ព្រះសង្ឃនិងប្រជាពលរដ្ឋដែលស្រលាញ់ព្រៃឈើនៅខេត្តឧត្ដរមានជ័យ ចុះល្បាតព្រៃប្រទះឃើញជនសង្ស័យជាជនល្មើសកាប់ឈើយកដីក្នុងព្រៃសហគមន៍សង្ឃរុក្ខវ័ន នៅក្នុងខេត្តនេះហិនហោចព្រៃជាច្រើនហិកតារបន្ថែមទៀត បន្ទាប់ពីព្រៃប្រមាណ ៣០០ហិកតារដែលបានកាប់ទន្ទ្រានកាលពីពេលថ្មីៗ នេះ។ ពួកគាត់ត្រៀមប្ដឹងទៅតុលាការដើម្បីចាប់ជនល្មើសផ្ដន្ទាទោសច្បាប់ក្នុងពេលឆាប់ៗ ខាងមុខ។
ប្រធានការពារព្រៃសហគមន៍សង្ឃរុក្ខវ័នខេត្តឧត្ដរមានជ័យព្រះតេជព្រះគុណ ប៊ុន សាលួត មានថេរដីកាកាលពីថ្ងៃទី២៧ មីនាថា ព្រះអង្គចុះល្បាតព្រៃជាមួយប្រជាពលរដ្ឋប្រទះឃើញព្រៃឈើនៅក្នុងសហគមន៍សង្ឃរុក្ខវ័ន ចំនួន ៥កន្លែងផ្សេងទៀត ដែលមានផ្ទៃដីប្រហែល ៤០ហិកតារ ស្ថិតនៅក្នុងភូមិបាក់នឹម និងភូមិកូនដំរី សង្កាត់សំរោង ក្រុងសំរោង ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ។ ព្រះអង្គបន្តថា ព្រៃនេះនៅក្បែរទីតាំងចាស់ ដែលជនល្មើសលួចទន្ទ្រានព្រៃយកដីប្រមាណ ៣០០ហិកតារកាលពីកុម្ភៈកន្លងទៅ៖ «គោលបំណងអាត្មាធ្វើ ដើម្បីឱ្យព្រៃឈើនេះនៅបានយូរអង្វែងទៅមុខ និងដើម្បីប្រទេសជាតិសម្រាប់បង្ហាញគេក្នុងពិភពលោក ហើយអាត្មាធ្វើមិនឱ្យខុសបំណងរដ្ឋាភិបាល ដែលបានឱ្យយើងមើលការខុសត្រូវ ហើយអាត្មាតាំងចិត្តហើយថា អាត្មាមានដាវអាជ្ញាសឹកពេញលេញហើយ អាត្មាអត់ចេះបន្ធូរដៃទេ ព្រោះយើងមានអនុក្រឹត្យមិនមែនយើងធ្វើខុសច្បាប់ទេ ហើយបើទោះបីអាត្មានឿយព្រះកាយមែន ប៉ុន្តែការងារអាត្មាមិននឿយទេ » ។
ព្រះអង្គបន្តថា សព្វថ្ងៃមានសង្ឃជាង ១០អង្គ សហការជាមួយប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងសហគមន៍ប្រមាណ ១០នាក់ តែងប្ដូរវេនគ្នាចុះល្បាតព្រៃស្ទើររៀងរាល់ថ្ងៃ ដើម្បីរួមគ្នាការពារព្រៃក្នុងសហគមន៍ឲ្យបានគង់វង្ស។
ប្រជាពលរដ្ឋនៅខេត្តឧត្ដរមានជ័យម្នាក់ គឺលោក ព្រាប សំអុល លើកឡើងថា ជាទូទៅជនល្មើសតែងតែឆ្លៀតឱកាសដែលពួកគាត់មិនបានចុះល្បាតព្រៃ គេក៏នាំគ្នាលួចកាប់ព្រៃផ្ដួលចោលយកដីធ្វើជាកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួន។ ទោះជាយ៉ាងណាពួកគាត់បានរកឃើញមុខសញ្ញាជនល្មើសខ្លះៗ ហើយ ដោយត្រៀមរៀបចំឯកសារដាក់ប្ដឹងទៅតុលាការ ដើម្បីឲ្យចាត់វិធានការទៅពួកគេក្នុងពេលឆាប់ៗ ខាងមុខ៖ «គឺបានគិតថា ប្រសិនយើងមិនរារាំងទេ ការរាលដាលទន្ទ្រាននឹងវាចេះតែមានអត់ឈប់ ហើយយើងចេះតែបារម្ភ។ យើងចង់ធ្វើយ៉ាងណាសហការជាមួយអាជ្ញាធរឲ្យគាត់ជួយដុតដៃដុតជើងឲ្យក្ដៅបន្តិចបន្ទច់បង្អាក់ដំណើរទន្ទ្រានយកដីសហគមន៍ហ្នឹង យើងចង់ឈប់ឲ្យវាមាន យើងព្រួយបារម្ភថាប្រសិនអាជ្ញាធរគាត់មិនជួយអើពើឲ្យលឿន ទាន់អ្នកទន្ទ្រានព្រៃវាចេះតែមានមហិច្ឆតាថែមទៀត ហើយបាត់បង់ដីសហគមន៍ » ។
លោកបន្តថា ពួកគាត់រួមជាមួយព្រះសង្ឃបានរៃអង្គាសថវិកាជីកប្រឡាយធ្វើព្រំប្រទល់ព្រៃសហគមន៍ ដើម្បីការពារកុំឲ្យជនខិលខូចលួចចូលទៅទន្ទ្រានព្រៃបន្តទៀត ព្រោះបើមិនធ្វើដូច្នេះទេ មិនអាចការពារព្រៃបានឡើយ ព្រោះព្រៃសហគមន៍មានទំហំធំធេង ខណៈពួកគាត់មានគ្នាតិចមិនអាចចុះល្បាតព្រៃបានរាល់ថ្ងៃនោះទេ។
ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តឧត្ដរមានជ័យលោក ភួង លីណា មានប្រសាសន៍ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ព្រៃដែលទើបទន្ទ្រានថ្មីនេះលោកមិនទាន់បានដឹងនៅឡើយទេ ក៏ប៉ុន្តែលោកអះអាងថា ព្រៃដែលជនល្មើសលួចទន្ទ្រានយកនោះ មានចន្លោះពី ៧០ ទៅ ១០០ហិកតារ គឺមិនមែន ៣០០ហិកតារដូចការលើកឡើងរបស់ព្រះសង្ឃ និងប្រជាពលរដ្ឋនោះទេ។ ទោះជាយ៉ាងណាលោកថា អាជ្ញាធរខេត្តនឹងរឹបអូសយកដីនោះឲ្យស្ថិតនៅក្នុងព្រៃការពារដូចដើមវិញ៖ «ប៉ុន្តែខ្ញុំបានលើកហើយក្នុងគ្រប់គ្រងការប្រើប្រាស់ដីនៅក្នុងតំបន់នោះ វាកើតមានបញ្ហាតាំងពីមុនដាក់ជាជម្រកសត្វព្រៃ។ ដូច្នេះបានជាមន្ទីរ ក៏ដូចសហគមន៍បានព្យាយាមរាល់ថ្ងៃនេះ គឺសិក្សាអំពីសាវតារដី សិក្សាអំពីការគ្រប់គ្រងដីថា តើដីដែលមានការកាន់កាប់អាស្រ័យផលនៅក្នុងតំបន់នោះ តើគេកាន់កាប់គេអាស្រ័យផលតាំងពីពេលណាមក ? ។ ប៉ុន្តែសម្រាប់ការរុករានថ្មីមិនអនុញ្ញាតជាដាច់ខាត។ បើមាន គឺជំរុញទៅការអនុវត្តច្បាប់ហើយ » ។
លោកបន្តថា កន្លងមកមានការអប់រំផ្សព្វផ្សាយ និងពង្រឹងលើការអនុវត្តន៍ច្បាប់ ដោយបានចាប់ជនល្មើសបញ្ជូនទៅតុលាការជាច្រើនករណីរួចមកហើយ។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក (Adhoc) ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ លោក ស្រី ណារ៉េន លើកឡើងថា បញ្ហានេះអាជ្ញាធរត្រូវចាត់វិធានការទៅលើអ្នកប្រព្រឹត្ត និងឱ្យបានឆាប់ ដោយមិនមានការលើកលែងឲ្យពួកគេរួចខ្លួនជាដាច់ខាត ពីព្រោះបើបណ្ដែតបណ្ដោយនាំឲ្យជនល្មើសមិនខ្លាចច្បាប់ ហើយនាំគ្នាលួចទន្ទ្រានព្រៃយកធ្វើជាកម្មសិទ្ធិនៅតំបន់ផ្សេងទៀត ធ្វើឲ្យហិនហោចសម្បត្តិធនធានធម្មជាតិរបស់រដ្ឋ៖ «ខ្ញុំសូមថា ចាត់វិធានការដាក់បណ្ដឹងទៅតុលាការជាបន្ទាន់ទៅ យើងអត់ពិបាករកទេអ្នកដែលកាប់ព្រៃនោះ ពីព្រោះជនល្មើសមិនមែនអ្នកឆ្ងាយទេ។ ដូច្នេះយើងអាចស្រាវជ្រាវ ហើយដាក់បណ្ដឹងហ្នឹងទៅមិនបាច់រង់ចាំអីទេ ដើម្បីឲ្យមានវិធានការទាន់ពេលវេលា បើចាំដល់គេកាប់អស់ព្រៃ ហើយបានដាក់បណ្ដឹងក្រោយខ្ញុំថា រឿងនេះ គឺយឺតហើយ ពីព្រោះបទល្មើសវាកើតហើយយើងនៅតែរង់ចាំ គឺមិនអាចទប់ស្កាត់បទល្មើសបានទេ » ។
ព្រៃសង្ឃរុក្ខវ័នមានផ្ទៃដីជាង ៣ម៉ឺនហិកតារ ស្ថិតក្នុងស្រុកអន្លង់វែង ស្រុកសំរោង និងស្រុកចុងកាល់ ខេត្តឧត្ដរមានជ័យ។ របបក្រុងភ្នំពេញបានដាក់បញ្ចូលព្រៃមួយនេះជាដែនជម្រកសត្វព្រៃ កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨។ ព្រះតេជព្រះគុណ ប៊ុន សាលួត មានថេរដីកាឲ្យដឹងថា ផលវិបាករបស់សហគមន៍ គឺអ្នកការពារមានគ្នាតិចមិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការពារព្រៃ ដែលធ្វើឲ្យមានការឆកល្វែងមិនអាចចុះល្បាតឲ្យបានគ្រប់កន្លែង និងខ្វះការចូលរួមសហការពីអាជ្ញាធរក្នុងមូលដ្ឋាន។ ព្រះអង្គឲ្យដឹងថា ព្រៃមួយនេះមានសត្វកម្រជាច្រើនប្រភេទរស់នៅយ៉ាងច្រើនកុះករ ដូចជាទន្សោង ឈ្លូស ជ្រូកព្រៃ និងសត្វផ្សេងៗ ជាច្រើនទៀត។ របបក្រុងភ្នំពេញដាក់បញ្ចូលព្រៃឈើមួយនេះជាដែនជម្រកសត្វព្រៃ កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨។
លោក ស្រី ណារ៉េន កត់សំគាល់ថា ព្រៃសង្ឃរុក្ខវ័ន គឺជាព្រៃឈើដែលជាជម្រកសត្វព្រៃសំបូរឈើច្រើនជាងគេក្នុងខេត្តឧត្ដរមានជ័យ។ លោកថា ព្រៃសហគមន៍ជាច្រើនកន្លែងផ្សេងទៀតក្នុងខេត្តជាប់ព្រំដែនថៃមួយនេះ ត្រូវបានជនល្មើសលួចកាប់បំផ្លាញយកដីធ្វើជាកម្មសិទ្ធិស្ទើរក្លាយទៅជាទីវាលអស់ទៅហើយ ដោយសារតែអាជ្ញាធរអនុវត្តច្បាប់ធូររលុង ដែលធ្វើឲ្យអ្នកប្រព្រឹត្តមិនខ្លាចច្បាប់ ហើយចេះតែនាំគ្នាទន្ទ្រានព្រៃយកដីជាបន្តបន្ទាប់។ ដូច្នេះបញ្ហាព្រៃសង្ឃរុក្ខវ័ន ក៏អាចហិនហោចក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខដែរ ប្រសិនបើអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនៅតែមិនអើពើអនុវត្តច្បាប់ឲ្យបានតឹងរ៉ឹងទៅលើជនល្មើសដូចពេលមុនៗ នោះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។