ប្រជាពលរដ្ឋ និងក្រុមអ្នកស្រលាញ់បរិស្ថាន ជំរុញដល់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធចាត់វិធានការលើក្រុមហ៊ុនចិន និងក្រុមហ៊ុនវៀតណាមឃុបឃិតជាមួយអ្នកមានអំណាច ដែលកំពុងធ្វើអាជីវកម្មថ្មភ្នំនៅតំបន់ភ្នំតាគ្រាម ខេត្តបាត់ដំបង។ អ្នកភូមិថា ចាប់តាំងមានវត្តមានក្រុមហ៊ុនចូលធ្វើអាជីវកម្មកន្លងមកនេះ ប្រជាពលរដ្ឋមូលដ្ឋានរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ លើសពីនេះធនធានសម្បត្តិធម្មជាតិ ព្រៃឈើ និងតំបន់ភ្នំរងការបំផ្លិចបំផ្លាញនឹងបាត់រូបរាងក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លីខាងមុខនេះ។
តំបន់ភ្នំតាគ្រាមខេត្តបាត់ដំបងដែលមានរមណីយដ្ឋានទេសចរណ៍ធម្មជាតិ មានព្រៃឈើតូចធំ មានភ្នំជាជួរ និងមានទេសភាពម្លប់បៃតងដ៏ស្រស់ត្រកាល អ្នកស្រុកបាណន់ថាបាត់រូបរាងបណ្តើរៗ ហើយ ដោយសារតែក្រុមហ៊ុនចិន និងវៀតណាមធ្វើអាជីវកម្មថ្មភ្នំ រំលាយភ្នំដើម្បីយកថ្មម៉ាប និងថ្មកែវជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ អ្នកភូមិចាត់ទង្វើអាជីវកម្មក្រុមហ៊ុនទាំងនេះ ថាកំពុងបំផ្លាញធនធានសម្បត្តិធម្មជាតិ នឹងធ្វើពួកគេបាត់បង់អត្តសញ្ញាណភូមិកំណើត។
ពលរដ្ឋម្នាក់រស់នៅភូមិប៉ោយស្វាយ ឃុំតាគ្រាម ស្រុកបាណន់ លោក ជា សារឹន ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកញ្ញា ក្រុមហ៊ុនចិន និងវៀតណាមដែលកំពុងធ្វើអាជីវកម្មថ្មភ្នំនេះមានឥទ្ធិពល ដោយសារតែមានអាជ្ញាធរកាងការពារ និងបានទទួលផលប្រយោជន៍ពីក្រុមហ៊ុន។ លោកបន្តថា ថាចាប់តាំងពីក្រុមហ៊ុនទាំងនេះមកធ្វើអាជីវកម្មជាង ១០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅទាំងទុក្ខលំបាក។ លើសពីនេះ បង្កផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន បំផ្លាញធនធានព្រៃឈើតូចធំ និងរំលាយភ្នំជាដើម៖ « ក្នុងចិត្តចង្អៀតដែរតែយើងមិនហ៊ានងើបតវ៉ា យើងអត់មានបង្អែករឹងមាំកាលណាយើងហ៊ាននិយាយការពិតច្រើនតែជាប់គុកខ្លាចអញ្ចឹងឯង។ សោកស្ដាយដែរ ព្រោះភ្នំទាំងនេះមិនមែនរាប់ម៉ឺនឆ្នាំទេ គឺរាប់លានឆ្នាំហើយព្រោះយើងបើកភ្នែកមកឃើញតែភ្នំ សម្បត្តិអស់ហ្នឹងមិនងាយធ្វើកើតវិញទេ វាត្រូវតែបាត់បង់ក្មេងក្រោយលែងស្គាល់ហើយ » ។
ប្រជាពលរដ្ឋឱ្យដឹងទៀតថា ក្រុមហ៊ុនដែលធ្វើអាជីវកម្មជាង១០ឆ្នាំកន្លងរួមមាន ក្រុមហ៊ុន ហេង ឆាតខនស្រ្តាក់សិន (Heng Chat Construction Co., Ltd) ក្រុមហ៊ុន លឹម ម៉េង គ្រុប (NIM MENG GROUP Co,Ltd) ក្រុមហ៊ុន តាំង ថៃឡុង (Tang thailong Co,Ltd) និងក្រុមហ៊ុន ធី ឡុង (Thy Long) កំពុងធ្វើអាជីវកម្មវាយកម្ទេចថ្មស្ទើរតែរលាយភ្នំតាគ្រាមទាំងមូលដោយគ្មានការទប់ស្កាត់ពីអាជ្ញាធរឡើយ។ ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងមូលដ្ឋានសង្ស័យថាក្រុមហ៊ុនទាំងនេះមិនមានអាជ្ញាប័ណ្ណស្របច្បាប់ឡើយ ដោយពួកគេសម្អាងថាការធ្វើអាជីវកម្មកន្លងមកនេះ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងក្រុមហ៊ុនព្យាយាមលាក់បាំងព័ត៌មាន និងមិនបានគិតគូរពីសុខុមាលភាពប្រជាពលរដ្ឋនោះទេ។
លោក ជា សារឹន អះអាងថា អ្នកភូមិតែងតែដាក់ញាតិដើម្បីឱ្យអាជ្ញាធរបញ្ឈប់អាជីវកម្មថ្មភ្នំនេះ ប៉ុន្តែមន្ទីរពាក់ព័ន្ធមិនបានឆ្លើយតបនឹងចាត់វិធានការជាក់លាក់ណាមួយឡើយ។ លើសពីនេះលោកថាកន្លងមក រាល់សកម្មភាពពលរដ្ឋ និងក្រុមអ្នកការពារបរិស្ថាន ចុះផ្ដិតរូបភាពនៅតំបន់ភ្នំតាគ្រាម អាជ្ញាធរមានកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធតែងតែគំរាមកំហែង ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ និងចាប់ដាក់គុកផងដែរ។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ពលរដ្ឋរស់នៅភូមិតាង៉ែន ឃុំតាគ្រាម លោក ឌឿន សាវ៉េត សោកស្ដាយធនធានសម្បត្តិធម្មជាតិ ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនចិន វៀតណាមឃុបឃិតគ្នាជាមួយអ្នកមានអំណាច ធ្វើអាជីវកម្មថ្មដោយសេរី។ លោកបន្តថា តំបន់ភ្នំតាគ្រាម ជាកន្លែងដែលប្រជាពលរដ្ឋរាប់រយគ្រួសារអាចរកប្រាក់កម្រៃបាន ១លានរៀល (១.០០០.០០០) ក្នុងមួយគ្រួសារតាមរយៈការដើរដកផ្សិត ជីកទំពាំង និងបេះស្លឹកព្រិចលក់ក្នុងមួយរដូវ ក្រៅពីមុខរបរធ្វើស្រែចម្ការរបស់ពួកគាត់។ លើសពីនេះ លោកបារម្ភថា តំបន់ភ្នំតាគ្រាម នឹងបាត់រូបរាងក្នុងរយៈដ៏ខ្លីខាងមុខ ប្រសិនបើអាជ្ញាធរ និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធ មិនមានវិធានការទប់ស្កាត់ និងបញ្ឈប់ក្រុមហ៊ុនដែលកំពុងធ្វើអាជីវកម្ម៖ « បើនិយាយរឿងខូចរលាយអស់ហើយដូចភ្នំពពូលខ្ទេចអស់ហើយ។ ក្ដីបារម្ភដឹងថាអស់ធម្មជាតិហើយប្រជាពលរដ្ឋបានត្រឹមសោកស្ដាយឈរមើល។ ស្នើឱ្យទុកធម្មជាតិទាំងអស់ហ្នឹងទុកឱ្យកូនចៅជំនាន់ក្រោយបានស្គាល់ » ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចសុំការបកស្រាយរឿងនេះពីអភិបាលខេត្តបាត់ដំបង លោក ងួន រតនៈ និងតំណាងក្រុមហ៊ុនបាននៅឡើយនៅថ្ងៃទី២៨ ខែកញ្ញា។
ប៉ុន្តែអភិបាលរង និងនាំពាក្យសាលាខេត្តបាត់ដំបង លោក សឿម ប៊ុនរិទ្ធិ មានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុនដែលធ្វើអាជីវកម្មនៅតំបន់ភ្នំតាគ្រាម មានអាជ្ញាប័ណ្ណត្រឹមត្រូវ និងបានធ្វើការវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់ច្បាស់លាស់។ លោកទទួលស្គាល់ថា ការធ្វើអាជីវកម្មថ្មភ្នំកន្លងមកនេះបានបង្កផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងការរស់របស់ប្រជាពលរដ្ឋ តែលោកអះអាងថា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមិនបានព្រងើយកន្តើយចំពោះក្ដីកង្វល់របស់ប្រជាពលរដ្ឋឡើយ។ ចំណែកផលប៉ះពាល់បរិស្ថាន និងសង្គម អ្នកនាំពាក្យរូបនេះថា ក្រុមហ៊ុននឹងស្ដារធនធានធម្មជាតិ និងបរិស្ថានឡើងវិញ៖ « កន្លងមកធ្លាប់មានអាជ្ញាធរចុះសិក្សាបញ្ហាប្រជាពលរដ្ឋត្អូញត្អែរហ្នឹងដែរ ហើយយើងក៏បានខិតខំណែនាំដល់អ្នកធ្វើអាជីវកម្ម ដែលមានការអនុញ្ញាត។ ការអភិវឌ្ឍអ្វីមួយតែងតែធ្វើឱ្យប៉ះពាល់នៅតំបន់មូលដ្ឋាននោះ តែសំខាន់ក្រុមហ៊ុនត្រូវតែសិក្សា ដើម្បីការពារបរិស្ថាន ការពារការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ទើបការធ្វើអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនមាននិរន្តរភាព » ។
ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ប្រធានផ្នែកកម្មវិធីសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងតស៊ូមតិនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា (CYN) លោក ហេង គឹមហុង យល់ថា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានគួរតែមានការស៊ើបអង្កេតលើក្រុមហ៊ុនដែលកំពុងធ្វើអាជីវកម្ម ទោះបីក្រុមហ៊ុនទាំងនោះមានអាជ្ញាប័ណ្ណត្រឹមត្រូវក្តី។ លោកបន្តថា ក្រោយការបញ្ចប់អាជីវកម្មថ្មភ្នំនេះ ក្រុមហ៊ុនមិនអាចស្ដារធនធានសម្បត្តិធម្មជាតិ ព្រៃឈើ ឱ្យបានស្រស់ស្អាតដូចដើមវិញឡើយ។ ដូច្នេះលោក ជំរុញដល់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធ គួរពិចារណាលើក្រុមហ៊ុនកំពុងធ្វើអាជីវកម្ម ដើម្បីធានាឱ្យធនធានសម្បត្តិធម្មជាតិមិនទទួលរងប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរបន្ថែមទៀត និងប្រជាពលរដ្ឋមានក្ដីបារម្ភ៖ « ខ្ញុំយល់ថាការធ្វើឱ្យភ្នំមួយបាត់បង់ទៅហើយ ធ្វើឱ្យកើតឡើងវិញបានទេ ព្រោះភ្នំជាធនធានកម្រ ហើយក៏មិនអាចបណ្ដុះបានដូចស្ពៃជើងទាដែរ។ ខ្ញុំបារម្ភថា តើក្រុមហ៊ុនទាំងនោះបានអនុវត្តត្រូវស្តង់ដារបច្ចេកទេសដែលបានព្រមព្រៀងគ្នាឬទេ ? ភាពស្របច្បាប់តែម្យ៉ាងមិនអាចបណ្ដោយឱ្យក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍដោយឯករាជ្យបានទេ គឺត្រូវតែមានការអនុវត្តដែលបានកំណត់ដោយភាគីរដ្ឋ » ។
តំបន់ភ្នំនៅស្រុកបាណន់មានភ្នំចំនួន៣១ ជាតំបន់មានទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រ ប្រាសាទបុរាណ និងធនធានធម្មជាតិដ៏សម្បូរបែប។ ប៉ុន្តែតំបន់ភ្នំទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រមួយចំនួនដូចជា ភ្នំគល់ ត្រូវបានរលាយដោយក្រុមហ៊ុនចិនធ្វើអាជីវកម្មយកថ្មម៉ាប។ រីឯ តំបន់ភ្នំទេសចរណ៍ប្រាសាទបុរាណផ្សេងទៀត និងភ្នំដែលគេកំពុងជីកគាស់កាយស្ទើរតែបាត់រូបរាងរួមមាន មានភ្នំតាគ្រាម ភ្នំថ្មក្រហម ភ្នំអន្សែ ភ្នំប៉ើយស្វាយ ភ្នំពពូល ភ្នំតាត្រងោល និងភ្នំគល់ជាដើម។ អ្នកស្រុកបាណន់ចាត់ទុកភ្នំទាំងនេះ ជានិមិត្តរូបស្រុកកំណើតរបស់ពួកគាត់ កំពុងឈានទៅរកការបាត់បង់រូបរាងទាំងស្រុងស្របពេលដែលម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនសុទ្ធតែមានឥទ្ធិពល៕