ទីក្រុងអង្គរខេត្តសៀមរាប បានប្រែក្លាយជាស្ងប់ស្ងាត់ក្រោយពីផ្ទុះជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមកូវីដ-១៩ ពុំធ្លាប់មាន បណ្តាលឱ្យសណ្ឋាគារលំដាប់ពិភពលោកជាង ៤០កន្លែង និងកន្លែងផ្ដល់សេវាកម្មភ្ញៀវទេសចរជាច្រើនកន្លែងទៀតត្រូវបង្ខំចិត្តបិទទ្វារ។ កត្តានេះ ធ្វើឱ្យពលរដ្ឋរាប់ពាន់នាក់បាត់បង់ការងារធ្វើ និងប្រាក់ចំណូល។ ក្រុមពលរដ្ឋអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាល រកមធ្យោបាយសង្គ្រោះវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចជាប្រព័ន្ធនេះ។
ក្រុមអ្នកម៉ូតូកង់បី អ្នកលក់វត្ថុអនុស្សាវរីយ និង ពលរដ្ឋមួយចំនួនទៀតរស់នៅក្រុងសៀមរាប បង្ហាញក្តីកង្វល់រួមពីការធ្លាក់ចុះជីវភាពកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ បន្ទាប់ពីផ្ទុះជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមកូវីដ-១៩ ធ្វើឱ្យប្រភពការងារ និងប្រាក់ចំណូលប្រជាជន រស់ពឹងផ្អែកលើវិស័យទេសចរកាន់តែថយចុះមួយកម្រិតទៀត។
ពលរដ្ឋថា ទីក្រុងអង្គរដែលធ្លាប់មានមនុស្សអ៊ូអរ និងមានភ្ញៀវទេសចរចម្រុះជាតិសាសន៍មកកម្សាន្តរាប់លាននាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ ក៏ប៉ុន្តែនៅរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ បែរជាស្ងាត់ជ្រងំ ធ្វើឱ្យកន្លែងផ្ដល់សេវាកម្មភ្ញៀវទេសចរណ៍ កន្លែងលក់វត្ថុអនុស្សាវរីយ និងភោជនីយដ្ឋានជាច្រើនបានបិទទ្វារ និងក្ស័យធន។ រីឯសណ្ឋាគារ និងផ្ទះសំណាក់តូចៗជាច្រើនទៀត ស្ទើរតែគ្មានភ្ញៀវទាល់តែសោះ។
អ្នករត់ម៉ូតូកង់បីម្នាក់ ឈ្មោះ ប៉ក់ ថូរ ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ភាពស្ងប់ស្ងាត់នៃភ្ញៀវទេសចរពុំធ្លាប់ជួបនេះ បានរុញច្រានឱ្យជីវភាពប្រជាជនធ្លាក់ចុះជាប្រព័ន្ធ។ លោកបានឈប់រត់ម៉ូតូកង់បី ដោយសារតែខ្សត់ភ្ញៀវ ហើយបច្ចុប្បន្ន លោកបានធ្វើជាកម្មករសំណង់ជំនួស ដើម្បីរកប្រាក់សងធនាគារ និងចិញ្ចឹមជីវិត។ លោកបន្ថែមថា គ្រួសារលោក បានខ្ចីប្រាក់ធនាគារជាង ៧០០០ដុល្លារ ដើម្បីទិញដី បង់ថ្លៃសាលាឱ្យកូន និងទិញម៉ូតូកង់បី ហើយក្នុងមួយខែលោកត្រូវសង់ធនាគារវិញជាង ២០០ដុល្លារ ក៏ប៉ុន្តែនៅគ្រាដែលភ្ញៀវទេសចរធ្លាក់ចុះ ធ្វើឱ្យគ្រួសារលោកជួបការលំបាក៖ «ភោជនីយដ្ឋាន សណ្ឋាគារអីផ្សេងៗ ធ្លាប់សំបូរភ្ញៀវឥឡូវនេះ ស្ងាត់ជ្រងំតែម្ដង បង្កជាក្តីកង្វល់ដ៏ធំសម្រាប់ពលរដ្ឋរស់នៅពឹងផ្អែកលើវិស័យទេសចរនេះ។ ភ្ញៀវទេសចរស្ងាត់តែម្ដង និយាយឱ្យចំទៅ ស៊ឹងក្លាយជាទីក្រុងខ្មោចបាត់ហើយ។ មានការផ្លាស់ប្ដូរខ្លាំងមែនទែន ដោយសារតែពលរដ្ឋនៅខេត្តសៀមរាបនេះ មានក្តីកង្វល់ខ្លាំងណាស់ដោយសារតែយើង ខ្ចីបុលពីធនាគារ យកមករកស៊ីវិស័យទេសចរ ទិញដី ទិញឡាន សង្ឃឹមថា មានភ្ញៀវទេសចរដឹង តែឥឡូវអត់មានភ្ញៀវទេសចរដឹក។ ម្នាក់ៗ មិនដឹងថា ត្រូវគិតដោះស្រាយយ៉ាងណាទេ ចំពោះធនាគារ និងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុ គេនៅតែយកការប្រាក់យករហូត»។
អាជីវករម្នាក់លក់វត្ថុអនុស្សាវរីយនៅផ្សារចាស់ ក្នុងក្រុងសៀមរាប ថ្លែងសុំលាក់ឈ្មោះត្អូញថា ជីវភាពគ្រួសារលោកស្រី ពឹងផ្អែកទាំងស្រុង លើវិស័យទេសចរ តាមរយៈលក់វត្ថុអនុស្សាវរីយ ក៏ប៉ុន្តែនៅគ្រាដែលភ្ញៀវទេសចរធ្លាក់ចុះខ្លាំង ធ្វើឱ្យគ្រួសារលោកស្រីជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច និងគ្មានប្រាក់បង្វិលសងធនាគារ។ លោកស្រីថា គ្រួសារលោកស្រីបានជំពាក់បំណុលធនាគារជាង ៣ម៉ឺនដុល្លារ ដោយត្រូវសងត្រឡប់ទៅវិញជាង ៦០០ដុល្លារ ក្នុងមួយខែៗ ប៉ុន្តែនៅរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ ពួកគេប្រឈមខ្វះប្រាក់បង្វិលសងម្ចាស់បំណុល ដោយសារតែខ្សត់ភ្ញៀវ។ លោកស្រីអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាល អន្តរាគមន៍ទៅធនាគារ ឱ្យបន្ថយការប្រាក់ និងពន្យារពេលសងមួយរយៈសិន អំឡុងពេលដែលផ្ទុះជំងឺសាហាវនេះ៖ «លក់ដូរវាអត់ដឹងហ្មង អង្គុយតាំងពីព្រឹករហូតដល់យប់ ជួនកាលបាន ១០ដុល្លារ ជូនកាលអស់ហើយ២០ដុល្លារទៅផ្ទះវិញ។ បើយើងបិទតូប យើងអត់មានចំណូលសោះ។ ខាងធនាគារ គេអត់សម្រូលឱ្យយើងផង ខ្ញុំខ្ចីធនាគារ មករកស៊ី ហើយនិងធ្វើផ្ទះបន្តិចបន្តួច។ បានទាក់ទងគេម្សិលមិញដែរ គេអត់មានសម្រួលថា ឱ្យយើងបង់តែការប្រាក់ ឬមួយក៏ម៉េចទេ ? គេថា គេអត់មានវិធានការហ្នឹងផង គេថា ឱ្យយើងព្យាយាមឱ្យអស់ពីសមត្ថភាព ធ្វើម៉េចរកលុយបង់ឱ្យគេ»។
អ្នករត់ម៉ូតូកង់បីម្នាក់ទៀតរស់នៅក្រុងសៀមរាប លោក វិន ភារម្យ បារម្ភថា វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនេះ អ្នកដែលរងគ្រោះធ្ងន់ធ្ងរជាងគេ គឺពលរដ្ឋក្រីក្រ រកមួយថ្ងៃស៊ីមួយថ្ងៃ និងអ្នកដែលជំពាក់លុយធនាគារ។ លោកថា បច្ចុប្បន្នមានសណ្ឋាគារតិចតួចប៉ុណ្ណោះនៅបន្តដំណើរការ ដោយសារម្ចាស់សណ្ឋាគារ គឺជាឧកញ៉ា និង អ្នកមានទ្រព្យច្រើន។ ចំណែក ទំនិញលក់លើទីផ្សារដូចជា ត្រីសាច់ បន្លែ និងផ្លែឈើជាដើម ក៏ឡើងថ្លៃដែរ៖ «កាន់តែធ្ងន់មែនទែនហើយ រកតែលុយទិញអង្ករមិនបានហូបផង ធ្ងន់ធ្ងរជាងគេ អ្នកជំពាក់លុយធនាគារហ្នឹង ហើយស្រុកខ្មែរយើង គេអ្នកមានលុយគេចាយមិនអស់ អាខ្លះ អូតែល (HOTEL) ៤ ទៅ ៥ លុយគេចាយដូចក្រដាស ដល់ពេលយើងប្រជាជនសាមញ្ញធម្មតា។ យើងអ្នកក្រ យើងរកតែអង្ករមិនបានហូបផង បានព្រឹកខ្លះល្ងាច បានល្ងាចខ្វះព្រឹក»។
អាស៊ីសេរីបានព្យាយាមទាក់ទងអភិបាលខេត្ត សៀមរាប លោក ទៀ សីហា ដើម្បីសុំការអធិប្បាយជុំវិញក្តីបារម្ភនេះ ក៏ប៉ុន្តែទូរសព្ទហៅចូលគ្មានអ្នកទទួល នៅថ្ងៃទី២១ មីនា។
ចំណែកអ្នកនាំពាក្យក្រសួងទេសចរណ៍ លោក តុប សុភ័ក ក៏មិនអាចទាក់ទងបានដែរ នៅថ្ងៃដដែលនេះ។ តែលោកបានប្រាប់ វីអូឌី (VOD)ថា ការផ្ទុះជំងឺកូវីដ-១៩ ធ្វើឱ្យភ្ញៀវទេសចរធ្លាក់ចុះនៅខេត្តសៀមរាបយ៉ាងគំហុក ដែលនាំឱ្យសណ្ឋាគារប្រមាណ៤១ ត្រូវបានបិទទ្វារ ក្នុងចំណោមសណ្ឋាគារជាង២០០កន្លែង។
លោកថា ភ្ញៀវទេសចរនៅខេត្តសៀមរាប អត្រាថយចុះប្រមាណ ៨០ភាគរយមកទល់ពេលនេះ បណ្តាលឱ្យមានផលប៉ះពាល់ជាច្រើន។
ចំណែកលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសមិនយកពន្ធផ្ទះសំណាក់ និងសណ្ឋាគារខេត្តសៀមរាប រយៈពេល ៤ខែ ដើម្បីជួយសម្រាលការលំបាករបស់ម្ចាស់អាជីវកម្ម។ រីធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានណែនាំឱ្យធនាគារ និងគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់ ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ពន្យារពេលសងប្រាក់ដើម និងការប្រាក់ជូនពលរដ្ឋដែលខ្ចីបុល។ ក៏ប៉ុន្តែពលរដ្ឋរស់នៅក្រុងសៀមរាបអះអាងថា ពួកគេនៅមិនទាន់ត្រូវបានគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារ បន្ថយការប្រាក់ និងពន្យារពេលសងប្រាក់នៅឡើយទេមកទល់ពេលនេះ។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង យល់ថា ផលប៉ះពាល់ប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចទាំងនេះ បណ្តាលមកពីជំងឺដ៏សាហាវនេះ ធ្វើឱ្យពលរដ្ឋលើពិភពលោក និងពលរដ្ឋខ្មែរភ័យខ្លាច មានហ៊ានដើរហើរច្រើន។ លោកបារម្ភថា ប្រាក់ចំណូលពលរដ្ឋក្រីក្រ ដែលប្រកបរបរតូចតាច នឹងជួបវិបត្តិកាន់តែធ្ងន់ ប្រសិនបើជំងឺកូវីដ-១៩ អូសបន្លាយពេល៖ «ដំណាក់កាលនេះគឺ រដ្ឋាភិបាលគួរតែឱ្យអាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិ គិតគូតើគ្នាប្រឈមមុខ ជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ ជាពិសេសការហូបចុង តើមានប៉ុន្មានភាគរយ ដែលគាត់អាចប្រឈមបញ្ហាហ្នឹង ហើយអាចរកតើ រដ្ឋអាចដោះស្រាយនៅក្នុងរយៈពេលខ្លី ឱ្យគាត់បានស្អីខ្លះ ? បាទ ! យ៉ាងហោចណាស់ ស្បៀងអាហារហូបចុកមួយចំនួន ដែលអាចឱ្យគាត់ដោះស្រាយជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ»។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលសង្កេតឃើញថា ក្រោយពីកើតមានជម្លោះនយោបាយ និងការធ្លាក់ចុះប្រជាធិបតយ្យ នៅអំឡុងឆ្នាំ ២០១៧ ធ្វើឱ្យថយចុះភ្ញៀវទេសចរលោកខាងលិច តែកើនឡើងភ្ញៀវទេសចរជនជាតិចិន ក៏ប៉ុន្តែក្រោយពីផ្ទុះជំងឺដ៏សាហាវនេះនៅរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ ភ្ញៀវទេសចរជនជាតិចិនបានថយចុះច្រើន ជះឥទ្ធិពលអាក្រក់ដល់សេដ្ឋកិច្ច ជីវភាពប្រជាជន និងកន្លែងផ្ដល់សេវាកម្មភ្ញៀវទេសចរជាដើម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។