ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​តែ​​រន្ធត់​​ចិត្ត​​ចំពោះ​​ឃាតករ​​ឆក់​​យក​​ជីវិត​​បណ្ឌិត កែម ឡី​

ដោយ សេក បណ្ឌិត
2022.07.05
ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​តែ​​រន្ធត់​​ចិត្ត​​ចំពោះ​​ឃាតករ​​ឆក់​​យក​​ជីវិត​​បណ្ឌិត កែម ឡី​ ពលរដ្ឋ​ថត​រូប​អនុស្សាវរីយ៍​ជាមួយ​កម្រង​ផ្កា និង​រូបថត​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី នៅ​យប់​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៦។
រូប៖ RFA

ក្នុង​​គម្រប់​ខួប​៦​ឆ្នាំ​​នៃ​​ឃាតកម្ម​លើ​​បណ្ឌិត កែម ឡី ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី១០ ខែកក្កដា​ ខាង​​មុខ​​នេះ ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្មេងចាស់​​ប្រុសស្រី​ រួមទាំង​​ប្រជាកសិករ​ និង​​ព្រះសង្ឃ​លើក​ឡើង​​ថា​ ពួកគាត់​នៅតែ​គោរព​ស្រលាញ់​ ចង​ចាំ​ដល់​វីរភាព​របស់​​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ​ជានិច្ច​ និង​ដិតដាម​នូវ​ក្ដី​រន្ធត់​ សោកស្ដាយ​ ចំពោះ​ឃាតករ​ព្រៃផ្សៃ​ដែល​ឆក់​យក​ជីវិត​លោក​ទាំងកណ្ដាលថ្ងៃ​នៅ​ក្រុង​ភ្នំពេញ ​កាលពី​ថ្ងៃទី​១០ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៦។​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ និង​មន្រ្តីសង្គម​ស៊ីវិល ​នៅតែ​ទទូច​ដល់​រដ្ឋាភិបាលស៊ើបអង្កេត​ដោយ​ឯករាជ្យ​តាមចាប់ខ្លួន​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំងអស់​ និង​ឃាតក​ពិតប្រាកដ​យក​ដាក់​ទោស​ ដើម្បី​លុបបំបាត់​អំពើ​និទណ្ឌភាព​ក្នុង​សង្គម​ និង​ផ្តល់​យុត្តិធម៌​ដល់​ជន​រង​គ្រោះ។

ប្រជាពលរដ្ឋ​ ព្រះសង្ឃ​ និស្សិត​បញ្ញាវន្ត​ លើកឡើង​ថា​ ថ្វីត្បិត​បណ្ឌិត កែម ឡី​ ត្រូវ​បាន​ឃាតករ​ឆក់​យក​ជីវិត៦ឆ្នាំ​កន្លង​មក​នេះ ​ពួកគាត់​នៅ​តែ​នឹក​រម្លឹក​នូវ​វីរភាព​របស់​លោក​ និង​មាន​ក្ដី​សោក​សង្រេង​នៅ​ពេល​​ពួកគាត់​​បាន​​ស្ដាប់​ប្រសាសន៍​បណ្ឌិត កែម ឡី​ ត្រូវ​បាន​គេចាក់​ផ្សាយ​នៅ​តាម​បណ្ដាញ​សង្គម​នានា។

ព្រះសង្ឃ​មួយអង្គ​ដែល​តែងតែ​ឈឺឆ្អាល​ពី​បញ្ហា​សង្គម​ជាតិ​ និង​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ គឺ​ព្រះតេជៈគណ​ ប៉ោម សុខៃវណ្ណៈ ​មាន​ថេរដីការ​ប្រាប់​វិទ្យុអាស៊ីសេរី​នៅ​ថ្ងៃ​ទី៤ ខែ​កក្កដា​ ថា​ព្រះអង្គ​នៅតែ​មាន​សេចក្ដី​នឹក​រម្លឹក​ និង​រន្ធត់ចិត្ត​នៅ​ពេល​ស្រមៃ​ឃើញ​រូបភាព​នៃ​ខ្មាន់កាំភ្លើង​បាន​បាញ់​សម្លាប់​បណ្ឌិតកែ​ម ឡី កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៦​។ ព្រះតេជៈគណ​ លើកឡើង​ថា​ បណ្ឌិត កែម ឡី ​កាល​លោក​មាន​ជីវិត​ លោកតែងតែ​តម្កល់​ផល​ប្រយោជន៍​ប្រទេសជាតិ​ធំ​ជាង​អ្វីៗ​ទាំងអស់​ សូម្បី​តែ​ជីវិត​របស់​លោក​ ដើម្បី​ផ្តល់​ទស្សនៈ និង​ផ្នត់​គំនិត​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ ជាពិសេស​ក្រុមយុវជនជំនាន់​ក្រោយ​ឱ្យ​មាន​ភាព​ក្លាហាន​ងើប​តតាំង​នឹង​អំពើ​ជិះជាន់ ​និង​ការ​រងភាព​អយុត្តិធម៌​ ពី​សំណាក់​អ្នកមាន​លុយមាន​អំណាច ដែល​កំពុងកើត​ឡើង​ពាសពេញ​សង្គម​កម្ពុជា៖ «យុវជន​យើងរាល់ថ្ងៃ​ គួរតែ​លះបង់ ​សេចក្ដី​សុខខ្លួនឯង​ ដើម្បី​ជាតិ​ឱ្យ​បាន​ច្រើន។ សង្គម​បច្ចុប្បន្ន​នេះ ​យើងមិន​អាច​ចាំ​យូរ​ទៀត​បាន​ទេ​ សូម​ចំរើនពរ​ប៉ុណ្ណឹង​មិន​អាច​ចាំយូរ​បាន​ទេ។ គឺ​យើង​យុវជន​ គួរតែ​មាន​ស្មារតី​ ស្រឡាញ់​ជាតិ​មាតុភូមិ​នេះ ហើយ​មិន​អាច​ចាំ ​ដែល​ទៅ​មុខ​ បួន​ ដប់​ ម្ភៃ​ ឆ្នាំ​ ឬ​អាច​រៀន​ចប់​​ទេ​ គឺយើងផ្តើម​ធ្វើ​ឥឡូវនេះ ​គឺ​យក​គាត់​ [បណ្ឌិត ​កែម ឡី]ជា​គំរូ​ ដែល​គាត់​ហ៊ាន​លះបង់​ពលី​ជីវិត​ គ្រប់​បែប​យ៉ាង ​ដើម្បី​សង្គមជាតិ​របស់​យើង។ យើង​គួរតែ​លះបង់​ ព្រោះសង្គមខ្មែរ​យើង​សព្វថ្ងៃ​នេះ គឺ​ពោរពេញ​ដោយ​អយុត្តិធម៌​ ទឹកភ្នែក​រាស្រ្ត​គ្រប់បែប​យ៉ាង ​វាមិន​មាន​ក្ដីសុខ​ និង​សន្តិភាព​ណាមួយ​ឡើយ»

ពលរដ្ឋ​ម្នាក់​រស់​នៅ​ខេត្តតាកែវ​លោក សឿន ពិសិដ្ឋ​ លើកឡើង​ថា​ ការ​បាត់បង់​បណ្ឌិត​ កែម ឡី ​គឺជា​ការបាត់បង់​នូវវីរជន​ស្នេហាជាតិ​ដែល​មាន​ធនធាន​ដ៏​កម្រ។ ទោះ​ជាយ៉ាងណា ​លោកមើល​ឃើញ​ថា​ រហូត​មក​ដល់​គម្រប់​ខួប៦ឆ្នាំ​នៃឃាតកម្ម​លើ​បណ្ឌិត​កែម ឡី ​រដ្ឋាភិបាល​ និង​ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ​មិន​បាន​បង្ហាញ​វិសាលភាព​ក្នុងការ​ស៊ើបអង្កេត​រក​មុខ​ឃាតករ​ពិតប្រាកដ​យក​ផ្តន្ទាទោស​ ដើម្បី​ផ្តល់​យុត្តិធម៌​ដល់​ក្រុមគ្រួសារ​បណ្ឌិត​កែមឡី នៅ​ឡើយ​ទេ៖ «លោកគ្រូ កែម ឡី​ គឺជា​មនុស្ស​ដែល​ជួយ​សកម្មភាព​សង្គម​ច្រើន​ ហើយ​ជា​គំរូ​ល្អ។ ប៉ុន្តែ ​ការ​មរណភាព​របស់​គាត់ ​ជាមរណភាព​ដែល​អយុត្តិធម៌​សម្រាប់​ ដែលគេ​អនុវត្ត​នីតិវិធី​ច្បាប់​ វាអាច​ជា​តុលាការ​ស្រមោល ​តុលាការ​តេឡេ​ សម្រាប់​នៅ​ស្រុកខ្មែរ​យើង។ យើង​ទាំង​អស់​គ្នា​ ត្រូវតែ​បន្ត​សកម្មភាព​ ទង្វើ​ល្អៗ​សម្រាប់​សង្គម​យើង ​ត្រូវតែ​ចេះទាមទារ ​នូវ​តម្លៃ​នៃ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ទាំង​អស់​គ្នា»

ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែរ​ កម្មករ​អូសរទេះបន្លែ​ម្នាក់​​រស់នៅ​ក្រុងប៉ោយប៉ែត​សុំមិន​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ ​ថ្លែង​ថា​ ករណី​ឃាតកម្ម​លើ​រូប​បណ្ឌិត​កែម ឡី កន្លង​មកនេះ​ លោក​មិន​ជឿថា ​មាន​ឃាតករ​តែ​ម្នាក់ឈ្មោះជួប សម្លាប់​ នោះ​ទេ​ ដោយសារ​​តែ​​លោក​​យល់​​ថា​ លោក​បណ្ឌិត ​គឺជា​អ្នកវិភាគ​ម្នាក់​ដែល​តែងតែ​និយាយ​រិះគន់ចំៗ​ទៅ​កាន់​រដ្ឋាភិបាល​ និង​អ្នកមាន​អំណាច​មួយចំនួន​ដែល​តែង​រំលោភបំពាន​ដីធ្លី​ប្រជាពលរដ្ឋ។ លោកយល់​ថា​ ការ​សម្លាប់​បណ្ឌិត​កែម ឡី​ គឺជា​ការ​គំរាមកំហែង​ដល់​ធនធាន​បញ្ញាវន្ត​ជំនាន់ក្រោយ ​និង​អ្នក​វិភាគដ៏​ទៃទៀត​ដែល​គេ​មិន​ចង់​ឱ្យ​មាន​ការលើកឡើង​ពី​បញ្ហា​សង្គម​ និង​ខ្វាយខ្វល់​ពី​ប្រទេសជាតិ​ទាំង​មូល៖ «សោកស្ដាយ ​ព្រោះគាត់​ជា​បណ្ឌិត​ អ្នកចេះដឹង​ គាត់​វិភាគចំៗ​ ត្រូវ​ចំ​ចំណុច​ ព្រោះអី​ខ្ញុំតាម​មើល​ស្ដាប់​គាត់​រហូត​ដែល​ហ្នឹង​ ព្រោះអី​ខ្ញុំ​ចូលចិត្ត​គាត់។ អាហ្នឹង​ គេគំរាម​ម្នាក់​អញ្ចឹង​ គេ​វាយ ​១រយនាក់ (១០០) ​អញ្ចឹង​ ដើម្បី​កុំ​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ ងើប​តវ៉ា ​ងើប​ដឹង​ឮ ​ពី​ប្រទេស​ជាតិ។ ខ្ញុំ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែរ​ ខ្ញុំ​ក៏ដឹង​ដែរ​ ប៉ុន្តែ​យើង​និយាយ​មិន​កើត ​បាន​ត្រឹមតែ​មើល ​រួចទុក​ក្នុងចិត្ត​បាន​តែ​ការ​ឈឺ​ចុក​ចាប់»

ដោយឡែក​ ពលរដ្ឋ​ដែល​ជា​ជនជាតិភាគតិចកួយ​ម្នាក់​រស់នៅ​ខេត្តមណ្ឌលគិរី​លោកស្រី​ តេះ ស្រីនិច​ ថ្លែងថា​ ថ្វីត្បិត​លោកស្រី​ មិន​ដែល​បាន​ស្គាល់​ជួប​ផ្ទាល់​ជាមួយ​បណ្ឌិត កែម ឡី​ ប៉ុន្តែ​លោកស្រី​អះអាង​ថា​ លោកស្រី​ស្គាល់​លោក​បណ្ឌិត​ច្បាស់​ ដោយសារ​តែ​កាលលោក​នៅ​មាន​ជីវិត​ បណ្ឌិត កែម ឡី ​តែងតែ​ចុះមក​សិក្សា​នៅ​តំបន់​ភូមិ​ភាគឦសាន​ និង​តែងតែ​ផ្តល់ក្ដី​ស្រឡាញ់​រាប់អានទៅ​កាន់បងប្អូន​ជនជាតិ​ភាគ​តិច៖ «ដោយសារ​តែគាត់​ជា​មនុស្ស​ម្នាក់​ ដែល​គាត់​ស្រឡាញ់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ឬ​ក៏​យើងហៅគាត់​ថា ​ជា​មនុស្ស​ម្នាក់​ដែល​ចូលចិត្ត​ការពារ​ផល​ប្រយោជន៍​ប្រទេស​ជាតិ។ នៅ​ពេលដល់​អញ្ចឹង​ទៅ​ ឃើញគាត់​ស្លាប់​ដោយ​អនោចអធម ដោយ​គ្មាន​ធម៌​មេត្តា។ ប្រហែល​ជា​មាន​មនុស្ស​ច្រើន​ ដែល​នឹក​ឃើញ​ពី​ទស្សន​របស់​គាត់»

រីឯ​ កូដករម្នាក់​ដែល​កំពុង​តស៊ូមតិទាមទារ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ពី​ក្រុមហ៊ុន​បនល្បែង​ណាហ្គាវើលដ៍​ (NagaWorld) វិញ​ គឺ​កញ្ញា ផុន ករុណា​ សោកស្ដាយ​ដែល​វីរៈជន​ស្នេហា​ជាតិ​បណ្ឌិត ​កែម ឡី​ ដែល​តែងតែ​បណ្តុះ​ផ្នត់​គំនិត​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​គ្រប់​ស្រទាប់​វណ្ណៈ​ចេះ​ឈឺឆ្អាល​ស្រឡាញ់​ជាតិ​មាតុភូមិ​ ប៉ុន្តែ​បែរ​ជា​មាន​ឃាតករ​បាញ់​សម្លាប់​លោក​យ៉ាង​សាហាវ​ព្រៃផ្សៃ។ កញ្ញា​បន្ត​ថា ​ទស្សន​មួយ​ចំនួន​របស់​បណ្ឌិត​កែម ឡី​ បាន​ជ្រួតជ្រាប​ដល់​​ពលរដ្ឋ​ច្រើន​ជាពិសេស​ដល់​កញ្ញា​ផ្ទាល់​ឱ្យ​ហ៊ាន​ងើបតតាំង​នឹង​ការ​ជិះជាន់បំបិទ​ ដូច​ដែល​ក្រុមកូដករ​កំពុង​តស៊ូ​មតិទាមទារ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ការងារ​ បើ​ទោះបីជា​មានការ​ធ្វើ​ទុក្ខបុក្ខម្នេញ​ពី​អាជ្ញាធរ​យ៉ាង​ណា​ក្ដី។

កញ្ញា​ លើកឡើង​នូវ​ទស្សន​បណ្ឌិត​កែម ឡី ​មួយ​ឃ្លា​ថា «បើ​អ្នក​មិន​ធ្វើ​អ្វី​សោះ​ អ្នក​ក៏​ក្លាយ​ជា​អ្នក​រង​គ្រោះដែរ​ គ្រាន់​តែ​មិន​ទាន់​ដល់​វេទ​អ្នក​តែ​ប៉ុណ្ណោះ»។ ដូច្នេះ​ កញ្ញា​ថា​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំងអស់​គួរតែ​​ចាប់​ផ្តើម​ចេះ​​ឈឺឆ្អាល​ពី​បញ្ហា​អយុត្តិធម៌​ក្នុង​សង្គម៖ «បញ្ហា​របស់​ខ្ញុំ​ផ្ទាល់​រាល់ថ្ងៃ​នេះ​ គឺ​លក្ខណៈ​ថា​ គាត់​ [បណ្ឌិត កែម ឡី] ​ចង់​បង្កើន​ស្មារតី​ឱ្យ​យើងចេះក្រោកឡើង ​តស៊ូ ​ត្រូវតែ​តតាំង​នឹង​បញ្ហា​ ត្រូវ​ហ៊ាន​ងើប​ឈរ​ ចំពោះ​រឿង​អ្វី​ដែល​អយុត្តិធម៌ ​រឿងអ្វី​ដែល​គេ​គាប​សង្កត់​យើង។ អញ្ចឹង​ យើង​ត្រូវតែ​ហ៊ាន​ក្រោកឈរ ​យើងត្រូវ​តែ​ហ៊ាន​តវ៉ា ​ទាមទារ។ ប្រជាពលរដ្ឋ​មួយចំនួន​គឺ​ខ្ញុំ​ ហ៊ាន​និយាយ​ថា ទាល់តែ​គាត់​ជួប​ទុក្ខ​ខ្លួនឯង​ផ្ទាល់​បាន​ឈឺចាប់​ បាន​ដឹង​ថា ​បញ្ហា​ហ្នឹង​វាពិបាក​ប៉ុន្មាន​ អ៊ីចឹង​ហើយ​ពលរដ្ឋ​មួយចំនួន​គាត់​អត់​សូវ​ឈឺឆ្អាល​ ចំពោះ​រឿង​ដែល​មិន​កើត​លើ​គាត់​ទេ។ អញ្ចឹង​ប្រសិន​ជា​អាច ​ខ្ញុំសុំ​ឱ្យ​គាត់​ប្តូរ​ការ​គិត។​ បញ្ហានេះ​ ក៏ជា​បញ្ហា​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទាំង​អស់»

ចំណែកឯ​ អាជីវករ​លក់ដូរ​នៅ​ផ្សារចាស់​ក្នុង​ខេត្តសៀមរាប​ឯណោះវិញ​ គឺ​លោកស្រី​ ទេព កញ្ញា​ ថ្លែងថា​ លោកស្រី​ និង​ក្រុមគ្រួសារ​នៅ​តែ​មាន​ក្ដី​រន្ធត់ចិត្ត​ និង​ស្ដាយ​ស្រណោះ ​បណ្ឌិត កែម ឡី​ ដែល​ជា​បុគ្គល​មួយ​រូប​ហ៊ាន​យក​ជីវិត​ធ្វើ​ជា​ដើម​ទុន​ ដើម្បី​បុព្វហេតុ​ជាតិ។​ លោក​ស្រី​បន្ត​ថា ​យុវជន​ជំនាន់ក្រោយ​គួរ​តែ​យក​គំរូ​ ត្រង់ត្រាប់​តាម​បណ្ឌិត កែម ឡី ​ដោយ​ហ៊ាននិយាយ​ការ​ពិត​ឥត​ការពារ​ ដើម្បី​ឱ្យ​សង្គមជាតិ​កម្ពុជា​ប្រែក្លាយ​ជាប្រទេស​មួយ​មាន​នីតិរដ្ឋ​ពិត​ប្រាកដ៖ «ខ្ញុំ​ធ្លាប់​បាន​ស្ដាប់​គាត់​ច្រើន​ កាល​ពី​គាត់​ធ្វើ​ជា​វាគ្មិន​ ហើយ​មក​ដល់​ឥឡូវ​និយាយ​ពី​អារម្មណ៍​ ក៏​នៅតែ​ស្ដាយៗ​រហូត​ អារម្មណ៍​នៅ​តែ​ដដែល។ មាន​អារម្មណ៍​ថា​ ពី​មុន​ពេល​ទំនេរ​ ពី​រៀន​អី​ យើង​បើក​ទូរស័ព្ទ​មក​ ស្ដាប់​គាត់​វិភាគ​រឿងអី​ផ្សេងៗ​ ហើយ​ចូលចិត្ត​តាម​ដានបញ្ហា​សង្គម​ ហើយ​មក​ពេលឥឡូវ​នៅ​ពេល​គាត់​អត់​នៅ ​បើក​ទូរស័ព្ទ​ពេល​ខ្លះ​អត់​ដឹង​ថា​មើល​អី»

អ្នកស្រាវជ្រាវ​ការ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម និង​ជា​អ្នកវិភាគ​នយោបាយ​ដ៏​មាន​ប្រជាប្រិយភាពបណ្ឌិត កែម ឡី​ ត្រូវ​បាន​ខ្មាន់កាំភ្លើង​បាញ់សម្លាប់​នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃទី​១០ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៦ នៅ​ឯ​ស្ដារ​ម៉ា​ត (Star Mart) ក្នុង​ស្ថានីយ​លក់​ប្រេងឥន្ធនៈ​កាល់​តិច (Caltex) ក្នុង​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ។ អំពើ​ឃាតកម្ម​នេះ តុលាការ​បាន​ផ្ដន្ទាទោស អឿត អាង ដែល​ហៅ​ខ្លួនឯង​ថា ជួប សម្លាប់ ឱ្យ​ជាប់ពន្ធនាគារ​អស់​មួយ​ជីវិត​។ ប៉ុន្តែ​សាធារណជន​​នៅ​តែ​​មិន​​អស់​ចិត្ត​នៅឡើយ ព្រោះ​ពួកគេ​សុទ្ធតែ​ជឿ​ថា ជា​បុរស​ក្រីក្រ​រស់នៅ​តំបន់​ដាច់​ស្រយាល​ក្នុង​ខេត្តសៀមរាប​រូប​នេះ មិន​អាច​ធ្វើ​រឿង​នេះ​បានតែ​ម្នាក់ឯង​នោះ​ឡើយ​។ ទំនងជា​ដើម្បី​បញ្ចៀស​​ការ​រិះគន់ តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​បាន​សម្រេច​បំបែក​សំណុំរឿង​នេះ​ជា​ពីរ ដើម្បី​ស៊ើប​អង្កេត​រក​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​ផ្សេងទៀត​យក​មក​កាត់ទោស ក៏ប៉ុន្តែ​តុលាការ​ខកខាន​មិនបាន​ផ្តល់​ព័ត៌មាន​ស្ដីពី​ការ​វិវឌ្ឍ​នៃ​សំណុំរឿង​ទី​ពីរ​នេះ​ឡើយ​រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ។

ទាក់ទង​នឹង​រឿង​នេះដែរ​ ក្រុម​យុវជន​ និង​និស្សិត​បញ្ញាវន្ត​ លើកឡើង​ថា​ ឃាតករកម្ម​លើ​បណ្ឌិត កែម ឡី ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ពួកគេ​ចងចាំ​នូវីរភាព​របស់​លោក​បណ្ឌិត​ និង​ដិតដាម​អាម្មរណ៍​តក់ស្លុត ចំពោះ​ឃាតករ​ដែល​បាន​ឆក់​យក​ជីវិត​លោក។

និស្សិត​ម្នាក់​ដែល​កំពុង​សិក្សា​ជំនាញ​ការ​អភិវឌ្ឍ​សហគមន៍​ កញ្ញា វិត ណារី​ លើកឡើង​ថា​ ទោះ​បីជា​ឃាតករ​បាន​ឆ្លក់​យក​ជីវិត​បណ្ឌិតកែម ឡី ​អស់រយៈពេល៦ឆ្នាំ​ មក​ហើយ​ក្ដី ក៏​នៅ​មាន​ពលរដ្ឋ និង​ក្រុម​យុវជន​​បាន​ត្រងត្រាប់​ដើរ​តាម​មាគ៌ា​របស់​បណ្ឌិត កែម ឡី​ និង​លះបង់​ប្រយោជន៍​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ ដើម្បី​ងើប​ប្រឆាំង​នឹង​អំពើ​អយុត្តិធម៌​ក្នុង​សង្គម​ ដើម្បី​បុព្វហេតុជាតិ​ដូច​លោក​បណ្ឌិត​ដែរ៖ «យុវជន​មួយ​ចំនួន​ មើល​ឃើញ​គំរូ​ល្អ​របស់​គាត់ ​[បណ្ឌិត កែម ឡី ហ្នឹង​ហើយ ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​គាត់ ​[យុវជននៅតែ​មាន​ភាព​តស៊ូ បើ​ទោះបី​ជា​ការ​តស៊ូ​ហ្នឹង​ តិច​ក្ដី​ តូចក្ដី។ ទោះបី​អ្នក​ខ្លះ​តស៊ូ ​ខាងផ្នែក​កម្លាំង​កាយ ​អ្នក​ខ្លះ​ក៏​មាន​សម្ភារៈ​ ហ្នឹង​ក៏​ជា​រឿង​មួយ។ ទន្ទឹម​ នឹង​ការ​ភ័យ​ខ្លាច​ហ្នឹង​ យើង​ក៏​មាន​ការ​តស៊ូ ផ្សេងៗ​ យើង​គិត​ពី​ការ​លះបង់​របស់​គាត់ ​[បណ្ឌិត កែម ឡី] ​ដែល»

ក្នុង​ឱកាស​គម្រប់​ខួប ៦ឆ្នាំ​ នៃ​ឃាតកម្ម​បណ្ឌិត កែម ឡី ​មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា (CCHR) ​បាន​រៀបចំ​ប្រារព្ធ​ខួប​៦​ឆ្នាំ ​នៃ​មរណភាព​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ​ពេញ​មួយ​ខែ​កក្កដា​ តាម​រយៈ​ការ​ចែករំលែក​ទស្សនទាន​របស់​លោក​បណ្ឌិត​ និង​ពញ្ញាក់​ស្មារតី​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទូទៅ​ និង​ក្រុម​យុវជន​ឱ្យ​ចងចាំ​វីរភាព​របស់​លោកបណ្ឌិត កែម ឡី​ ដែល​បាន​យក​ជីវិត​ធ្វើជា​ដើម​ទុន និង​ហ៊ាន​រិះគន់​រដ្ឋាភិបាល ​ដើម្បី​ឱ្យ​មានការ​លើកស្ទួយ​ប្រជាធិបតេយ្យ ​និង​ការគោរព​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា។ បន្ថែមពី​នេះ​ ក្រុម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ ក្រុមយុវជន​ និង​ព្រះសង្ឃ​ គ្រោង​យក​កម្រង​ផ្កា​ដាក់​ជូន​បណ្ឌិត​ កែម ឡី ​ដើម្បី​ឧទ្ទិស​កុសល ​និង​គោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធ​ជូន​លោក​បណ្ឌិត​ នៅ​កន្លែង​ឃាតករបាញ់​សម្លាញ់​នៅ​ថ្ងៃ​ទី១០ ខែកក្កដា ​ខាងមុខ​នេះ​ផង​ដែរ។

ក្នុង​ឱកាស​គម្រប់​ខួប ៦ឆ្នាំ​ មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា ​បាន​បង្ហោះ​ទស្សនៈ​បណ្ឌិត កែម ឡី​ នៅលើ​បណ្តាញ​សង្គម​ជា​បន្តបន្ទាប់​ ដែល​ស្រង់​ប្រសាសន៍​បណ្ឌិត កែម ឡី​ កាល​លោក​នៅ​មាន​ជីវិត​ដែល​មាន​ប្រសាសន៍​ដូចជា៖ «​បើ​យើង​និយាយ​ពី​អ្វី គឺ​ត្រូវ​និយាយ​ការពិត» «ការ​បង្រៀន​ឱ្យ​ខ្មែរ​ចេះ​គិត​ គឺជា​ការ​ចាំបាច់​បំផុត​» «ជូត​ទឹកភ្នែក​របស់​អ្នក​ រួច​បន្ដ​ដំណើរ​ទៅ​មុខ​ទៀត»

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
សិទ្ធិ​មនុស្ស
APHR ជំរុញ​ឱ្យ​កម្ពុជា​ដោះលែង​ពលករ​ខ្មែរ នួន តឿន និង​អ្នក​កាសែត លោក ម៉ិច ដារ៉ា
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។