ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា ចោទក្រសួងសុខាភិបាលម៉ាឡេស៊ី ថា ធ្វើឱ្យមានការភ័យខ្លាច និងភ័ន្តច្រឡំ រឿងលទ្ធផលតេស្តជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើម កូវីដ-១៩។ ការចោទប្រកាន់នេះ ធ្វើឡើងក្រោយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃរដ្ឋាភិបាលម៉ាឡេស៊ី ប្រកាសថា ស្ត្រីជនជាតិអាមេរិក វ័យ ៨៣ឆ្នាំ ដែលជាអ្នកដំណើរលើកប៉ាល់ទេសចរវ៉េស្ទើដាម (Westerdam) ដែលមានផ្ទុកមេរោគរលាកផ្លូវដង្ហើមកូវីដ-១៩ (Covid-19) នោះ ឥឡូវបានព្យាបាលជាសះស្បើយពីជំងឺនេះហើយ។ ប៉ុន្តែ ស្ត្រីរូបនេះ មិនទាន់ត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចេញពីមន្ទីរពេទ្យម៉ាឡេស៊ីនៅឡើយ ដោយសារនៅមានរោគសញ្ញាមួយចំនួនទៀត ដែលត្រូវពិនិត្យ និងតាមដានបន្ត។ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា ដែលកើតទុក្ខមិនសុខចិត្ត ម្តងហើយម្តងទៀត និងដាក់ការសង្ស័យលើសមត្ថភាពរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ក្នុងការធ្វើតេស្តរកជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមកូវីដ-១៩ (Covid-19) នោះ កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែកុម្ភៈ បានបន្តចោទខាងភាគីម៉ាឡេស៊ី ថា ការប្រកាសលទ្ធផលជាបន្តបន្ទាប់ បែបមិនប្រក្រតីនេះ ធ្វើឱ្យមានការភ័យខ្លាច និងភ័ន្តច្រឡំសម្រាប់អ្នកដំណើរតាមនាវា Westerdam ទាំងអស់។
ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា ចោទអាជ្ញាធរប្រទេសម៉ាឡេស៊ីបន្ថែមថា ទង្វើនេះ ក៏បានបង្កឱ្យមានការរើសអើង ធ្វើឱ្យអ្នកដំណើរដែលមិនមានផ្ទុកជំងឺកូវីដ-១៩នោះ ខកខានជាច្រើនថ្ងៃ ក្នុងការបន្តជើងហោះហើរ វិលត្រឡប់ទៅកាន់ប្រទេសរបស់ខ្លួនវិញ។ ក្រសួងដដែល ថាបញ្ហានេះ ក៏ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ លើការកើនឡើងនៃការចំណាយមិនចាំបាច់ និងប៉ះពាល់ដល់កិត្តិយស សេចក្ដីថ្លៃថ្នូររបស់មនុស្សជាតិ និងរបស់ប្រទេស និងបង្កឱ្យមានវិបត្តិមនុស្សធម៌ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរជាដើម។
បន្ថែមទៅលើការចោទប្រកាន់របស់ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជានេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបើកការវាយប្រហារមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ម៉ាឡេស៊ី តាមសារបញ្ចេញមតិលើបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ដែលប្រព័ន្ធឃោសនារបស់លោក យកមកផ្សាយព្រោងព្រាត។ លោក ហ៊ុន សែន ដែលចូលទៅបញ្ចេញមតិលើហ្វេសប៊ុក របស់ម្ចាស់គណនីឈ្មោះ Khek Khemrath ថា បើលោកជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសម៉ាឡេស៊ីវិញ លោកនឹងដករដ្ឋមន្ត្រីសុខាភិបាលចោល ដោយលោកចោទថា ធ្វើការខ្ជីខ្ជា ខ្វះការទទួលខុសត្រូវ ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជាតិសាសន៍ ៤១ ប្រទេស។ លោក ហ៊ុន សែន បន្ថែមថា ប្រទេសខ្មែរក្រមែន តែអ្នកដឹកនាំប្រទេសនេះមានការទទួលខុសត្រូវលើកិច្ចការមនុស្សធម៌។
អាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចសុំការបំភ្លឺ ពីខាងភាគីម៉ាឡេស៊ីបាននៅឡើយទេ ជុំវិញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា និងសាររបស់លោក ហ៊ុន សែននេះ។
តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសម៉ាឡេស៊ី បានបញ្ជាក់ច្បាស់ កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែកុម្ភៈ ថាការពិនិត្យ និងធ្វើតេស្តរកជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមកូវីដ-១៩ នេះ ធ្វើឡើងត្រឹមត្រូវ ទាំងពេលរកឃើញថា មេរោគ និងពេលជាសះស្បើយ លែងឃើញមានមេរោគនេះ។
ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់ម៉ាឡេស៊ីអ្នកស្រី វ៉ាន់ អាហ្ស៊ីហ្សាវ៉ាន់ អ៊ីស្មាអែល (Wan Azizah Wan Ismail) ប្រកាសបញ្ជាក់ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាន នៅក្រោយកិច្ចប្រជុំកំពូល របស់គណៈកម្មាធិការកណ្ដាលគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ ស្ដីពីជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើមកូវីដ-១៩ នេះ កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី ២១ ខែ កុម្ភៈនោះ ថាអ្នកស្រី មានក្តីសោមនស្ស ដែលលទ្ធផលធ្វើតេស្តតាមដានសុខភាពអ្នកជំងឺរូបនេះ ក្រោយការសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យ ស៊ុនហ្កៃ ប៊ូឡុស ( the Sungai Buloh Hospital ) បង្ហាញថា អស់មានមេរោគរលាកផ្លូវដង្ហើមនេះទៀតហើយ៖ «ខ្ញុំរីករាយ និងសូមប្រកាសថា អ្នកជំងឺពីកប៉ាល់ទេសចរនោះ ត្រូវបានធ្វើតេស្តល្អិតល្អន់ពីរដងក្រោយការសម្រាកព្យាបាល ដោយលែងឃើញមានមេរោគនេះទៀតហើយ។ លទ្ធផលធ្វើតេស្តមុនៗពីរដងដែរ រកឃើញថា គាត់មានផ្ទុកមេរោគនេះ។ ប៉ុន្តែ អ្នកជំងឺរូបនេះ នៅបន្តសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យនៅឡើយ ដោយសារគាត់មិនទាន់មានសុខភាពល្អពេញលេញឡើងវិញនៅឡើយ ហើយម្យ៉ាងទៀត គាត់នៅមានរោគសញ្ញាជាច្រើន ដែលត្រូវបន្តពិនិត្យ និងតាមដាន»។
អ្នកស្រី វ៉ាន់ អាហ្ស៊ីហ្សាវ៉ាន់ អ៊ីស្មាអែល បន្ថែមថា នៅពេលណាអ្នកជំងឺនេះ ជាសះស្បើយពីរោគសញ្ញាដទៃទៀត គាត់នឹងត្រូវអនុញ្ញាតឱ្យចាកចេញពីមន្ទីរពេទ្យ។
ស្ត្រីជនជាតិអាមេរិក វ័យ ៨៣ ឆ្នាំរូបនេះ បានធ្វើដំណើរតាមជើងយន្តហោះជាមួយប្ដីអ្នកស្រី វ័យ ៨៥ ឆ្នាំ និងអ្នកដំណើងអស់ ១៤៥ នាក់ ដែលចាកចេញពីកម្ពុជា ទៅកាន់ទីក្រុងកូឡាឡាំពួ (Kuala Lumpur) ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ភ្លាមៗក្រោយលោក ហ៊ុន សែន អនុញ្ញាតឱ្យកប៉ាល់ទេសចរណ៍ វ៉េស្ទើដាម (Westerdam) ចូលចតនៅកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃរបបឯកបក្សលោក ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែកុម្ភៈ អនុញ្ញាតឱ្យកប៉ាល់ទេសចរណ៍ ដែលផ្ទុកមនុស្សជាង ២ពាន់នាក់ រួមមានទេសចរ ១៤៥៥ នាក់ និងបុគ្គលិកលើកប៉ាល់ ៨០២ នាក់ ដែលមាន ៤១ សញ្ជាតិ ចូលចតនៅខេត្តព្រះសីហនុ ទោះប្រទេសចំនួនប្រាំ រួមមានជប៉ុន ថៃ តៃវ៉ាន់ ហ្វីលីពីន និងកោះហ្គាំ (Guam) ដែលជាដែនដីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកផង សុទ្ធតែបដិសេធមិនឱ្យចូលចតនៅប្រទេសគេ ដោយសារខ្លាចឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩។
លោក ហ៊ុន សែន អះអាងថា មនុស្សនៅលើកប៉ាល់ទាំងអស់ គ្មានផ្ទុកជំងឺនេះទេ ដោយលោកជឿជាក់លើក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា ដែលអះអាងថា បានពិនិត្យសុខភាពអ្នកទាំងនោះ រួចរាល់អស់ហើយ និងថាគ្មានរកឃើញជំងឺនេះទេ ទើបអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកទាំងនោះ ធ្វើដំណើរតាមជើងយន្តហោះទៅប្រទេសរៀងៗខ្លួន។ ក្រោយអ្នកដំណើរ ១៤៥ នាក់ទៅដល់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីភ្លាម ក្រសួងសុខាភិបាលនៃប្រទេសនេះ បានរកឃើញស្ត្រីជនជាតិអាមេរិកវ័យ ៨៣ ឆ្នាំនោះ ថា មានផ្ទុកមេរោគនេះភ្លាម។
ខាងក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា កើតទុក្ខមិនសុខចិត្តនឹងលទ្ធផលនេះ ដោយអះអាងថា ខាងកម្ពុជាធ្វើតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិគ្រប់សព្វអស់ហើយ នៅតែរកមិនឃើញមេរោគនេះ។ ខាងកម្ពុជា ក៏បានស្នើឱ្យខាងម៉ាឡេស៊ី ធ្វើតេស្តលើស្ត្រីនោះម្តងទៀត។ ខាងម៉ាឡេស៊ីព្រមធ្វើតាមសំណូមពរនេះ។ តេស្តលើកទីពីរ ក៏នៅតែបង្ហាញលទ្ធផលដដែល ថា ស្ត្រីនោះពិតជាមានផ្ទុកជំងឺនេះមែន។ លទ្ធផលលើកទីពីរនេះ ខាងកម្ពុជាក៏នៅតែកើតទុក្ខមិនសុខចិត្តទៀត ដោយចោទខាងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ថាធ្វើមិនត្រឹមត្រូវតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិ ដូចអ្វីដែលកម្ពុជាបានធ្វើនោះទេ ទើបខាងកម្ពុជាចាត់ទុកលទ្ធផលធ្វើតេស្តទាំងពីរលើករបស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីនោះ ថា មានភាពមិនប្រក្រតី។
ប៉ុន្តែ ទោះបីជាខាងក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា ចោទថា ក្រសួងសុខាភិបាលម៉ាឡេស៊ី ធ្វើមិនត្រឹមត្រូវតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិយ៉ាងណាក្តី ក៏ការពិនិត្យសំណាកមនុស្ស ២០ នាក់នៅកប៉ាល់ទេសចរ ដែលកម្ពុជាធ្វើនៅថ្ងៃទី១៣ ខែ កុម្ភៈនោះ គឺមិនទាន់ឆ្លងផុតរយៈពេលនៃ ការសម្ងំរបស់មេរោគនេះនៅឡើយទេ។ អង្គការសុខភាពពិភពលោក ប្រកាសថា មេរោគនៃជំងឺរលាកផ្លូវដង្ហើម កូវីដ-១៩ (Covid-19) នេះអាចសម្ងំនៅក្នុងខ្លួនមនុស្សរហូតដល់ ១៤ ថ្ងៃឯណោះទើបរកឃើញ។ ចំណែកអ្នកស្រាវជ្រាវនៅប្រទេសចិនឯណោះ រកឃើញថា រយៈពេលសម្ងំនេះ អាចមានរហូតដល់ ២៤ថ្ងៃឯណោះ។
កប៉ាល់ទេសចរណ៍វ៉េស្ទើដាម ចាកចេញពីទីក្រុងហុងកុង នៅថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ និងចូលចតនៅកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ នៅថ្ងៃទី១៣ ខែ កុម្ភៈ។ នៅទីក្រុងហុងកុង មានកើតករណីជំងឺនេះ លើកដំបូង នៅថ្ងៃទី ២២ ខែ មករា និងរីករាលដាលបន្ត រហូតដល់ ៦៩ នាក់ហើយ គិតមកត្រឹមថ្ងៃ ២១ ខែ កុម្ភៈ ដោយក្នុងនោះមានពីរនាក់ស្លាប់ ដោយសារជំងឺនេះ។
ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា បានពិនិត្យសំណាករបស់អ្នកដំណើរលើកប៉ាល់តែ ២០ នាក់ប៉ុណ្ណោះ ក្រៅពីនោះ គ្រាន់តែពិនិត្យសុខភាពធម្មតា ដូចជាស្ទង់កំដៅជាដើម។ អ្នកទាំងនោះ ត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើដំណើរត្រឡប់ទៅប្រទេសខ្លួនវិញ។ ដោយឡែកការពិនិត្យសំណាកទ្រង់ទ្រាយធំ ទើបតែធ្វើនៅប៉ុន្មានថ្ងៃមុននេះប៉ុណ្ណោះ ពោលគឺក្រោយខាងម៉ាឡេស៊ីរកឃើញករណីផ្ទុកមេរោគនេះ។
ទោះបីជាក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា ចោទប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ថា ជាអ្នកធ្វើឱ្យមានបញ្ហាជាច្រើន ដោយសារលទ្ធផលតេស្តនេះ ក៏ដោយ ក៏បើតាមលទ្ធផលចុងក្រោយ បន្ទាប់ពីដាក់ស្ត្រីអាមេរិកនោះឱ្យនៅដាច់ដោយឡែក ដើម្បីព្យាបាលនោះ បញ្ជាក់ថាស្ត្រីនោះ ពិតជាមានផ្ទុកមេរោគនេះមែន ប៉ុន្តែត្រូវបានព្យាបាលទាន់ពេលវេលា។ ជាងនេះទៅទៀត ប្រទេសជាច្រើនបានចាត់វិធានការបង្ការដើម្បីទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺនេះ ដោយដាក់អ្នកធ្វើដំណើរទាំងនោះ នៅកន្លែងដាច់ដោយឡែក យ៉ាងហោចរយៈពេល ១៤ ថ្ងៃ។ ប្រទេសជាច្រើនទៀត មិនត្រឹមតែដាក់ពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន ដែលវិលទៅប្រទេសវិញ ដែលមុននេះបានធ្វើដំណើរតាមកប៉ាល់ទេសចរណ៍ Westerdam ដោយដាក់ឱ្យនៅដាច់ពីគេប៉ុណ្ណោះទេ ប្រទេសជាច្រើនថែមទាំងហាមអ្នកដំណើរពីកប៉ាល់នោះ មិនឱ្យឆ្លងកាត់ ឬចូលប្រទេសគេថែមទៀតផង លើកលែងតែអ្នកទាំងនោះជាពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនប៉ុណ្ណោះ។
ថ្មីៗ និងចុងក្រោយគេ គឺប្រទេសតួកគី កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកុម្ភៈ មិនឱ្យយន្តហោះមួយគ្រឿង ដែលដឹកមនុស្ស ២៨៣ នាក់ ដែល ២៦៨ នាក់មកពីកប៉ាល់ទេសចរនោះ ចុះចតនៅអាកាសយានដ្ឋានរបស់ខ្លួននោះទេ ដោយសារខ្លាចចម្លងមេរោគនេះ។ យន្តហោះនោះបានបង្ខំចិត្ត ទៅចុះចតនៅប្រទេសប៉ាគីស្ថានវិញ។អ្នកវិភាគ និងអ្នកឃ្លាំមើលសង្គម ថា ទង្វើរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលអនុញ្ញាតឱ្យកប៉ាល់ទេសចរណ៍នេះ ចូលចតនៅកម្ពុជា គឺជាការនាំទុក្ខ និងការភ័យខ្លាចដល់ពលរដ្ឋខ្មែរ និងពលរដ្ឋទូទាំងពិភពលោក ក្នុងស្ថានភាពដែលការចម្លងមេរោគដ៏កាចសាហាវនេះ បានឆ្លងរាលដាលដល់ប្រទេសជិត ៣០ ទៅហើយ (២៩) ព្រោះលោក ហ៊ុន សែន និងមន្ត្រីរបបនេះ មិនពាក់ម៉ាស់ ដើម្បីបង្ការជំងឺ ក្នុងពេលចាប់ដៃ ឱប ថើប និងថតរូបជាមួយអ្នកចុះពីកប៉ាល់នោះ ដែលទង្វើនេះ គឺផ្ទុយទៅនឹងការណែនាំរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ក្នុងការបង្ការ និងទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃជំងឺដ៏កាចសាហាវនេះ។ អ្នកនៅលើកប៉ាល់ទាំងនោះ ក៏មិនត្រូវបានយកទៅដាក់ឱ្យនៅដាច់ដោយឡែក ដើម្បីបន្តពិនិត្យ និងតាមដានសុខភាពដែរ មុនពេលអនុញ្ញាតឱ្យចាកចេញពីកម្ពុជា៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។