ពលរដ្ឋរស់នៅតាមមាត់ទន្លេទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរចុះត្រួតពិនិត្យអាជីវកម្មបូមខ្សាច់
2014.08.23
បញ្ហាបូមខ្សាច់ពីទន្លេនៅតែជាក្តីកង្វល់របស់ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតាមមាត់ទន្លេ ដែលប្រឈមនឹងការបាក់ច្រាំងរអិលផ្ទះចូលទឹក ប៉ះពាល់ដី ផលដំណាំ និងបរិស្ថានផ្សេងៗទៀត។ អាជីវកម្មបូមខ្សាច់ទាំងនោះ ត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋ និងសង្គមស៊ីវិល រិះគន់ថា ខ្លះមានច្បាប់អនុញ្ញាត ខ្លះពុំមានច្បាប់អនុញ្ញាតទេ ហើយម្ចាស់អាជីវកម្មទាំងនោះមានទាំងខ្មែរ និងជនជាតិវៀតណាម។
ស្របពេលគ្នានេះ ប្រជាពលរដ្ឋទាមទារសុំឲ្យអាជ្ញាធរ សមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធ ចុះត្រួតពិនិត្យភាពស្របច្បាប់នៃអាជីវកម្មទាំងនោះ និងការអនុវត្តបំពានច្បាប់អនុញ្ញាត ដែលកំពុងធ្វើឲ្យមានផលប៉ះពាល់។
ជាការឆ្លើយតបនឹងក្តីកង្វល់ និងពាក្យបណ្ដឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកជាប់ពាក់ព័ន្ធនានា នឹងអាជីវកម្មបូមខ្សាច់នេះ សមត្ថកិច្ចស្រុកកៀនស្វាយ បានចុះត្រួតពិនិត្យសាឡង់បូមខ្សាច់មួយចំនួនតាមដងទន្លេបាសាក់ ក្នុងភូមិសាស្ត្ររបស់ខ្លួន។
អភិបាលស្រុកកៀនស្វាយ លោក ហេង ឃៀម មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី២២ សីហា ថា ការចុះត្រួតពិនិត្យនោះ អាជ្ញាធរលោកបានឃាត់ទុកសាឡង់បូមខ្សាច់ ៣គ្រឿង និងហាមមិនឲ្យធ្វើអាជីវកម្ម ដោយសារពិនិត្យទៅពុំមានច្បាប់អនុញ្ញាតឲ្យធ្វើអាជីវកម្ម។
លោកបន្តថា ក្នុងភូមិសាស្ត្ររបស់លោក ភាគច្រើនពុំមានការបូមខ្សាច់ពីបាតទន្លេទេ គឺច្រើនមានសាឡង់បូមខ្សាច់ពីតំបន់ផ្សេង ហើយមកចតនៅក្នុងភូមិសាស្ត្ររបស់លោក ដើម្បីបូមបន្តឡើងលើគោក។ ប៉ុន្តែលោកទទួលស្គាល់ថា មានអាជីវកម្មបូមខ្សាច់នៅទន្លេបាសាក់នោះតែអាចមានការច្រឡំដែនដីភូមិសាស្ត្រគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋបាលខុសគ្នា៖ «ជួនកាលវាមានដែរ តែភូមិសាស្ត្រវាខុសគ្នាទន្លេមួយនៅកៀនស្វាយ ទន្លេមួយរបស់ស្រុកស្អាង ទន្លេមួយរបស់ក្រុងតាខ្មៅ ទន្លេហ្នឹងជាផ្នែករបស់គេផ្សេង»។
ទាក់ទងនឹងអាជីវកម្មបូមខ្សាច់នេះ មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការអាដហុក (adhoc) ប្រចាំខេត្តកណ្ដាល លោក ម៉ែន មករា បានសង្កេតឃើញថា មានសាឡង់ជាច្រើនគ្រឿងកំពុងធ្វើអាជីវកម្មបូមខ្សាច់ពីបាតទន្លេ មានទាំងខ្មែរ និងវៀតណាម តែលោកមិនច្បាស់ថាអាជីវកម្មទាំងនោះមានអាជ្ញាប័ណ្ណ ឬអត់នោះទេ ប៉ុន្តែជាក់ស្តែង អាជីវកម្មបូមខ្សាច់នេះ គឺកំពុងបង្កហានិភ័យដល់ពលរដ្ឋ និងបរិស្ថានធម្មជាតិយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ៖ «យ៉ាងណាមិញ ដោយសាររដូវនេះជារដូវទឹកឡើងផង ដូច្នេះការហូរច្រោះ គឺជាបញ្ហាមួយសំខាន់ណាស់ ដែលប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ បើនៅតែបូមដោយគ្មានបច្ចេកទេសបែបនេះ ជាហានិភ័យចំពោះប្រជាពលរដ្ឋដូចជាកន្លងមកនៅខ្សាច់កណ្ដាល ឈានដល់បាក់ផ្ទះប្រជាពលរដ្ឋ ស្លាប់ប្រជាពលរដ្ឋទៀត នេះជាចំណុចមួយ ជាវិធានមួយ ជាការចាប់ផ្ដើមមួយ ដែលអាជ្ញាធរត្រូវតែយកចិត្តទុកដាក់ ដើម្បីធានាថា វិស័យឯកជន និងប្រជាពលរដ្ឋ អាចធានាបាននូវសុខុមាលភាពទាំងអស់គ្នា»។
លោកបន្តថា រឿងមានអាជ្ញាប័ណ្ណ ឬគ្មាន គឺជារឿងមួយ ប៉ុន្តែសំខាន់ អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចដែលពាក់ព័ន្ធ គួរតែពិនិត្យទៅលើអាជីវកម្មបូមខ្សាច់នេះឲ្យបានច្បាស់លាស់ ហើយអាជីវកម្មមួយចំនួនដែលមានអាជ្ញាប័ណ្ណនោះ ក៏បានបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែរ ដោយសារការអនុវត្តមិនត្រូវតាមលក្ខខណ្ឌបច្ចេកទេស និងមិនមានការសិក្សាពីផលប៉ះពាល់ឲ្យបានត្រឹមត្រូវទេនោះ៖ «ការមានអាជ្ញាប័ណ្ណមិនប្រាកដថាការបំផ្លាញផ្ទះសម្បែង ផលដំណាំរបស់ពលរដ្ឋ គឺជាអំពើស្របច្បាប់នោះទេ ពីព្រោះសព្វថ្ងៃ យើងអត់ទាន់បានការរៀបចំប្រព័ន្ធសិក្សាស្វែងយល់ច្បាស់លាស់ អំពីផលប៉ះពាល់ពីការបូមខ្សាច់ទន្លេ បង្កផលប៉ះពាល់ដល់ការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ អ៊ីចឹង បើមានប៉ះពាល់ផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋ ទោះបីការបូមខ្សាច់នោះស្របច្បាប់ ក៏ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះការខូចខាតទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋផងដែរ»។
កាលពីពាក់កណ្ដាលខែសីហា អាជ្ញាធររាជធានីភ្នំពេញ ធ្លាប់បានចាប់កប៉ាល់បូមខ្សាច់ប្រមាណ ៥០គ្រឿង ដោយបង្គាប់ឲ្យម្ចាស់កប៉ាល់ទាំងអស់បង្ហាញអាជ្ញាប័ណ្ណ ដើម្បីឲ្យអាជ្ញាធរត្រួតពិនិត្យ និងកំណត់ទីតាំងបូមខ្សាច់ឡើងវិញ។
ករណីបាក់ច្រាំងទន្លេដែលបណ្ដាលមកពីការបូមខ្សាច់នេះ កាលពីខែកក្កដា កន្លងទៅ ផ្ទះប្រជាពលរដ្ឋ១ខ្នង ក្នុងភូមិព្រែករុន ឃុំព្រែកគយ ស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្ដាល បានបាក់ពាក់កណ្ដាលធ្លាក់ទៅក្នុងទន្លេ និងមួយចំនួនទៀត ត្រូវពលរដ្ឋបង្ខំចិត្ដរុះរើចេញភ្លាមៗ។ ទន្ទឹមនឹងនោះ ក៏មានលំនៅឋានពលរដ្ឋចំនួន ៥ខ្នងផ្សេងទៀតនៅតាមមាត់ច្រាំងទន្លេបាសាក់ ក្នុងផ្សារឈូងលៀប ស្ថិតក្នុងភូមិកោះគ ឃុំរកាខ្ពស់ ស្រុកស្អាង ក៏បានរុះរើចេញជាបន្ទាន់ដែរ ដោយសារបាក់ច្រាំងទន្លេដល់មុខផ្ទះពួកគាត់។
ក្រៅពីនេះ នៅមានបញ្ហាដូចគ្នានេះកើតនៅស្រុកផ្សេងៗទៀត ដូចជាស្រុកខ្សាច់កណ្ដាល ស្រុកមុខកំពូល ខេត្តកណ្ដាល ក៏កំពុងមានបញ្ហាបាក់ច្រាំងទន្លេប៉ះពាល់ដីចម្ការជាច្រើនហិកតារ និងខូចខាតផ្ទះសម្បែង ដោយសារករណីបូមខ្សាច់នេះដែរ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏ធ្លាប់ប្រកាសឲ្យបញ្ឈប់សកម្មភាពបូមខ្សាច់ ដែលនាំឲ្យបាក់ច្រាំងទន្លេនេះដែរ ប៉ុន្តែបម្រាមនោះហាក់មិនមានប្រសិទ្ធភាពឡើយ ហើយសកម្មភាពនេះ បច្ចុប្បន្ន កំពុងពុះកញ្ជ្រោលឡើងខ្លាំងថែមទៀតពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ៕