អ្នកសារព័ត៌មានមកពីស្ថាប័នក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិជាង ៨០នាក់ បានមកជួបជុំគ្នានៅព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែមេសា នៅសណ្ឋាគារសាន់វ៉េ ដើម្បីពិភាក្សាគ្នាអំពី “អនាគតនយោបាយកម្ពុជាឆ្ពោះទៅរកការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨”។ អ្នកជំនាញផ្នែកសារព័ត៌មានលើកឡើងថា ការការពារសុវត្ថិភាពអ្នកសារព័ត៌មានសម្រាប់ការបោះឆ្នោតជារឿងមួយដ៏សំខាន់ ដើម្បីធានាថា ពួកគេនឹងអាចបំពេញមុខងាររបស់ខ្លួនបានដោយពេញលេញ។
ប្រធានក្លឹបអ្នកកាសែតកម្ពុជា លោក ប៉ែន បូណា អំពាវនាវដល់អាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ឱ្យជួយការពារអ្នកកាសែត នៅអំឡុងពេលការបោះឆ្នោតជាតិនៅពេលខាងមុខ។ ការថ្លែងរបស់លោក ប៉ែន បូណា នេះ ធ្វើឡើងនៅខណៈដែលការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ ឆ្នាំ២០១៧ និងការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ ឆ្នាំ២០១៨ កាន់តែខិតជិតមកដល់៖« ចេះការពារសុវត្ថិភាពដោយខ្លួនឯង ប្រយ័ត្នប្រយែងពេលចុះយកព័ត៌មានដែលមានព្រឹត្តិការណ៍ក្តៅៗ មានការប្រឈមមុខដាក់គ្នាខ្លាំង តើត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េច ? បន្ទាប់មកទៀត ក៏សូមអំពាវនាវទៅដល់គណបក្សនយោបាយ និងអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េចជួយការពាររក្សាសុវត្ថិភាពអ្នកកាសែតផង បើទោះជាក្នុងកាលៈទេសៈយ៉ាងណាក៏ដោយ »។
ប្រធានក្លឹបអ្នកកាសែតកម្ពុជា លោក ប៉ែន បូណា យល់ឃើញថា ការបោះឆ្នោតនៅពេលខាងមុខនឹងមានលក្ខណៈកាន់តែស្រួចស្រាល់ និងតឹងតែងរវាងគណបក្សកាន់អំណាច និងគណបក្សប្រឆាំង ព្រមទាំងគណបក្សដទៃផ្សេងទៀត។ ប្រការនេះទាមទារឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានគ្រប់រូប ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នជាប់ជានិច្ចពេលចុះបំពេញមុខងារ។
បន្ថែមពីលើនេះ លោក ប៉ែន បូណា ទទូចឱ្យអាជ្ញាធរ និងតុលាការជួយរកយុត្តិធម៌ជូនអ្នកសារព័ត៌មានដែលរងការវាយប្រហារ និងការសម្លាប់នៅពេលកន្លងទៅ៖« សមត្ថកិច្ចគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ និងតុលាការ ត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េចឲ្យបានយុត្តិធម៌ដល់អ្នកកាសែតគ្រប់គ្នា »។
អតីតអ្នកកាសែតនៃវិទ្យុសំឡេងប្រជាធិបតេយ្យ (VOD) លោក ឡាយ សាមាន ដែលធ្លាប់ត្រូវបានសន្តិសុខសាលារាជធានីភ្នំពេញ វាយដំឱ្យរងរបួសធ្ងន់ កាលពីពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០១៤ កន្លងទៅ បានថ្លែងថា លោកចង់ឃើញអាជ្ញាធរបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់អ្នកសារព័ត៌មានពេលចុះបំពេញការងារ ជាពិសេស កុំចាត់ទុកអ្នកសារព័ត៌មានជាសត្រូវ រួចប្រើអំពើហិង្សាដូចអ្វីដែលធ្លាប់ធ្វើលើរូបលោក៖« ពេលដែលការបោះឆ្នោតខិតជិតមកដល់អ៊ីចឹង ខ្ញុំនឹកឃើញភ្លាមតែម្តង មានអារម្មណ៍ថាឈឺចាប់ ខ្លួនឯងអត់បានធ្វើអ្វីខុស ត្រូវបានគេវាយ ហើយទាក់ទងនឹងយុត្តិធម៌វិញ ក៏មិនទាន់បានទទួលទៀត។ អ៊ីចឹងដូចអន់ចិត្តដែរ »។
លោក ឡាយ សាមាន ត្រូវក្រុមសន្តិសុខសាលារាជធានីភ្នំពេញ វាយឱ្យសន្លប់ ដោយរងរបួសក្បាល និងបាក់ឆ្អឹងថ្គាម អំឡុងពេលលោកកំពុងយកព័ត៌មានអំពីការប្រមូលផ្ដុំមួយរៀបចំដោយគណបក្សប្រឆាំងនៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤ កន្លងទៅ។ មិនមានអាជ្ញាធរសមត្ថកិច្ច ឬមន្ត្រីតុលាការរូបណា ចេញមុខទទួលខុសត្រូវ ឬស៊ើបអង្កេតជុំវិញករណីនេះឡើយ ហើយពាក្យបណ្ដឹងទៀតសោត ក៏ត្រូវបានអាជ្ញាធរទម្លាក់ចោលនៅចុងឆ្នាំ២០១៤ ដោយគ្មានការបកស្រាយអ្វីទាំងអស់។
ឆ្លើយតបទៅនឹងការស្នើសុំរបស់អ្នកសារព័ត៌មាននេះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ មានប្រសាសន៍ថា អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចមានភារកិច្ចថែរក្សាសុវត្ថិភាពជូនប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ មិនចំពោះតែអ្នកសារព័ត៌មាននោះទេ។ លោក ខៀវ សុភ័គ បន្តទៀតថា អ្នកសារព័ត៌មានខ្លួនឯងក៏ត្រូវប្រយ័ត្នខ្លួនឯងដែរ ដោយមិនត្រូវទៅឈរនៅខាងបាតុករឡើយ ពេលផ្ទុះបាតុកម្មហិង្សាណាមួយ៖« អ្នកកាសែតយើងឥឡូវនេះ មិនដឹងថាទៅរៀនពីណាមកទេ។ អ្នកកាសែតខ្លះ គេទៅចូលរួមជាមួយបាតុករតែម្តង ពេលណាប៉ូលិសរុញទៅ ត្រូវគាត់ដែរហ្នឹង »។
ជុំវិញរឿងនេះដែរ អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងព័ត៌មាន លោក អ៊ុក គឹមសេង បញ្ជាក់ថា ការការពារសុវត្ថិភាពជូនអ្នកសារព័ត៌មាន គឺជាកិច្ចការដែលត្រូវធ្វើរួមគ្នារវាងអ្នកសារព័ត៌មាន អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងរាជរដ្ឋាភិបាល។
លោក អ៊ុក គឹមសេង បន្តថា ច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានដែលសាធារណជនកំពុងទន្ទឹងរង់ចាំនោះ មិនមានចែងអំពីការការពារសុវត្ថិភាពអ្នកសារព័ត៌មាននោះទេ គឺផ្ដោតតែទៅលើការធ្វើយ៉ាងណាឱ្យស្ថាប័នសាធារណៈផ្ដល់ព័ត៌មានជូនអ្នកកាសែត និងនីតិវិធីស្នើសុំព័ត៌មានតែប៉ុណ្ណោះ៖« យើងត្រូវមើលទាំងអស់គ្នា ថាយើងត្រូវមានវិធីសាស្ត្រយ៉ាងម៉េចដើម្បីជួយការពារគ្នាទៅវិញទៅមក ពីព្រោះតែក្រសួងព័ត៌មាន ក៏អត់ធ្វើអ្វីបានដែរ »។
សន្ទស្សន៍សេរីភាពសារព័ត៌មានសកលឆ្នាំ២០១៦ (2016 World Press Freedom Index) របស់អង្គការអ្នកសារព័ត៌មានគ្មានព្រំដែន (Reporters Without Borders) បានដាក់ចំណាត់ថ្នាក់កម្ពុជា នៅលេខរៀង ១២៨ ក្នុងចំណោមប្រទេស ១៨០។ តួលេខនេះបង្ហាញថា កម្ពុជាទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់ប្រសើរឡើង បើប្រៀបធៀបទៅនឹងឆ្នាំ២០១៥។
ទោះជាយ៉ាងណា សេរីភាពសារព័ត៌មានក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នៅតែបន្តរងការគំរាមកំហែង ពិសេសលើអ្នកសារព័ត៌មានដែលរាយការណ៍បញ្ហារសើប។ សន្ទស្សន៍សេរីភាពសារព័ត៌មានសកល ឆ្នាំ២០១៦ នេះ វិភាគថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បន្តឈ្លបមើលដោយប្រយោល និងត្រួតពិនិត្យទៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ហើយអ្នកសារព័ត៌មានបន្តប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ពេលចុះយកព័ត៌មាន ពិសេសព័ត៌មានរសើបទាក់ទងនឹងការកាប់បំផ្លាញ និងជួញដូរព្រៃឈើ ការនេសាទខុសច្បាប់ ការជួញដូរមនុស្ស និងការរុករកធនធានរ៉ែ។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣ មក មានអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា ចំនួន ១៣នាក់ហើយ ដែលត្រូវបានគេសម្លាប់ ដោយក្នុងនោះមានករណីខ្លះ អាជ្ញាធរមិនទាន់វែកមុខចាប់ជនដៃដល់បាននៅឡើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។