លោក អ៊ូច ឡេង និង​សហគមន៍​ព្រៃ​ឡង់ ៣នាក់​​ទៀត នៅ​ជាប់​ឃុំ​​នៅ​​ឡើយ​​ទេ

ដោយ អាស៊ីសេរី
2020.03.14
អ៊ូច ឡេង លោក អ៊ូច ឡេង (រូបធំ) នៅ​ក្នុង​បន្ទប់​ផ្សាយ​របស់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៩ ខែ​មករា ឆ្នាំ២០១៦ និង​ (រូបតូច) ពេល​លោក​នៅ​ក្នុង​អធិការដ្ឋាន​នគរបាល​ស្រុក​សំបូរ ខេត្ត​ក្រចេះ នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៤ ខែ​មីនា ឆ្នាំ២០២០។
រូប៖ RFA និង​ពលរដ្ឋ​ផ្ដល់​ឱ្យ

តំណាង​អយ្យការ​ខេត្ត​ក្រចេះ នៅ​មិន​ទាន់​ដោះលែង​លោក អ៊ូច ឡេង និង​សហគមន៍​ព្រៃ​ឡង់ ៣នាក់​ផ្សេង​ទៀត នៅ​ឡើយ​ទេ គិត​ត្រឹម​ម៉ោង​ជិត ៦ល្ងាច ថ្ងៃ​ទី១៤ ខែ​មីនា​នេះ។ លោក អ៊ូច ឡេង ជា​ប្រធាន​អង្គការ​កិច្ចការ​ពិសេស​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា និង​ជា​ម្ចាស់​ពាន​រង្វាន់​វីរជន​បរិស្ថាន Goldman Environmental Prize។ អ្នក​ការពារ​ព្រៃ​ឈើ ទាំង៤នាក់នោះ  ត្រូវ​បាន​សន្តិសុខ​ក្រុមហ៊ុន ស៊ីង បាយអូថេក (Think Biotech) ដែល​ជា​ក្រុមហ៊ុន​មាន​រោងចក្រ​អារ​ឈើ​ខ្នាត​ធំ​នៅ​ក្បែរ​ព្រៃ​ឡង់ ចាប់​ឃាត់​ខ្លួន​កាល​ពី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​១៣ ខែ​មីនា។

សកម្មជន​បរិស្ថាន និង​មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​ដែល​ចុះ​ឃ្លាំ​មើល​រឿង​នេះ ឱ្យ​ដឹង​ថា លោក អ៊ូច ឡេង និង សហគមន៍​ព្រៃ​ឡង់ ៣​នាក់​​ទៀត គឺ​លោក ខេម សុឃី លោក ស្រី ថី  និង​លោក មេន ម៉ាត់ ត្រូវ​បាន​ព្រះរាជអាជ្ញា​រង អម​សាលាដំបូង​ខេត្ត​ក្រចេះ លោក ជា សុ័ភក្ត្រ ធ្វើ​ការ​សាកសួរ​ពេញ​មួយថ្ងៃ នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៤ ខែ​មីនា នៅ​អធិការដ្ឋាន​នគរបាល​ស្រុក​សំបូរ ខេត្ត​ក្រចេះ។

អ្នក​នាំ​ពាក្យ​សមាគម​អាដហុក (ADHOC) ដែល​ចុះ​ឃ្លាំ​មើល​រឿង​នេះ គឺ​លោក លោក សឹង សែន​ករុណា យល់​ថា សកម្មភាព​អ្នក​ទាំង ៤នាក់នោះ គឺ​ក្នុង​បំណង​បុព្វហេតុ​ការពារ​ព្រៃឈើ​ដែល​នៅ​សេសសល់​ក្នុង​តំបន់​ព្រៃ​ឡង់​នោះ ពុំ​មាន​អ្វី​ខុស​ច្បាប់​ទេ ហើយ​ការ​ឃាត់​ខ្លួន​ពួក​គេ ពីសំណាក់​កង​សន្តិសុខ​របស់​ក្រុមហ៊ុន ស៊ីង បាយអូថេក គឺ​ជា​រឿង​មិន​ត្រឹមត្រូវ​តាម​ច្បាប់។ លោក​ថា ប្រសិនបើ​រក​ឃើញ​ថា ក្រុមហ៊ុន ស៊ីង បាយអូថេក បាន​ប្រព្រឹត្ត​បទ​ល្មើស​ឧក្រិដ្ឋ​ព្រៃ​ឈើ អាជ្ញាធរ​ពាក់ព័ន្ធ ត្រូវមាន​វិធានការ​ច្បាប់ និង​ត្រូវ​ស៊ើប​អង្កេត​រក​មុខ​កង​សន្តិសុខ​ក្រុមហ៊ុន ដែល​ប្រើ​ហិង្សា​លើ​សហគមន៍​ព្រៃ​ឡង់​ម្នាក់ ឱ្យ​មក​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​តាម​ច្បាប់៖ «ពួក​គាត់​ខិតខំ​ប្រមូល​ព័ត៌មាន អំពី​ការ​បំផ្លាញ​ព្រៃ​ឈើ​បែរ​ជា​មិន​មាន​ការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់ និងលើកទឹកចិត្តទេ ហើយ​បែរ​ជា​មាន​ការ​ចាត់​វិធានការ​បែប​ហ្នឹង ហើយ​យើង​ដឹង​ហើយ​ថា ឆន្ទៈ​របស់​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល តែង​តែ​លើក​ឡើង​ថា មាន​ឆន្ទៈ​ការពារ​បរិស្ថាន និង​មាន​ឆន្ទៈ មិន​ចង់​ឱ្យ​មាន​ការ​បំផ្លាញ​ព្រៃ​ឈើ​ទេ ប៉ុន្តែ​យើង​មិន​យល់​ដែរ ចំពោះ​សកម្មភាព​អ្នក​ទាំង​អស់​នេះ គាត់​បាន​ធ្វើឡើងក្នុងន័យបុព្វហេតុ ការពារ​នូវ​ព្រៃ​ឈើ ដែល​ជា​សម្បត្តិ​របស់​ប្រទេស​ជាតិ​យើង​ហ្នឹង ហើយ​បែរ​ជា​មាន​ការ​ចាត់​វិធានការ​អ៊ីចឹង​ទៅ​វិញ»

ចំណែក​ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ចំនួន ៥ស្ថាប័ន រួម​មាន សមាគម​អាដហុក (ADHOC) អង្គការ​លីកាដូ (LICADHO) បណ្ដាញ​យុវជន​កម្ពុជា (CYN) សម្ព័ន្ធ​សហគមន៍​កសិករ​កម្ពុជា (CCFC) និង ក្រុម​អ្នក​ស្រឡាញ់​បរិស្ថាន​ជាង ១០នាក់​ទៀត បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​ដល់​អធិការដ្ឋាន​ស្រុក​សំបូរ ដើម្បី​តាម​ដាន និង​ឃ្លាំមើល​ករណី​នេះ។

ប្រធាន​បណ្ដាញ​យុវជន​កម្ពុជា (CYN) ដែល​ចុះ​អង្កេត​រឿង​នេះ គឺលោក ទឹម ម៉ាឡៃ មានប្រសាសន៍​ថា បើ​អ្នក​ការពារ​ព្រៃ​ឈើ ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន ធ្វើ​ទុក្ខ​បុក​ម្នេញ​ដូច្នេះ ក្នុង​នាម​ជា​ពលរដ្ឋ យុវជន និង អង្គការសង្គម​ស៊ីវិល ចាំបាច់​ត្រូវ​តាមដាន និង​ឃ្លាំមើល ដើម្បី​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​យុត្តិធម៌​ក្នុង​រឿង​នេះ។ លោក​សង្កេត​ឃើញ​ថា អ្នក​ទាំង​បួន​នាក់ ដែល​អាជ្ញាធរ​ចាប់​ខ្លួន​នោះ មិន​បាន​ប្រព្រឹត្ត​កំហុស​នោះ​ទេ។ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ ពួក​គេ​បាន​លះបង់​ពេល​វេលា និង​ធនធាន​ផ្ទាល់​ខ្លួន ដើម្បី​ការពារ​ផល​ប្រយោជន៍​ជាតិ គួរ​តែ​ត្រូវ​បាន​ទទួល​ការ​លើក​ទឹក​ចិត្ត៖ «នៅ​ក្នុង​ចលនា​សង្គម ដែល​ជា​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ យើង​ឃើញ​ថា អ្នក​ដែល​ស្រឡាញ់​សង្គម យើង​ត្រូវ​មាន​ការ​គាំទ្រ និង​លើក​ទឹក​ចិត្ត​បន្ត​ធ្វើ​ការងារ​ជាមួយ​ពួក​គាត់ ដើម្បី​ជួយ​កំណែ​ប្រទេស​ជាតិ​នេះ ឱ្យ​កាន់​តែ​ល្អ​ប្រសើរ ហើយ​ប្រសិន​ជា អ្នក​ការពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន យើង​ត្រូវ​តែ​បន្ត​ការ​លើក​ទឹក​ចិត្ត ចូលរួម​ឃ្លាំ​មើល និង​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​យុត្តិធម៌ ចំពោះ​ករណី​របស់​ពួក​គាត់»

អធិការដ្ឋាន​នគរបាល ស្រុក​សំបូរ​លោក ប៊ុន ឈឿន ប្រាប់​ថា ការ​ឃាត់​ខ្លួន​អ្នក​ទាំង ៤នាក់​នោះ ធ្វើ​ឡើង​ទៅ​តាម​បញ្ជា​ព្រះរាជអាជ្ញា​ខេត្ត​ក្រចេះ បន្ទាប់​ពី​មាន​ពាក្យ​បណ្ដឹង​ពី​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន​មួយ។ លោក​បញ្ជាក់​ថា ពួក​គេ​ទាំង​នោះ​រង​ការ​ចោទ​ថា ចូល​ក្នុង​បរិវេណ​ដី​របស់​ក្រុមហ៊ុន ដោយ​គ្មាន​ការ​អនុញ្ញាត៖ «បន្ទាប់​ពី​មាន​បញ្ជា​ពី​លោក​ព្រះរាជអាជ្ញា និង​លោក​ស្នងការ បាន​ឱ្យ​ខ្ញុំ​ដឹក​នាំ​ចាត់ចែង​កម្លាំង​ទៅ​យក​មនុស្ស ៤នាក់ ពី​ក្រុមហ៊ុន ស៊ីង បាយអូថេក ដើម្បី​យក​មក​អធិការដ្ឋាន ដើម្បី​សាកសួរ ពាក់ព័ន្ធ​លើ​ការ​ចូល​ក្នុង​ក្រុមហ៊ុន​របស់​គេ។ មក​ដល់​ពេល​នេះ ព្រះរាជអាជ្ញា​កំពុង​តែ​សួរ​នាំ​លើ​អ្នក​ទាំង ៤នាក់​នោះ​បង»

អាស៊ី​សេរី​នៅ​មិន​ទាន់​អាច​ទាក់ទង ព្រះរាជអាជ្ញា​រង​អម​សាលាដំបូង​ខេត្ត​ក្រចេះ លោក ជា សុភ័ក្ត្រ ដើម្បី​សុំ​ការ​អធិប្បាយ​រឿង​នេះ​បាន​នៅ​ឡើយ​ទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៤ មីនា​នេះ។

ដោយឡែក​ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ៥ស្ថាប័ន រួមមាន បណ្ដាញ​យុវជន​កម្ពុជា (CYN) សមាគម​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក (ADHOC) សម្ព័ន្ធ​សហគមន៍​កសិករ​កម្ពុជា (CCFC) អង្គការ​សម្ពន្ធភាព​ការពារ​សិទ្ធិមនុស្ស កម្ពុជា (CHRAC) និង​ក្រុម​យុវជន N1M (Not1More) បាន​ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែង​ការ​រួម​គ្នា​មួយ នៅថ្ងៃទី១៤ មីនា​នេះ ដោយ​ថ្កោលទោស​ក្រុមហ៊ុន ស៊ីង បាយអូថេក (ខេមបូឌា) (Think Biotech Co., Ltd) ថា បាន​ប្រើ​កង​កម្លាំង​សន្តិសុខ​ ឃាត់​ខ្លួន​សកម្មជន​បរិស្ថាន លោក លោក អ៊ូច ឡេង និង​អ្នក​សហគមន៍​ព្រៃ​ឡង់ ៣នាក់​ទៀត។

អ្នក​ទាំង ៤នាក់ ត្រូវ​បាន​សន្តិសុខ​របស់​ ក្រុមហ៊ុន ស៊ីង បាយអូថេក ឃាត់ខ្លួន និង​នាំ​ចូល​ក្នុង​ការដ្ឋាន​របស់​ក្រុមហ៊ុន​នៅ​ចំណុច​ដំបូក​ស ភូមិ​រមួល ឃុំ​កំពង់ចាម ស្រុក​សំបូរ ខេត្ត​ក្រចេះ នៅ​វេលា​ម៉ោង​ប្រមាណ ៩ព្រឹក នា​ថ្ងៃ​ទី១៣ ខែ​មីនា។ ពួក​គេ​ត្រូវ​បាន​ក្រុមហ៊ុន​សាកសួរ និង​មិន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ចេញ​ពី​ទីតាំង​ក្រុមហ៊ុន​ ចាប់​តាំង​ពី​ម៉ោង ៩ព្រឹក ដោយ​មិន​ទទួល​បាន​ដំណឹង​អ្វី​ទាល់​តែ​សោះ រហូត​ដល់​ម៉ោង​ប្រមាណ ៤រសៀល​ល្ងាច​ថ្ងៃ​ដដែល ទើប​មាន​ដំណឹង​ថា ពួក​គេ​ត្រូវ​បាន​ក្រុមហ៊ុន​ប្រគល់​ជូន​នគរបាល​ស្រុក​សំបូរ។

មុន​ពេល​កើត​ហេតុ អ្នក​ទាំង ៤នោះ បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ដោយ​ម៉ូតូ ដើម្បី​ស៊ើប​អង្កេត​សកម្មភាព​កាប់​ឈើ​ខុស​ច្បាប់​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ព្រៃ​ឡង់ ខេត្ត​ក្រចេះ ហើយ​ពួក​គេ​បាន​ស្នាក់ នៅ​ផ្ទះ​របស់​ពលរដ្ឋ ដែល​ស្ថិត​នៅ​ចំណុច​ដំបូក​ស ភូមិ​រមួល ឃុំ​កំពង់ចាម ស្រុក​សំបូរ នៅ​ជាប់​របង​ក្រុមហ៊ុន ស៊ីង បាយអូថេក។

សេចក្ដីថ្លែងការណ៍​របស់​អង្គការ​ទាំង​នោះ​បន្ថែម​ថា ការ​ឃាត់​ខ្លួន​សកម្មជន​បរិស្ថាន​ទាំង ៤នាក់​នោះ ដោយ​កង​កម្លាំង​សន្តិសុខ​របស់​ក្រុមហ៊ុន ស៊ីង បាយអូថេក ជា​ការ​ប្រើ​អំណាច​ដោយ​បំពាន និង​ជា​ការ​ឃាត់​ខ្លួន​​ដោយ​ខុសច្បាប់។ ពួក​គេ​ស្នើសុំ​ឱ្យ​នគរបាល​នៃ​អធិការដ្ឋាន​ស្រុក​សំបូរ ស៊ើប​អង្កេត​ភាព​មិន​ប្រក្រតី ទាក់ទិន​ការ​ឃាត់​ខ្លួន​សកម្មជន​បរិស្ថាន ពី​សំណាក់​ក្រុមហ៊ុន ស៊ីង បាយអូថេក និង​ស្វែង​រក​ជន​ដៃ​ដល់​ទាំង ២នាក់ និង​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​ដែល​បាន​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​លើ​លោក មេន ម៉ាត់ មក​ផ្ដន្ទាទោស​តាម​ច្បាប់។

ក្រុមហ៊ុន​ ស៊ីង បាយអូថេក វិនិយោគ​លើ​ដំណាំ​ឧស្សាហកម្ម អាកាស្យា ឬ​ស្ថានីយ​ស្ដារ​ព្រៃឈើ​ឡើងវិញ ដែល​វិនិយោគ​លើ​ផ្ទៃដី​ចំនួន​ជាង ៣ម៉ឺន​ហិកតារ ( ៣៤.០០៧ ) កាលពី​ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០១២ ឋិត​នៅ​ក្នុង​ស្រុក​សំបូរ ខេត្ត​ក្រចេះ និង​មួយ​ផ្នែក​ចូល​ដី​ស្រុក​សៀម​បូក ខេត្ត​ស្ទឹងត្រែង​។ ក៏ប៉ុន្តែ​ពលរដ្ឋ សកម្មជន​បរិស្ថាន និង​សហគមន៍​ព្រៃ​ឡង់​ចោទ​ថា ក្រុមហ៊ុន​នេះ ធ្វើ​អាជីវកម្ម​ឈើ​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​នៅ​ដែន​ជម្រក​សត្វព្រៃ​ឡង់​ខុសច្បាប់ និង​មាន​ដេប៉ូ​អារ​ច្រៀក​ឈើ​ដឹក​ទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម​ផង។

កាលពីដើម​ខែ​តុលា ឆ្នាំ២០១៩ រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​បរិស្ថាន​ លោក​ សាយ​ សំអាល់​ បាន​ផ្ញើ​លិខិត​ទៅ​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​កសិកម្ម​ លោក​ វេង​ សា​ខុន​ ដើម្បី​សហការ​គ្នា​ស៊ើបអង្កេត​លើ​ក្រុមហ៊ុន​ ស៊ីង ​បាយ​អូ​ថេក និង​ក្រុមហ៊ុន​អង្គរ​ប្លាយ​វូដ​ ដែល​ជាប់​សង្ស័យ​រឿង​កាប់​ឈើ​ខុស​ច្បាប់​នៅ​តំបន់​ព្រៃ​ឡង់។

ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​បន្ថែម​ថា អ្នក​ដែល​គួរ​ចាប់​ខ្លួន គឺ​អ្នក​ដែល​បំផ្លាញ និង​លួច​ព្រៃ​ឈើ មិន​មែន​ជា​អ្នក​ស៊ើប​អង្កេត​ពី​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ព្រៃ​ឈើ​នោះ​ទេ ហើយ​ពួក​គេ​អំពាវនាវ​ឱ្យ​ដោះ​លែង​អ្នក​ទាំង ៤នាក់​នោះ​ជា​បន្ទាន់ ដើម្បី​ផល​ប្រយោជន៍​សង្គម​ជាតិ ក្នុង​បេសកកម្ម​លាត​ត្រដាង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​ព្រៃ​ឈើ នៅ​កម្ពុជា៕


បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។