ខួប​ទី​៤ នៃ​ការ​ឡើង​គ្រងរាជ្យ​របស់​ព្រះបាទ នរោត្តម សីហមុនី

ខួប​ទី​៤ នៃបុណ្យ​រាជាភិសេក​ព្រះករុណា​ព្រះបាទ​សម្ដេច ព្រះបរមនាថ នរោត្ដម សីហមុនី នឹង​ត្រូវ​ប្រារព្ធ​ធ្វើ​នៅ​ក្នុង​ព្រះ​បរមរាជវាំង​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៩ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០០៨​នេះ។

0:00 / 0:00

រៀង​រាល់​ឆ្នាំ មាន​ការរៀបចំ​ប្រារព្ធ​ពិធី​បុណ្យ​តាម​បែប​សាសនា​ផង និង​តាម​បែប​ប្រពៃណី​ផង ដោយ​មាន​វត្តមាន​រាជវង្សានុវង្ស។

មាន​ព័ត៌មាន​ថា ពរ​សព្ទ​សាធុការ​ថ្វាយ​ព្រះមហាក្សត្រ​ពី​សំណាក់​មេដឹកនាំ​គ្រប់​មជ្ឈដ្ឋាន​ទូទាំង​ប្រទេស បាន​ត្រូវ​គេ​ផ្សាយ​តាមរយៈ​ទូរទស្សន៍ វិទ្យុ ហើយ​និង​មាន​ការ​បោះពុម្ព​ការថ្វាយ​ព្រះពរ​ជ័យ​នៅ​តាម​សារព័ត៌មាន និង​ទស្សនាវដ្ដី​នានា​ផង​ដែរ។

ក្នុង​អំឡុង​ពេល​បុណ្យ មាន​ព័ត៌មាន​ថា មាន​ការដោត​ទង់​ជាតិ បដា ពាក្យ​ស្លោក​នៅ​តាម​មហាវិថី នៅ​តាម​ផ្លូវ នៅ​ទី​សំខាន់ៗ​នានា ព្រមទាំង​មាន​ការតាំង​ព្រះឆាយា​ល័ក្ខណ៍​ព្រះមហាក្សត្រ ដោយ​បង្ហាញ​ពី​ការ​អបអរ​សាទរ​ចំពោះ​ព្រះមហាក្សត្រ​កម្ពុជា។

កាល​ក្នុង​ឱកាស​រាជាភិសេក​នា​ឆ្នាំ​២០០៤​នោះ ព្រះមហាក្សត្រ​ព្រះបាទ ព្រះ​បរមនាថ នរោត្ដម សីហមុនី បាន​មាន​បន្ទូល​ថា ៖ «ខ្ញុំ​តាំង​សច្ចា​ថា នឹង​ប្រព្រឹត្ត​តាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​និង​ច្បាប់​ទាំង​ឡាយ​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ ហើយ​និង​តាំង​ចិត្ត​ធ្វើ​ផល​ប្រយោជន៍​ដល់​រដ្ឋ​និង​ប្រជារាស្រ្ដ»

កាល​ក្នុង​ឱកាស​៣​ថ្ងៃ​នៃ​រាជាភិសេក​លើក​ដំបូង នា​ចុង​ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០០៤ នៅ​មុខ​ព្រះ​បរម​រាជវាំង​ភ្នំពេញ នា​ព្រឹក​ថ្ងៃ​សៅរ៍ ព្រះមហាក្សត្រ​ព្រះបាទ ព្រះ​បរមនាថ នរោត្ដម សីហមុនី បាន​មាន​បន្ទូល​ថា ព្រះអង្គ​ស្មោះត្រង់​និង​បម្រើ​ប្រជាជន ហើយ​ថា ព្រះអង្គ​នឹង​មិន​គង់​នៅ​ឆ្ងាយ​ពី​ប្រជានុរាស្រ្ដ​ជា​ទី​ស្នេហា​របស់​ព្រះអង្គ​នោះ​ឡើយ។

ព្រះមហាក្សត្រ​បាន​មាន​ព្រះរាជ​បន្ទូល​បន្ត​ថា រៀង​រាល់​សប្ដាហ៍ ព្រះអង្គ​នឹង​ចំណាយ​ពេល​យាង​សួរ​សុខទុក្ខ​កូន​ចៅ នៅ​តាម​ទី​ប្រជុំជន​ក្រុង​របស់​យើង តាម​ជនបទ​របស់​យើង និង​នៅ​តាម​ខេត្ត​របស់​យើង ហើយ​និង​បម្រើ​ប្រជានុរាស្រ្ដ។

កាល​ក្នុង​ឱកាស​រាជាភិសេក​នោះ​ផង​ដែរ លោក ហូលីយោ ហែលដ្រេស អ្នក​កត់​ត្រា​សរសេរ​ព្រះរាជ​ជីវ​ប្រវត្តិ​របស់​អតីត​ព្រះមហាក្សត្រ សម្ដេចព្រះ នរោត្ដម សីហនុ បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា សម្ដេច នរោត្ដម សីហមុនី សុភាព​រាបសារ​ល្អ​ណាស់ ប៉ិន​ប្រសប់ ហើយ​និង​មាន​បញ្ញា​ឆ្លាត​វាងវៃ​ណាស់។

ជា​ទូទៅ​ប្រជាជន​កម្ពុជា​គោរព​រាជវង្សានុវង្ស គោរព​ព្រះមហាក្សត្រ។

ក្នុង​ឱកាស​ពិធី​បុណ្យ​នេះ ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ម្នាក់ នៅ​ក្រុង​កាលហ្ការី ខេត្ត​អាល់បែលតា ប្រទេស​កាណាដា បាន​ថ្វាយ​ព្រះពរ​ថ្វាយ​ព្រះមហាក្សត្រ​សូម​មាន​ព្រះជន្ម​យឺនយូរ ៖ «ក្នុង​ឱកាស​ឆ្នាំ​ទី​៤ នៃ​ព្រះមហាក្សត្រ​នៃ​ព្រះរាជា​ណាចក្រ​កម្ពុជា ខ្ញុំ​សូម​ថ្វាយ​ព្រះពរ​សព្ទ​សាធុការ​ជូន​ដល់​ព្រះ​មហាក្សត្រ សូម​ព្រះអង្គ​ទ្រង់​ប្រកប​ដោយ​ពុទ្ធពរ​ទាំង ៥​ប្រការ គឺ​អាយុ វណ្ណៈ សុខៈ ពលៈ និង បដិភាណ ដើម្បី​ទ្រទ្រង់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​និង​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ខ្មែរ ឲ្យ​បាន​ជានិច្ច​និរន្ត​ត​រៀង​ទៅ»

ព្រះមហាក្សត្រ​ខ្មែរ ព្រះ​បរមនាថ នរោត្ដម សីហមុនី បាន​យាង​គង់​លើ​ព្រះរាជ​បល្ល័ង្ក​សោយរាជ្យ​បន្ត​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៩ ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០០៤ បន្ទាប់​ពី​សម្ដេចឪ ព្រះបាទ នរោត្ដម សីហនុ បាន​សម្រេច​ដាក់​រាជ្យ ហើយ​និង​បន្ទាប់​ពី​មាន​ការបោះឆ្នោត​របស់​ក្រុមប្រឹក្សា​រាជសម្បត្តិ ជ្រើស​រើស​ព្រះមហាក្សត្រ។

កាល​ណោះ គ្មាន​ច្បាប់​ណា​មួយ​បាន​ចែក​អំពី​ករណី​ដែល​ព្រះមហាក្សត្រ​ដាក់​រាជ្យ​នោះ​ឡើយ ហើយ​ពេល​នោះ រដ្ឋសភា​ក៏​ប្រញាប់​ប្រញាល់​រៀបចំ​តាក់តែង​ច្បាប់​ដើម្បី​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​រាជសម្បត្តិ កោះប្រជុំ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​ព្រះមហាក្សត្រ​ដើម្បី​ឡើង​សោយ​រាជ្យ​បន្ត។

កាល​ពី​មុនៗ​កន្លង​មក ព្រះរាជា​កម្ពុជា​ធ្លាប់​មាន​រាជ​សិទ្ធិ​អំណាច​ធំធេង ក៏​ប៉ុន្តែ​យោង​តាម​ច្បាប់ ព្រះមហាក្សត្រ​ខ្មែរ​បច្ចុប្បន្ន គង់​នៅ​ជា​និមិត្តរូប​ប៉ុណ្ណោះ គឺ​គ្មាន​អំណាច​ឡើយ។

យោង​តាម​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​កម្ពុជា ជំពូក​២ ស្ដីពី​ព្រះមហាក្សត្រ ត្រង់​មាត្រា ៧ មាន​ចែង​ថា ព្រះមហាក្សត្រ​កម្ពុជា ទ្រង់​គ្រង​រាជសម្បត្តិ ប៉ុន្តែ​ទ្រង់​មិន​កាន់​អំណាច​ឡើយ។ ព្រះមហាក្សត្រ ទ្រង់​ជា​ព្រះ​ប្រមុខរដ្ឋ​មួយ​ជីវិត។ រីឯ​នៅ​មាត្រា ៨ មាន​ចែង​ថា ព្រះមហាក្សត្រ​ទ្រង់​ជា​និមិត្តរូប​នៃ​ឯកភាព​ជាតិ​និង​និរន្តរភាព​ជាតិ។

លោក សំអាន ឡោ ជន​ជាតិ​ខ្មែរ​ម្នាក់​រស់​នៅ​ក្រុង​ឡងប៊ិច រដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា សហរដ្ឋ​អាមេរិក បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ក្នុង​ឱកាស​ខួប​ទី​៤ នៃ​បុណ្យ​រាជាភិសេក​ព្រះមហាក្សត្រ​នេះ​ថា ៖ «ខ្ញុំ​ជា​មនុស្ស​ម្នាក់​ដែល​រត់ចោល​ស្រុក តែ​ខ្ញុំ​នៅ​តែ​និយម​ព្រះមហាក្សត្រ តម្កល់​ជា​និមិត្ត​រូប​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា អ៊ីចឹង ប៉ុន្តែ​គ្រាន់​តែ​សុំ​ឲ្យ​មហាក្សត្រ បើ​បាន​សោយ​រាជ្យ​ហើយ ត្រូវ​ឲ្យ​មាន​គំនិត​ឈ្លាស​វៃ ដូច​គេ​ឲ្យ​យើង​ហើយ ដូច​ជា​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​ដែល​គេ​ប្រគល់​សិទ្ធិ​ឲ្យ​យើង​ហើយ​អី​ហើយ ឲ្យ​គាត់​ចាត់ចែង​ចុះ ព្រោះ​គាត់​ជា​អាជ្ញា​កណ្ដាល ជា​មហាក្សត្រ​គ្រងរាជ្យ។ នៅ​ក្នុង​នោះ ខ្ញុំ​ឃើញ​ថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​គេ​និយាយ​ថា ស្ដេច​គ្មាន​អំណាច​ទេ ប៉ុន្តែ​នៅ​ក្នុង​ហ្នុង គេ​សរសេរ ឃើញ​អំណាច​ខ្លះ ដែល​ឲ្យ​ព្រះអង្គ​ក៏​មាន​ដែរ គួរ​តែ​ព្រះអង្គ​ស្រាវជ្រាវ។ ឧទាហរណ៍​ទៅ​សច្ចា​ប្រណិធាន រដ្ឋសភា​ហ្នឹង នៅ​ក្នុង​ហ្នឹង​ខ្ញុំ​ឃើញ (លក្ខន្តិកៈ) គេ​សរសេរ​ថា ទាល់​តែ​មាន ១២០​តំណាង​រាស្រ្ដ បាន​ស្ដេច​ទៅ​ជា​អធិបតី​ក្នុង​ការ​ស្បថស្បែ​នោះ​បាន ប៉ុន្តែ​មាន​តែ ៩០​តំណាង​រាស្រ្ដ ក៏​ព្រះអង្គ​ទៅ​ដែរ។ គួរ​ឲ្យ​ព្រះអង្គ​ពិចារណា​ថា ជា​អាជ្ញា​កណ្ដាល គួរ​តែ​មក​ទាំង​អស់​មក បាន​ទៅ បើ​អ្នក​ឯង​មិន​ដោះស្រាយ​ទេ កុំ​ទៅ កុំ​ឲ្យ​ព្រះអង្គ​ធ្វើ​លម្អៀង​អ៊ីចឹង មាន​យោបល់​បុណ្ណឹង។ ខ្ញុំ​ទុក​ស្ដេច​ឲ្យ​នៅ​ដដែល ជា​និមិត្ត​រូប ព្រោះ​ខ្ញុំ​ជា​កូន​ខ្មែរ កើត​មក​មាន​ស្ដេច​ទៅ​ហើយ ទោះ​ខ្ញុំ​រត់​ចោល​ស្រុក មក​នៅ​ស្រុក​ដែល​គ្មាន​ស្ដេច ក៏​ខ្ញុំ​នៅ​តែ​តម្កល់​ក្នុង​បេះដូង​ខ្ញុំ​អ៊ីចឹង។ ហើយ​សូម​ជូនពរ​ព្រះអង្គ​ឲ្យ​មាន​ព្រះជន្ម​យឺនយូរ ហើយ​ធ្វើ​អ្វី​បាន​ជោគជ័យ​សម្រាប់​ប្រទេស​ជាតិ»

ក្នុង​ជីវិត​របស់​ព្រះអង្គ ព្រះបាទ ព្រះ​បរមនាថ នរោត្ដម សីហមុនី បាន​គង់​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​រយៈពេល​យូរ ដោយ​ព្រះអង្គ​បាន​សិក្សា​ផ្នែក​របាំ​បាឡេ ជា​នាដក​របាំ ជា​សាស្រ្ដាចារ្យ​របាំ និង​ជា​ឯក​អគ្គរាជទូត​កម្ពុជា​ប្រចាំ​អង្គការ​យូណេស្កូ៕