ក្រុម​សង្គម​ស៊ីវិល និង​សកម្មជន​ដើរ​ហែ​ក្បួន​​ទាមទារ​ដោះលែង​​អ្នកទោស​មនសិការ

0:00 / 0:00

សមាគម​គ្រូបង្រៀន​កម្ពុជា​ឯករាជ្យ ​អតីត​អ្នក​ទោស​មនសិការ ក្រុម​ស្ត្រី​ថ្ងៃ​សុក្រ និង​បុគ្គលិក​ក្រុមហ៊ុន​ណាហ្គាវើលដ៍ (Naga World) ប្រមាណ​១០០​នាក់​ ​ដើរ​ហែ​ក្បួន ពី​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ ទៅ​សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ និង​ខុទ្ទកាល័យ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ដាក់​ញត្តិ ​ដើម្បី​ទាមទារ​ដោះលែង​គ្រូ​​បង្រៀន និង​អ្នក​មនសិការ​ដែល​កំពុង​ជាប់ឃុំ​នៅ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ។ ទោះ​យ៉ាងណា​ក្រុម​សមត្ថកិច្ច​ មិន​បាន​ឱ្យ​ក្រុម​អ្នក​តស៊ូ​មតិ​ដើរ​ក្បូន​ចប់​ចុង​ចប់​ដើម​ទេ ដោយ​តម្រូវ​ក្រុម​អ្នក​ទាមទារ​បញ្ឈប់​ដំណើរ​ត្រឹម​មុខ​សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ ហើយ​តំណាង​មន្ត្រី​ចេញ​មក​ទទួល​ញត្តិ។

ក្រុម​អ្នក​តស៊ូ​មតិ​បាន​ជួបជុំ​គ្នា​សម្ដែង​មតិ​នៅ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ដើម្បី​ទាមទារ​ដោះលែង​គ្រូបង្រៀន និង​អ្នកទោស​មនសិការ នៅមុន​ការ​ហែ​ក្បួន​នេះ។ ក៏ប៉ុន្តែ ក្រុម​សមត្ថកិច្ច​មិន​បាន​បង្ក​ភាព​ងាយ​ស្រួល​ឱ្យ​សម្ដែង​មតិ​នេះ​ទេ ដោយ​សមត្ថកិច្ច​បាន​ដាក់​រនាំង​ដែក​បិទ​ផ្លូវ​ចូល​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ។ ចំណែក​ក្រុម​អ្នក​តស៊ូ​មតិ​ក៏​សម្រេច​សម្ដែង​មតិ​នៅ​មុខ​ទីលានប្រជាធិបតេយ្យ​តែម្ដង។

ក្រោយ​សម្ដែង​មតិ​ជាង​២​ម៉ោង នៅព្រឹកថ្ងៃទី៣០ ខែធ្នូ ​ក្រុម​អ្នក​តស៊ូ​មតិ ​នាំគ្នា​​ដើរ​ហែ​ក្បូន​ចេញ​ពី​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ​ ឆ្ពោះ​ទៅ​សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ និង​ខុទ្ទកាល័យ​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន។ ពួកគាត់ បាន​កាន់​​​បដា​ និង​រូប​អ្នក​ទោសមនសិការ រួម​មាន កញ្ញា សេង ធារី កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ គ្រូ​បង្រៀន​​លោក ស៊ុន ធន់ លោក កែវ ថៃ ​ជា​ដើម​ និង​បាន​ស្រែក​ទាមទារ​ឱ្យ​ដោះលែង​​អ្នក​ទោស​មនសិការ​ទាំង​នោះ​ដោយ​គ្មាន​លក្ខខណ្ឌ​។ «»

ទីប្រឹក្សា​សមាគម​គ្រូ​បង្រៀន​កម្ពុជា​ឯករាជ្យ​ លោក រ៉ុង ឈុន លើកឡើង​ថា ក្រុម​ពលរដ្ឋ និង​ធ្វើ​ការងារ​សង្គម​ចេញ​មក​ទាមទារ​ពេលនេះ ព្រោះ​ពួកគេ​មើលឃើញ​ថា ការ​ចាប់ខ្លួន និង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​លើ​អ្នក​ទោស​មនសិការ​ទាំងនោះ​​ ជា​អំពើ​អយុត្តិធម៌។ លោក រ៉ុង ឈុន ស្នើ​ទៅ​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន គួរ​ពិនិត្យ​មើល​ទង្វើ​របស់​​អាជ្ញាធរ​ថ្នាក់ក្រោម ដែល​​បាន​រឹតត្បិត​សិទ្ធិ​សម្ដែង​មតិ​របស់​ពលរដ្ឋ។ លោក​បន្ត​ថា ប្រសិនបើ​លោក ហ៊ុន សែន មិន​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​នេះ​ទេ នឹង​ធ្វើ​សាធារណជន​យល់​ច្រឡំ​ថា អ្វី​ដែល​សមត្ថកិច្ច​ប្រព្រឹត្តិ​ គឺ​ធ្វើ​តាម​បញ្ជា​របស់​នាយករដ្ឋមន្ត្រី។

លោក រ៉ុង ឈុន៖«យើង​ក្រីក្រ យើង​អ្នក​អត់​លុយ​យើង​ត្រូវតែ​ចង​សាមគ្គី​គ្នា​ ​ប្រមូល​ផ្ដុំ​បាទ​ ការ​ប្រមូល​ផ្ដុំ​ចង​សាមគ្គី​ហ្នឹង​ហើយ​ គឺ​ជា​អំណាច​របស់​ពួក​យើង​ហ្នឹង​ហើយ មិនមែន​យើង​អត់​អំណាច​ទេ»។

តំណាង​ស្ត្រី​ថ្ងៃ​សុក​លោកស្រី ព្រំ ចន្ថា រិះគន់​ថា រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន កំពុង​ដឹកនាំ​ប្រទេស​ដោយ​ប្រើប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​ចាប់​ខ្លួន​ និង​ចោទ​ប្រកាន់​ពលរដ្ឋ​ស្លូតត្រង់​ និង​អ្នក​នយោបាយ​ដែល​មាន​ទស្សនៈ​មិន​ស្រប​នឹង​រដ្ឋាភិបាល។ លោកស្រី ព្រំ ចន្ថា ដែល​ប្ដី​របស់​ខ្លួន​កំពុង​ជាប់​ឃុំ​ ហើយ​កូន​ប្រុស​របស់​លោកស្រី​ធ្លាប់​ជាប់​ពន្ធនាគារ​ទាំង​គ្មាន​កំហុស បាន​ស្នើ​ទៅ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន គួរ​ដោះលែង​អ្នក​ទោស​មនសិការ​ទាំង​អស់​ឱ្យ​ពួក​គាត់​មាន​សេរីភាព​ឡើង​វិញ។

​លោកស្រី ព្រំ ចន្ថា៖«លោក​(លោក ហ៊ុន សែន)គួរតែ​ដោះលែងៗ អ្នក​ទោស​នយោបាយ​ទាំង​អស់​សួរ​ថា ចាប់​ពួក​គាត់​ដាក់​ចំណេញ​អី​ ចំណេញ​ត្រង់​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា​គឺ​របប​កុម្មុយនិស្ត​សារ​ជា​ថ្មី​អរគុណ​សន្តិភាព សួរ​ថា សន្តិភាព​ទាំង​ផ្លូវ​​កាយ​និង​ផ្លូវ​ចិត្ត​មិនមែន​សន្តិភាព​តែ​ក្រុម​បក្ខ​របស់​លោក​ទេ គឺ​អយុត្តិធម៌​បំផុត»។

ជាមួយ​គ្នា​នេះ ប្រធាន​សហព័ន្ធ​សហជីព​កម្ពុជា អ្នកស្រី យ៉ាង សោភ័ណ្ឌ លើកឡើង​ថា អ្នក​ទោស​មនសិការ​ដែល​កំពុង​ជាប់​ឃុំ រង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​ព្រោះ​ការ​ទាមទារ​ប្រយោជន៍​រួម​ និង​ប្រយោជន៍​ពលរដ្ឋ ។ អ្នកស្រី​ស្នើ​រដ្ឋាភិបាល​មុន​ចាប់ខ្លួន​ពលរដ្ឋ​ដាក់​ពន្ធនាគារ គួរ​ពិនិត្យ​ឱ្យ​បាន​ច្បាស់ កុំ​អាង​មាន​អំណាច ចេះ​តែ​ចាប់​ពលរដ្ឋ។

អ្នកស្រី យ៉ាង សោភ័ណ្ឌ៖«សូម​កុំ​ចាប់​គាត់​ខុសត្រូវ​អី​និយាយ​គ្នា ខ្ញុំ​ហ៊ាន​និយាយ​ថា សូម្បី​តែ​ខ្ញុំ​មនុស្ស​ស្រី ខុស​អី​យើង​និយាយ​បាន​សូម​កុំ​ចាប់​ទោស​អូស​ដំណើរ​យើង​ ប្រសិន​ណា យើង​អនុវត្ត​ខុស​ប្រាប់​ណែនាំ​យើង​សិនៗ​ ហើយ​បើសិន​ណា​យើង​អត់​បាន​ធ្វើ​ខុស​ទេ យើង​នៅតែ​បន្ត​ដំណើរ​របស់​យើង​តទៅ​មុខ​ទៀត»។

របាយការណ៍​អង្គការ​លីកាដូ (Licadho) ឱ្យ​ដឹង​ថា រដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន បាន​ចាប់​ខ្លួន​សកម្មជន​សិទ្ធិមនុស្ស សកម្មជន​ដីធ្លី សកម្មជន​នយោបាយ និង​តស៊ូ​មតិ ៤៩​នាក់​ដាក់​ពន្ធនាគារ ដោយសារ​អ្នក​ទាំងនោះ​ប្រើប្រាស់​សិទ្ធិ​សេរីភាព​របស់​ខ្លួន ក្នុង​ការ​រិះគន់​បញ្ហា​ដែល​កើត​ឡើង​ក្នុង​សង្គម​។ ក្រៅពី​នេះ​សកម្មជន​គណបក្ស​ប្រឆាំង ​រាប់​សិប​នាក់ និង​អ្នក​តស៊ូ​មតិ​ជា​ច្រើន​នាក់​ទៀត បាន​ភៀស​ខ្លួន​ចេញ​ពី​ប្រទេស​កម្ពុជា ដើម្បី​គេច​ពី​ការ​ទុក្ខបុកម្នេញ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​។

ទាក់ទង​បញ្ហា​នេះ អ្នកនាំពាក្យ​គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​របស់​រដ្ឋាភិបាល ​លោក កត្តា អ៊ន យល់​ថា ការ​ដើរ​ហែ​ក្បូន​នេះ ​មិន​អាច​ជួយ​អ្វី​បាន​ដល់​អ្នក​ជាប់​ឃុំ​បានទេ​។ លោក​បន្ត​ទៀត​ថា​ ក្រុម​អ្នក​ទាមទារ​ហាក់​កំពុង​ដើរ​តួ​ជា​ព្រះរាជអាជ្ញា​ ចៅក្រម និង​នគរ​បាល​យុត្តិធម៌។ លោក​ថា ប្រសិនបើ​អ្នក​ទាមទារ​ទាំង​នោះ​មាន​​ភស្តុតាង បញ្ជាក់​ថា អ្នក​ជាប់​ឃុំ​​​គ្មាន​​កំហុស​ ពួកគេ​គួរ​ដាក់​ភស្តុតាង​ទៅ​តុលាការ។

លោក កត្តា អ៊ន៖«យើង​ធ្វើ​អ្វី​​ឱ្យ​មាន​កម្មវត្ថុ​ច្បាស់លាស់​ក្នុង​ក្របខណ្ឌ​ច្បាប់​គុណធម៌ សីលធម៌​សង្គម ជៀសវាង​យើង​ធ្វើ​អ្វី​មួយ​តាម​ទំនើង​ចិត្ត​ក្នុង​ការ​បង្ក​បញ្ហា​អសន្តិសុខ បង្ក​ជា​បញ្ហា​សណ្ដាប់ធ្នាប់​ និង​បញ្ហា​មិន​ប្រក្រតី​ផ្សេងៗ​ក្នុង​សង្គម​ មិន​បាន​បម្រើ​ប្រយោជន៍​ពលរដ្ឋ​យើង​ទេ​ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ​ពី​ការ​បែងចែក​បក្ខ​ពួក​ក្រុម​ការបែងចែក​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់​មិន​ត្រឹមត្រូវ​ ជា​រឿង​មួយ​ដែល​សង្គមជាតិ​យើង​មិន​ចង់​បាន​ទេ»។

ទោះបីជា​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​អះអាង​បែប​នេះ​ក្ដី ក៏​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​កម្ពុជា សព្វ​ថ្ងៃ​រង​ការ​រិះគន់​ថា បាន​សម្រេច​ក្ដី​ដោយ​ស្ថិត​ក្រោម​សម្ពាធ​របស់​អ្នក​មានអំណាច។ ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត កាល​ពី​ថ្មីៗនេះ សូម្បី​ លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន ក៏​រិះគន់​បញ្ហា​តុលាការ​ចាប់​ខ្លួន​ពលរដ្ឋ​ផង​ដែរ។

ទាក់ទង​រឿង​នេះ​ដែរ ក្រុមប្រឹក្សា​ឃ្លាំមើល​កម្ពុជា ដែល​តំណាង​ឱ្យ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​សមាគម សហព័ន្ធ​សហភាព​ និង​ក្រុម​ស្ត្រី​ថ្ងៃ​សុក្រ បាន​ចេញ​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​ចុះ​ថ្ងៃ​ទី៣០​ ខែ​ធ្នូ ស្នើ​ទៅ​សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ និង​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គួរ​ទម្លាក់​ចោល​ការ​ចោទប្រកាន់ និង​ដោះលែង​អ្នក​ទោស​មនសិការ​ឱ្យ​មាន​សេរីភាព​ និង​បាន​ជួបជុំ​ក្រុម​គ្រួសារ​ពួកគាត់​ឡើង​វិញ។

ទីប្រឹក្សា​សមាគម​គ្រូ​បង្រៀន​ លោក រ៉ុង ឈុន មាន​ប្រសាសន៍​ថា លោក​​រង់​ចាំ​មើល​លទ្ធផល​នៃ​ការ​ទាមទារ​ពេល​នេះ​សិន​ ហើយ​ប្រសិនបើ​រដ្ឋាភិបាល​មិន​ដោះស្រាយ​តាម​សំណូមពរ​នេះ​ទេ នោះ​ពួក​លោក​នឹង​ជួបជុំ​គ្នា​ទាមទារ​ជា​ថ្មី​ទៀត៕

រឿង​នេះ​ធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពបន្ថែមទៀត

សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ចេញ​លិខិត​ព្រមាន​មន្ត្រី​នៃ​សមាគម​គ្រូបង្រៀន​កម្ពុជា​ឯករាជ្យ​២​រូប​ក្រោយពី​ពួកគាត់​ចូលរួម​ជួបជុំគ្នា​សម្ដែង​មតិ​នៅ​ទីលាន​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការ​ដើរ​ហែរ​ក្បួន​ទាមទារ​ដោះលែង​គ្រូបង្រៀន និង​អ្នកទោស​មនសិការ។

ទីប្រឹក្សា​សមាគម​គ្រូបង្រៀន​កម្ពុជា​ឯករាជ្យ លោក រ៉ុង ឈុន បាន​ឲ្យ​ដឹង​ក្នុង​នាទី​វេទិកា​អ្នក​ស្តាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​កាលពី​យប់​ថ្ងៃ​ទី៣០ ធ្នូ ថា សាលាក្រុង​បាន​ហៅ​តំណាង​ម​គ្រូ​២​រូប ក្នុង​នោះ​មាន អ្នកស្រី អ៊ុក ឆាយយ៉ាវី ជា​ប្រធាន​សមាគម​ឲ្យ​ទៅ​ទទួល​លិខិត​ព្រមាន​នេះ​នៅ​ម៉ោង​៧​យប់ ប៉ុន្តែ​ដោយសារ​អ្នក​ទាំងពីរ​មិន​បាន​ទៅ​ទទួល​លិខិត​នោះ សាលាក្រុង​ក៏​យក​លិខិត​នោះ​មក​ឲ្យ​ដល់​ផ្ទះ​តែម្តង​នៅ​ថ្ងៃទី​៣០ ធ្នូ ដដែល​នោះ។

លោក​ឲ្យ​ដឹង​ថា ខ្លឹមសារ​លិខិត​នោះ​បាន​ចោទប្រកាន់​២​ចំនុច គឺ​សមាគម​គ្រូបង្រៀន​កម្ពុជា​ឯករាជ្យ ធ្វើ​សកម្មភាព​ដោយ​មិនបាន​ជូនដំណឹង​ប្រាប់​ទៅ​សមត្ថកិច្ច​សាលា​រាជធានី​ឲ្យ​ដឹង​មុន ដែល​ផ្ទុយ ឬ​មិន​ស្រប​ទៅ​នឹង​មាត្រា​៥ និង មាត្រា​១៦ ស្ដីពី​ច្បាប់​បាតុកម្ម​និង​កូដកម្ម។

លោក រ៉ុង ឈុន ចាត់ទុក​ការព្រមាន​នេះ ថា ជា​រឿង​ធ្ងន់ធ្ងរ មិន​សម​ហេតុ​សម​ផល និង​ជា​ការ​គំរាមកំហែង​ក្នុង​ចេតនា​មិន​ចង់​ឲ្យ​មានការ​ជួបជុំ តវ៉ា​អ្វី​ទាំងអស់​ទៅ​ថ្ងៃមុខ​ទៀត។

វិទ្យុ​អាស៊ី​សរី មិនទាន់​អាច​ទាក់ទង សាលា​រាជធានី​ភ្នំពេញ ដើម្បី​សូម​ការ​បញ្ជាក់​អំពី​រឿង​នេះ​បានទេ កាលពី​ថ្ងៃទី ៣០ ធ្នូ។

លោក រ៉ុង ឈុន រំលឹក​ថា សមាគម​គ្រូបង្រៀន​កម្ពុជា​ឯករាជ្យ ធ្លាប់​ដាក់​លិខិត​ជូនដំណឹង​ទៅ​សាលាក្រុង​មុននឹង​មាន​កា​ជួបជុំ​សម្ដែង​មតិ និង​បាន​ជួប​ប្រជុំ​ពិភាក្សា​គ្នា​ជាមួយ​មន្ត្រី​សាលាក្រុង​២​ដង​រួច​មក​ហើយ កាលពី​ថ្ងៃទី​២១ និង​ថ្ងៃ​២៦ ខែ​ធ្នូ ហើយ​បើ​តាម​ច្បាប់ ការ​ជួបជុំ​សម្ដែង​មតិ គឺ​គ្រាន់តែ​ជូនដំណឹង​ទៅ​អាជ្ញាធរ ដោយ​មិន​ចាំបាច់​ត្រូវ​ឲ្យ​ការ​សុំច្បាប់​អនុញ្ញាត​នោះ​ឡើយ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។