កសិករ​នៅ​បាត់ដំបង​ថា អាជ្ញាធរ​ខ្វះ​តម្លាភាព​គ្រប់គ្រង​ទ្វារ​ទឹក​បណ្ដាល​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ការ​ដាំដុះ​ស្រូវ​ស្ទើរ​គ្រប់​រដូវ

0:00 / 0:00

ប្រជា​កសិករ​នៅ​ស្រុក​បាណន់​ ខេត្ត​បាត់ដំបង​ ត្អូញត្អែរ​ថា អាជ្ញាធរ​និង​មន្ទីរ​ពាក់ព័ន្ធ​ គ្រប់គ្រង​ទ្វារ​អាងទឹក​កំពីងពួយ​មិន​មើល​ពី​ស្ថានភាព​នៃ​ការ​ដាំដុះ​ស្រូវ​របស់​ពលរដ្ឋ ដោយ​បង្ខាំង​ទឹក​ជ្រុល​ហួសហេតុ​នៅ​រដូវ​ប្រាំង បណ្ដាល​ឱ្យ​ស្រូវ​ងាប់​ជាច្រើន​ហិកតារ។ មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​ជំរុញ​ឱ្យ​អភិបាល​ស្រុក​ធ្វើ​អន្តរាគមន៍​លើ​បញ្ហា​នេះ ព្រម​ទាំង​ស្នើ​ទៅ​រដ្ឋបាល​ខេត្ត និង​មន្ទីរ​ធនធាន​ទឹក​ គ្រប់គ្រង​ចរន្ត​ទឹក​ដោយ​តម្លាភាព​ដើម្បី​ឱ្យ​ប្រជា​កសិករ​ធ្វើ​ស្រែ​បាន​គ្រប់​រដូវ។

ប្រជា​កសិករ​នៅ​ឃុំ​តាគ្រាម និង​ឃុំ​ភ្នំសំពៅ​ ក្នុង​ស្រុក​បាណន់ កំពុង​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​ស្រូវ​ស្កក​ជា​ច្រើន​ហិកតារ បន្ទាប់​ពី​មន្ទីរ​ធនធាន​ទឹក​ខេត្ត​បាត់ដំបង មិន​ព្រម​បើក​ទ្វារ​ទំនប់​អាង​កំពីងពួយ​ពន្លែង​ទឹក​ដាក់​ស្រែ​របស់​ពួក​គាត់។

កសិករ​នៅ​ឃុំ​តាគ្រាម លោក ព្រហ្ម រិទ្ធី ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី កាលពី​ថ្ងៃ​ទី១០​ មីនា ថា នៅ​សប្ដាហ៍​ទី​២​ ក្នុង​ខែ​នេះ​ស្រូវ​ចាប់ផ្ដើម​ផើម​បណ្ដើរៗ ដោយ​ត្រូវការ​ទឹក​ឱ្យ​បាន​គ្រប់គ្រាន់​សម្រាប់​លូតលាស់។ តែ​មក​ទល់​ពេល​នេះ លោក​ថា​មន្ទីរ​ធនធាន​ទឹក​នៅ​មិន​ទាន់​បើក​ទ្វារ​ពន្លែង​ទឹក​ដាក់​ស្រែ​កសិករ​នៅ​ឡើយ ទោះបី​មាន​ការ​ដាក់​លិខិត​ស្នើសុំ​ត្រឹមត្រូវ​យ៉ាង​ណា​ក្ដី។ លោក​ថា ប្រសិន​បើ​នៅ​តែ​គ្មាន​ទឹក​គ្រប់គ្រាន់​ក្នុង​រយៈពេល​២ទៅ​៣ថ្ងៃ​ទៀត​ទេ នោះ​ស្រូវ​រាប់​ពាន់​ហិកតារ​នឹង​ស្កក​ងាប់​អស់​ជា​មិន​ខាន។

លោក ព្រហ្ម រិទ្ធី៖«ស្រូវ​ដំណាក់កាល​ចុងក្រោយ​ជា​ដំណាក់កាល​ត្រូវការ​ទឹក​បំផុត​ហើយ។ រាល់​តែ​ដង​រាល់​តែ​លើក​ មិនមែន​ចេះ​តែ​ថា​ទេ ប្រជាជន​សុទ្ធ​តែ​ដឹង​ក្បាច់​អស់​ហើយ ហើយ​ដល់​ពេល​ហ្នឹង​(ស្រូវ​ផើម)គាត់​ចាប់ផ្ដើម​ធ្វើ​ក​ហើយ។ ទឹក​មិន​ខ្វះ​ទេ​ តែ​គាត់​ច្រើន​តែ​ងឿក​អ៊ីចឹង​បណ្ដោយ។ មិន​ដឹង​ថា​ទប់​ទឹក​លក់​ ឬ​ក៏​ទប់​ទឹក​ឱ្យ​(ពលរដ្ឋ)ធ្វើ​ស្រែ»។

មក​ដល់​ពេល​នេះ​ ស្រែ​របស់​កសិករ​នៅ​ភូមិ​ប៉ោយស្វាយ ក្នុង​ឃុំ​តាគ្រាម​ ជាង​ ៤រយ​ហិកតារ និង​ភូមិ​ក្រពើជើង​ ក្នុង​ឃុំ​ភ្នំសំពៅ​ជាង ១រយ​ហិកតារ រួម​ទាំង​ភូមិ​ដទៃ​ទៀត​ជុំវិញ​អាងទឹក​កំពីងពួយ​សរុប​ជាង ៨ពាន់​ហិកតារ​ មាន​សភាព​ដី​ប្រេះ​បែក​ក្រហែង​ និង​មាន​ស្រូវ​កំពុង​ផើម​ឆេះ​ស្លឹក​ពាសពេញ​ស្រែ​ ដោយសារ​គ្មាន​ទឹក​សម្រាប់​លូតលាស់។

កសិករ​នៅ​ឃុំ​តាគ្រាម​ម្នាក់​ទៀត លោក​ នី វណ្ណៈ ឱ្យ​ដឹង​ថា ស្រូវ​របស់​លោក​ចំនួន ១៧ហិកតារ​អាច​នឹង​ត្រូវ​ងាប់​ទាំងអស់​ដោយសារ​គ្មាន​ទឹក ហើយ​លោក​នឹង​ប្រឈម​ការ​ខាតបង់​ធ្ងន់ធ្ងរ និង​ការ​រឹបអូស​ដីធ្លី​ដោយសារ​បំណុល​ធនាគារ​វ័ណ្ឌក​ជា​មិនខាន។ កសិករ​រូប​នេះ​បន្ត​ថា ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​មក​នេះ លោក​ធ្វើ​ស្រែ​មិន​សូវ​បាន​ផល​នោះ​ឡើយ ដោយសារ​ពេល​ធ្វើ​ស្រូវ​ប្រាំង​តែង​ប្រឈម​បញ្ហា​ខ្វះ​ទឹក ខណៈ​នៅ​រដូវ​វស្សា​តែង​ប្រឈម​ការ​លិចលង់​ដោយសារ​ការ​ពន្លែង​ទឹក​ទំនប់​យ៉ាង​គំហុក។ លោក​បន្ថែម​ថា ប្រសិន​បើ​ក្នុង​សប្ដាហ៍​នេះ មន្ទីរ​ធនធាន​ទឹក​មិន​ព្រម​បើក​ទ្វារ​ទំនប់​ទេ កសិករ​នឹង​កេណ្ឌ​គ្នា​ទៅ​បើក​ទំនប់​ដោយ​ខ្លួន​ឯង។

លោក​ នី វណ្ណៈ៖«បើ​អា​ចុង​ខែ​១១​ អា​ពេល​ស្រូវ​ទុំ​បាន​គាត់​បើក​ស្រួល គាត់​បើក​ស្រួល​ណាស់​ឆ្នាំ​នេះ ​គាត់​បើក​ពន្លិច​យើង​ហ្មង។ មិនមែន​គាត់​បើក​ឱ្យ​យើង​បាន​ផល​ទេ គាត់​បើក​ពន្លិច​យើង។ វា​មិន​សូវ​ជា​ល្អ​ប៉ុន្មាន​ទេ​ ឆ្នាំ​នេះ​ជាក់ស្ដែង គាត់​បើក​ពន្លិច​ហ្មង បើក​យក​បាក់​ប្រឡាយ​ចោល​ក៏​បាន​ដែរ អា​ពេល​ស្រូវ​យើង​ទុំ ​ដែល​ឥត​ប្រយោជន៍​ហ្នឹង។ ដល់​ពេល​មាន​ប្រយោជន៍​បើក​ឱ្យ​អត់​ចង់​បាន»។

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី៣ មីនា ប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​ដាក់​លិខិត​ស្នើ​ទៅ​ប្រធាន​មន្ទីរ​ធនធាន​ទឹក​ខេត្ត​បាត់ដំបង​ លោក ឡុង ផល្គុន សុំ​បើក​ទ្វារ​ទឹក​អាង​កំពីងពួយ​ដាក់​ស្រែ​ក្នុង​ដំណាក់កាល​ស្រូវ​ផើម​ តាម​ការ​សន្យា​ក្នុង​ពេល​ប្រជុំ​នៅ​មុន​ពេល​ធ្វើ​ស្រែ​ប្រាំង។ តែ​លោក​ ឡុង ផល្គុន​ បដិសេធ​ដោយ​ថា លិខិត​នោះ​មាន​កំហុស​ឆ្គង និង​ឱ្យ​ធ្វើ​ពាក្យ​ស្នើសុំ​ទៅ​មន្ទីរ​ធនធាន​ទឹក​ម្ដង​ទៀត។

វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​មិន​អាច​ទាក់ទង​ប្រធាន​មន្ទីរ​ធនធាន​ទឹក​ខេត្ត​បាត់ដំបង លោក​ ឡុង ផល្គុន ដើម្បី​បកស្រាយ​រឿង​នេះ​បាន​នៅឡើយ​ទេ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១០ មីនា។

កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៩ ក្រសួង​ធនធាន​ទឹក​និង​ឧតុនិយម​ បាន​ដាក់​ចេញ​នូវ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ «ពាងទឹក»​ សម្រាប់​បម្រើ​ឲ្យ​វិស័យ​កសិកម្ម និង​ការ​ប្រើប្រាស់​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​ប្រទេស តាម​រយៈ​ការ​សាងសង់​នូវ​អាង​ទឹក​ធំៗ ដែល​អាច​ស្តុក​ទឹក​បាន​រាប់​រយ​លាន​ម៉ែត្រ​គូប។ ប៉ុន្តែ​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ខេត្ត​បាត់ដំបង​យល់​ឃើញ​ថា យុទ្ធសាស្ត្រ​នេះ​មិន​បាន​ជួយ​កសិករ​នោះ​ឡើយ ហើយ​ថែម​ទាំង​បង្ក​ផល​លំបាក​ទៅ​វិញ ដោយ​មន្ត្រី​និង​អាជ្ញាធរ​គ្រប់គ្រង​ក្ដោបក្ដាប់​ទ្វារ​ទឹក​យ៉ាង​តឹងតែង​នៅ​រដូវ​ប្រាំង និង​បើក​ទ្វារ​ទឹក​យ៉ាង​កម្រោល​បង្ក​ការ​លិចលង់​នៅ​រដូវ​វស្សា។

ទាក់ទិន​បញ្ហា​នេះ​ អ្នក​សម្របសម្រួល​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​លីកាដូ (LICADHO) ប្រចាំ​ខេត្ត​បាត់ដំបង លោក អ៊ិន គង់ជិត មាន​ប្រសាសន៍​ថា ករណី​នេះ​ មេ​ឃុំ​ និង​អភិបាល​ស្រុក ត្រូវ​ធ្វើ​របាយការណ៍​ពី​ការ​រងគ្រោះ​របស់​កសិករ​ ដាក់​ទៅ​រដ្ឋបាល​ខេត្ត និង​មន្ទីរ​ធនធាន​ទឹក​ដើម្បី​ស្នើ​ឱ្យ​បើក​ទ្វារ​ទំនប់​ពន្លែង​ទឹក​ដាក់​ស្រែ។ លោក​បន្ត​ថា អាជ្ញាធរ​ពាក់ព័ន្ធ​ត្រូវ​តែ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​លើ​រឿង​នេះ ដើម្បី​សម្រួល​ដល់​ការ​ធ្វើ​ស្រែ​បាន​គ្រប់​រដូវ ស្រប​តាម​គោល​នយោបាយ​លើក​កម្ពស់​វិស័យ​កសិកម្ម​របស់​រដ្ឋាភិបាល។

លោក អ៊ិន គង់ជិត៖«ព្រោះ​អី​ទឹក​នៅ​អាង​កំពីងពួយ​មិន​ជា​ស្រក​អស់​ច្រើន​ទេ ​គឺ​នៅ​មាន​ទឹក​ពេញ​នៅ​ឡើយ។ អ៊ីចឹង​ករណី​នេះ​អាជ្ញាធរ​ស្រុក អាជ្ញាធរ​ខេត្ត និង​មន្ទីរ​ធនធាន​ទឹក​គួរ​តែ​យក​ចិត្ត​ទុកដាក់​ចុះ​ទៅ​ពិនិត្យ​មើល​ស្ថានភាព​ជាក់ស្ដែង​វាយ​តម្លៃ​អំពី​ការ​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ទាំង​នេះ​ ហើយ​គួរ​តែ​មាន​ការ​បើក​ទ្វារ​ទឹក​ផ្គត់ផ្គង់​ទៅ​ដល់​កសិករ​យើង​ដើម្បី​សង្គ្រោះ​ស្រូវ​ដែល​ខ្វះ​ទឹក​ហ្នឹង ដោយសារ​នៅ​តំបន់​ហ្នឹង​មាន​ប្រព័ន្ធ​ប្រឡាយ​គ្រប់គ្រាន់​ក្នុង​ការ​ចែកចាយ​និង​បញ្ជូន​ទឹក»។

អាង​ទឹក​កំពីងពួយ​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ស្រុក​បាណន់​ ខេត្ត​បាត់ដំបង​ ដែល​ជា​អាង​ស្តុក​ទឹក​បន្សល់​ពី​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​ អាច​ផ្ទុក​ទឹក​បាន ៣០លាន​ម៉ែត្រ​គូប។ លុះ​ដល់​ចុង​ឆ្នាំ​២០២១​ រដ្ឋបាល​ខេត្ត​បាត់ដំបង​ក្រោម​គម្រោង​របស់​ធនាគារ​អភិវឌ្ឍន៍​អាស៊ី (ADB)​ បាន​ស្ដារ​និង​រៀបចំ​ប្រព័ន្ធ​ធារាសាស្ត្រ​អាង​កំពីងពួយ​ ដែល​អាច​ផ្ទុក​ទឹក​បាន​ ១៧០លាន​ម៉ែត្រ​គូប​ ក្នុង​ផ្ទៃដី​ទំហំ ​៤៥០​គីឡូម៉ែត្រ​ក្រឡា ដោយ​អះអាង​ថា អាច​ស្រោចស្រព​លើ​ផ្ទៃដី​ស្រែ​យ៉ាងហោចណាស់ ​២ម៉ឺន ៤ពាន់​ (២៤.០០០)​ ហិកតារ​នៅ​រដូវ​វស្សា ​និង​ ១ម៉ឺន​ ៦ពាន់ ​(១៦.០០០) ហិកតារ​នៅ​រដូវប្រាំង។

ក្រៅ​ពី​ទំនប់​អាងស្តុកទឹក​កំពីងពួយ​ ខេត្ត​បាត់ដំបង នៅ​មាន​ទំនប់​ទប់​ទឹក​ធំៗ ​ផ្សេង​ទៀត​ដូច​ជា ទំនប់​ពហុ​បំណង​សេកសក​ ទំនប់​កង្ហត​ ទំនប់​បាសាក់​ ទំនប់​ស្ទឹង​បវេល​ និង​ទំនប់​សាលា​តាអន។ ចាប់​តាំង​ពី​មាន​ទំនប់​ទាំង​នេះ​មក ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​រស់នៅ​ក្រោម​ខ្សែ​ទឹក និង​ធ្លាប់​ដាំដុះ​អាស្រ័យ​លើ​ប្រភព​ទឹក​តាម​តំបន់​ទាំង​នោះ បាន​ប្រឈម​នឹង​ការ​ខ្វះខាត​ទឹក​សម្រាប់​ស្រោចស្រព​ ឬ​រង​ការ​លិចលង់​នៅ​រដូវ​វស្សា បណ្ដាល​ឱ្យ​ពួកគាត់​ខាតបង់ និង​ជំពាក់​បំណុល​ធនាគារ​ជុំ​ទិស។ ការ​ខាតបង់​ក្នុង​ការ​ប្រកប​របរ​កសិកម្ម បណ្ដាល​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំង​នោះ​ធ្លាក់​ទៅ​ក្នុង​ភាព​ក្រីក្រ ខណៈ​ពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន​បោះបង់​របរ​នេះ ហើយ​បង្ខំ​ចិត្ត​ចំណាក​ស្រុក​ទៅ​ធ្វើ​ការ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។