ក្រុម​មេដឹកនាំ​ប្រទេស​ទន្លេ​មេគង្គ​គ្រោង​ស្នើ​ដំណោះស្រាយ​ថ្មីៗ​នៅក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល MRC ខាង​មុខ

0:00 / 0:00

ក្រុម​មេដឹកនាំ​មកពី​បណ្តា​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់​មេគង្គ នឹង​អំពាវនាវ​ឱ្យ​មាន​ដំណោះស្រាយ​ថ្មីៗ​ប្រកបដោយ​ការ​ច្នៃ​ប្រឌិត​ដើម្បី​ឆ្លើយ​តប​នឹង​បញ្ហា​ប្រឈម​នានា​ដែល​តំបន់​មេគង្គ​កំពុង​ជួបប្រទះ។ ការ​អំពាវនាវ​នេះ នឹង​ធ្វើ​ឡើង​នៅក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​របស់​គណៈកម្មការ​ទន្លេមេគង្គ (MRC) ដែល​នឹង​ប្រព្រឹត្តទៅ​នៅ​ដើម​ខែ​មេសា ខាងមុខនេះ នៅ​ប្រទេស​ឡាវ ដើម្បី​កំណត់​ជោគវាសនា​របស់​អាង​ទន្លេ​មេគង្គ។

កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​លើកទី៤ និង​សន្និសីទ​អន្តរជាតិ​របស់​គណៈកម្មការ​ទន្លេមេគង្គ (MRC) នេះ នឹង​ប្រព្រឹត្តទៅ​ចាប់ពី​ថ្ងៃទី២ ដល់​ថ្ងៃទី៥ ខែ​មេសា នៅ​ទីក្រុង​វៀងចន្ទន៍ (Vientiane) ប្រទេស​ឡាវ (Lao)។

ក្រុម​មេដឹកនាំ​មក​ពី​ប្រទេស​ចំនួន៤ ក្នុង​ក្របខណ្ឌ​តំបន់ MRC ក្នុង​នោះ​រួមមាន កម្ពុជា ឡាវ ថៃ និង​វៀតណាម ត្រូវ​បាន​គេ​រំពឹង​ថា នឹង​ចូលរួម​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​នេះ ដើម្បី​ស្វែងរក​ដំណោះស្រាយ​លើ​បញ្ហា​ប្រឈម​នានា​ដើម្បី​កំណត់​ជោគ​វាសនា​របស់​អាង​ទន្លេ​មេគង្គ។

កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​នេះ ធ្វើឡើង​ស្របពេល​ដែល​អាង​ទន្លេ​មេគង្គ កំពុង​ប្រឈម​នូវ​បញ្ហា​សំខាន់ៗ​មួយចំនួន​បណ្តាល​មក​ពី​កត្តា​មនុស្ស​ដោយសារ​ការសាងសង់​ទំនប់​វារីអគ្គិសនី​ដ៏​ច្រើន​នៅ​តាម​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​នៅ​ខ្សែ​ទឹក​ខាងលើ​ទន្លេមេគង្គ ជាពិសេស​ប្រទេស​ចិន និង​កត្តា​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ។ បញ្ហា​ប្រឈម​ទាំងនេះ អាច​នឹង​បណ្តាល​ឱ្យ​តំបន់​មេគង្គ​ទាំងមូល​ត្រូវ​ប្រឈម​នឹង​វិបត្តិ​សន្តិសុខ​ទឹក សន្តិសុខ​ស្បៀង ដែល​អាច​ឈាន​ទៅដល់​ជម្លោះ​ដណ្តើម​ទឹក​គ្នា​ប្រើប្រាស់​រវាង​ប្រទេស​ចិន និង​ប្រទេស​នៅ​តាម​ខ្សែ​ទឹក​ខាង​ក្រោម ប្រសិនបើ​គ្មាន​ដំណោះស្រាយ​ជាក់លាក់ ក្នុងរយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ទៅ​មុខ​ទៀត​នោះ​ទេ។

គណៈកម្មការ​ទន្លេមេគង្គ ឱ្យ​ដឹង​តាមរយៈ​ សេចក្តីប្រកាស​ព័ត៌មាន​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃទី១០ ខែមករា ម្សិលមិញ ថា ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​មកពី​ប្រទេស​សមាជិក​ទាំងបួន​របស់​គណៈកម្មការ​ទន្លេមេគង្គ និង​គណៈប្រតិភូ​ជាន់ខ្ពស់​មកពី​ប្រទេស​ជា​ដៃគូ​សន្ទនា​របស់ MRC ពោល​គឺ​ចិន និង​មីយ៉ាន់ម៉ា (Myanmar) ឬ​ភូមា (Burma) នឹង​បើក​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​មួយ​នៅ​ដើមខែ​មេសា​ខាងមុខ ដើម្បី​កំណត់​ជោគវាសនា​របស់​អាង​ទន្លេ​មេគង្គ។ បើ​តាម​គណៈកម្មការ​ទន្លេមេគង្គ នេះ​គឺ​ជា​ព្រឹត្តិការណ៍​កម្រិត​នយោបាយ​ខ្ពស់​បំផុត​របស់​ស្ថាប័ន​នេះ ដែល​នឹង​នាំ​ឱ្យ​ប្រទេស​តាម​ដង​ទន្លេមេគង្គ​ទាំង៦ ជួបពិភាក្សា​គ្នា​ពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​ថ្មីៗ ស្វែង​យល់​ពី​ឱកាស និង​ដំណោះស្រាយ​ប្រកបដោយ​ការ​ច្នៃ​ប្រឌិត​លើ​បញ្ហា​ប្រឈម​នានា ក្នុង​នោះ​រាប់​ចាប់​ពី​ផលវិបាក​នៃ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ទឹក​រហូត​ដល់​ការ​ប្រែប្រួល​អាកាសធាតុ។

កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​នេះ​នឹង​នាំមុខ​ដោយ​សន្និសីទ​អន្តរជាតិ​មួយ នៅថ្ងៃទី២ និង​ថ្ងៃទី៣ ខែ​មករា ដែល​នឹង​ពិភាក្សា​ជុំវិញ​ប្រធានបទ « នវានុវត្តន៍ និង​កិច្ចសហ​ប្រតិបត្តិការ​សម្រាប់​សន្តិសុខ​ទឹក និង​ទន្លេ​មេគង្គ​ប្រកប​ដោយ​ចីរភាព »។ សន្និសីទ​អន្តរជាតិ​នេះ នឹង​មាន​ការចូលរួម​ពី​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ អ្នកជំនាញការ និង​អ្នក​ចាប់​អារម្មណ៍​ពី​កិច្ចការ​ទន្លេមេគង្គ​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក សរុប​ប្រមាណ ៤០០នាក់ មកពី​ស្ថាប័ន​រដ្ឋាភិបាល អង្គការ​អន្តរជាតិ អ្នកស្រាវជ្រាវ និង​សង្គម​ស៊ីវិល។

នាយក​ប្រតិបត្តិ​នៃ​លេខាធិការដ្ឋាន​គណៈកម្មការ​ទន្លេមេគង្គ បណ្ឌិត អានុល័ក ខិធិឃួន (Anoulak Kittikhoun) ថ្លែង​ក្នុង​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​ដដែល​ថា ទន្លេមេគង្គ​កំពុង​ឆ្លង​កាត់​នូវ​ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​យ៉ាង​សម្បើម។ លោក​បន្ត​ថា ការណ៍​នេះ​តម្រូវ​ឱ្យ​មានការ​ច្នៃប្រឌិត​ឥត​ឈប់ឈរ​ទាំង​ក្នុង​ផ្នែក​គោល​នយោបាយ យុទ្ធសាស្ត្រ និង​បច្ចេកវិទ្យា ដើម្បី​នាំ​ឱ្យ​ការគ្រប់គ្រង និង​អភិវឌ្ឍន៍​អាង​ទន្លេ​មេគង្គ​កាន់តែ​មាន​ទំនួលខុសត្រូវ និង​ប្រកបដោយ​ចិរភាព។

អ្នកជំនាញ​កិច្ចការ​អន្តរជាតិ និង​ជា​ព្រឹទ្ធបុរស​រង​នៃ​សាកលវិទ្យាល័យ អារីហ្សូណា ស្តេត (Arizona State University) បណ្ឌិត អៀ សុផល ពន្យល់​ប្រាប់ វិទ្យុអាស៊ីសេរី តាម​សារ​អេឡិចត្រូនិក​ថា គេ​ពិបាក​នឹង​ស្វែងរក​ដំណោះស្រាយ​ប្រកបដោយ​ការ​ច្នៃប្រឌិត ខណៈ​សោកនាដកម្ម​ដែល​ជា​បញ្ហា​រួម​នោះ ពោល​គឺ​ចិន​ដែល​ជា​ប្រទេស​នៅ​ខ្សែទឹក​ខាងលើ​ទន្លេមេគង្គ កំពុងតែ​ធ្វើ​មិន​ដឹង​មិន​ឮ​ចំពោះ​កង្វល់​នានា​របស់​បណ្តា​ប្រទេស​នៅ​តាម​ខ្សែទឹក​ខាងក្រោម ឬក៏​មិនព្រម​ធ្វើការ​ជាមួយ​ប្រទេស​នៅ​តាម​ខ្សែ​ទឹក​ខាង​ក្រោម​មួយចំនួន​ក្នុង​ការ​ទទួលយក​គោលនយោបាយ​របស់​ប្រទេស​ទាំង​នោះ​ទាក់ទង​នឹង​ដំណោះស្រាយ​ចំពោះ​ទន្លេ​មេគង្គ។ លោក​ថា បញ្ហា​ដែល​ជា​ឆ្អឹង​ទទឹង​ក​ចម្បង​បំផុត​នោះ​គឺ​គេ​មិន​អាច​គ្រប់គ្រង​ទន្លេ​មេគង្គ​បានទេ ប្រសិនបើ​គ្មាន​ការចូលរួម​ពី​ភាគី​ចិន។

អ្នកជំនាញ​រូប​នេះ ពន្យល់​បន្ត​ថា ប្រទេស​ចិន​មិន​ចាប់​អារម្មណ៍​នឹង​ការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ដោយ​គណៈកម្មការ​ទន្លេមេគង្គ​នេះ​ទេ ព្រោះ​ថា ការ​ធ្វើ​បែបនេះ​គឺជា​ការ​ធ្វើ​ឱ្យ​ជម្លោះ​ ឬ​ភាពខ្វែង​គំនិត​គ្នា​ក្នុង​តំបន់​មេគង្គ ក្លាយជា​លក្ខណៈ​អន្តរជាតិ ដែល​ផ្ទុយ​ទៅ​នឹង​ការ​ចង់​បាន​របស់​ចិន គឺ​ដោះស្រាយ​វិបត្តិ​ទន្លេមេគង្គ​ជាមួយ​ប្រទេស​នីមួយៗ​ដាច់​ពី​គ្នា។ លោក​ថា បញ្ហា​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ទន្លេមេគង្គ គឺ​​មិន​ខុសគ្នា​ប៉ុន្មាន​ឡើយ​ពី​បញ្ហា​ជម្លោះ​នៅ​តំបន់​សមុទ្រ​ចិន​ខាងត្បូង លើកលែង​តែថា​ភាគី​ទាមទារ​នៅក្នុង​តំបន់ MRC គឺ​រួមមាន​គ្រប់​ប្រទេស​ទាំងអស់​ដែល​នៅ​ជាប់​នឹង​ទន្លេ​​នេះ។

កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​នេះ គឺជា​លើក​ទីបួន​ហើយ​ដែល​ត្រូវ​បាន​រៀបចំ​ឡើង​ដោយ​គណៈកម្មការ​ទន្លេមេគង្គ។ កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​លើកទីមួយ​ធ្វើឡើង​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​កាលពី​ឆ្នាំ២០១០ នៅ​វៀតណាម ឆ្នាំ២០១៤ និង​នៅ​កម្ពុជា​កាលពី​ឆ្នាំ២០១៨។

ទន្លេមេគង្គ ឬ​ហៅថា​ទន្លេ​ឡានឆាង (Lancang) នៅ​ប្រទេស​ចិន គឺជា​បេះដូង​នៃ​តំបន់​អាស៊ីអាគ្នេយ៍​ដីគោក ដែល​មាន​ប្រជាជន​សរុប​ជាង ៧០​លាន​នាក់ ពឹង​ផ្អែកលើ​ទន្លេ​នេះ និង​ដៃទន្លេ​នេះ សម្រាប់​ម្ហូបអាហារ ទឹក ការ​ដឹកជញ្ជូន និង​ទិដ្ឋភាព​ដទៃទៀត​នៃ​ជីវភាព​រស់នៅ​ប្រចាំថ្ងៃ​។ ទន្លេ​នេះ​គឺជា​ទន្លេ​ដែល​វែង​ជាងគេ​ទី​១២ នៅ​លើ​ពិភពលោក មាន​ប្រវែង​ប្រមាណ​ជិត ៥​ពាន់​គីឡូម៉ែត្រ។

ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​មួយ​ចំនួន​ធ្លាប់​ព្រមាន​ថា ប្រសិនបើ​ទន្លេ​នេះ​មិន​ត្រូវ​បាន​គ្រប់គ្រង​ឱ្យ​បាន​ល្អ​នោះ​ទេ នោះ​ប្រទេស​ពាក់ព័ន្ធ​អាច​ប្រឈម​នឹង​ជម្លោះ​ដណ្តើម​ទឹក​រ៉ាំរ៉ៃ​ជា​លក្ខណៈ​អន្តរប្រទេស​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ទាំងមូល មិន​ខុសពី​រឿងរ៉ាវ​ដែល​ធ្លាប់​កើតមាន​នៅ​ទន្លេ​នីល (Nile River) នៃ​ទ្វីប​អាហ្វ្រិក ជម្លោះ​ដណ្តើម​ទឹក​នៅ​តំបន់​មជ្ឈិម​បូព៌ា និង​នៅ​តំបន់​អាស៊ី​កណ្តាល​នោះ​ឡើយ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។