែរ។ ដូនជីទាំងនោះសង្ឃឹមថា ការងារទាំងនោះជាការផ្សារភ្ជាប់ខ្លួនគាត់ទៅនឹងព្រះធម៌។ ម្យ៉ាងអាចជួយឲ្យពួកគាត់សុខសន្តិភាពនៅក្នុងចិត្ត និងចាកផុតពីការលំបាកទាំងពួងក្នុងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ។
ស្ទើរតែគ្មានពេលសម្រាក លោកយាយ ថូ វ័យ ៧២ឆ្នាំ បានញាប់ដៃជូតចាន និងស្លាបព្រាដែលលាងរួចមួយគំនរធំនៅក្នុងសាលាឆាន់ ដើម្បីត្រៀមដួសឲ្យទាន់ចង្ហាន់ថ្ងៃត្រង់សម្រាប់ប្រគេនព្រះសង្ឃចំនួន ១០៥អង្គ នៅក្នុងវត្តសំពៅមាស រាជធានីភ្នំពេញ។
ជាទូទៅ ព្រះសង្ឃជាង ១០០អង្គ ដែលគង់ក្នុងវត្តសំពៅមាស មានទម្លាប់ឆាន់ចង្ហាន់រួមគ្នាក្នុងសាលាឆាន់រាល់ថ្ងៃ បើទោះមិនមែនជាថ្ងៃបុណ្យក៏ដោយ។ ខុសពីទីវត្តអារាម ខ្លះ ដែលព្រះសង្ឃមិនឆាន់រួម និងខ្លះធ្វើចង្ហាន់តែអង្គឯង ឆាន់តែអង្គឯងនៅតាមកុដិតែរៀងៗខ្លួន។
សម្រាប់លោកយាយ ថូ ជាដូនជីម្នាក់ក្នុងចំណោមដូនជីជាង ១០នាក់ ដែលត្រូវវេនប្រចាំថ្ងៃសុក្រ ដែលមានភារៈរៀបចំបង្អែមចម្អាបប្រគេនព្រះសង្ឃទាំងអស់នៅក្នុងវត្ត។
ក្នុងសម្លៀកបំពាក់អាវស សំពត់ស និងមានកន្សែងពានាព័ទ្ធឆៀងមកស្មាខាងឆ្វេង អង្គុយផ្ទាល់ឥដ្ឋ លោកយាយ ថូ រៀបរាប់ថា គាត់ និងដូនជីឯទៀត ក្រោកពីដំណេកនៅម៉ោង ៣ព្រឹកជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដើម្បីជុំគ្នាធ្វើសមាទានសីលនៅព្រះវិហារ ចាប់ពីម៉ោង ៣កន្លះដល់ម៉ោង ៥ព្រឹក។ លោកយាយ ថូ លូកដៃក្នុងជាលចាន យកចានមកជូតបណ្ដើរនិយាយបណ្ដើរទៀតថា ក្រោយពីសូត្រធម៌ចប់ ដូនជីដែលប្រចាំការតាមវេន ត្រូវរៀបចំចង្ហាន់ព្រឹក មានបបរ បាយម្ហូបអាហារខ្លះសម្រាប់ប្រគេនព្រះសង្ឃ។ ក្រោយចង្ហាន់ព្រឹក ដូនជីទាំងអស់ក៏ត្រូវរើចាន និងស្លាបព្រារាប់រយដែលប្រឡាក់យកទៅលាង និងជូតឲ្យស្អាតទុកត្រៀមរៀបចង្ហាន់ថ្ងៃជាបន្តទៀត។
លោកយាយ ថូ ដែលមានស្រុកកំណើតនៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំង បានចំណាយពេលជិត ៦ឆ្នាំ ក្នុងការបម្រើប្រតិបត្តិព្រះសង្ឃនៅក្នុងវត្តសំពៅមាស។ ជាស្ត្រីមេម៉ាយកូន ៩នាក់ លោកយាយ ថូ មានបំណងតែមួយ គឺបម្រើព្រះសង្ឃដើម្បីស្វែងរកបុណ្យទៅជាតិមុខ។
មានដូនជីជាច្រើនទៀតអាស្រ័យក្នុងវត្តនេះ មានគំនិតដូចលោកយាយ ថូ ដែរ។ ដូនជីខ្លះមានកូនដែលអាចមានលទ្ធភាពចិញ្ចឹមពួកគាត់បាន ប៉ុន្តែពួកគាត់បដិសេធនូវសន្តានចិត្តរបស់កូនខ្លួន និងស្ម័គ្រចិត្តមករស់នៅអចិន្ត្រៃយ៍នៅតាមវត្ត។
ដូនជីម្នាក់ទៀត ដែលបម្រើព្រះសង្ឃនៅក្នុងកុដិលេខ១ ក្នុងវត្តមហាមន្ត្រី គឺលោកយាយ ហួយ សារ៉េត អាយុ ៨២ឆ្នាំ បានចំណាយពេលជាង ៥០ឆ្នាំ រស់នៅតាមទីវត្តអារាម។ ដំបូងឡើយ គាត់ទៅបម្រើព្រះសង្ឃនៅក្នុងវត្តសារាវ័ន្ត បន្ទាប់មកផ្លាស់មកវត្តឧណ្ណាលោម និងចុងក្រោយនេះមកបម្រើព្រះសង្ឃនៅវត្តមហាមន្ត្រី ម្តង។ លោកយាយបញ្ជាក់ថា ការមករស់នៅបម្រើព្រះសង្ឃ មិនបានចំណេញជាប្រាក់កាសអ្វីដុំកំភួននោះទេ ក្រៅតែពីទទួលផលបានមួយចម្អែតក្រពះ។
លោកយាយចាត់ទុកថា ការជួយកិច្ចការព្រះសង្ឃ ដូចជាការបោសជូត លាងចាន ពុះឧស និងធ្វើចង្ហាន់ប្រគេនព្រះសង្ឃសព្វថ្ងៃ ជាការសាងបុណ្យ ហើយបុណ្យនេះសោតរឹតតែធ្វើរឹតតែបានច្រើន ទៅតាមសុទ្ធាជ្រះថ្លារបស់ខ្លួន។
លោកយាយ ហួយ សារ៉េត សព្វថ្ងៃសម្រាកលើគ្រែរនាបឫស្សីតូចមួយ ក្រោមដើមពោធិ៍ និងក្បែរចេតិយខ្មោចក្រោយកុដិលេខ១។ គាត់មិនខ្លាចខ្មោចទេ និងអាចទទួលបានសំណល់ពីសំណែនខ្មោចនៅថ្ងៃបុណ្យសែនផ្នូរ ថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំ និងថ្ងៃភ្ជុំបិណ្ឌ នៅពេលដែលសាច់ញាតិ បងប្អូននៃសពជូនលុយកាក់ និងចំណីខ្លះសម្រាប់គាត់ និងបានពឹងពាក់ឲ្យគាត់ជួយថែចេតិយនោះ។
ក្រៅពីរស់នៅអាស្រ័យបាយវត្ត ដូនជីខ្លះក៏អាចជួយរកចំណូលសម្រាប់ទិញបន្លែត្រីសាច់ ទុកធ្វើចង្ហាន់ប្រគេនព្រះសង្ឃបានដែរ តាមជំនាញស្រាប់របស់ពួកគាត់។
ជាក់ស្តែង ឧបាសិកា មុះ សារ៉ាយ វ័យ ៦៧ឆ្នាំ ស្នាក់នៅកុដិលេខ១ ក្នុងវត្តមហាមន្ត្រី គាត់មានជំនាញធ្វើបាយសី និងស្លាធម៌ សម្រាប់លក់ឲ្យតាអាចារ្យក្នុងវត្តទាំងមូល ដែលត្រូវការរណ្ដាប់សែនព្រេន។ ចំណូលដែលបានមក ត្រូវទុកចាយរួមលើចង្ហាន់ប្រគេនព្រះសង្ឃ។
ឧបាសិកា មុះ សារ៉ាយ បញ្ជាក់ថា ក្រៅពីរៀបរណ្ដាប់បុណ្យហើយនោះ គាត់អាចរកចំណូលខ្លះសម្រាប់ផ្ទាល់ខ្លួន តាមរយៈទៅចូលរួមបុណ្យទានតាមផ្ទះ ឬតាមវត្តអារាម នានា និងតាមសុទ្ធាពុទ្ធបរិស័ទដែលជូនប្រាក់ខ្លះដល់ចាស់ៗនៅក្នុងវត្តពេលមានពិធីបុណ្យម្តង។
ក្រោយមានបញ្ហាផ្លូវចិត្ត បែកបាក់ប្ដីក្រោយសម័យ ប៉ុល ពត ដូនជី មុះ សារ៉ាយ សម្រេចជ្រើសរើសផ្លូវធម៌មករំងាប់អារម្មណ៍ និងសាងសីលទានទុកសម្រាប់ជាតិខាងមុខ ដោយសង្ឃឹមថា ជាតិក្រោយនឹងលែងអភ័ព្វដូចជាតិនេះទៀត។
ក្រៅតែពីមានដូនជីវ័យចាស់ៗអាស្រ័យនៅតាមវត្ត នៅមានដូនជីវ័យកណ្ដាលច្រើនទៀត ក៏យកវត្តជាផ្ទះផងដែរ។
ក្នុងវ័យ ៣៨ឆ្នាំ ដូនជី ជា គង់ នៅវត្តសំពៅមាស បានស្ម័គ្រចិត្តបម្រើវិស័យព្រះពុទ្ធសាសនា តាំងពីគាត់អាយុ ២១ឆ្នាំ។ ដូនជីរូបនេះបញ្ជាក់ថា ឪពុកម្ដាយរបស់គាត់បានស្លាប់ក្នុងរបប ប៉ុល ពត គ្មានបងប្អូន និងរស់នៅតែលតោលតែឯង និងមានការណែនាំពីព្រះសង្ឃដែលគង់នៅវត្តនេះ គាត់ក៏សម្រេចចិត្តមកបម្រើព្រះសង្ឃតែម្តង។ ដូនជី ជា គង់ ដែលសព្វថ្ងៃពិការជើងមួយចំហៀង ដោយសារគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កាលពី ៧ឆ្នាំមុន មិនមានបំណងចាកចេញពីផ្លូវធម៌ទៅចាប់គូជីវិតថ្មីនោះទេ ដោយប្ដេជ្ញាថានឹងបម្រើក្នុងវត្តរហូត។
តាមរបាយការណ៍វិភាគគោលនយោបាយជាតិប្រជាជនឆ្នាំ២០១០ របស់ទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី រកឃើញមានមនុស្សចាស់វ័យចាប់ពី ៦០ឆ្នាំឡើងទៅ មានចំនួន ៨សែនកន្លះ។ ចំនួននេះនឹងកើនដល់ ១,១លាននាក់នៅឆ្នាំ២០១៥ និងអាចកើនដល់ ២លាននាក់នៅឆ្នាំ២០៣០។ កំណើនមនុស្សចាស់ខ្ពស់ កំពុងជាការព្រួយបារម្ភចំពោះរាជរដ្ឋាភិបាល ខណៈរកឃើញថា មនុស្សវ័យចាស់ទាំងនោះអាចរកចំណូលបានតិចតួចបំផុត ក្រៅតែប្រាក់សោធននិវត្តន៍។ សម្រាប់មនុស្សវ័យចំណាស់មិនធ្លាប់បំពេញការងាររដ្ឋ គឺអាស្រ័យទាំងស្រុងទៅលើសាច់ញាតិបងប្អូន។ ក្នុងរបាយការណ៍មិនបង្ហាញពីតួលេខដែលមនុស្សចាស់មួយចំនួនកំពុងតែលតោលគ្មានទីជម្រកនោះទេ។
ទោះជាយ៉ាងណា ប្រធាននាយកដ្ឋានស្រាវជ្រាវផ្សព្វផ្សាយព្រះពុទ្ធសាសនាផ្សារភ្ជាប់សង្គមនៃក្រសួងធម្មការ និងកិច្ចការសាសនា លោក សាន សម្ផស្ស បញ្ជាក់ថា កង្វះជីវភាព និងគ្មានជម្រកស្នាក់ មិនជាប់ពាក់ព័ន្ធជំរុញឲ្យមានដូនជីជាច្រើនរយនាក់មកស្ម័គ្ររស់អាស្រ័យក្នុងវត្តនោះឡើយ។
ដូនជីនៅតាមវត្តអារាម មួយចំនួន មកជុំគ្នានៅព្រះវិហារក្នុងវត្តសំពៅមាស ដើម្បីរៀនធម៌ និងវិន័យក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា ក្នុងមួយសប្ដាហ៍ពីរដង គឺរៀងរាល់ថ្ងៃពុធ និងថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ដោយមានលោកគ្រូអគ្គបណ្ឌិត ប៊ុត សាវង្ស ជាអ្នកបង្រៀន។
លោក សាន សម្ផស្ស បញ្ជាក់ថា តាមគោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងធម្មការ និងកិច្ចការសាសនា ក៏បានរៀបចំសិក្ខាសាលា និងបណ្តុះបណ្ដាលដូនជីបានចំនួន៣លើក ដែលមានដូនជីជិត ១ពាន់នាក់ចូលរួម។ តាមគម្រោង ក្រសួងនឹងបន្តបើកវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលដូនជីថែមទៀត។
ក្រសួងធម្មការ និងកិច្ចការសាសនា ធ្លាប់បើកវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលពីតួនាទីភារកិច្ច និងក្រមសីលធម៌របស់អាចារ្យជាង ៤ពាន់នាក់ និងបានបង្កើតកម្មវិធីព្រះពុទ្ធសាសនាផ្សារភ្ជាប់សង្គម ផ្សាយតាមទូរទស្សន៍ដោយមានព្រះសង្ឃទេសនា និងមានស្មូតអប់រំប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ឲ្យត្រងត្រាប់ និងប្រព្រឹត្តតែអំពើល្អ ដូចការទូន្មានរបស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។