សង្គម​ស៊ីវិល​បន្ត​យុទ្ធនាការ​សប្ដាហ៍​ទី៨ ទាមទារ​ដោះលែង​មេ​សហ​ជីព និង​សកម្មជន​សង្គម​ ៧នាក់

0:00 / 0:00

ក្រុម​អង្គការ​​សង្គម​ស៊ីវិល​ក្នុង​ស្រុក​នៅ​សប្ដាហ៍​នេះ​បាន​បន្ត​ធ្វើ​យុទ្ធនាការ​បង្ហោះ​សារ​តាម​បណ្ដាញ​សង្គម​(facebook) ​ទាមទារ​បន្ថែម​ទៀត​ឲ្យ​សមត្ថកិច្ច​​​​ដោះ​លែង​មេ​សហ​ជីព លោក រ៉ុង ឈុន និង​​សកម្មជន​សង្គម​ចំនួន ៧នាក់។ សាច់​ញាតិ និង​​សហជីព​ គាំទ្រ​យុទ្ធនាការ​នេះ ​ហើយ​ពួកគេ​​ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល និង​តុលាការ​​ទម្លាក់​បទ​ចោទ​លើ​សកម្មជន​ទាំង​អស់​ដោយ​គ្មាន​លក្ខខណ្ឌ​។

នៅ​សប្ដាហ៍​ទី​៨​នេះ ក្រុម​សង្គម​ស៊ីវិល បន្ត​​​លើក​ឡើង​ជា​ថ្មី​​​ ពី​ការ​ចាប់​ខ្លួន​​​ប្រធាន​សហ​ភាព​​សហជីព​កម្ពុជា និង​ជា​តំណាង​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃ្លាំមើល​កម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន ​​ក្នុង​បទ​ចោទ​ញុះញង់​ឱ្យ​ប្រព្រឹត្តិ​បទ​ឧក្រិដ្ឋ​ជា​អាទិ​ និង​ការ​ចាប់​ខ្លួន​យុវជន​សង្គម​ចំនួន ៧​នាក់ ​នៃ​ក្រុម​ខ្មែរ​ថាវរៈ និង​​សមាជិក​នៃ​សមាគម​សម្ព័ន្ធ​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ ដែល​បាន​តវ៉ា​ដោយ​អហិង្សា​ជំទាស់​នឹង​ការ​ចាប់​ខ្លួន​លោក រ៉ុង ឈុន កាល​ពី​ខែ​សីហា និង​ខែ​កញ្ញា​ឆ្នាំ​មុន។

ក្រុម​សង្គម​ស៊ីវិល ​​​​នៅ​តែ​បង្ហាញ​ការ​សោកស្ដាយ ​ចំពោះ​ការ​ចាប់​ឃុំ​ខ្លួន​អ្នក​ទាំង​៨នាក់ ព្រោះ​​សកម្មភាព​របស់​​ពួកគេ​​ គ្រាន់​តែ​ចង់​ការពារ​យុត្តិធម៌​សង្គម និង​​លើក​កម្ពស់​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ប៉ុណ្ណោះ តែ​បែរ​ជា​រង​​​ការ​គំរាម​កំហែង បំភិត​បំភ័យ និង​ការ​​ចាប់​​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ដោយ​​អយុត្តិធម៌​ទៅ​វិញ​។

កាល​ពី​សប្ដាហ៍​មុនៗ ក្រុម​សង្គម​ស៊ីវិល បាន​ប្រៀបធៀប​​​​សកម្មភាព​សង្គម ​រវាង​​អ្នក​កំពុង​ជាប់​ឃុំ​​ទាំង​៨នាក់ ទៅ​នឹង​សកម្មជន​បរទេស​​ដែល​តែងតែ​ទទួល​បាន​ការ​គាំទ្រ ការ​លើក​តម្កើង​ និង​ជួយជ្រោមជ្រែង​ពី​អាជ្ញាធរ​រដ្ឋ​​របស់​គេ​យ៉ាង​ពេញ​ទំហឹង។

ក្នុង​សប្ដាហ៍​នេះ ក្រុម​សង្គម​ស៊ីវិល​មិន​បាន​បន្ត​ការ​ប្រៀប​ធៀប​បែប​នេះ​ទៀត​ទេ។ ប៉ុន្តែ​ពួក​គេ​បាន​លើក​យក​មតិ​​​របស់​សាច់​ញាតិ​សកម្មជន​ទាំង ៨នាក់ មក​តាំង​បង្ហាញ​ក្នុង​រូប​ថត​នៃ​យុទ្ធនាការ​លើក​នេះ។ សាច់​ញាតិ​របស់​អ្នក​ទាំង ៨នាក់​នោះ លើក​ឡើង​ស្រដៀង​គ្នា​ថា សកម្ម​ភាព​របស់​សកម្មជន​ទាំង​នោះ គឺ​ជា​ការ​ការ​ពារ​ផល​ប្រយោជន៍​ជាតិ និង​ទាមទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ទម្លាក់​បទ​ចោទ​ប្រឆាំង​លើ​ពួក​គាត់។

អ្នក​ទាំង ៨នាក់​នោះ មាន​លោក រ៉ុង ឈុន ដែល​ត្រូវ​បាន​តុលាការ​កាត់​ទោស​ជាប់​ពន្ធនាគារ ២ឆ្នាំ ពី​បទ​ចោទ​ញុះញង់​ដោយសារ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​ពី​បញ្ហា​ព្រំដែន​កម្ពុជា-វៀតណាម។ ឯ​យុវជន​លោក​ ហ៊ុន វណ្ណៈ លោកស្រី ឈឿន ដារ៉ាវី លោក ថា ឡាវី កញ្ញា អេង ម៉ាឡៃ ហៅ សូ មេត្តា លោក មាន ព្រហ្ម​មុនី លោក មួង សុភ័គ្រ និង​ព្រះតេជព្រះគុណ កើត សារ៉ាយ ពួកគាត់​កំពុង​ជាប់​ឃុំ​បណ្ដោះ​អាសន្ន​ជាង​មួយ​ឆ្នាំ​ហើយ ក្នុង​បទ​ចោទ​ញុះញង់​ឱ្យ​មាន​ភាព​វឹកវរ​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​សង្គម​ ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​​​ការ​​​​​​តវ៉ា​ទាមទារ​ឲ្យ​តុលាការ​ដោះលែង​លោក រ៉ុង ឈុន។

សាច់​ញាតិ​របស់​អ្នក​ជាប់​ឃុំ គាំទ្រ​យុទ្ធនាការ​នេះ និង​ស្នើសុំ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល និង​តុលាការ​ ទម្លាក់​បទ​ចោទ និង​ដោះលែង​សកម្មជន​ទាំង ៨នាក់​វិញ។ ប្អូន​ស្រី​របស់​កញ្ញា អេង ម៉ាឡៃ ហៅ​សូ មេត្តា គឺ​កញ្ញា អេង វ៉ាន់ឌី មិន​ចង់​ឲ្យ​តុលាការ​បន្ត​ឃុំ​ខ្លួន​សកម្មជន​ទាំង ៨នាក់​នេះ​ទៀត​ទេ ព្រោះ​កញ្ញា​ថា ការ​ឃុំ​ខ្លួន​ដោយ​អយុត្តិធម៌​ជាង​មួយ​ឆ្នាំ​មកនេះ បាន​បណ្ដាល​ឲ្យ​ពួក​គេ​ទ្រុឌ​ទ្រោម​សុខភាព​ជា​ខ្លាំង៖ « ជា​រឿង​អយុត្តិធម៌​សម្រាប់​ពួកគាត់ ជា​យុវជន​ទាំង​អស់​គ្នា។ គាត់​ធ្វើ​ដើម្បី​យុវជន​ជំនាន់​ក្រោយ ហើយ​និង​សង្គម​យើង​អ៊ីចឹង​ណា»

វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី មិន​អាច​សុំ​ការ​បញ្ជាក់​ពី​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​របស់​រដ្ឋាភិបាល​​លោក កត្តា អ៊ន បាន​ទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៣ ខែ​កញ្ញា។ តែ​យ៉ាង​ណា​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល​រូប​នេះ​ ធ្លាប់​បញ្ជាក់​ថា​​​​​​​​យុទ្ធនាការ គឺ​ជា​សិទ្ធិ​​របស់​អង្គការ ឯ​ការ​សម្រេច​ក្ដី​បែប​ណា គឺ​ជា​ឆន្ទានុសិទ្ធិ​របស់​មន្ត្រី​តុលាការ។ចំណែក​អង្គការ សមាគម សហជីព ​បណ្ដាញ​ពលរដ្ឋ និង​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ជឿ​​​​ថា​ សំណុំ​រឿង​អ្នក​ទាំង ៨នាក់ គឺ​ជា​ការ​បង្ក្រាប​សំឡេង​រិះគន់ ជា​ជាង​ការ​អនុវត្ត​ច្បាប់។

ក្រៅ​ពី​យុទ្ធនាការ​ដែល​រៀបចំ​ឡើង​ដោយ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ខាង​សហជីព​កម្មករ​រោងចក្រ ពួក​គេ​ក៏​ចូលរួម​គាំទ្រ​ការ​ស្នើ​ឲ្យ​ដោះ​លែង​អ្នក​ទាំង ៨រូប​នោះ​ដែរ។

ប្រធាន​សម្ព័ន្ធ​សហជីព​ស៊ីខៅឌូ (C.CAWDU) លោក គង់ អាទិត្យ ឲ្យ​ដឹង​ថា សហ​ជីព និង​កម្មករ​មួយ​ចំនួន បាន​ចូលរួម​ទាមទារ​ឲ្យ​ដោះលែង​លោក រ៉ុង ឈុន និង​សកម្ម​ជន​ទាំង​អស់ ព្រោះ​ពួក​គេ​ជឿ​ថា​អ្នក​ទាំង ៨នាក់​មិន​មាន​កំហុស។ លោក​មិន​ចង់​ឲ្យ​មាន​ការ​បន្ត​ឃុំ​​​លោក រ៉ុង ឈុន ទៀត​ទេ ព្រោះ​ការ​ធ្វើ​បែប​នេះ​បាន​ជះ​ឥទ្ធិពល​មិន​ល្អ​ដល់​សេរី​ភាព​បញ្ចេញ​មតិ​របស់​សហជីព៖ « ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ការ​ភ័យ ឬ​ក៏​​ចង់​និយាយ​ថា​បារម្ភ​ពី​សកម្មជន​ផ្សេងៗ​ដែរ​ណា។ មិន​ប៉ះពាល់​ដល់​វិស័យ​កាត់ដេរ​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​អ្វី​ទេ។ គ្រាន់​ថា វា​ប៉ះពាល់​ដល់​សេរីភាព​បញ្ចេញ​មតិ។ វា​ប៉ះពាល់​ក្នុង​ការងារ​ឲ្យ​វា​បាន​សេរី​ជាង​មុន​អ្វី​ណា វា​ប៉ះពាល់​ដល់​អារម្មណ៍​ដូច​ថា​សកម្មជន ដូច​ពួក​ខ្ញុំ​អ្វី​ហ្នឹង​ណា»

ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ២០២០ មក របប​ក្រុងភ្នំពេញ​បាន​បង្កើន​ការ​ចាប់​ខ្លួន​អ្នក​រិះគន់​ឡើង​វិញ។ គិត​ត្រឹម​ចុង​ខែ​កញ្ញា​នេះ សមត្ថកិច្ច​បាន​ចាប់​​អ្នក​នយោបាយ សកម្ម​ជន​សង្គម សិទ្ធិ​មនុស្ស គ្រូ​បង្រៀន​អ្នក​ការពារ​បរិស្ថាន​​ ដាក់​ឃុំ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​សរុប​ជិត ៩០នាក់​ហើយ ដោយ​សារ​ការ​អនុវត្ត​សិទ្ធិ​ជា​មូលដ្ឋាន​​របស់​ខ្លួន​។ ចំនួន​នេះ​មិន​ទាន់​រាប់​បញ្ចូល​​ដល់​ជន​រងគ្រោះ​ពី​ការ​លប​វាយ​របស់​ជន​មិន​ស្គាល់​មុខ​​​ និង​​​​ជន​រង​គ្រោះ​​កំពុង​រត់​ភៀស​ខ្លួន​នោះ​ទេ។ អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​​ជាតិ ​អន្តរជាតិ និង​​​ក្រុម​អ្នក​ជំនាញ​​សិទ្ធិ​មនុស្ស​របស់​អង្គការ​សហ​ប្រជា​ជាតិ​​​ បាន​​​​ទាម​ទារ​​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ដោះលែង​​សកម្មជន​ទាំង​អស់​ ​ហើយ​ត្រូវ​​​​​​​បញ្ឈប់​អំពើ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​​​​​ត​ទៅ​ទៀត៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។