លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថាកម្ពុជាមានសិទ្ធិសេរីភាពពេញលេញក្នុងទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មានសកល ៣ ឧសភា
2022.05.03

កូនប្រុសច្បងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានអះអាងថា រដ្ឋាភិបាល តែងយកចិត្តទុកដាក់សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែអង្គការសង្គមស៊ីវិលថ្លែងថា ការលើកឡើងនេះមិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងការពិតអំពីសេរីភាពពិតរបស់អ្នកសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជាឡើយ។
អគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងជាមេបញ្ជាការកងទ័ពជើងគោកលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថ្លែងក្នុងពិធីសំណេះសំណាលជាមួយក្រុមអ្នកសារព័ត៌មាន ក្នុងឱកាសអបអរសាទរទិវាសេរីភាពសារព័ត៌មានសកលលោកលើកទី២៩ នៅភ្នំពេញ ព្រឹកថ្ងៃទី៣ ខែឧសភាថា រដ្ឋាភិបាលតែងយកចិត្តទុកដាក់ និងគ្រប់គ្រងទៅលើអ្នកសារព័ត៌មានតាមច្បាប់កម្ពុជា ហើយកម្ពុជាក៏មានសិទ្ធិសេរីភាពពេញលេញសំរាប់អ្នកសារព័ត៌មាន ប៉ុន្តែលោកក៏ស្នើអោយអ្នកសារព័ត៌មាន និងអង្គការនានា កុំមើលតែមួយជ្រុងក្នុងការពិនិត្យ សង្កេត វាយតម្លៃ និងត្រូវតែគោរពក្រមសីលធម៌ វិជ្ជាជីវៈរបស់ខ្លួន៖ «យើងបានបញ្ចប់សង្គ្រាម យើងផ្តល់សិទ្ធិចាប់ផ្តើមកសាងប្រទេសសេរីពហុបក្សឡើងមកដល់នេះ យើងបន្តបើកលំហរអោយប្រជាពលរដ្ឋ ហើយនេះ គឺជាអ្វីជាដែលជាគោលមោទនៈភាព នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់យើង ហើយក្នុងនោះបងប្អូនអ្នកសារព័ត៌មាន អាជីពអ្នកសារព័ត៌មានដើរតួរសំខាន់ណាស់ នៅក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ និងពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅប្រទេសយើង ហើយយើងត្រូវទទួលស្គាល់ទាំងអស់គ្នា ហើយរដ្ឋាភិបាលទទួលស្គាល់នេះហើយបានខិតខំបើកលំហរ ដើម្បីឱ្យសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិប្រតិបត្តិសារព័ត៌មានគ្រប់បែបយ៉ាង»។
ទោះបីជាយ៉ាងណា អង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការងារឃ្លាំមើលសេរីភាពសារព័ត៌មានយល់ថា សិទ្ធិសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា កំពុងរងការរឹតត្បិតនិងធ្លាក់ចុះ។
ប្រធានផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៃមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជា ដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអ្នកស្រី ចាន់ សុគន្ធា ថ្លែងក្នុងពិធីនោះថា ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់នៅក្នុងការលើកកម្ពស់អភិបាលកិច្ចល្អ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ការអភិវឌ្ឍន៍នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ អ្នកស្រីលើកឡើងថា ផ្អែកលើសន្ទស្សន៍សេរីភាពសារព័ត៌មានពិភពលោករបស់អង្គការអ្នកកាសែតគ្មានព្រំដែនបានបង្ហាញថា មុនឆ្នាំ២០១៦ សេរីភាពសារព័ត៌មានកម្ពុជាមានដំណើរការប្រសើរជាងប្រទេសជិតខាងរបស់ខ្លួន ទាក់ទងទៅនឹងការកំរិតសេរីភាពសារព័ត៌មាន ប៉ុន្តែគេសង្កេតឃើញថា ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៦ រហូតដល់បច្ចុប្បន្នស្ថានភាពសេរីភាពសារព័ត៌មានធ្លាក់ចុះ។
អ្នកស្រីបន្តថា បញ្ហានេះ ក្លាយជាការព្រួយបារម្ភ ប្រសិនបញ្ហាទាំងនេះមិនបានកាត់បន្ថយ និងអំពីនិទណ្ឌភាពប្រឆាំងអ្នកសារព័ត៌មានមិនត្រូវបានដោះស្រាយ។ សេរីភាពសារព័ត៌មានក្នុងឆ្នាំ២០២១ កន្លងមកមានស្ថានភាពអាក្រក់ និងឆ្នាំ២០២២ ក៏មិនមានស្ថានភាពប្រសើរឡើងនោះទេ៖ «ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧ មក សេរីភាពសារព័ត៌មាន និងការបញ្ចេញមតិនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានការធ្លាក់ចុះ បន្ទាប់ពីរាជរដ្ឋាភិបាលបានធ្វើការបង្ក្រាបអង្គការសង្គមស៊ីវិលគណបក្សប្រឆាំង និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយមួយចំនួន ដែលហ៊ានធ្វើការរិះគន់អំពីបញ្ហាផ្សេងៗ ដែលកើតឡើងនៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា ប៉ុន្តែរាជរដ្ឋាភិបាលបែរជាមានការប្រកាន់ចោទទៅអ្នកទាំងនោះ គឺជាអ្នកប្រឆាំង ឬក៏មាននិន្នាការប្រឆាំងទៅវិញ»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ នាយកប្រតិបត្តិសមាគមសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា (ខេមបូចា) លោក ណុប វី ថ្លែងក្នុងកិច្ចសម្ភាសថា ទោះបីរាជរដ្ឋាភិបាលលើកឡើងថា មានការយកចិត្តទុកដាក់លើសេរីភាពសារព័ត៌មាន និងផ្តល់ការការពារពេញលេញ និងឈប់រារាំងការអនុវត្តសិទ្ធិ និងសេរីភាពរបស់អ្នកសារព័ត៌មានក៏ដោយ ប៉ុន្តែមានបញ្ហាមួយចំនួនធំនៅមិនទាន់បានដោះស្រាយនៅឡើយ៖ «អ្វីដែលយើងសង្កេតឃើញកន្លងមក ដែលការអនុវត្តច្បាប់ ហើយនិងការលើកយកច្បាប់មកចោទលើអ្នកសារព័ត៌មាន គឺភាគច្រើនលើករឿងច្បាប់ស្តីពីក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ក្រមព្រហ្មទណ្ឌហ្នឹង គឺយកមកចោទប្រកាន់លើអ្នកសារព័ត៌មាន ខណៈពេលដែលកម្ពុជាយើងមានច្បាប់ស្តីពីរបបសារព័ត៌មានហ្នឹង តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៥ មក»។
របាយការណ៍ឃ្លាំមើលប្រចាំត្រីមាសពីខែមករា ដល់ខែមីនា របស់សមាគមអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ខេមបូចា (Cambodja) បង្ហាញថា អ្នកសារព័ត៌មានចំនួន ២៣នាក់ក្នុងនោះស្រី ៣នាក់ ត្រូវបានគេយាយីដោយសារតែការបំពេញការងាររបស់ពួកគេ។ ក្នុងចំណោមអ្នកសារព័ត៌មាន ២៣នាក់នោះ មាន ៥នាក់ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចខេត្តកំពង់ឆ្នាំងចាប់ខ្លួន ជុំវិញការធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍អំពីជម្លោះដីធ្លី ហើយ ៤នាក់ទៀត ត្រូវប្រឈមវិធានការច្បាប់ពាក់ព័ន្ធករណីរាយការណ៍ព័ត៌មានផ្ទាល់នៅមុខសាលាខេត្តកំពត និង ១១នាក់ ទទួលរងនូវអំពើហិង្សា និងការយាយីពីសំណាក់អាជ្ញាធរ ក្នុងនោះមានករណីចុះយកព័ត៌មានអំពីការបន្តធ្វើកូដកម្មរបស់កម្មករណាហ្គាវើលដ៍។ ក្រៅពីនេះ អាជ្ញាប័ណ្ណរបស់ស្ថាប័នសារព័ត៌មានចំនួន ៣ទៀត ត្រូវបានក្រសួងព័ត៌មានដកហូត ដោយចោទថា បានរំលោភលើក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ បន្ទាប់ពីពួកគេបានធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍អំពីករណីអំពើពុករលួយ។
ចំណែកសហព័ន្ធអ្នកសារព័ត៍មានអន្តរជាតិ (IFJ) ក៏បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយថ្កោលទោសការបន្តរារាំង និងយាយីមកលើអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យនៅកម្ពុជា។ អង្គការនេះបានលើកឡើងថា ចំណាត់ការរបស់អាជ្ញាធរ រារាំងអ្នកសារព័ត៌មានមិនឲ្យរាយការណ៍អំពីការយាយី ការឃាត់ខ្លួន និងការបៀតបៀនផ្លូវភេទលើកូដករ នៃបុគ្គលិកកម្មករខ្មែរនៃក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៏៍ (LSRU) ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់បន្ថែមទៀតដល់ សេរីភាពសារព័ត៌មាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។