អ្នកជំនាញផ្នែកសុខភាព បារម្ភពីការចរាចរឱសថក្លែងក្លាយនៅកម្ពុជា
2018.10.30
ឱសថក្លែងក្លាយ និងផុតកាលកំណត់ចំនួន ៥០០កេស ដែលគណៈកម្មាធិការប្រយុទ្ធប្រឆាំងផលិតផលក្លែងក្លាយបង្ក្រាបរឹបអូសពីក្រុមហ៊ុន រស្មី សួគ៌ នៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៨។
រូប៖ គណៈកម្មាធិការប្រយុទ្ធប្រឆាំងផលិតផលក្លែងក្លាយ
អ្នកជំនាញផ្នែកសុខភាព ព្រួយបារម្ភចំពោះបញ្ហាចរាចរណ៍ឱសថ ឬថ្នាំពេទ្យក្លែងក្លាយ និងឱសថអន់គុណភាពក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សុខមាលភាពប្រជាជន និងខឿនសេដ្ឋកិច្ច សង្គម។ ក្តីបារម្ភនេះ ធ្វើឡើងខណៈដែលគណៈកម្មាធិការប្រយុទ្ធប្រឆាំងផលិតផលក្លែងក្លាយ គ្រោងរៀបចំសន្និសីទថ្នាក់តំបន់ស្តីពីការប្រយុទ្ធប្រឆាំងឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាព នៅដើមខែវិច្ឆិកា។
បើទោះបីជាគ្មានតួលេខច្បាស់លាស់ពីចំនួនឱសថក្លែងក្លាយនៅកម្ពុជាក៏ដោយ ប៉ុន្តែអ្នកជំនាញផ្នែក សុខភាពមួយចំនួន សង្កេតឃើញថា បច្ចុប្បន្ននេះឱសថក្លែងក្លាយនិងអន់គុណភាព កំពុងចោទជាបញ្ហាយ៉ាងស្មុគស្មាញ និងកំពុងតែរីករាលដាលបង្កការគំរាមកំហែងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សុខុមាលភាព អាយុជីវិតរបស់មនុស្សជាតិ និងធ្វើឲ្យរេចរឹលដល់ខឿនសេដ្ឋកិច្ចសង្គម និងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា និងបណ្តាប្រទេសដទៃទៀត។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត លី ចេងហ៊ុយ ដែលជាអ្នកជំនាញម្នាក់ក្នុងវិស័យសុខាភិបាលកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា នៅពេលដែលឱសថ ឬថ្នាំពេទ្យក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាព នៅតែអាចចរាចរក្នុងទីផ្សារកម្ពុជា ដូច្នេះក្រសួងសុខាភិបាល និងភាគីពាក់ព័ន្ធ គួរតែពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់បង្រ្កាបឲ្យមានលក្ខណៈគ្រប់គ្រាន់ និងមានប្រសិទ្ធិភាពជាងបច្ចុប្បន្ន៖ «ខ្ញុំអត់មានតួលេខបច្ចុប្បន្នទេ។ ប៉ុន្តែតាមខ្ញុំដឹង ដូចជាពីរបីឆ្នាំមុន ក្រសួងសុខាភិបាល បានចេញថា ឱសថក្លែងក្លាយរាល់ថ្ងៃមានប្រហែលជាង ២រយមុខ។ មែនទែនទៅ ផលប៉ះពាល់ធំណាស់ ព្រោះទី១ ឱសថក្លែងកា្លយនេះធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខាតបង់លុយ ហើយមិនបានទទួលព្យាបាលអីទេ។ ទី២ គឺបញ្ហាស៊ាំជាតិថ្នាំ ហើយទី៣ អត្រាមរណៈរបស់គាត់កើនឡើង។ ខ្ញុំឃើញក្រសួងសុខាភិបាល និងគណៈកម្មាធិការប្រយុទ្ធប្រឆាំងផលិតផលក្លែងក្លាយ ក៏បានខិតខំធ្វើការងារនេះដែរ ប៉ុន្តែនៅតែមានជនខិលខូចមួយចំនួន។ អ៊ីចឹងខ្ញុំគិតថា វិធានការប្រហែលជាត្រូវបើកទូលាយជាងមុន ហើយអាចច្បាស់លាស់ជាងមុន ដើម្បីកុំឲ្យជនខិលខូច ឆ្លៀតឱកាសទៅលើអ្នកជំងឺ ឬធ្វើអាជីវកម្មឱសថក្លែងក្លាយ»។
ទាក់ទងនឹងរឿងឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាពនេះ គណៈកម្មាធិការប្រយុទ្ធប្រឆាំងផលិតផលក្លែងក្លាយ ដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់មានហានិភ័យខ្ពស់ដល់សុខភាព និងសុវត្ថិភាពសង្គម (គ.ប.ផ.ក) នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ ក៏បានសហការជាមួយក្រសួងការបរទេស ក្រសួងសុខាភិបាល និងវិទ្យាស្ថានអន្តរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងឱសថក្លែងក្លាយ (IRACM) នៃសាធារណរដ្ឋបារាំង គ្រោងនឹងរៀបចំសន្និសីទថ្នាក់តំបន់ស្ដីពីការប្រយុទ្ធប្រឆាំងឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាព រយៈពេល ២ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី៥-៦ ខែវិច្ឆិកា នៅរាជធានីភ្នំពេញ។ សន្និសិទនេះ ក៏មានការចូលរួមពីប្រតិភូ និងឥស្សរជនអន្តរជាតិនានា មកពីប្រទេសបារាំង ចិន ភូមា ថៃ ឡាវ វៀតណាម និងតំណាងជាន់ខ្ពស់អង្គការសុខភាព ពិភពលោក (WHO) រួមទាំងស្ថាប័នស្រាវជ្រាវនានា ពាក់ព័ន្ធជាមួយវិស័យសុខាភិបាល និងផលិតផលសុខាភិបាល។
អាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការពន្យល់បន្ថែមពីអ្នកនាំពាក្យលេខាធិការដ្ឋានប្រយុទ្ធប្រឆាំងផលិតផលក្លែងក្លាយ មួង ឫទ្ធី និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាលអ្នកស្រី ឱក វណ្ណឌីន បានទេ ដោយពួកគេថា ជាប់រវល់។ ចំណែកអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាល លោកលី សូវ៉ាន់ មិនទទួលទូរស័ព្ទ។ រីឯមន្ត្រី ដែលដាក់លេខទូរស័ព្ទទំនាក់ទំនងលើសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន គឺលោក ភូ សុផល បដិសេធមិនឆ្លើយតបជាមួយអាស៊ីសេរីនោះទេ អំពីគោលបំណងសំខាន់ៗ នៃសន្និសីទទប់ស្កាត់ឱសថក្លែងក្លាយ និងអន់គុណភាពនេះ៖ «ខ្ញុំសូមអធ្យាស្រ័យដែរថា ពេលខ្ញុំមិនអាចនិយាយបានទេ ដោយសារខ្ញុំត្រូវឆ្លងថ្នាក់ដឹកនាំសិន ទើបអាចបកស្រាយជូនបងបាន។ និយាយរួមទាល់តែមានកម្មវិធីនោះតែម្តង»។
ជាញឹកញាប់ គេសង្កេតឃើញថា អាជ្ញាធរជំនាញតែងតែរឹបអូសយកផលិតផលខូចគុណភាព និងឱសថក្លែងក្លាយទៅបំផ្លាញចោលចាប់ពីរាប់សិបតោនដល់រាប់រយតោន។ ជាក់ស្តែង កាលពីថ្ងៃទី១៦ សីហា ឆ្នាំ២០១៨ កម្លាំងសមត្ថកិច្ចចម្រុះ បានចុះបង្ក្រាបទីតាំងនាំចូល និងចែកចាយឱសថមួយកន្លែង ឈ្មោះ «រស្មី សួគ៌» ដែលមានទីតាំងនៅសង្កាត់អូរបែកក្អម ខណ្ឌសែនសុខ ដោយរឹបអូស បានឱសថគ្មានច្បាប់អនុញ្ញាត និងខុសស្ដង់ដារចំនួន ២៣មុខ សរុបចំនួន ៥០០កេស ស្មើនឹងជាង ១៣ម៉ឺនគ្រាប់ និងជិត ៧ម៉ឺនកញ្ចប់ ព្រមទាំងឱសថផុតសុពលភាពចំនួន ១២មុខទៀត សរុប ២០ កេសថែមទៀត។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត លី ចេងហ៊ុយ ពន្យល់ថា ប្រសិនបើអ្នកជំងឺ ប្រើប្រាស់ឱសថក្លែងក្លាយនេះ គឺមានន័យស្មើនឹងមិនបានព្យាបាល ហើយខាតបង់ប្រាក់កាស និងប៉ះពាល់ដល់សុខភាព ឬអាចឈានដល់ការបាត់បង់អាយុជីវិតទៀតផង៖ «ការប្រើឱសថក្លែងក្លាយនេះ ស្មើនឹងអត់ព្យាបាល ហើយអាចបង្កើតជំងឺឲ្យរឹតតែធ្ងន់ធ្ងរ។ ប្រសិនបើឱសថនេះ ក្លែងក្លាយក្នុងកម្រិតមួយ ឧទារហណ៍ថា វាមានគុណភាពតែ ៥០ភាគទេ។ ឧទារហ៍ថា បរិមាណវាត្រូវ ៥រយមីលីក្រាម អ៊ីចឹងកាលណាវាមានតែ ២៥០មីលីក្រាម អ៊ីចឹងបើសិនវាជាថ្នាំផ្សះ ដូចជា ថ្នាំអាល់ម៉ុកហ្ស៊ីលីន (Amoxillin) ចឹងប្រើយូរទៅ វាធ្វើឲ្យមេរោគវាធន់ជាមួយនឹងថ្នាំ។ ដូច្នេះបណ្តាលឲ្យមានបញ្ហាសុខភាព ហើយថ្ងៃក្រោយគាត់ប្រើថ្នាំលែងត្រូវ»។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត លី ចេងហ៊ុយ បន្ថែមថា ដើម្បីជៀសផុតពីការប្រើប្រាស់ឱសថក្លែងក្លាយនោះ អ្នកទិញថ្នាំ គួរតែទៅរកថ្នាំនៅកន្លែងលក់ថ្នាំ ដែលមានច្បាប់អនុញ្ញាត និងមានវេជ្ជបញ្ជាត្រឹមត្រូវ។ លោក វេជ្ជបណ្ឌិត បញ្ជាក់ថា ឱសថក្លែងក្លាយភាគច្រើនដាក់លក់នៅតាមឱសថស្ថានដែលគ្មានច្បាប់អនុញ្ញាត ហើយអាចមានដែរ នៅតាមឱសថស្ថានមានច្បាប់អនុញ្ញាតខ្លះ ដោយសារពួកគេចង់បានប្រាក់ចំណេញច្រើនជាដើម៖ «ជាផ្លូវការពឹងផ្អែកទៅលើលេខកូដរបស់ក្រសុខាភិបាល ដែលបិទនៅលើឱសថ នេះទីមួយសំខាន់ជាងគេ។ ទី២ គឺឱសថនេះមានដាក់ជាអក្សរខ្មែរ ហើយក្រុមហ៊ុនចែកចាយត្រឹមត្រូវអត់។ទី៣ យើងមើលទៅលើថា តើថ្នាំនោះ វាស្ថិតនៅលើទីតាំងឱសថស្ថាន ដែលមានច្បាប់ទម្លាប់ត្រឹមត្រូវ។អ៊ីចឹងវាមានកត្តាជាច្រើនផ្គុំគ្នា។ យើងក៏ត្រូវមើលទៅលើឈ្មោះថ្នាំ ដែលវេជ្ជបណ្ឌិតសរសេរឲ្យទៅ ហើយផ្ទៀងជាមួយថ្នាំដែលឱសថស្ថានឲ្យ។ បញ្ហារបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ គឺគាត់ទៅទិញឱសថដោយគ្មានវេជ្ជបញ្ជា និងដោយខ្លួនឯង ដូច្នេះទើបគាត់ប្រឈម។ គាត់គិតថា ទិញឱសថដូចទិញនំប៉័ងអ៊ីចឹងទៅ»។
ភាពអនាធិបតេយ្យនៃការលក់ថ្នាំពេទ្យក្លែងក្លាយនេះ ត្រូវបានមជ្ឈដ្ឋានទូទៅរិះគន់ថា គឺជាភាពបរាជ័យធំមួយទៀត នៃការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល។ កន្លងមក ក្រសួងសុខាភិបាលបានត្រឹមតែចេញសេចក្តីជូនដំណឹងហាមឃាត់ការលក់ដូរ និងចរាចរណ៍ផលិតផលឱសថក្លែងក្លាយ ប៉ុន្តែមិនបានចាត់វិធានការតាមច្បាប់ឱ្យបានតឹងរ៉ឹង ចំពោះក្រុមហ៊ុន ឬអ្នកនាំចូលផលិតផលឱសថក្លែងក្លាយនេះ។
យោងតាមច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងឱសថ ច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងអ្នកប្រកបរបរវេជ្ជសាស្ត្រ អមវេជ្ជសាស្ត្រ និងជំនួយវេជ្ជសាស្ត្រ និងច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងអ្នកប្រកបរបរ វិជ្ជាជីវៈក្នុងវិស័យសុខាភិបាល ចែងថា អ្នកលក់ឱសថក្លែងក្លាយ ត្រូវទទួលទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ៥ឆ្នាំ ដល់ ១០ឆ្នាំ ហើយក្នុងករណីឱសថក្លែងក្លាយនេះបណ្តាលឲ្យមានមនុស្សស្លាប់ដោយអចេតនា អ្នកលក់ត្រូវមានទោស ជាប់ពន្ធនាគារពី ១ឆ្នាំទៅ ៣ឆ្នាំបន្ថែមទៀត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- វៀតណាមព្រមានថា ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោអាចជួយសម្រួលវត្តមានយោធាចិនក្នុងទឹកដីកម្ពុជាកាន់តែជ្រៅ
- ពលរដ្ឋនៅតំបន់បឹងតាមោក ចោទប្រកាន់អាជ្ញាធរខណ្ឌព្រែកព្នៅថា ប្រើអំពើហិង្សា
- អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញមិនអនុញ្ញាតឱ្យបក្សកម្លាំងជាតិធ្វើបាតុកម្ម នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ
- ក្រសួងដែនដីបានហៅអតិថិជនបុរីពិភពថ្មីទៅពិភាក្សា ដើម្បីរកដំណោះស្រាយ
- ពលរដ្ឋខ្មែរ-អូស្ត្រាលីម្នាក់ ដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រងការវាយដំពីជនមិនស្គាល់មុខមួយក្រុម ពេលទៅលេងស្រុកខ្មែរ