តុលាការមិនអនុញ្ញាតឱ្យយុវជនចលនាមាតាធម្មជាតិទៅទទួលពានរង្វាន់អន្តរជាតិនៅបរទេស
2023.10.02
(ពីឆ្វេង) យុវជនចលនាមាតាធម្មជាតិ លោក ថុន រដ្ឋា កញ្ញា ឡុង គន្ធា កញ្ញា ភួន កែវរស្មី និងលោក លី ចាន់តារាវុត។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ម៉ា ចិត្រា
តុលាការក្រុងភ្នំពេញមិនអនុញ្ញាតឱ្យយុវជនចលនាមាតាធម្មជាតិបីនាក់ ដែលជាប់បម្រាមចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជាទៅទទួលពានរង្វាន់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងបរិស្ថានកម្រិតអន្តរជាតិនៅប្រទេសស៊ុយអែត (Sweden) នោះទេ។ ក្រុមយុវជនសោកស្ដាយ ចំពោះការសម្រេចរបស់តុលាការបែបនេះ និងថា ធ្វើឡើងមិនឯករាជ្យ និងគ្មានយុត្តិធម៌។
ព្រះរាជអាជ្ញានៃអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក ច្រឹង ខ្មៅ បានច្រានចោលសំណើរបស់យុវជនចលនាមាតាធម្មជាតិ រួមមាន កញ្ញា ឡុង គន្ធា កញ្ញា ភួន កែវរស្មី និងលោក ថុន រដ្ឋា ដែលស្នើសុំទៅទទួលពានរង្វាន់អន្តរជាតិនៅប្រទេសស៊ុយអែត (Sweden)។ តុលាការសម្រេច នៅថ្ងៃទី២ ខែតុលានេះ ចំពោះយុវជនទាំងបីនាក់ ដែលបានសុំអនុញ្ញាតទៅទទួលពានរង្វាន់លំដាប់ពិភពលោក ដោយចាត់ទុកថា គ្មានភាពចាំបាច់។
ការលើកឡើងបែបនេះ បន្ទាប់ពីយុវជនមាតាធម្មជាតិទាំងនោះបាននាំគ្នាដាក់ញត្តិនៅតុលាការក្រុងភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី២៩ កញ្ញា ដើម្បីសុំការអនុញ្ញាតចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជាទៅទទួលពានរង្វាន់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងបរិស្ថានកម្រិតអន្តរជាតិ រ៉ាយ ឡាយលីហូដ (Right Livelihood) នៅក្រៅប្រទេស។
សមាជិកយុវជនចលនាមាតាធម្មជាតិ លោក ថុន រដ្ឋា ថ្លែងថា ពានរង្វាន់កិត្តិយសនេះត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិដោយមិនមែនប្រទេសណាងាយនឹងទទួលបានឡើយ។ លោកយល់ថា ការបដិសេធរបស់តុលាការមិនឲ្យលោកចេញក្រៅប្រទេសទទួលពានរង្វាន់អន្តរជាតិ ដោយគ្មានហេតុផលត្រឹមត្រូវគឺ ជារឿងនយោបាយ។ លោកបន្តថា ករណីនេះមិនបានផ្ដល់ផលចំណេញដល់កម្ពុជានោះទេ។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ យុវជនចលនាមាតាធម្មជាតិម្នាក់ទៀតគឺ កញ្ញា ភួង កែវរស្មី ចាត់ទុកការសម្រេចរបស់តុលាការថា ជារឿងយុត្តិធម៌ និងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់មុខមាត់កម្ពុជានៅលើឆាកអន្តរជាតិបន្ថែមទៀតទាក់ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ កញ្ញាថា បច្ចុប្បន្ន ស្ថានភាពសិទ្ធិសេរីភាពរបស់យុវជន ដែលតស៊ូ ដើម្បីការពារបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិនៅតែរងការរឹតត្បិត និងរើសអើង។
តុលាការបានដោះលែងក្រុមយុវជនចលនាមាតាធម្មជាតិ ៦នាក់ ឱ្យនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្នក្រោមបទចោទប្រកាន់ «ប្រមាថអង្គព្រះមហាក្សត្រ» និង «រួមគំនិតក្បត់» កាលពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ កន្លងទៅ ប៉ុន្តែបន្តដាក់ឱ្យស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់តុលាការ និងភ្ជាប់ជាមួយបម្រាមមួយចំនួន ក្នុងនោះ ក៏មានការមិនអនុញ្ញាតឱ្យចាកចេញទៅក្រៅប្រទេស ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតពីតុលាការដែរ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅពុំទាន់អាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យតុលាការរាជធានីភ្នំពេញលោក អ៊ី រិន្ទ និងប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលលោក ប៉ែន បូណា ដើម្បីសុំការបញ្ជាក់បន្ថែម ចំពោះបញ្ហានេះបានទេ នៅថ្ងៃទី២ ខែតុលា។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី ប្រធានផ្នែកស្រាវជ្រាវ និងតស៊ូមតិ នៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា (CYN) លោក ហេង គឹមហុង មានប្រសាសន៍ថា សកម្មភាពរបស់យុវជនចលនាមាតាធម្មជាតិកន្លងមក បានចូលរួមដ៏ធំធេងក្នុងការការពារបរិស្ថាន និងការលើកកម្ពស់សិទ្ធិសម្រាប់មនុស្សទូទៅ ដែលតុលាការមិនគួរបដិសេធសំណើពួកគេដូច្នេះទេ។ លោកយល់ថា ការសម្រេចនេះមិនចំណេញដល់ផលប្រយោជន៍សង្គម និងមិនបានលើកទឹកចិត្តដល់ក្រុមយុវជន ដែលខិតខំរហូតសហគមន៍ជាតិ អន្តរជាតិទទួលស្គាល់នោះទេ។ លោកយល់ថា រដ្ឋាភិបាល និងតុលាការល្មមដល់ពេលបើកឱ្យយុវជនទាំងនោះ ទទួលបានសេរីភាពពេញលេញក្នុងការចូលរួមសកម្មភាពនានា បន្តទៀត។
ពានរង្វាន់ រ៉ាយ ឡាយលីហូដ (Right Livelihood) ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ១៩៨០ នៅប្រទេសស៊ុយអែត(Sweden)។ គិតមកទល់បច្ចុប្បន្ននេះ មានអ្នកទទួលបានពានរង្វាន់ចំនួន ១៩៤នាក់ ហើយគណៈកម្មាធិការជ្រើសរើសអ្នកទទួលរង្វាន់នេះវិញ មកពីប្រទេស ៧៦ប្រទេស និង ១៤៣សញ្ជាតិ។ រីឯអ្នកទទួលបានពានរង្វាន់នេះ សុទ្ធសឹងតែជាអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ការពារសិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិច និងអ្នកការពារបរិស្ថានធនធានធម្មជាតិជាដើម។ នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៣ នេះ មានក្រុមចំនួន ៤ប៉ុណ្ណោះ ដែលទទួលបានពានរង្វាន់កម្រិតអន្តរជាតិនេះ ក្នុងនោះ ក៏មានក្រុមមកពីប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ គឺក្រុមចលនាមាតាធម្មជាតិ។
ការផ្ដល់ពានរង្វាន់នេះ ក្រោយពីគណៈកម្មាធិការបានវាយតម្លៃ លើភាពក្លាហាន និងការច្នៃប្រឌិតក្នុងការតស៊ូមតិរបស់ចលនាមាតាធម្មជាតិ នៅក្នុងបរិបទប្រទេស ដែលមានលំហប្រជាធិបតេយ្យរឹតត្បិតក្នុងកម្រិតធ្ងន់ធ្ងរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- មេធាវីគ្រោងដាក់សេចក្តីសន្និដ្ឋានទៅសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញបញ្ជាក់ពីភាពស្អាតស្អំលោក កឹម សុខា
- លោក ហ៊ុន សែន ស្នើតែងតាំងលោក គុយ សុផល ភ្លាមៗ «ខ្លាចព្រះមហាក្សត្រយកមនុស្សក្រៅពីបក្ខពួកខ្លួន»
- កម្មករវៀតណាមកំពុងសម្ងំធ្វើការក្នុងក្រុមហ៊ុនចម្ការចេកខេត្តរតនគិរី
- លោក ហ៊ុន សែន អួតនៅក្នុងវេទិកាប្រទេសកូរ៉េថា កម្ពុជាមានសន្តិភាព ខណៈអ្នកតវ៉ាទាមទារប្រជាធិបតេយ្យ
- លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត អះអាងថា យុវជន ៩នាក់ ដែលកំពុងជាប់ឃុំ ពាក់ព័ន្ធនឹង «គម្រោងផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាល»
