សហភាពអឺរ៉ុបបញ្ចេញប្រតិកម្មមិនពេញចិត្តនឹងអាជ្ញាធរកម្ពុជា ដែលសម្រេចដាក់ទោសលោក រ៉ុង ឈុន និងសកម្មជនពីរនាក់ទៀត ដោយសារតែការអនុវត្តសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ពួកគាត់ ទាក់ទងនឹងការរិះគន់បញ្ហាព្រំដែនកម្ពុជា និងវៀតណាម។ ប៉ុន្តែតំណាងស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សរបស់រដ្ឋាភិបាលឆ្លើយតបវិញថា សេចក្ដីថ្លែងការណ៍បែបនេះ មានភាពលម្អៀងខាងនយោបាយ។
ក្រុមប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យមិននៅស្ងៀមទេចំពោះការផ្ដន្ទាទោស លោក រ៉ុង ឈុន និងសកម្មជនពីរនាក់ទៀត ដោយហេតុថា នេះជាករណីអយុត្តិធម៌ និងរំលោភសិទ្ធិមនុស្សដោយឥតលាក់លៀមពីសំណាក់អាជ្ញាធររបបលោក ហ៊ុន សែន។ បន្ទាប់ពីការរិះគន់ធ្ងន់ៗ របស់ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក និងអូស្ត្រាលី ឥឡូវនេះដល់វេនសហភាពអឺរ៉ុបវិញម្ដង។
ស្ថានប្រតិភូសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំកម្ពុជាបង្ហោះសារលើទំព័រហ្វេសប៊ុក (Facebook) នៅថ្ងៃទី១៩ សីហាថា ការផ្ដន្ទាទោសលោក រ៉ុង ឈុន និងសកម្មជនពីរនាក់ទៀត នាំឱ្យសហភាពអឺរ៉ុបមានក្តីបារម្ភ ពីព្រោះនេះជាការផ្ដន្ទាទោសចំពោះការសម្ដែងមតិរិះគន់ជាសាធារណៈ ឬការមិនយល់ស្របផ្នែកនយោបាយ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ការផ្ដន្ទាទោសនេះបានបង្កឱ្យមានជាសំណួរអំពីឯករាជ្យភាពនៃប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌របស់កម្ពុជាផងដែរ។
តំណាងសហភាពអឺរ៉ុបដដែលគូសបញ្ជាក់ថា សេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ ជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់នៃដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ ដូចគ្នាទៅនឹងតុលាការឯករាជ្យ ដែលមិនគួរត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ដើម្បីបំបិទសំឡេងរបស់សកម្មជនអហិង្សាយ៉ាងដូច្នេះដែរ។ សហភាពអឺរ៉ុបអំពាវនាវជាថ្មីដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអនុញ្ញាតឱ្យមានសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ និងការប្រមូលផ្ដុំ ស្របទៅតាមការប្ដេជ្ញាចិត្តជាអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជា។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់សហភាពអឺរ៉ុបនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីតុលាការក្រុងភ្នំពេញបានផ្ដន្ទាទោសអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងជាអ្នកឃ្លាំមើលព្រំដែន លោក រ៉ុង ឈុន ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ ២ឆ្នាំ ពីបទ «ញុះញង់ឱ្យប្រព្រឹត្តអំពើបង្កឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម» ដោយសារលោកបញ្ចេញមតិរិះគន់អំពីបញ្ហាព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម។ ក្នុងសំណុំរឿងតែមួយនេះ តុលាការនេះបានផ្ដន្ទាទោសសកម្មជនពីរនាក់ទៀត គឺកញ្ញា ស កណិការ និងលោក តុន និមល ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារម្នាក់ ២០ខែ។ សាលក្រមនេះ ក៏តម្រូវឱ្យពួកគេបង់សំណង និងការផាកពិន័យ ជាលក្ខណៈបុគ្គល និងរួមគ្នា រហូតដល់ជាង ១០ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិកថែមទៀត។
សមាជិក និងជាអ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក កត្តា អ៊ន ថ្លែងការពារសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការនេះថា ស្របតាមអង្គហេតុ និងអង្គច្បាប់។ លោកចាត់ទុកការលើកឡើងរបស់សហភាពអឺរ៉ុប និងអង្គទូតបរទេសមួយចំនួនថា មានភាពលម្អៀងខាងនយោបាយ និងបំពានលើសេចក្ដីសម្រេចរបស់តុលាការកម្ពុជា៖ « ការវាយតម្លៃនេះ ជាការវាយតម្លៃបែបនយោបាយប្រឆាំងមកលើសេចក្ដីសម្រេចរបស់តុលាការ ប្រឆាំងមកលើការអនុវត្តច្បាប់របស់ប្រទេសកម្ពុជា » ។
ផ្ទុយពីការបកស្រាយនេះ មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលមើលឃើញថា ការវាយតម្លៃរបស់ក្រុមប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ និងអ្នកជំនាញនានាកន្លងមកនោះ ឈរលើមូលដ្ឋានច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ និងលិខិតុបករណ៍ទាំងឡាយស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សដែលកម្ពុជាបានទទួលស្គាល់។
នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ការបកស្រាយរបស់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលហាក់ក្នុងន័យការពាររដ្ឋាភិបាលប៉ុណ្ណោះ។ លោកបញ្ជាក់ថា សហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិពិនិត្យឃើញថា សំណុំរឿងរបស់លោក រ៉ុង ឈុន ជាមួយសកម្មជនពីរនាក់ទៀតនោះ មានចរិតនយោបាយ និងរំលោភលើសិទ្ធិមនុស្ស តាំងពីដំណាក់កាលចាប់ខ្លួនពួកគាត់មកម្ល៉េះ។ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះសង្កត់ធ្ងន់ថា ការផ្ដន្ទាទោសសកម្មជនទាំងបីនាក់នេះ ធ្វើឱ្យកម្ពុជាជាប់ក្នុងកំណត់ត្រាអាក្រក់ផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សបន្ថែមទៀត៖ « ជាសាលក្រមមួយដែលធ្វើឱ្យមានការរិះគន់ និងកត់សម្គាល់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ពិសេសពីសហភាពអឺរ៉ុបហ្នឹងទៀត អ៊ីចឹងយើងក៏មានការព្រួយបារម្ភទៅទៀតដែរ ពីព្រោះវាទាក់ទងនឹងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សហ្នឹងទៀត។ អ៊ីចឹងហើយបានជាយើងជាអង្គការសង្គមស៊ីវិល យើងនៅតែទទូចសុំឱ្យរដ្ឋាភិបាលពិនិត្យ និងពិចារណាលើការកែលម្អនូវចំណុចខ្វះខាតរបស់ខ្លួនទាក់ទងនឹងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនេះ ដើម្បីកុំឱ្យមានការប៉ះពាល់ ឬក៏ការខាតបង់ប្រយោជន៍របស់កម្ពុជាតទៅទៀត » ។
សហភាពអឺរ៉ុបបានដកហូតឋានៈអនុគ្រោះពន្ធEBAចំនួន ២០% រួចទៅហើយ បន្ទាប់ពីរកឃើញថា កម្ពុជាក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន មានករណីរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរជាប្រព័ន្ធ នារយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍ជឿជាក់ថា សហភាពអឺរ៉ុបអាចនឹងពង្រីកទណ្ឌកម្មនេះបន្ថែមទៀត បើរបបលោក ហ៊ុន សែន នៅតែរំលោភសិទ្ធិពលរដ្ឋធ្ងន់ធ្ងរ និងបន្តបំផ្លាញប្រជាធិបតេយ្យដូចពេលបច្ចុប្បន្ននេះទៀត។
សហភាពអឺរ៉ុបបានសង្កត់ធ្ងន់នៅក្នុងសាររបស់ខ្លួនលើទំព័រហ្វេសប៊ុក (Facebook) ថា ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា មិនថាមកពីសម្ព័ន្ធភាពណានោះទេ គឺត្រូវតែទទួលបាននូវការធានាសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិ និងការប្រមូលផ្តុំដោយសន្តិវិធី ស្របទៅតាមកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ ព្រមទាំងសិទ្ធិនានាដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។