លោក ហ៊ុន សែន សុំឲ្យអ្នកសារព័ត៌មានកុំចាត់ទុកលោកជាសត្រូវសួពូជ
2016.05.12
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែងក្នុងពិធីចែកសញ្ញាបត្រដល់និស្សិតនាកោះពេជ្រ នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៦។ RFA/Brach Chev
RFA/Brach Chev
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅព្រឹកថ្ងៃទី១២ ឧសភា បានសុំឲ្យអ្នកសារព័ត៌មាន កុំចាត់ទុកលោកជាសត្រូវសួពូជ។ អ្នកសារព័ត៌មានដែលលោកលើកឡើង គឺសំដៅលើអ្នកសារព័ត៌មាននៃអង្គភាពសារព័ត៌មានអន្តរជាតិ ដូចជា កាសែត ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ និងវិទ្យុអាស៊ីសេរី។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលសុំឲ្យអ្នកសារព័ត៌មាន កុំចាត់ទុកលោកជាសត្រូវសួពូជ គឺធ្វើឡើងក្នុងពិធីចែកសញ្ញាបត្រដល់និស្សិតសាកលវិទ្យាល័យ អាយ.អាយ.ស៊ី (IIC) នៅព្រឹកថ្ងៃទី១២ ឧសភា។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ថ្លែងសំដៅអង្គភាពសារព័ត៌មានបរទេសចំនួន២ គឺកាសែត ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី (The Cambodia Daily) និងកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ (Phnom Penh Post) ក្នុងពេលដែលលោករង់ចាំមើលការស្រង់សម្ដីរបស់លោកយកទៅផ្សាយ៖ «កុំភ្លេចថាគេទទួលព័ត៌មានមុនលោកឯងទៅទៀត។ មើលឲ្យវាចេះបន្តិចមើលវ៉ី។ កុំស្អីយកគ្នាដូចជាសត្រូវសួពូជពីអង្កាល់។ អ្នកខ្លះ បងប្អូនខ្លះត្រូវគេដេញចេញពីវិទ្យុអាស៊ីសេរី ប៉ុន្មានលើកប៉ុន្មានសាហើយ ខ្ញុំតែងតែប្រាប់ទៅខាង... ធ្លាប់តែនៅវិទ្យុគេជេរតែរដ្ឋាភិបាល។ ប៉ុន្តែធ្វើម៉េចខ្លួនសរសេរឲ្យគេទៅហើយ។ ពេលគេអស់ បញ្ឈប់ពីការងារឯណោះ ខ្ញុំតែងតែប្រាប់ថាឲ្យជួយយកបងប្អូនហ្នឹងមកធ្វើការនៅក្នុងក្រុមហ៊ុនទូរទស្សន៍ ឬក៏វិទ្យុរបស់យើងខាងណេះ ជាតិសាសន៍របស់យើង។ សូមមេត្តាយោគយល់»។
ប្រសាសន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏ថ្លែងពាក់ព័ន្ធទៅនឹងអង្គភាពសារព័ត៌មានបរទេសឈ្មោះ ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី (The Cambodia Daily) ដែលលោកថ្លែងថា បានដកស្រង់សម្ដីរបស់លោកទៅដាក់ចំណងជើងខុស ពេលដែលលោកថ្លែងអំពីវិធានការរដ្ឋាភិបាលចំពោះយុទ្ធនាការស្លៀកពាក់ខ្មៅ កាលពីថ្ងៃទី៩ ឧសភា៖ «ម្សិលមិញ អា ខេមបូឌា ដេលី វាផ្សាយពីស្អី? ចំណងជើងទៅផ្សេងទៅ។ ឥឡូវកុំផ្សាយទៅល្អ និយាយត្រង់ៗ។ គេនិយាយទូរទស្សន៍គេចាក់គ្រប់ប៉ុស្តិ៍ ឯងទៅបំភ្លៃគេទៀត ហើយបរទេសគ្នាស្ដាប់ភាសាខ្មែរអត់បាន មើលអត្ថបទអង់គ្លេស វាមិនងាប់! ឥឡូវ ខ្ញុំនឹងពិនិត្យមើលផ្លូវច្បាប់នានា បើអ្នកឯងហ៊ានផ្សាយខុសពីខ្ញុំ។ យកល្អ អ្នកឯងកុំនិយាយពីខ្ញុំតែម្ដងទៅ ធ្វើជាស្អប់ខ្ញុំ ធ្វើជាអត់ ហ៊ុន សែន តែម្ដងទៅល្អជាង»។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ និពន្ធនាយករងនៃកាសែត ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី (The Cambodia Daily) លោក ខូលីន មីន (Colin Meyn) និងនិពន្ធនាយកកាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ផ្នែកភាសាខ្មែរ លោក កៃ គឹមសុង មិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយអ្វីទេ។
មន្ត្រីនាំពាក្យទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន មានប្រសាសន៍ថា ប្រសាសន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មានលក្ខណៈរាប់អានជិតស្និទ្ធទេ ប៉ុន្តែទាក់ទងនឹងការចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ និងលោកឲ្យអ្នកសារព័ត៌មានយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់៖ «ផ្សព្វផ្សាយការពិតជាជាងការលែបខាយ ឬបង្វែការពិតនោះ។ ដូច្នេះ ការផ្សាយមិនការពិតវាច្រើនពេកទៅ ដែលយើងអាចសម្គាល់ ឬអាចចាត់ទុកថា ជាការរំលោភសិទ្ធិទទួលព័ត៌មានរបស់មហាជន ដោយសារព័ត៌មាននេះវាក្លាយទៅជាសារសំខាន់នៃជីវិតរបស់មនុស្សម្នាក់ៗ ប្រចាំថ្ងៃរួចស្រេចទៅហើយ។ យើងទាំងអស់គ្នាក៏យើងដឹង ដូច្នេះប្រជាពលរដ្ឋត្រូវតែទទួលបានយុត្តិធម៌នៃកិច្ចទទួលបានព័ត៌មានពិត។ អាហ្នឹងសេរីភាពរបស់គេ»។
នាយកវិទ្យាស្ថានកម្ពុជា សម្រាប់ការសិក្សាសារព័ត៌មាន លោក មឿន ឈានណារិទ្ធ ថ្លែងថា បញ្ហានេះអាចនៅមានការយល់ច្រឡំគ្នាអំពីសេរីភាពសារព័ត៌មាន ព្រោះកម្ពុជា ធ្លាប់ឆ្លងកាត់របបកុម្មុយនិស្ត និងសង្គមនិយមរហូតដល់ទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០។ លោកថា ពេលនោះសារព័ត៌មានត្រូវផ្សាយអ្វីដែលជាគោលការណ៍របស់បក្ស និងរដ្ឋ។ លោកបន្តថា សង្គមប្រជាធិបតេយ្យ សារព័ត៌មានត្រូវមានឯករាជ្យ និងអព្យាក្រឹត្យ ដោយមិនត្រូវធ្វើតាមរដ្ឋាភិបាលឡើយ៖ «បើសារព័ត៌មានអព្យាក្រឹត្យ និងឯករាជ្យ គឺសារព័ត៌មាននោះអាចផលិតព័ត៌មានដោយមិនមានទទួលឥទ្ធិពល ឬក៏ការគាបសង្កត់ពីស្ថាប័នណាមួយនោះឡើយ លុះត្រាតែអ្វីៗ យើងផ្សព្វផ្សាយនោះ ប្រាសចាករដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក៏ដូចជាច្បាប់សារព័ត៌មាន។ អ៊ីចឹងការងាររបស់អ្នកសារព័ត៌មានយើងកន្លងមក ដូចជាមិនប្រាសចាករដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឬច្បាប់សរព័ត៌មានទ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏យើងជាអ្នកសារព័ត៌មាន យើងសូមស្វាគមន៍ចំពោះការផ្ដល់មតិយោបល់រិះគន់ពីថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាប្រិយមិត្តទាំងអស់ ពីព្រោះយើងតែងតែប្រកាន់គោលជំហរមួយថា យើងជាអ្នកសារព័ត៌មានវិជ្ជាជីវៈ យើងមិនខ្លាចធ្វើការរិះគន់ទេ ហើយក៏យើងមិនខ្លាចទទួលការរិះគន់ពីគេមកវិញដែរ»។
លោក ផៃ ស៊ីផាន មានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជា មានលំហូរសេរីភាពសម្បូរបែប ប៉ុន្តែលោកស្ដាយពេលសារព័ត៌មានសរសេរហួសការពិត ហើយចំអកឡកឡឺយដោយសារការស្អប់ និងមិនពេញចិត្ត។
ប្រសាសន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ទាក់ទងនឹងការចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់ចំពោះសារព័ត៌មាន គឺមួយថ្ងៃបន្ទាប់ពីរដ្ឋលេខាធិការ និងជាប្រធានអង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស នៃទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ស្វាយ ស៊ីថា ចេញលិខិតឲ្យកាសែត ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី កែតម្រូវចំណងជើងអត្ថបទរបស់កាសែតនេះ ដែលសរសេរថា "លោក ហ៊ុន សែន ហាមឃាត់អ្នកដែលស្លៀកពាក់ពណ៌ដូចៗគ្នាមិនឲ្យប្រមូលផ្ដុំជាសាធារណៈ"។ លិខិតបញ្ជាក់ថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ចង់និយាយថា ពណ៌អីក៏ដោយឲ្យតែខុសច្បាប់ គឺដាក់គុកទាំងអស់។ លោក ស្វាយ ស៊ីថា ថាការដាក់ចំណងជើងនេះមានចេតនាបំភ័ន្ត និងញុះញង់ឲ្យសាធារណមតិជាតិ និងអន្តរជាតិយល់ច្រឡំ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- លោក ឃួង ស្រេង ពីមន្ត្រីខណ្ឌតូចតាចទៅជាអភិបាលក្រុងភ្នំពេញដោយសារស្នាដៃបម្រើគ្រួសារត្រកូលហ៊ុន
- លោក ហ៊ុន ម៉ានី ស្នើឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដកប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានចំនួន៤ ខេត្ត នៅជុំវិញតំបន់ព្រៃឡង់
- លោក ហេង សិទ្ធី ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដល់រុស្សីក្រោយស្នើឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចុះចេញពីតំណែង
- ខ្មាន់កាំភ្លើងបង្ហាញអត្តសញ្ញាណអ្នកបញ្ជាឱ្យបាញ់សម្លាប់លោក លិម គិមយ៉ា ក្រោយពេលតុលាការចេញដីកាចាប់ខ្លួនលោក លី រតនរស្មី
- មន្ត្រីបក្សកាន់អំណាចព្យាយាមលាងជម្រះលោក ហ៊ុន សែន ពាក់ព័ន្ធឃាតកម្មលើលោក លិម គិមយ៉ា