សកម្មជនបក្សប្រឆាំងដែលត្រូវគេវាយធ្វើបាប ប្រតិកម្មនឹងអ្នកនាំពាក្យនគរបាលដែលចោទថា ពួកគេគេចវេះមិនសហការជាមួយសមត្ថកិច្ច
2020.12.31
សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសង្កាត់ជាប់ឆ្នោតច្បារអំពៅទី២ រាជធានីភ្នំពេញ លោក ជឿន សារឹម (ស្ដាំ) និងកូនប្រុសប្រធានប្រតិបត្តិគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប្រចាំខេត្តកំពង់ឆ្នាំង លោក កែវ ថៃ គឺយុវជន កែវ សុខសិរី ត្រូវជនមិនស្គាល់វាយប្រហារ ឱ្យរបួស កាលពីថ្ងៃទី១២ ធ្នូ ២០២០។
សកម្មជន និងសាច់ញាតិសកម្មជនបក្សប្រឆាំងដែលត្រូវជនមិនស្គាល់មុខវាយ ចាត់ទុកសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់អ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិថា ធ្វើឡើងខុសពីការពិតដើម្បីលាក់បាំងភាពអសមត្ថភាពរបស់សមត្ថកិច្ច។ អ្នកនាំពាក្យនគរបាលជាតិបានចោទប្រកាន់ថា សកម្មជនបក្សប្រឆាំងគេចវេះសមិនសហការជាមួយសមត្ថកិច្ចពេលរងការវាយប្រហារ។
សកម្មជន និងសាច់ញាតិសកម្មជនបក្សប្រឆាំងដែលត្រូវជនមិនស្គាល់មុខវាយធ្វើបាប ស្នើទៅសមត្ថកិច្ចឱ្យព្យាយាមរកជនប្រព្រឹត្តិ មកផ្ដន្ទាទោស ប្រសើរជាងការចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ចោទប្រកាន់ពួកគេទៅវិញ។ លោកស្រី សេង ចាន់ថន ប្រពន្ធរបស់លោក ស៊ុន ធន់ សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាខេត្តកំពង់ធំជាប់ឆ្នោតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវកម្លាំងសន្តិសុខខណ្ឌ៧មករា ចាប់ផ្ទប់ថ្នល់ពេលពួកគាត់តវ៉ាស្វែងរកយុត្តិធម៌ឱ្យប្ដីនៅមុខសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី៤ ខែកញ្ញា ឱ្យ អាស៊ីសេរី ដឹងថា មកដល់ពេលនេះ លោកស្រីមិនឃើញអាជ្ញាធរ ឬតុលាការ មានវិធានការលើសន្តិសុខខណ្ឌដែលប្រព្រឹត្តិហិង្សាលើលោកស្រីនៅឡើយទេ។ លោកស្រីឱ្យដឹងថា លោកស្រីគ្មានបំណងណាមួយក្នុងការទាមទារដោយការស្រែកទាមទារនៅទីសាធារណៈនោះទេ។ ប៉ុន្តែ លោកស្រីបានទាមទាររកយុត្តិធម៌តាមប្រព័ន្ធតុលាការកន្លងមក មិនទទួលបានលទ្ធផល។ប្រពន្ធសកម្មគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរូបនេះយល់ថា សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់អ្នកនាំពាក្យនគរបាលជាតិ ជាការបង្ហាញនូវការមិនយកចិត្តទុកដាក់លើពលរដ្ឋមានទុក្ខលំបាក៖ «ខ្ញុំយល់ឃើញថា គាត់ (សមត្ថកិច្ចនិងតុលាការ)ធ្វើបែបនេះដូចជាមើលងាយដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលគាត់មានទុក្ខលំបាក ហើយអត់រកដំណោះស្រាយ»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ លោក កែវ សួរ ជាកូនសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលឪពុករបស់ខ្លួនកំពុងជាប់ពន្ធនាគារហើយប្អូនប្រុសរបស់ខ្លួនក៏ត្រូវគេវាយធ្វើបាប ស្នើទៅសមត្ថកិច្ចឲ្យស្រាវជ្រាវរឿងនេះឱ្យបានដឹងការពិតដើម្បីជៀសវាងការចោទប្រកាន់ថា ករណីហិង្សានេះមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយ។ លោក កែវសួរ ឱ្យដឹងទៀតថា ពេលនេះ លោករៀបចំពាក្យប្ដឹងរួចរាល់អស់ហើយ និងគ្រោងផ្ដល់ឱ្យមេធាវីដាក់ប្ដឹងជនសង្ស័យទៅតុលាការ៖ «ខ្ញុំយល់ឃើញថា ជាហេតុការណ៍ចៃដន្យ ឬមានបំណង។ អញ្ចឹង ខ្ញុំទាមទារឱ្យមានការស៊ើបអង្កេតច្បាស់លាស់ មិនមែនថា ចាប់បានជនល្មើសស្ងាត់ជ្រាប»។
លោក កែវ សួរ គឺជាបងប្រុសលោក កែវ សុខសិរី ដែលត្រូវជនមិនស្គាល់មុខព្រួតវាយចំក្បាលពេលជិះកង់ហាត់ប្រាណតាមផ្លូវនៅស្រុកបរិបូណ៍ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី១២ ខែធ្នូ ដែលបណ្ដាលឱ្យមានឈាមកកក្នុងខួរក្បាល។
អ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែធ្នូ បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍លើកឡើងថា ក្នុងករណីមានបទល្មើស ឬអំពើហិង្សាកើតឡើង ជនរងគ្រោះចាំបាច់ត្រូវមានកាតព្វកិច្ចសហការជាមួយសមត្ថកិច្ចអនុវត្តច្បាប់ ដោយត្រូវដាក់ពាក្យបណ្ដឹង ផ្តល់ព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធហេតុការណ៍ និងភស្តុតាងផ្សេងៗទៀតដែលជាមូលដ្ឋានបម្រើឱ្យការងារស៊ើបអង្កេត។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដដែលបន្តថា ផ្ទុយទៅវិញ នាពេលកន្លងមក ក្រុមមនុស្សមួយចំនួនតូចនោះ តែងតែប្រកាសថាខ្លួនជាជនរងគ្រោះ ប៉ុន្តែបានព្យាយាមគេចវេះ មិនសហការជាមួយសមត្ថកិច្ច។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍អះអាងថា សកម្មភាពបទល្មើសគ្រប់ប្រភេទប្រមាណជា៩០ភាគរយដែលបានកើតឡើង រួមទាំងអំពើហិង្សា ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចស្រាវជ្រាវស៊ើបអង្កេត និងបង្ក្រាប ព្រមទាំងកសាងសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅតុលាការដើម្បីចាត់ការតាមនីតិវិធី។ អ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ លោក ឆាយ គឹមខឿន ប្រាប់ អាស៊ីសេរី ថា មុននឹងសកម្មជនគណបក្សសង្រ្គោះជាតិដែលរងការវាយធ្វើបាប រិះគន់សមត្ថកិច្ច គួរពិនិត្យមើលការប្រឹងប្រែងរបស់សមត្ថកិច្ច និងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់លោក។ លោកស្នើពួកគេមិនត្រូវយកបញ្ហារបស់ខ្លួន ដែលលោកចាត់ទុកជាករណីតិចតួច មកវាយប្រហារលើសមត្ថកិច្ច។ លោក ឆាយ គឹមខឿនអះអាងដែរថា សមត្ថកិច្ចនៅតែខិតខំប្រឹងប្រែងលើការងាររបស់ខ្លួន ប្រើគ្រប់វិធីរកជនបង្កដែលប្រព្រឹត្តិហិង្សាលើសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ៖ «យើងធ្វើការអត់យប់ អត់ថ្ងៃ គ្មានពេលសម្រាក ហើយខ្ញុំបាននិយាយថារឿងខ្លះអត់ច្បាស់លាស់ រឿងខ្លះស្ថិតក្នុងការស៊ើបអង្កេត។ គាត់ (សកម្មជនគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ) យកបញ្ហាមកវ៉ៃ។ ខ្ញុំទទួលស្គាល់គាត់រងគ្រោះ ប៉ុន្តែ ពេលខ្លះការវាយប្រហារ គាត់មិនមែនជាក្នុងនាមជាជនរងគ្រោះដោយសារគាត់ធ្លាប់ជាអ្នកនយោបាយ ឬសកម្មជន»។
ទោះយ៉ាងណា សកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក ខៀវ ឌីន រស់នៅសង្កាត់កាកាប១ ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ ក្រុងភ្នំពេញ ដែលត្រូវជនមិនស្គាល់មុខពីរនាក់ជិះម៉ូតូគ្មានស្លាកលេខ លួចវាយពីក្រោយនឹងដំបងបណ្ដាលឱ្យរងរបួសបែកក្បាលកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែមករា យល់ថា បើសមត្ថកិច្ចចង់រកជនប្រព្រឹត្តិគឺពិតជាអាចរកឃើញ។លោកថា ការអះអាងរបស់សមត្ថកិច្ចពេលនេះ គ្រាន់តែជាការលាក់បាំងនូវភាពអសកម្មរបស់ខ្លួនដែលមិនប្រឹងប្រែងក្នុងការចាប់ជនប្រព្រឹត្តិ។ លោក ខៀវ ឌីន ប្រាប់ អាស៊ីសេរី ថា ខណៈសមត្ថកិច្ចរកជនដៃដល់ដែលវាយមិនទាន់ឃើញផងនោះ ពេលនេះមានមនុស្សជិះម៉ូតូតាមលោក ដែលធ្វើឱ្យលោកព្រួយបារម្ភ និងមិនហ៊ានចេញពីផ្ទះ៖ «គេ (សមត្ថកិច្ច) ធ្វើឱ្យតែល្អមើល។ បើគេរក... រកឃើញហើយ។ ប៉ុន្មានថ្ងៃហ្នឹង គេតាមខ្ញុំទៀតណា។ ខ្ញុំទៅលក់អេតចាយជាមួយកូនស្រីខ្ញុំ គេតាមខ្ញុំដល់ផ្ទះលក់អេតចាយ»។
អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក លោក ស៊ឹង សែនករុណា កត់សម្គាល់ឃើញថា កន្លងមកមានការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ បង្ករបួសស្នាមលើសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំងជាច្រើនករណី ហើយករណីបែបនេះកើតម្ដងហើយម្ដងទៀត តែសមត្ថកិច្ចមិនទាន់រកឃើញជនប្រព្រឹត្តិនៅឡើយទេ។ មន្រ្តីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះលើកឡើងថា នៅពេលករណីដដែលៗបែបនេះកើតឡើង ហើយមិនឃើញសមត្ថកិច្ចស្វែងរកជនប្រព្រឹត្តិយកមកផ្តន្ទាទោស គឺជៀសមិនផុតទេអំពីការចោទប្រកាន់ពីមតិសាធារណៈជាតិ និងអន្តរជាតិ ថារឿងនេះជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញផ្នែកនយោបាយនោះឡើយ៖ «យើងមិនចង់ឃើញរូបភាពបែបហ្នឹងកើតឡើងបន្តទៀតនៅប្រទេសកម្ពុជាទេ។ អញ្ចឹង យើងទទូចឱ្យស្ថាប័នជាតិសំខាន់ៗធ្វើការត្រួតពិនិត្យករណីនេះឡើងវិញ»។
គិតមកដល់ពេលនេះ មានសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិជាង២០នាក់ហើយដែលត្រូវជនមិនស្គាល់មុខលួចវាយឲ្យរបួសតែសមត្ថកិច្ចមិនទាន់បានបំបែកសំណុំរឿងណាមួយបាននៅឡើយទេ។ ករណីអំពើហិង្សាលើមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ច្រើនមានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នា គឺជនដៃដល់ជិះម៉ូតូពាក់មួកសុវត្ថិភាពលួចវាយជនរងគ្រោះពីក្រោយខ្នង ហើយប្រើដំបងដែកវាយសំដៅក្បាលរបស់ជនរងគ្រោះ។ អង្គការសម្ព័ន្ធភាពការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ដែលតាមដានករណីនេះលើកឡើងថា ជនរងគ្រោះក្នុងសំណុំរឿងវាយធ្វើបាបទាំងនេះមិនទទួលបានការគាំទ្រពីផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រ និងចាប់ខ្លួនជនល្មើសទៅផ្ដន្ទាទោសពីស្ថាប័នយុត្តិធម៌ និងអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចឡើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន ចោទទីប្រឹក្សារបស់លោកថា បានយកឈ្មោះលោកទៅបោកប្រាស់អ្នកដទៃ
- ជនជាតិឥណ្ឌា ៦៧នាក់ទៀត ត្រូវបានសង្គ្រោះចេញពីកន្លែងឆបោកតាមអនឡាញនៅកម្ពុជា
- APHR ជំរុញឱ្យកម្ពុជាដោះលែងពលករខ្មែរ នួន តឿន និងអ្នកកាសែត លោក ម៉ិច ដារ៉ា
- អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមបារម្ភថា ក្រុម Hacker កូរ៉េខាងជើងចូលលួចយកទិន្នន័យក្នុងស្ថាប័ននៅកម្ពុជាប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខជាតិ
- ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាថា នាវាកងទ័ពបរទេសណាក៏អាចចូលចតនៅមូលដ្ឋានទ័ពរាមដែរ
អត្ថបទពេញនិយម
សិទ្ធិមនុស្ស
- អ្នកសារព័ត៌មានក្នុងស្រុក និងក្រៅប្រទេសអំពាវនាវឱ្យតុលាការទម្លាក់បទចោទប្រកាន់ និងដោះលែងលោក ម៉ិច ដារ៉ា ឱ្យមានសេរីភាព
- អ្នកឃ្លាំមើលថា ការចាប់ខ្លួនលោក ម៉ិច ដារ៉ា នឹងកាន់តែធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះមិនល្អ និងប្រឈមទណ្ឌកម្ម
- មន្ត្រីពន្ធនាគារខេត្តពោធិ៍សាត់ មិនអនុញ្ញាតឲ្យមិត្តភក្ដិសួរសុខទុក្ខកញ្ញា ភួន កែវរស្មី
- ស្ថានទូតបារាំងព្រួយបារម្ភអំពីការចាប់ខ្លួន និងចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់លើអ្នកសារព័ត៌មាន លោក ម៉ិច ដារ៉ា