សហគមន៍ជ្រាវអំពាវនាវរដ្ឋាភិបាលជួយអភិវឌ្ឍវាលព្រៃលិចទឹកទៅជាតំបន់អេកូទេសចរណ៍
2016.08.22

សង្កាត់ជ្រាវ គឺជាតំបន់មួយរបស់ក្រុងសៀមរាប ដែលមានទីតាំងជាប់នឹងព្រៃលិចទឹករបស់បឹងទន្លេសាប ហើយមានអំណោយផលទៅលើវិស័យកសិកម្មផង ទេសភាពស្រស់ស្អាតផង ព្រមទាំងមានសត្វស្លាបទាំងហ្វូងៗចុះរកចំណីពាសពេញវាលស្រែ ដែលធ្វើឲ្យមានការទាក់ទាញអារម្មណ៍អ្នកទេសចរខ្លះឲ្យចង់មកគយគន់ផង។
បច្ចុប្បន្ន ដោយសារតែអ្នកទេសចរបរទេសខ្លះចាប់អារម្មណ៍នឹងដំណាំសរីរាង្គ ព្រមទាំងចង់មើលទេសភាពវាលស្រែ និងសត្វស្លាប គឺសហគមន៍កសិករប្រើប្រាស់ទឹកសង្កាត់ជ្រាវ ក៏ខិតខំច្នៃប្រឌិតបង្កើតជាសេវាកម្មរទេះគោដឹកភ្ញៀវទេសចរ និងការឆ្លុះមើលសត្វស្លាបខ្លះទៀត ដើម្បីទាក់ទាញឲ្យភ្ញៀវកាន់តែចាប់អារម្មណ៍ចង់មកមើលសហគមន៍របស់ពួកគេ។
អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងសហគមន៍កសិករប្រើប្រាស់ទឹកសង្កាត់ជ្រាវ អំពាវនាវសុំឲ្យប្រមុខរដ្ឋាភិបាល ព្រមទាំងក្រសួងពាក់ព័ន្ធនឹងការងារអភិវឌ្ឍន៍ ជួយជំរុញឲ្យសហគមន៍របស់ពួកគេមានផ្លូវល្អស្អាត ចុះទៅកាន់តំបន់ព្រៃលិចទឹក និងកន្លែងអភិរក្សពូជត្រីបឹងពារាំង ប្រយោជន៍ឲ្យអាចទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរបរទេសទៅមើលជីវចម្រុះ ព្រមទាំងសត្វស្លាបជាច្រើនប្រភេទបាននៅពេលខាងមុខ។
ការអំពាវនាវ បានធ្វើឡើងស្របពេលដែលអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងសហគមន៍កសិករប្រើប្រាស់ទឹកក្នុងសង្កាត់ជ្រាវ បានរកឃើញប្រភពធនធានជាច្រើន ដូចជាទេសភាពវាលស្រែដ៏ស្រស់ស្អាត តំបន់ជីវចម្រុះក្នុងបឹងទន្លេសាប ព្រមទាំងមានតំបន់សត្វស្លាបជាច្រើនប្រភេទដែលតែងចុះរកស៊ីចំណី អាចឲ្យកែច្នៃធនធានទាំងនោះទៅជាតំបន់អេកូទេសចរណ៍យ៉ាងល្អសម្រាប់អនាគត។
ប្រធានសហគមន៍កសិករប្រើប្រាស់ទឹកសង្កាត់ជ្រាវ គឺលោក គង់ មង្គល។ លោកមានប្រសាសន៍ថា បច្ចុប្បន្នមានភ្ញៀវទេសចរបរទេសជាច្រើនម៉ឺននាក់បានមកទស្សនាអង្គរក្នុងខេត្តសៀមរាប ក្នុងមួយខែៗ។ លោកយល់ថា សង្កាត់ជ្រាវ របស់លោកដែលនៅជាប់នឹងតំបន់ព្រៃលិចទឹករបស់បឹងទន្លេសាប ព្រមទាំងមានទេសភាពវាលស្មៅវាលស្រែដ៏ស្រស់ស្អាត ថែមទាំងជីវចម្រុះបឹងទន្លេសាបជាច្រើនទៀតនោះ គឺប្រាកដជាមានសក្ដានុពលខាងធម្មជាតិ ដែលអាចទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរបរទេសខ្លះឲ្យមកទស្សនាបាន នៅពេលដែលពួកគេទៅមើលអង្គរវត្តរួចហើយនោះ។
ទោះបីជាយ៉ាងណា សហគមន៍ជ្រាវ នៅមានបញ្ហាលំបាកខ្លះដែលជាឧបសគ្គធ្វើឲ្យភ្ញៀវទេសចរមិនទាន់ចង់ទៅកម្សាន្តនៅឡើយ ដោយសារតែគ្មានផ្លូវល្អស្អាតសម្រាប់ធ្វើដំណើរចុះទៅតំបន់ព្រៃលិចទឹក និងមិនទាន់មានមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនភ្ញៀវតាមផ្លូវទឹកទៅដល់បឹងពារាំង ដើម្បីមើលជីវចម្រុះ និងសត្វស្លាបនៅឡើយ។
លោក គង់ មង្គល បញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ននេះ សហគមន៍របស់លោកកំពុងប្រឹងប្រែងយ៉ាងខ្លាំងក្នុងកិច្ចការពារព្រៃលិចទឹក ទប់ស្កាត់ការនេសាទត្រីខុសច្បាប់ ព្រមទាំងពូជសត្វស្លាបជាច្រើនឲ្យគង់វង្ស ប្រយោជន៍ឲ្យធនធានទាំងនោះអាចក្លាយទៅជាសក្ដានុពលទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ។ បច្ចុប្បន្នគេបានរៀបចំគម្រោងមួយចំនួន សម្រាប់ទុកជាតំបន់អេកូទេសចរណ៍រួចហើយ ក៏ប៉ុន្តែបញ្ហាធំៗមួយចំនួនដូចជាមិនទាន់មានផ្លូវស្អាត និងសេវាកម្មមិនទាន់ប្រសើរនៅឡើយ ទើបមិនអាចទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរបានច្រើន៖ «បើសិនជាគ្មានផ្លូវទេ គ្មានទេសចរទៅទេ សហគមន៍អត់មានកម្លាំងគ្រប់គ្រងដើម្បីការពារអភិរក្សទេ គឺការអភិរក្សបាត់បង់ហើយ»។
នៅសង្កាត់ជ្រាវ បច្ចុប្បន្នគឺមានសក្ដានុពលមួយចំនួនដែលអាចទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរបរទេស ឲ្យចាប់អារម្មណ៍ជាបណ្ដើរៗ ដូចជាការបម្រើសេវាកម្មរទេះគោដឹកភ្ញៀវដើរកម្សាន្ត កន្លែងដាំដំណាំសរីរាង្គ ព្រមទាំងមើលសត្វស្លាបដែលចុះរកចំណីនៅតាមទីវាលជាដើម។
ស្ត្រីអ្នកទេសចរបរទេសម្នាក់ បាននាំគ្រួសាររបស់គាត់មកទស្សនាដំណាំរបស់កសិករនៅសង្កាត់ជ្រាវ ដែលដាំដោយមិនប្រើជីគីមី។ ស្ត្រីទេសចរបរទេសរូបនោះ បានចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងជាមួយនឹងការរីករាយផង នៅពេលដែលនាងឃើញកសិករចេះដាំបន្លែប្រើជីសរីរាង្គ។ នាងមានប្រសាសន៍ថា វាពិតវិសេសខ្លាំងណាស់ចំពោះអ្នកភូមិដែលបានដាំដុះបន្លែដោយប្រើជីសរីរាង្គដូចនេះ៖ «បន្លែ ឬផ្លែឈើទាំងអស់ដែលធម្មជាតិសុទ្ធសាធ គឺបានដុះលូតលាស់តាមរបៀបជីសរីរាង្គដូចនេះឯង។ បន្លែ ឬផ្លែឈើធម្មជាតិនៅពេលដែលយើងទទួលទានវាទៅ គឺមានសុខភាពល្អ ចំណែកឯបន្លែគីមី ពេលទទួលទានរួចហើយ នឹងធ្វើឲ្យយើងមានជំងឺ»។
មន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ បានគាំទ្រចំពោះសហគមន៍ជ្រាវ ដែលមានបំណងបង្កើនតំបន់ព្រៃលិចទឹករបស់បឹងទន្លេសាប ឲ្យក្លាយទៅជាតំបន់អេកូទេសចរណ៍ (Eco-tuorism) សម្រាប់អនាគតនេះ។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ លោក ថោង ខុន ដែលធ្លាប់ទៅពិនិត្យមើលតំបន់នោះ បានជំរុញឲ្យអាជ្ញាធរសង្កាត់ជ្រាវ បង្កើតជាសហគមន៍ទេសចរណ៍មួយឲ្យបានឆាប់រហ័ស ដើម្បីធ្វើទំនាក់ទំនងទៅក្រសួងពាក់ព័ន្ធរបស់រដ្ឋាភិបាលចំនួន៥ ដូចជាក្រសួងកសិកម្ម ក្រសួងធនធានទឹក ក្រសួងបរិស្ថាន ក្រសួងអភិវឌ្ឍន៍ជនបទ និងក្រសួងទេសចរណ៍ ជាដើម ដើម្បីឲ្យក្រសួងទាំងនោះជួយអភិវឌ្ឍទៅតាមផ្នែកៗរបស់គេ៖ «អាហ្នឹងសំខាន់ណាស់ ខ្ញុំក្នុងនាមក្រសួងមួយក្នុងចំណោមក្រសួងទាំង៥ ហ្នឹង ខ្ញុំសប្បាយចិត្តណាស់។ ខ្ញុំគិតថាក្រសួងទាំងអស់ នឹងគាំទ្របង្កើតសហគមន៍នេះឲ្យក្លាយទៅតំបន់ជាអេកូទេសចរណ៍»។
សង្កាត់ជ្រាវ ក្រុងសៀមរាប បច្ចុប្បន្នមានវិសាលភាពផ្ទៃដីធំទូលាយ ដែលមានប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅចំនួនជាង ២.៦០០គ្រួសារ។ ក្នុងចំណោមប្រជាពលរដ្ឋទាំងនោះ គឺចំនួន ៨០% ជាអ្នកប្រកបរបរកសិកម្មចិញ្ចឹមជីវិត។
ចៅសង្កាត់ជ្រាវ លោក ក្អោប រ៉ន មានប្រសាសន៍ថា តាមការស្រាវជ្រាវឲ្យដឹងថា បច្ចុប្បន្ននេះផ្ទៃដីរបស់សង្កាត់ជ្រាវ ប្រហែលជាង ៦ពាន់ហិកតារនៅតំបន់បឹងពារាំង និងរាំងស្រោង អាចនឹងកែច្នៃធ្វើជាតំបន់អេកូទេសចរណ៍បានសម្រាប់អនាគត។ លោក ក្អោប រ៉ន មានប្រសាសន៍ថា លោកចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលជួយជ្រោមជ្រែងបង្កើតតំបន់អេកូទេសចរណ៍នៅក្នុងភូមិសាស្ត្រជ្រាវនេះឲ្យបានឆាប់រហ័ស។ លោកថា ប្រសិនបើសង្កាត់ជ្រាវ មានតំបន់អេកូទេសចរណ៍មែន គឺវាអាចជួយឲ្យប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែទទួលបានកម្រៃពីវិស័យទេសចរណ៍បន្ថែមពីលើមុខរបរដែលធ្វើស្រែចម្ការបច្ចុប្បន្នខ្លះទៀត៕