ម្រេចកំពតរក្សាតម្លៃថេរស្របពេលម្រេចតំបន់ដទៃបន្តធ្លាក់ថ្លៃយ៉ាងគំហុក
2018.05.04
តម្លៃម្រេចទូទាំងប្រទេស បានធ្លាក់ថ្លៃយ៉ាងគំហុកមិនធ្លាប់មាននៅឆ្នាំនេះ លើកលែងតែម្រេចកំពតមួយតែប៉ុណ្ណោះ ដែលអាចរក្សាតម្លៃថេរ។ បញ្ហានេះបានបង្កក្តីព្រួយបារម្ភកាន់តែខ្លាំង សម្រាប់កសិករ និងផលិតករម្រេច ដែលពួកគាត់ សុទ្ធសឹងតែបានចំណាយដើមទុនជាច្រើន ដើម្បីវិនិយោគ លើដំណាំម្រេចរបស់ខ្លួន។ អ្នកជំនាញខាងកសិកម្មអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋលូកដៃចូលអន្តរាគមន៍ ជួយកសិករ និងផលិតករម្រេច ដើម្បីកុំឱ្យពួកគាត់បោះបង់ចោល ការដាំដុះដំណាំឧស្សាហកម្មមួយនេះ។
ស្របពេលម្រេចខ្មៅធម្មតាកំពុងធ្លាក់ថ្លៃ ម្រេចកំពត នៅអាចរក្សាបានតម្លៃថេរដដែល គឺម្រេចសមានតម្លៃ ២៨ដុល្លារ ម្រេចក្រហម ២៥ដុល្លារ ម្រេចខ្មៅ ១៥ដុល្លារ ក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ មូលហេតុដែលម្រេចកំពត មិនធ្លាក់ថ្លៃដូចម្រេចតំបន់ដទៃ ព្រោះម្រេចកំពត មានគុណភាពខ្ពស់ និងត្រូវបានចុះបញ្ជី ទទួលស្គាល់ជាទំនិញសម្គាល់ទីតាំងភូមិសាស្ត្រ ទាំងនៅទីផ្សារក្នុងស្រុក និងទីផ្សារអន្តរជាតិ ជាពិសេសនៅទីផ្សារអឺរ៉ុប។ ទោះបីជាយ៉ាងណា ម្រេចកំពតក៏កំពុងប្រឈម នឹងបញ្ហាមួយចំនួនដែរ គឺការធ្លាក់ចុះទិន្នផល ដែលមិនធ្លាប់មាន បង្កឡើងដោយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងការយឺតយ៉ាវ ការបញ្ជាទិញពីក្រុមហ៊ុននានា។
ប្រធានសមាគមលើកកម្ពស់ម្រេចកំពត លោក ងួន ឡាយ ថ្លែងថា ម្រេចកំពតនៅឆ្នាំនេះ អាចប្រមូលផលបានត្រឹមចន្លោះពី ៧០ ទៅ ៧៥ តោន ប៉ុណ្ណោះ ធៀបទៅនឹងឆ្នាំមុន ដែលប្រមូលបានប្រហែល ១០០ តោន។ ម្យ៉ាងវិញទៀត រដូវប្រមូលផលនៅឆ្នាំនេះ អាចនឹងអូសបន្លាយរហូតដល់ក្រោយខែមិថុនា ជាពេលវេលា ដែលម្រេចចុងរដូវទាំងនោះ មិនអាចប្រើឈ្មោះម្រេចកំពតបាន។ លោកបញ្ជាក់ថា គិតមកដល់ដើមខែឧសភា នេះទៅហើយ ម្រេចកំពតទើបតែប្រមូលផលបានប្រមាណ ២០ ភាគរយប៉ុណ្ណោះ៖ «មានក្រុមហ៊ុនខ្លះក៏គេចាប់ផ្ដើមទិញហើយដែរ តែគេទិញផ្ទាល់ពីកសិករ។ គេទិញបណ្ដើរៗហើយ ប៉ុន្តែយើងក៏គ្មានម្រេចលក់ឱ្យប៉ុន្មានដែរ ព្រោះមកដល់ពេលនេះ យើងទើបតែប្រមូលផលបាន ១៥ ទៅ ២០ភាគរយតែប៉ុណ្ណោះជារួម។ យើងអត់ទាន់បានប្រមូលផលពេញទេ ពីព្រោះម្រេចឆ្នាំនេះទើបតែផ្លែក្រោយ។ ចំពោះរូបខ្ញុំផ្ទាល់វិញ មិនទាន់បានប្រមូលផលមួយគ្រាប់ផង ទាល់តែខែ ៦ ទើបបានបេះ»។
លោក ងួន ឡាយ បញ្ជាក់ថា លោកមិនមានការបារម្ភ អំពីម្រេចក្នុងតំបន់របស់លោកនោះទេ ទាក់ទងនឹងបញ្ហាទីផ្សារ និងតម្លៃ ក៏ប៉ុន្តែលោកសោកស្ដាយ និងអាណិតដល់កសិករអ្នកដាំម្រេច នៅតំបន់ដទៃ ដែលកំពុងជួបប្រទះ ការលំបាកយ៉ាងខ្លាំង ដោយសារតម្លៃម្រេច បន្តធ្លាក់ចុះខ្លាំង គឺមិនដល់ មួយម៉ឺនរៀលផង ក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ លោកអះអាងថា តម្លៃទាបបែបនេះ មិនអាចធ្វើឱ្យកសិករទទួលបានផលចំណេញ ពីដំណាំម្រេចឡើយ មានតែការខាតបង់ប៉ុណ្ណោះ៖ «ប៉ុណ្ណឹងបានន័យថាអ្នកផលិតម្រេច ផលិតលែងកើតហើយ វាមិនមានតុល្យភាពនឹងការចំណាយ។ យើងចំណាយ ១០ ប៉ុន្តែចំណូលបានតែ ២ ទៅ ៣ ហ្នឹង អីចឹងតើយកទៅធ្វើអ្វីបាន? ទាល់តែចេះបោះពុម្ពលុយ។ ពួកគាត់ (កសិករម្រេចនៅតំបន់ដទៃ) ធ្វើច្រើនៗ មិនដូចអ្នកកំពតទេ។ នៅកំពតកសិករតូចៗធ្វើយ៉ាងច្រើនណាស់ បីរយគុម្ព ប្រាំរយគុម្ព ឬមួយពាន់គុម្ព ទៅមួយពាន់ប្រាំរយគុម្ពទេ ដូច្នេះហើយគេប្រើតែកម្លាំងគ្រួសាររបស់គេក៏ធ្វើបានដែរ ហើយបើដាំដល់ថ្នាក់ពីរពាន់គុម្ពទៅប្រាំពាន់គុម្ពឡើងទៅហើយ គឺត្រូវប្រើកម្លាំងពលកម្មដែលជួលមកពីខាងក្រៅ។ ឥលូវកម្លាំងពលកម្មថ្លៃ ម្រេចលក់បានថោក អីចឹងអត់ទៅរួចទេ ដឹងតែទៅមិនរួចតែម្ដង»។
តម្លៃម្រេចកម្ពុជា ធ្លាក់ចុះខ្លាំងក្នុងរយៈពេល ២ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដោយសារម្រេចរបស់កម្ពុជាត្រូវពឹងផ្អែក ស្ទើរតែទាំងស្រុង លើប្រទេសវៀតណាម ខណៈវៀតណាមនៅប៉ុន្មានឆ្នាំ ចុងក្រោយនេះ ផលិតម្រេចបានលើសតម្រូវការ ហើយក៏បានកាត់បន្ថយ ការទិញម្រេចពីកម្ពុជា។ ទន្ទឹមនឹងនេះ បរិមាណម្រេច នៅលើទីផ្សារអន្តរជាតិ មានការកើនឡើង ធ្វើឱ្យតម្លៃត្រូវធ្លាក់ចុះ ជាងពាក់កណ្ដាល ជារឿងមិនធ្លាប់មាន ក្នុងរយៈពេល ៥ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដែលម្រេចលើទីផ្សារអន្តរជាតិ ធ្លាប់មានតម្លៃជាមធ្យម ៧ ទៅ ៨ ពាន់ដុល្លារក្នុងមួយតោន ប៉ុន្តែពេលនេះ ធ្លាក់មកនៅត្រឹម ៣ ពាន់ដុល្លារក្នុងមួយតោន។ បញ្ហានេះធ្វើឱ្យប្រទេសនាំចេញម្រេចសំខាន់ៗ ជាពិសេសវៀតណាម ចាប់ផ្ដើមសើរើ មើលឡើងវិញ អំពីគុណភាព និងកំហិតផ្ទៃដីដាំដុះម្រេចរបស់ខ្លួន ដើម្បីកុំឱ្យកសិករ និងអ្នកផលិតខាតបង់ ពីដំណាំឧស្សាហកម្មមួយនេះ។
អាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទង មន្ត្រីជំនាញក្រសួងកសិកម្ម ដើម្បីសុំការបកស្រាយ អំពីរឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី០៣ ឧសភា។
អ្នកជំនាញខាងកសិកម្ម បណ្ឌិត យ៉ង សាំងកុមារ ថ្លែងថា រដ្ឋគួរតែយកចិត្តទុកដាក់ឱ្យបានខ្លាំងក្លាចំពោះដំណាំម្រេច ដោយសារកម្ពុជា មានសក្ដានុពល ចំពោះការដាំដុះម្រេច ហើយមានកសិករជាច្រើន នៅទូទាំងប្រទេស បានវិនិយោគធនធានរបស់ខ្លួន ដាំដុះម្រេចនេះរួចទៅហើយ។ លោកប៉ាន់ស្មានថា បើមានការរៀបចំត្រឹមត្រូវ ផ្នែកគោលនយោបាយ និងទីផ្សារ កម្ពុជា នឹងអាចរកចំណូលបានពី ៣ ទៅ ៥ រយលានដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ ដូច្នេះរដ្ឋ ត្រូវតែលូកដៃ ធ្វើអន្តរាគមន៍ ចំពោះបញ្ហាគ្មានទីផ្សារ និងតម្លៃធ្លាក់ចុះនេះ ទោះបីជាក្នុងកម្រិតណាក៏ដោយ ដើម្បីកុំឱ្យប្រជាកសិករ និងអ្នកផលិតម្រេច បាក់ទឹកចិត្ត បោះបង់ចោលការដាំដុះដំណាំឧស្សាហកម្មមួយនេះ៖ «រដ្ឋាភិបាលគួរតែលូកដៃជួយពួកគាត់ក្នុងកម្រិតណាមួយ ដើម្បីឱ្យពួកគាត់អាចបន្តនិរន្តរភាពក្នុងវិស័យហ្នឹង។ ឧទាហរណ៍ជួយសម្រួលក្នុងការផ្ដល់ទុន ឬប្រាក់កម្ចីដែលមានការប្រាក់ទាប ដើម្បីឱ្យគាត់យកទៅដោះស្រាយទប់ទល់នឹងលំហូរសាច់ប្រាក់របស់ពួកគាត់ និងគាំទ្រដល់ក្រុមហ៊ុននាំចេញម្រេចទៅទីផ្សារអន្តរជាតិ តាមរយៈការឧបត្ថម្ភធនក្នុងការនាំចេញ និងស្វែងរកទីផ្សារ ឬក៏ជួយទិញម្រេចក្នុងបរិមាណណាមួយ ហើយយកម្រេចនោះទៅវេចខ្ចប់ឱ្យបានស្អាតល្អ ឬក៏ជួយឧបត្ថម្ភដល់ក្នុងហ៊ុន ដើម្បីយកទៅឱ្យដៃគូផ្សេងៗនៅក្រៅប្រទេស បានភ្លក់ និងបានស្គាល់ម្រេចខ្មែរជាដើម»។
គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០១៧ កម្ពុជាមានផ្ទៃដីដាំដុះម្រេច ចំនួនជាង ៦ ពាន់ហិកតារ (៦.៦៧៨) ដែលផ្ដល់ផលសរុបជាង ២ ម៉ឺនតោនក្នុងឆ្នាំដដែលនេះ។ ម្រេចឆ្នាំចាស់នេះ កសិករមិនទាន់លក់អស់ពីស្តុកនៅឡើយ ដោយសារកាលពីឆ្នាំមុន តម្លៃម្រេចក៏មិនថ្លៃដូចគ្នា ធ្វើឱ្យពួកគាត់ខ្លះបង្ខំចិត្តស្តុកម្រេចទុកក្នុងឃ្លាំងបន្តទៀត។
អ្នកជំនាញវាយតម្លៃ ថា ការមិនអាចគ្រប់គ្រងទីផ្សារបានដោយខ្លួនឯង ធ្វើឱ្យកសិករកម្ពុជាគេចមិនផុត ពីរងផលប៉ះពាល់ ដោយសារតម្លៃម្រេចធ្លាក់ចុះនេះឡើយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត គុណភាពនៅមានកម្រិត ការគ្មានម៉ាកយីហោត្រឹមត្រូវ និងខ្វះខាតបណ្ដាញទីផ្សារ សុទ្ធសឹងតែជាឧបសគ្គរារាំង មិនឱ្យម្រេចកម្ពុជា មានឱកាសបានទៅដល់ទីផ្សារអន្តរជាតិឡើយ លើកលែងតែម្រេចកំពតមួយប៉ុណ្ណោះ ដែលមានការទទួលស្គាល់ ជាអន្តរជាតិរួចទៅហើយនោះ។ អ្នកជំនាញអះអាងថា កសិករមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ បានដោយខ្លួនឯងនោះទេ ពោលគឺត្រូវតែមានការជួយអន្តរាគមន៍ ពីស្ថាប័នជំនាញរបស់រដ្ឋ៕