ស្ថានទូតអូស្ត្រាលី លើកអំពីបញ្ហាចាប់ខ្លួនអ្នកសារព័ត៌មាន និងសកម្មជនបរិស្ថាន ជាមួយគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា
2024.10.15
ស្ថានទូតអូស្ត្រាលីបានលើកឡើងអំពីកង្វល់ ពាក់ព័ន្ធការចាប់ខ្លួនអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យ លោក ម៉ិច ដារ៉ា សកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិ ៥រូប និងបុគ្គលមួយចំនួនពាក់ព័ន្ធការបញ្ចេញមតិ រិះគន់រដ្ឋាភិបាល និងគម្រោងតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ CLV-DTA ជាមួយគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា។ ចំណែកមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរបស់រដ្ឋាភិបាលថា ការចាប់ខ្លួនទាំងនោះ គឺជាការអនុវត្តច្បាប់ ពុំមែនជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនោះទេ។
ឯកអគ្គរាជទូតអូស្ត្រាលីប្រចាំនៅកម្ពុជា លោក ដឺរិក យីប (Derek Yip) បានបង្ហោះសារនៅលើបណ្ដាញសង្គម អិច (X) នៅថ្ងៃទី១៥ ខែតុលាថា កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែតុលា លោកបានជួបពិភាក្សា ជាមួយទេសរដ្ឋមន្ត្រី និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក កែវ រ៉េមី ដោយបានលើកឡើងអំពីក្តីកង្វល់របស់ប្រទេសអូស្ត្រាលី ជុំវិញការចាប់ខ្លួនអ្នកសារព័ត៌មានឯករាជ្យលោក ម៉ិច ដារ៉ា សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងបញ្ហាយេនឌ័រជាដើម។ លោកបញ្ជាក់ថា លំហសេរីភាពពលរដ្ឋ សេរីភាពផ្នែកនយោបាយ និងសារព័ត៌មានជាដើម គឺជាកត្តាសំខាន់នៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ។
អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក ស្រ៊ាង ចិន្តា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី១៥ ខែតុលា ថា នៅក្នុងជំនួប រវាងប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្ស កម្ពុជា លោក កែវ រ៉េមី ជាមួយឯកអគ្គរាជទូតអូស្ត្រាលីប្រចាំនៅកម្ពុជា លោក ដឺរិក យីប កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែតុលា បានពិភាក្សាពាក់ព័ន្ធសមិទ្ធផល ដែលកម្ពុជាបានធ្វើ ដូចជា ការលើកកម្ពស់ផ្នែកយេនឌ័រ និងការផ្សព្វផ្សាយច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ការទទួលការស៊ើបអង្កេត និងការចុះពិនិត្យស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សតាមពន្ធនាគារទូទាំងប្រទេស និងការផ្ដល់មេធាវីស្ម័គ្រ ដោយឥតគិតថ្លៃដល់ជនរងគ្រោះ ដែលគ្មានទីពឹង ឬជនក្រីក្រជាដើម។
បន្ថែមពីនោះ ប្រធានគណៈកម្មាធិការ សិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក កែវ រ៉េមី បានលើកឡើង នៅក្នុងជំនួបនោះ ប្រាប់ទៅឯកអគ្គរាជទូតអូស្ត្រាលីប្រចាំនៅកម្ពុជាគឺ លោក ដឺរិក យីប ថា ករណីចាប់ខ្លួនលោក ម៉ិច ដារ៉ា និងសកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិ ៥នាក់ រួមនឹងការចាប់ខ្លួនបុគ្គលមួយចំនួន ដែលប្រឆាំងនឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម (CLV-DTA) គឺជាការអនុវត្តច្បាប់ដ៏ត្រឹមត្រូវ ព្រោះថា អ្នកទាំងនោះ បានបញ្ចេញមតិហួសដែនកំណត់ និងផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់មុខមាត់រដ្ឋាភិបាល។
លោក កែវ រ៉ាមី៖ «ពាក់ព័ន្ធករណីនេះ យើងបានដឹងហើយថា យើងយោងទៅតាមសេចក្ដីប្រកាសរបស់តុលាការ ដោយសារតែពួកគាត់ប្រើប្រាស់សិទ្ធិសេរីភាពហួសព្រំដែន។ មិនមែនជាការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន ហើយគាត់ប្រើប្រាស់នោះ ជាលក្ខណៈបំពុលសង្គម ដំណឹងមិនពិត ព័ត៌មាននាំឱ្យមានការយល់ច្រឡំ និងក្លែងក្លាយ។ ដូចលោកបានដឹងហើយស្រុកខ្មែរ នៅពេលដែលព័ត៌មានមួយចេញភ្លាម អ្នកខ្លះ គាត់អត់ដឹងរឿងទេ Share (ចែករំលែក) ហើយគាត់ comment (បញ្ចេញមតិ) ហួសពីការពិត បង្កឱ្យមានការស្អប់ខ្ពើម បង្កឱ្យមានការរើសអើង»។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបន្តថា ការព្រួយបារម្ភរបស់ស្ថានទូតអូស្ត្រាលី ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស និងនយោបាយ គឺគ្រាន់តែដើម្បីការពារជនល្មើសខុសច្បាប់ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែ កម្ពុជា ក៏មានការបារម្ភអំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សដែរ គឺបារម្ភខ្លាចពលរដ្ឋ ១៧លាននាក់ ត្រូវរងគ្រោះ ដោយសារតែក្រុមអ្នកបញ្ចេញមតិហួសព្រំដែន និងផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត បង្កឱ្យមានអំពើហិង្សា និងបញ្ហាអសន្តិសុខសង្គម។
ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ស្ថានទូតអូស្ត្រាលីប្រចាំនៅកម្ពុជា បានលើកឡើងអំពីក្ដីបារម្ភ កាលនៅថ្ងៃទី២ ខែតុលាថា អូស្ត្រាលីព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះការចាប់ខ្លួនអ្នកកាសែត លោក ម៉ិច ដារ៉ា ខណៈដែលប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ មានសារសំខាន់ ចំពោះអភិបាលកិច្ចល្អ និងគណនេយ្យភាព ដែលជាមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចិរភាព។
កាលពីថ្ងៃទី១ ខែតុលា សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានចោទប្រកាន់លោក ម៉ិច ដារ៉ា ពីបទ «ញុះញង់ឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម» តាមមាត្រា ៤៩៤ និង ៤៩៥ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ចំពោះការបង្ហោះរូបភាព នៅលើបណ្ដាញសង្គមរបស់លោក។
រីឯការចាប់ខ្លួនសកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិ ៥រូប កាលពីថ្ងៃទី២ ខែកក្កដា កន្លងទៅ រួមមាន លោក លី ចាន់ដារ៉ាវុត លោក យីម លាងហ៊ី លោក ថុន រដ្ឋា កញ្ញា ឡុង គន្ធា និងកញ្ញា ភួន កែវរស្មី ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ចន្លោះពី ៦ឆ្នាំទៅ ៨ឆ្នាំ ពីបទ «រួមគំនិតក្បត់ និង ប្រមាថ ព្រះមហាក្សត្រ» ដោយសារ ពួក គាត់ចេញមុខការពារបរិស្ថាន។ ករណីនេះ ក៏ត្រូវបានអង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិរិះគន់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជាខ្លាំងថា ជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ។
ជុំវិញរឿងនេះ ប្រធានសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (Adhoc) លោក នី សុខា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា កម្ពុជា គឺជាប្រទេស ដែលប្រកាន់គោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ ហើយផ្ដល់សិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិដោយស្មើភាពគ្នា។ លោកថា ករណីលោក ម៉ិច ដារ៉ា សកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិ និងពលរដ្ឋមួយចំនួន ដែលលើកឡើង អំពីក្ដីកង្វល់ ពាក់ព័ន្ធគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ CLV-DTA ជាដើមនោះ គឺគ្រាន់តែជាការបញ្ចេញមតិ ហើយការចាប់ខ្លួនពួកគាត់ដាក់គុកនេះ ត្រូវបានអង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិមើលឃើញថា គឺជារំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។
លោក នី សុខា៖ «ជារឿងមួយ ដែលមិនមែនជាការអនុវត្តច្បាប់ជាធំទេ វាអាចបង្ហាញរូបភាព មួយឱ្យមតិជាតិ និងអន្តរជាតិ មើលឃើញថា ជាការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាព នៅក្នុងការបញ្ចេញមតិនៅក្នុងសង្គមទៅវិញ។ អ៊ីចឹងទេ បានយើងតែងតែស្នើសុំឱ្យរដ្ឋាភិបាល សុំឱ្យពិចារណានៅក្នុងការទម្លាក់ចោលនូវការចោទប្រកាន់ទៅលើសកម្មជនទាំងអស់ហ្នឹង ដែលគាត់គ្រាន់តែប្រើប្រាស់សេរីភាព ក្នុងការបញ្ចេញមតិ»។
មន្រ្តីសង្គមស៊ីវិល ឱ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ងាកមកស្ដារប្រជាធិបតេយ្យ គោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ សកម្មជនបរិស្ថាន និង សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ។ ពួកគាត់បារម្ភថា ប្រសិនបើកម្ពុជា នៅតែអះអាងថា ការចាប់ខ្លួនសកម្មជនសង្គម អ្នកនយោបាយ និងអ្នកសារព័ត៌មាន គឺជាការអនុវត្តច្បាប់ ដ៏ត្រឹមត្រូវដោយពុំខ្វល់ពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស នឹងធ្វើឱ្យបណ្ដាប្រទេសលោកសេរីបន្តដាក់ទណ្ឌកម្មបន្ថែមទៀតមកលើកម្ពុជា៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។