កសិករនៅខេត្តបាត់ដំបងមួយចំនួន មិនសប្បាយចិត្តពេលប្រមូលផលដោយសារស្រូវចុះថោក
2024.09.26
កសិករមួយចំនួន នៅខេត្តបាត់ដំបង ត្អូញត្អែរពីតម្លៃស្រូវធ្លាក់ចុះ ដោយសារឈ្មួញបង្អាប់គុណភាពទិន្នផលស្រូវថា មិនសូវល្អ និងការប្រមូលផលព្រមគ្នាជាដើម។ កសិករលើកឡើងថា មូលហេតុដែលឈ្មួញក្រឡុកហាងឆេង និងហ៊ានឱ្យតម្លៃទាបបែបនេះ គឺដោយសារពួកគេដឹងពីចំណុចខ្សោយរបស់កសិករ ដែលត្រូវការលក់ស្រូវបន្ទាន់ ដើម្បីយកប្រាក់បង្វិលសងដេប៉ូលក់ជី និងធនាគារ។
រដូវកាលប្រមូលផលស្រូវវស្សា របស់កសិករនៅខេត្តបាត់ដំបង នៅឆ្នាំនេះ ហាក់លឿនជាងរាល់ឆ្នាំ ដោយទើបតែចូលដល់ដើមសរទរដូវ ឬរដូវចុះអ័ព្ទ និងធ្លាក់ទឹកសន្សើមភ្លាម កសិករនៅតាមភូមិ បាននាំគ្នាចុះទៅស្រែព្រោងព្រាត។ នៅព្រឹកព្រហាម សំឡេងគ្រឿងយន្តបានបន្លឺឡើងពេញវាលស្រែ ដោយកសិករខ្លះបញ្ជាម៉ាស៊ីនច្រូត និងខ្លះទៀត បើកគោយន្តកន្ត្រៃ ដឹកភោគផល ចេញពីស្រែ។
ទោះបីជាបានប្រមូលផលហើយក្ដី ក៏ទឹកមុខរបស់កសិករហាក់មិនសប្បាយចិត្តនិងទិន្នផលខ្លួនឯងឡើយ ព្រោះស្រូវដែលពួកគាត់ដឹកយកមកពីស្រែនោះ គឺមិនបានយកទៅហាលទុកក្នុងជង្រុក ឬដោកឡើយ ព្រោះពួកគាត់ត្រូវលក់ចេញទាំងសើមឱ្យទៅឈ្មួញភ្លាមៗ ដោយទទួលបានតម្លៃទាប ដែលធ្វើឱ្យពួកគាត់ត្រូវខាតបង់ទាំងលុយកាក់ កម្លាំង និងពេលវេលា។
កសិករនៅឃុំព្រែកនរិន្ទ ស្រុកឯកភ្នំ កញ្ញា អាលី រ៉ូហានី ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា កញ្ញាលក់ស្រូវស្រងែ បានតម្លៃ ១ពាន់រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម ដោយឈ្មួញបង្អាប់ថា ស្រូវរបស់កញ្ញាជាស្រូវសើម នៅស្លាបសេក ឬមិនទាន់គ្រប់អាយុត្រូវប្រមូលផល។ កញ្ញាត្អូញត្អែរថា តម្លៃ ១ពាន់រៀលនេះ កសិករមិនរួចថ្លៃដើមឡើយ ដោយសារការបង្កបង្កើនផលស្រូវវស្សាឆ្នាំនេះ ជួបប្រទះវិបត្តិខ្វះទឹកធ្វើស្រែ និងសត្វល្អិតរាតត្បាត ដែលធ្វើឱ្យកសិករត្រូវប្រើប្រាស់ថ្នាំ និងជីបំប៉នច្រើនជាងឆ្នាំមុន។
កញ្ញា អាលី រ៉ូហានី៖ «អត់មានអ្នកទុក(ស្រូវ)ទេ ព្រោះដើមទុនយើងចុះទៅធ្វើវាច្រើនដែរ គេអត់ស្តុកទុកទេ គេបញ្ចេញស្រូវលក់ទាំងអស់ ព្រោះយកលុយបង្វិលសងគេវិញ។ ហើយណាមួយទឹកលិចអស់ មិនសូវបានប៉ុន្មានដែរ។ និយាយទៅវាខូចចង់ទាំងស្រុង»។
ចេញពីភូមិព្រែកនរិន្ទ ដោយធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ ឃុំពាមឯក នៃស្រុកឯកភ្នំ ឆ្ពោះទៅឃុំអូរតាគី នៃស្រុកថ្មគោល មានគោយន្តកន្ត្រៃដឹកស្រូវពេញរ៉ឺម៉ក ចតតម្រៀបគ្នាជាជួរ រង់ចាំរថយន្តបែនរបស់ឈ្មួញមកទិញ និងខ្លះទៀតកំពុងវាចស្រូវដាក់ហាលនៅតាមវត្ត និងចិញ្ចើមផ្លូវ ដោយសារស្រូវដែលពួកគាត់ច្រូតមក គឺជាស្រូវស្លាបសេក ឬមិនទាន់ទុំល្អ។ មូលហេតុដែលពួកគាត់ប្រញាប់ច្រូត ទាំងដែលស្រូវនៅសម្បកខៀវបែបនេះ មិនមែនហាងឆេងស្រូវកំពុងមានតម្លៃល្អនោះទេ ប៉ុន្តែស្រូវទាំងនោះ គឺពួកគាត់ច្រូតដណ្ដើមពីទឹកជំនន់ ដែលបានពន្លិចស្រែរបស់ពួកគាត់។
កំពុងអង្គុយបង្ហុយផ្សែងបារីលើទ្រុងគោយន្ត ពលរដ្ឋនៅឃុំអូរតាគី ស្រុកថ្មគោល លោក ភាន កុសល ដកដង្ហើមធំ និងរអ៊ូរទាំថា លោកធ្វើស្រែ ៧ហិកតារ ប៉ុន្តែច្រូតបានតែជាង ១០តោនប៉ុណ្ណោះ ដោយសារទឹកជំនន់បានពន្លិចស្រូវរបស់លោក ធ្វើឱ្យស្រូវអន់ដើម មិនសូវចេញផ្លែ ខណៈឈ្មួញ ឱ្យថ្លៃតែ ១ពាន់រៀលប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយគីឡូក្រាម។
លោក ភាន កុសល៖ «មកពីខ្វះទីផ្សារ ប្រសិនបើមានទីផ្សារច្រើន ស្រូវហ្នឹងអាចថេរ អាចឡើង អត់មានអ្នកណាបង្អាប់បាន ប៉ុន្តែបើសិនជាមានតែមួយច្រក ដូចជាច្រកវៀតណាម អ៊ីចឹងទៅ គេអាចបង្អាប់យើងបាន ព្រោះគេចង់ទិញឱ្យថ្លៃ គឺបានថ្លៃ បើគេចង់ទិញបានថោក គឺថោក ព្រោះអីទីផ្សារវាមានតែមួយ វាអត់មានទូទៅ»។
តាមសេចក្ដីប្រកាស របស់មន្ទីរពាណិជ្ជកម្មខេត្តបាត់ដំបង អំពីតម្លៃស្រូវនៅតាមតំបន់បង្ហាញថា កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកញ្ញា ស្រូវស្រងែនៅទីវាល មានតម្លៃ ១.២២៧រៀល ក្នុងមួយគីឡូក្រាម។ ប៉ុន្តែ មកដល់ថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញា តម្លៃស្រូវស្រងែ ដែលឈ្មួញកណ្ដាលប្រមូលទិញនៅទីវាល ធ្លាក់មកនៅ១.០២២ ទៅ ១.០៧០រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាម ចំពោះស្រូវមានគុណភាពល្អ និងតម្លៃ ៩៧២ ទៅ ១.០២២រៀល ចំពោះស្រូវដែលមានគុណភាពមិនសូវល្អ។
មន្ទីរពាណិជ្ជកម្ម បញ្ជាក់ថា មូលហេតុដែលតម្លៃស្រូវធ្លាក់ចុះ គឺដោយសារកសិករប្រមូលផលស្រូវដែលមិនទាន់ទុំល្អ ព្រោះខ្លាចទឹកជំនន់លិច ធ្វើឱ្យស្រូវលាយខ្ចីច្រើន និងចំទឹកសើមមិនស្អាត ខណៈ រោងម៉ាស៊ីនមួយចំនួន បានទម្លាក់តម្លៃ និងមិនទទួលទិញស្រូវពីកសិករផ្ទាល់នោះទេ ព្រោះស្រូវកសិករដឹកមកផ្ទាល់គុណភាពមិនសូវល្អ ដោយរោងម៉ាស៊ីនរង់ចាំទិញពីឈ្មួញកណ្ដាល ដែលដើរប្រមូលទិញពីកសិករតែប៉ុណ្ណោះ ព្រោះឈ្មួញកណ្ដាលដើរទិញជ្រើសយកតែស្រូវមានគុណភាពល្អ។
ផ្ទុយពីតម្លៃស្រូវនៅក្នុងតារាងរបស់មន្ទីរពាណិជ្ជកម្មខេត្ត កសិករនៅឃុំរាំងកេសី ស្រុកសង្កែ លោក ឱ សុផល ឱ្យដឹងថា ស្រូវស្រងែនៅតំបន់របស់លោកធ្លាក់ថ្លៃនៅត្រឹមតែ ៨៥០រៀលក្នុងមួយគីឡូក្រាមប៉ុណ្ណោះ។ លោកបន្តថា កសិករតែងតែជួបបញ្ហាបែបនេះដដែលរៀងរាល់រដូវប្រមូលផល រហូតកសិករខ្លះអង្គុយយំ ដោយសារស្រូវពេញជង្រុក តែលក់មិនចេញ ព្រោះឈ្មួញបង្អាប់តម្លៃទាបហួសហេតុ។
លោក ឱ សុផល៖ «ហ្នឹងហើយ គេ(ឈ្មួញ) ឈរលើថ្នល់ យើងដឹកមក គេចាក់មើល ហើយជួនកាលគេយក ជួនកាលអត់។ យើងអ្នកស្រែឯនេះ បានត្រឹមតែឈរមើលគេ ហើយអង្វរលន់តួគេ(ឱ្យទិញ)។ ជួនកាលគេមិនយកទៅ ចាក់ហាលទាំងតោនៗ។ ខ្ញុំចំហុយអស់បួនធុង ស្មើ៥តោន។ ហ្នឹងហើយពេញផ្ទះ ដាក់ហាលសំដិល ហើយភ្លៀងមក ដឹងស្រាប់ហើយខែនេះខែភ្លៀង។ ពិបាកនិយាយមិនចេញ»។
កសិករលើកឡើងថា ការបង្កបង្កើនផលស្រូវវស្សាឆ្នាំនេះ បានជួបគ្រោះធម្មជាតិជាច្រើនលើក ដែលធ្វើឱ្យការប្រមូលផលទទួលបានតិចតួច ខណៈប្រទេសជិតខាងកម្ពុជា បានជួបវិបត្តិដូចគ្នានេះដែរ ប៉ុន្តែតម្លៃកសិផលរបស់គេ នៅតែល្អជាងកម្ពុជា។ ពួកគាត់អះអាងថា វិបត្តិតម្លៃស្រូវចុះថោកនេះ បានកើតមានឡើងស្ទើររាល់ឆ្នាំ ទោះបីទិន្នផលស្រូវរបស់កសិករមានគុណភាពល្អយ៉ាងណាក្ដី។ ពួកគាត់អះអាងថា បញ្ហានេះ គឺបណ្ដាលមកពីរោងម៉ាស៊ីន និងឈ្មួញកណ្ដាល ក្រឡុកទីផ្សារ តាមរយៈការបង្អាប់គុណភាពស្រូវរបស់កសិករ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក ឃឹម ហ្វីណង់ បានបង្ហោះសារនៅលើបណ្ដាញសង្គម កាលពីថ្ងៃទី១១ ខែកញ្ញា ដោយជំរុញឱ្យកសិករដាំពូជស្រូវសែនក្រអូប និងផ្ការំដួល ដែលជាពូជយុទ្ធសាស្ត្ររបស់កម្ពុជា មានតម្លៃល្អ បើធៀបនឹងស្រូវ អូ.អឹម(OM) ដែលជាពូជនាំចូលពីវៀតណាម ដែលគេមិនទទួលទិញ ឬបង្អាប់តម្លៃថោក។
ទោះជាយ៉ាងណា កសិករអះអាងថា ពូជស្រូវក្នុងស្រុក ដែលលោក ឃឹម ហ្វីណង់ ណែនាំឱ្យកសិករដាំ មិនអាចស៊ូនឹងស្ថានភាពដីនៅតំបន់សម្បូរទឹកជំនន់នេះបានឡើយ ហើយស្រូវពូជនេះត្រូវចំណាយពេល៥ ទៅ ៦ខែ ដើម្បីប្រមូលផល ខុសពីពូជស្រូវ អូ.អឹម(OM) ដែលចំណាយពេលជាង ៣ខែ និងងាយថែទាំ។
ទាក់ទិនរឿងនេះ ប្រធានសហគមន៍បណ្ដាញកសិករ លោក សៀក ចំណាប់ ជំរុញឱ្យ អភិបាលខេត្តនីមួយៗ និងអាជ្ញាធរកសិកម្ម គួរពង្រឹងការងាររបស់ខ្លួនឡើងវិញ ក្នុងការកំណត់តម្លៃស្រូវឱ្យមានស្ថិរភាព និងធ្វើយ៉ាងណាកុំឱ្យ រោងម៉ាស៊ីន និងឈ្មួញកណ្ដាលទម្លាក់តម្លៃស្រូវតាមចិត្តបែបនេះតទៅទៀត។
លោក សៀក ចំណាប់៖ « ដើម្បីអាចធានាបាននៅក្នុងរដូវកាលខ្លីនេះ មានន័យថា ជារដូវកាលប្រមូលផល ហើយជារដូវកាល ដែលត្រៀមជួបនឹងបញ្ហាគ្រោះទឹកជំនន់ អ៊ីចឹងអ្វីដែលយើងត្រូវធ្វើ គឺប្រុងប្រយ័ត្នទាំងអស់គ្នា ជាពិសេសអាជ្ញាធរត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្ន ចំពោះការកកស្ទះកសិផលស្រូវ ហើយត្រូវធ្វើម៉េចជំរុញឱ្យមានការចរាចរណ៍កសិផលស្រូវនៅក្នុងរដូវនេះឱ្យបានលឿនបំផុត ព្រោះទាក់ទងនឹងបញ្ហាប្រធានសក្តិគ្រោះទឹកជំនន់អីជាដើមហ្នឹង គឺយើងមិនអាចមើលឃើញទេ។ អ៊ីចឹងប្រសិនជាមានបញ្ហាណាមួយកើតឡើងភ្លាមៗ យើងអាចនឹងមានបញ្ហាដោះស្រាយមិនទាន់»។
របាយការណ៍អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា ឱ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល ៧ខែ ដើមឆ្នាំ២០២៤ ពីខែមករា ដល់កក្កដា បង្ហាញថា កម្ពុជា នាំចេញស្រូវអង្ករទៅក្រៅប្រទេសគិតជាទឹកប្រាក់មានជាង ១៤ពាន់លានដុល្លារ ដែលកើនឡើង ១៤ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២៣។
កសិករអំពាវនាវដល់ថ្នាក់ដឹកនាំ និងក្រសួងកសិកម្ម ឱ្យចុះអន្តរាគមន៍កំណត់តម្លៃស្រូវឱ្យបានសមរម្យដើម្បីជួយដល់កសិករ និងកុំបណ្ដោយឱ្យឈ្មួញទម្លាក់ថ្លៃតាមអំពើចិត្ត ដែលធ្វើឱ្យកសិករខាតបង់ ជំពាក់បំណុលធនាគារ ឈានដល់ការបោះបង់ដីស្រែ និងចំណាកស្រុកទៅក្រៅប្រទេស៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។