អាដហុក​រៀបចំ​សិក្ខា​សាលា​ស្ដីពី​របៀប​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​នៅ​កំពង់ចាម

ដោយ សូត សុខប្រាថ្នា
2014.08.23
សិក្ខា​សាលា​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ កំពង់ចាម ៦២០ សិក្ខា​សាលា​ស្ដីពី​ការ​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​រៀបចំ​ដោយ​សមាគម​អាដហុក (adhoc) នៅ​ខេត្ត​កំពង់ចាម កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២២ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១៤។
RFA/Saut Sokprathna

សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អាដហុក (ADHOC) នៅ​ខេត្ត​កំពង់ចាម រៀបចំ​សិក្ខា​សាលា​មួយ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២២ សីហា ស្ដីពី​របៀប​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ ដែល​ផ្តល់​ឱកាស​ឱ្យ​បណ្ដាញ​ប្រជាពលរដ្ឋ​លើក​ឡើង​ពី​បញ្ហា​ប្រឈម​របស់​ពួក​គាត់ ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​បាន​ដឹង​បាន​ឮ។ ក្នុង​ពេល​នោះ​ដែរ មន្ត្រី​ជំនាញ និង​អាជ្ញាធរ​សន្យា​ថា ដោះស្រាយ​បញ្ហា​មួយ​ចំនួន​របស់​ពលរដ្ឋ។

ក្រោយ​ពី​មាន​កិច្ច​ពិភាក្សា​រយៈពេល​មួយ​ព្រឹក រវាង​បណ្ដា​ប្រជា​សហគមន៍​ដែល​មាន​បញ្ហា មក​ពី​តំបន់​ផ្សេងៗ​នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​កំពង់ចាម និង​តំបន់​ខ្លះ​ក្នុង​ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ នៅ​ក្នុង​សិក្ខា​សាលា​របស់​សមាគម​អាដហុក គឺ​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​មន្ត្រី​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំងអស់ យល់​ដឹង​ពី​តម្រូវ​ការ​របស់​ពួក​គាត់។ ក្រៅ​ពី​នេះ អាជ្ញាធរ​ក៏​បាន​សន្យា​ដោះស្រាយ​នូវ​បញ្ហា​មួយ​ចំនួន​របស់​ពលរដ្ឋ និង​ពន្យល់​ណែនាំ​ពី​នីតិវិធី​បន្ថែម​ទៀត ដើម្បី​ឱ្យ​ពួក​គាត់​អាច​ការពារ​សម្បត្តិ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ប្រកប​ដោយ​និរន្តរភាព។

ក្នុង​សិក្ខា​សាលា​នោះ ក៏​មាន​ការ​ចូលរួម​ពី​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត មន្ត្រី​ជំនាញ ដូច​ជា ខាង​មន្ត្រី​ជលផល មន្ត្រី​រដ្ឋបាល​ព្រៃ​ឈើ មន្ត្រី​បរិស្ថាន មន្ត្រី​សុរិយោដី និង​សមត្ថកិច្ច​ខេត្ត​កំពង់ចាម ជាដើម។ អាជ្ញាធរ​ខេត្ត និង​មន្ត្រី​ជំនាញ បាន​ស្វែង​យល់​ពី​តម្រូវ​ការ​ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​ចង់​បាន។ លើស​ពី​នេះ​ទៀត ទាំង​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​អាជ្ញាធរ ក៏​បាន​កំណត់​នូវ​អនុសាសន៍​ផ្សេងៗ​ជាច្រើន ជុំវិញ​បញ្ហា​ប្រឈម និង​វិធី​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ឱ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព។

ដោយ​ឡែក​អនុសាសន៍​ចុង​ក្រោយ​របស់​អភិបាល​រង​ខេត្ត​កំពង់ចាម លោក ជឹម លាវ មាន​ប្រសាសន៍​ថា ដើម្បី​ឱ្យ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ទាំងអស់​អាច​នៅ​គង់វង្ស គឺ​ទាល់​តែ​មាន​ការ​ចូលរួម​ទាំងអស់​គ្នា ទាំង​អាជ្ញាធរ និង​ប្រជា​សហគមន៍៖ «ពិសេស ខ្ញុំ​គ្រាន់​តែ​ជម្រាប​អំបាញ់មិញ​ថា យើង​ធ្វើៗ​ទាំងអស់​គ្នា​ត្រូវ​ប្រើ​កម្លាំង​សរុប​រវាង​កម្លាំង​រដ្ឋ​អំណាច និង​ប្រជា​សហគមន៍។ រវាង​ស្ថាប័ន​ជំនាញ និង​ប្រជា​សហគមន៍ គឺ​ធ្វើ​ទាំងអស់​គ្នា​បានៗ»

ចំណែក​ពលរដ្ឋ​ម្នាក់​មក​ពី​សហគមន៍​នេសាទ​បឹង​ធំ ស្រុក​ព្រៃឈរ លោក រ៉េន រ៉ាន់ បាន​លើក​ឡើង​ពី​បញ្ហា​នេសាទ​ដែល​ពួក​គាត់​បាន​ជួប​ប្រទះ​ថា កន្លង​មក​បទល្មើស​នេសាទ​នៅ​តំបន់​ដែល​លោក​រស់នៅ គឺ​កើត​មាន​ជា​ហូរហែ ពិសេស​គឺ​ការ​ប្រើប្រាស់​ស្បៃ​មុង​ក្រឡា​ញឹក ដើម្បី​យក​កូន​ត្រី​តូចៗ​ទៅ​ធ្វើ​ចំណី​ត្រី​ឆ្ដោរ។ លោក​យល់​ថា បើ​គ្មាន​ការ​ចិញ្ចឹម​ត្រី​ឆ្ដោរ ក៏​គ្មាន​ការ​នេសាទ​យក​កូន​ត្រី​តូចៗ​ដែរ។ លោក​បន្ត​ថា កន្លង​មក​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​មាន​ទឹក​ចិត្ត​ចូលរួម​បង្ក្រាប​បទល្មើស​នេសាទ​ជាមួយ​អាជ្ញាធរ តែង​ត្រូវ​បាន​គំរាម​កំហែង ឬ​បំផ្លិច​បំផ្លាញ​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ពី​សំណាក់​ជនល្មើស ប៉ុន្តែ​សមត្ថកិច្ច​នៅ​តែ​មិន​ទាន់​ចាត់​វិធានការ​ចំពោះ​ជនល្មើស​ទាំង​នោះ​ទេ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ពួក​គាត់​មាន​ការ​បារម្ភ និង​ស្ទើរ​តែ​មិន​ហ៊ាន​ចេញ​មុខ​បង្ក្រាប​ទៀត​ផង។ អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​ក៏​បាន​បញ្ជាក់​ថា បញ្ហា​នេះ សមត្ថកិច្ច​កំពុង​ធ្វើ​ការ​ស៊ើប​អង្កេត ដើម្បី​រក​ជនល្មើស​ទាំង​នោះ ធ្វើ​យ៉ាង​ម៉េច​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​អាច​បំពេញ​ការងារ​របស់​ខ្លួន​ដោយ​គ្មាន​ការ​បារម្ភ។

ប្រធាន​ផ្នែក​ដីធ្លី​ធនធាន​ធម្មជាតិ និង​សាលា​ក្តី​ខ្មែរ​ក្រហម លោក ឡាត់ គី មាន​ប្រសាសន៍​ថា គោល​បំណង​សំខាន់​ក្នុង​ការ​រៀបចំ​សិក្ខា​សាលា​ឡើង គឺ​ដើម្បី​ឱ្យ​មន្ត្រី និង​រាស្ត្រ មាន​ឱកាស​ជជែក​ពិភាក្សា​គ្នា​លើ​រាល់​បញ្ហា​ដែល​កើត​មាន​ឡើង។ លោក​បន្ត​ថា នៅ​ពេល​រាស្ត្រ និង​មន្ត្រី​យល់​ពី​បញ្ហា​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក គឺ​វា​ងាយ​ស្រួល​ក្នុង​ការ​រក​ចំណុច​រួម​សម្រាប់​ដោះស្រាយ​រាល់​បញ្ហា​ទាំង​នោះ៖ «ពីព្រោះ​ថា ច្បាប់​ក៏​មាន​ចែង ហើយ​សមត្ថកិច្ច​ក៏​មាន​សមត្ថភាព ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​បទល្មើស​នេសាទ​នៅ​តែ​បន្ត​កើត​មាន ហើយ​និង​ព្រៃ​លិច​ទឹក​ក្លាយ​ជា​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ​ឯកជន? អ៊ីចឹង​ជា​ចំណុច​មួយ​ដែល​យើង​ត្រូវ​ជជែក​គ្នា​ជាមួយ​អាជ្ញាធរ​ជំនាញ​មាន​សមត្ថកិច្ច ដើម្បី​ឱ្យ​មាន​ជា​អនុសាសន៍​រួម ហើយ​ឱ្យ​មាន​ការ​ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត​ពិត​ប្រាកដ​មួយ ដែល​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្រឈម​ទាំងអស់​នេះ»

លោក​បញ្ជាក់​ថា ដើម្បី​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ឱ្យ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព គឺ​ត្រូវ​មាន​ការ​ចូលរួម​ទាំងអស់​គ្នា ពិសេស​ពលរដ្ឋ​ដែល​មាន​បញ្ហា​ទាំង​នោះ ត្រូវ​ប្ដឹង​ទៅ​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ ហើយ​បើ​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​មិន​អាច​ដោះស្រាយ​បាន នោះ​គឺ​ចុង​ក្រោយ​ត្រូវ​សុំ​កិច្ច​អន្តរាគមន៍​ពី​តុលាការ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។ លោក​បន្ថែម​ថា បញ្ហា​ធនធាន​ធម្មជាតិ គឺ​ជា​បញ្ហា​ដ៏​សំខាន់​របស់​មនុស្ស​ទូទៅ ហើយ​សមាគម​អាដហុក គឺ​មាន​ទិសដៅ​ចង់​ឱ្យ​ធនធាន​ទាំង​នេះ​អាច​ធានា​បាន​នូវ​និរន្តរភាព ដោយ​មិន​ចង់​ឃើញ​នូវ​ភាព​វិនាស​នៃ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ឡើយ និង​រឹត​តែ​មិន​ចង់​ឃើញ​ទៅ​ទៀត​នោះ គឺ​នៅ​ពេល​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ទាំង​ឡាយ​ក្លាយ​ទៅ​ជា​សម្បត្តិ​បុគ្គល ឬ​មនុស្ស​មួយ​ក្រុម ពិសេស​អ្នក​មាន​លុយ ឬ​អ្នក​មាន​អំណាច ដែល​អាច​ធ្វើ​ប៉ះពាល់​ដល់​ពលរដ្ឋ​ដែល​អាស្រ័យ​ផល និង​ធ្វើ​ឱ្យ​គម្លាត​ជីវភាព​រស់នៅ​របស់​ពលរដ្ឋ​ដែល​ទទួល​ផល​ពី​សម្បត្តិ​ធម្មជាតិ​ទាំង​នោះ​កាន់​តែ​ធ្លាក់​ចុះ​ទៅៗ​មិន​ខាន​ឡើយ៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។