មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា​ទទូច​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បញ្ឈប់​ការ​បណ្ដេញ​ពលរដ្ឋ​ចេញ​ដោយ​បង្ខំ

ដោយ មាន ឫទ្ធិ
2024.10.08
មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា​ទទូច​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បញ្ឈប់​ការ​បណ្ដេញ​ពលរដ្ឋ​ចេញ​ដោយ​បង្ខំ ពលរដ្ឋបឹងតាមោក តវ៉ាប្រឆាំងនឹង​អាជ្ញាធរខណ្ឌព្រែកព្នៅ ឈូសឆាយបណ្ដេញពលរដ្ឋពីលំនៅឋាន កាលថ្ងៃ​ទី២៧ កុម្ភៈ ២០២៤។
រូប៖ ពលរដ្ឋផ្ដល់ឱ្យ

មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា (CCHR) ទទូច​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​បញ្ឈប់​ការ​បណ្ដេញ​ពលរដ្ឋ​ចេញ​ពី​ដីធ្លី និង​លំនៅឋាន​ដោយ​បង្ខំ។ ការ​លើកឡើង​នេះ ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ក្នុង​សលាកបត្រ​ព័ត៌មាន​ស្ដីពី​ការ​បណ្ដេញ​ចេញ​ដោយ​បង្ខំ​នៅ​កម្ពុជា ផ្សា​ភ្ជាប់​ទៅ​នឹង​ការ​ប្រារព្ធ​ទិវា​សិទ្ធិ​លំនៅឋាន​ពិភព​លោក ឆ្នាំ២០២៤។

មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា រក​ឃើញ​ថា ប្រជាពលរដ្ឋ​ជាង ២ម៉ឺន​២ពាន់​គ្រួសារ (២២.១០៨) ត្រូវ​បាន​បណ្ដេញ​ចេញ ឬ​ប្រឈម​នឹង​ការ​បណ្ដេញ​ចេញ​ដោយ​បង្ខំ ចាប់​តាំង​ពីថ្ងៃទី២៧ ​ខែ​តុលា ឆ្នាំ​២០២៣ ដល់​ថ្ងៃទី៥ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤ ដោយ​ផ្អែក​លើ​អត្ថបទ​សារព័ត៌មាន​ចំនួន ៣៦៨ អត្ថបទ ទាក់ទង​នឹង​ការ​បណ្ដេញ​ចេញ​ដោយ​បង្ខំ​ចំនួន ៤០ករណី។ ករណី​ទាំង​៤០​នេះ បង្ហាញ​ថា ​ទោះជា​រដ្ឋាភិបាល​អាណត្តិ​មុន និង​អាណត្តិ​ថ្មី បាន​អនុវត្ត​នូវ​គោលនយោបាយ​វាស់វែង និង​ចុះ​បញ្ជី​ក្បាល​ដី​ជិត ១០លាន ក្បាល​ដី​ហើយ​ក៏​ដោយ ក៏​ការ​បណ្ដេញ​ចេញ​ដោយ​បង្ខំ​នៅ​មិន​ទាន់​ថមថយ​នៅឡើយ។ ការ​រក​ឃើញ​នេះ ត្រូវ​មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា ចុះ​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃទី៧ ខែ​តុលា ក្នុង​សលាកបត្រ​ព័ត៌មាន​ស្ដីពី «ការ​បណ្ដេញ​ចេញ​ដោយ​បង្ខំ​នៅ​កម្ពុជា» ដើម្បី​បំពេញ​បន្ថែម​លើ​សលាកបត្រ​ឆ្នាំមុនៗ ចាប់ពី​ឆ្នាំ២០២១ ដល់​ឆ្នាំ​២០២៣។

មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា​ឲ្យ​ដឹង​ថា ជនជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច ក៏​កំពុង​រង​ផល​ប៉ះពាល់​បណ្ដាល​មក​ពី​ការ​បណ្ដេញ​ចេញ​ដោយ​បង្ខំ​ដែរ តាមរយៈ​ការ​ផ្ដល់​ដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច ការ​ទន្ទ្រាន​ដី​ព្រៃ​ប្រពៃណី ខណៈ​ការ​ផ្ដល់​ប័ណ្ណ​កម្មសិទ្ធិ​ដី​សមូហភាព​នៅ​មាន​ចំនួន​តិច​តួច ។

អ្នក​សម្របសម្រួល​គម្រោង​ធុរកិច្ច និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស​របស់​មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា លោក វណ្ណ សុផាត ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​នៅ​ថ្ងៃទី៧ ខែ​តុលា ថា សលាកបត្រ​ព័ត៌មាន​នេះ មាន​គោលបំណង​បង្ហាញ​ព័ត៌មាន​អំពី​ចំនួន​ពលរដ្ឋ ដែល​កំពុង​រង​ផល​ប៉ះពាល់​បណ្ដាល​មក​ពី​ការ​បណ្ដេញ​ចេញ​ដោយ​បង្ខំ។ លោក​អះអាង​ថា ក្នុង​នាម​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ការ​ចេញ​ផ្សាយ​សលាកបត្រ​នេះ គឺ​ពុំ​មាន​ចេតនា​អ្វី​ផ្សេង ក្រៅ​ពី​បង្ហាញ​ព័ត៌មាន​ពិត​ជូន​សាធារណជន និង​រដ្ឋាភិបាល​ឡើយ។

លោក វណ្ណ សូផាត៖ «យើង​តែង​តែ​ផ្ដល់​ជា​អនុសាសន៍​ជូន​រដ្ឋាភិបាល​ដើម្បី​ឲ្យ​លោក​គិតគូរ​ពី​លំនៅឋាន​សមរម្យ​សម្រាប់​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​សិទ្ធិ​មាន​ដីធ្លី​ហ្នឹង​ឯង ជាពិសេស​គឺ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ជា​មូលដ្ឋាន​របស់​ពួកគាត់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​មាន​មតិ​យោបល់ ឬ​ការ​ផ្ដល់​ព័ត៌មាន ផ្ដល់​ព័ត៌មាន ធ្វើ​យ៉ាង​ម៉េច​កុំ​ផ្សា​ភ្ជាប់​រឿង​ទាំង​ហ្នឹង​ទៅ​ជា​បទ​ញុះញង់ ឬ​ក៏​ទៅ​ជា​ព័ត៌មាន​មិន​ពិត​ជាដើម ធ្វើ​យ៉ាង​ម៉េច​ស្រាវជ្រាវ​ឲ្យ​បាន​ច្បាស់​លាស់​ព្រោះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំង​អស់​ហ្នឹង ខ្ញុំ​គិត​ថា បើ​គាត់​ត្រឹម​តែ​មួយ​រស់​មាន​ផ្ទះ​នៅ មាន​ដី មាន​ចំណូល​ដែល​អាច​រស់​បាន គឺ​គាត់​ត្រេកអ​ណាស់​ទៅ​ហើយ។ ប៉ុន្តែ​បើសិនជា​មាន​ការ​បណ្ដេញ​ចេញ​ដោយ​បង្ខំ ឬ​ដោយ​មិន​មាន​ការ​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត ពួកគាត់​នឹង​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ហ្នឹង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ណាស់»

ការ​ចេញ​ផ្សាយ​សលាកបត្រ​ព័ត៌មាន​នេះ ធ្វើ​ឡើង​ផ្សារ​ភ្ជាប់​ទៅ​នឹង​ការ​ប្រារព្ធ​ទិវា​សិទ្ធិ​លំនៅឋាន​អន្តរជាតិ​លើក​ទី៣៩ ឆ្នាំ២០២៤ ដើម្បី​រំលឹក​ឡើង​វិញ​នូវ​កាតព្វកិច្ច​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ទាមទារ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល និង​អ្នក​វិនិយោគ ត្រូវ​ការពារ​ប្រជាពលរដ្ឋ​អំពី​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ការ​បណ្ដេញ​ចេញ​ដោយ​បង្ខំ។

វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​នៅ​មិន​ទាន់​អាច​ទាក់ទង​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​ដែន​ដី នគរូបនីយកម្ម និង​សំណង់ លោក សេង ឡូត ដើម្បី​សុំ​ការ​ឆ្លើយតប​ជុំវិញ​បញ្ហា​នេះ បាន​នៅ​ឡើយ​ទេ នៅ​ថ្ងៃទី​៧ ខែ​តុលា។

លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​សន្យា​ថា នឹង​បញ្ចប់​ការ​វាស់វែង​ក្បាល​ដី​ប្រមាណ​២លាន ៥សែន​ក្បាលដី ដែល​នៅ​សេសសល់​ទូទាំង​ប្រទេស ត្រឹម​បំណាច់​ឆ្នាំ២០២៥ ដោយ​គ្រោង​ចំណាយ​ថវិកា​ប្រមាណ​១រយលាន​ដុល្លារ ក្នុង​គោលបំណង​កាត់​បន្ថយ​ និង​ឈាន​ដល់​ការ​លុបបំបាត់​វិវាទ​ដីធ្លី ។ លោក​ថ្លែង​បែប​នេះ នៅ​ក្នុង​ថ្ងៃ គម្រប់​ខួប​មួយ​ឆ្នាំ របស់​រដ្ឋាភិបាល​នីតិកាល​ទី៧ កាល​ពី​ខែ​សីហា​កន្លង​ទៅ។

ទោះ​ជា​យ៉ាង​នេះ​ក្ដី មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា បាន​កត់ត្រា​ថា ការ​បណ្ដេញ​ចេញ​ដោយ​បង្ខំ​នា​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ មាន​ការ​ប្រើប្រាស់​កម្លាំង ការ​គំរាម​កំហែង​ផ្លូវ​ច្បាប់ ការ​បំភិតបំភ័យ ការ​បំផ្លិច​បំផ្លាញ​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ កញ្ចប់​សំណង​មិន​សមរម្យ និង​កង្វះ​ការ​ពិគ្រោះ​យោបល់​ទូទៅ​ជា​មួយ​សហគមន៍​ដែល​រង​ផល​ប៉ះពាល់ ។ ក្នុង​នោះ ជនរងគ្រោះ​ចម្បង គឺ​ជា​សមាជិក​សហគមន៍​ក្រីក្រ កសិករ និង​ក្រុម​ងាយ​រងគ្រោះ​ផ្សេង​ទៀត។

មជ្ឈ​មណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា បាន​លើកឡើង​អំពី​ករណី​បណ្ដេញ​ពលរដ្ឋ​ចេញ​ពី​ដីធ្លី​ដោយ​បង្ខំ​មួយ​ចំនួន ដូចជា​ករណី​អាជ្ញាធរ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​ទីលំនៅ​របស់​ពលរដ្ឋ​នៅ​តំបន់​អង្គរ​ជាង ១ម៉ឺន​គ្រួសារ ឲ្យ​ទៅ​រស់នៅ​តំបន់​រុនតាឯក និង​ពាក់​ស្នែង ករណី​អាជ្ញាធរ​បង្ខំ​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​នៅ​តំបន់​បឹងតាមោក​ទទួល​យក​គោលនយោបាយ​ដោះដូរ​ដី ករណី​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត​ព្រះវិហារ​ដុត​បំផ្លាញ​ផ្ទះ​សម្បែង បណ្ដេញ​ពលរដ្ឋ​ជាង​៣រយ​គ្រួសារ​ និង​ករណី​ពលរដ្ឋ​ដែល​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ពី​គម្រោង​ព្រែកជីក​ហ្វូណន​តេជោ​បារម្ភ​អំពី​សំណង​មិន​សមរម្យ​ជាដើម។

ទាក់ទង​នឹង​ទិវា​សិទ្ធិ​លំនៅឋាន​អន្តរជាតិ លើក​ទី៣៩ ឆ្នាំ​២០២៤ កាល​ពី​ថ្ងៃទី៦ ខែ​តុលា សហគមន៍​ដីធ្លី​សិលា​ខ្មែរ នៅ​ក្រុង​ប៉ោយប៉ែត ខេត្ត​បន្ទាយមានជ័យ ជិត១​រយនាក់ បាន​ប្រារព្ធ​ទិវា​នេះ​ឡើង ក្នុង​គោល​បំណង បង្ហាញ​ពី​ទុក្ខ​កង្វល់​របស់​សហគមន៍​ទាក់ទង​នឹង​បញ្ហា​កម្មសិទ្ធិ​លើ​ដី​លំនៅឋាន និង​កង្វះ​ហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធ​រួមមាន​ទឹក​ស្អាត អគ្គិសនី និង​ផ្លូវ​ធ្វើ​ដំណើរ​ជាដើម។

អ្នក​សម្របសម្រួល​គម្រោង​ធុរកិច្ច និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស​របស់​មជ្ឈមណ្ឌល សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា លោក វណ្ណ សុផាត ស្នើ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​ឲ្យ​ផ្អាក​ការ​អនុវត្ត​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​ទាំង​ឡាយ​ណា ដែល​ឈាន​ទៅ​ដល់​ការ​បម្លាស់ទី​ពលរដ្ឋ​ចេញ​ពី​លំនៅឋាន ព្រោះ​កាល​ណា​ពលរដ្ឋ​ផ្លាស់​ទី​ទៅ​កន្លែង​ថ្មី​ពួកគាត់​ត្រូវ​កសាង​ជីវិត​ថ្មី និង​ត្រូវ​ចំណាយ​ពេល​យូរ​អង្វែង​ ដើម្បី​ឲ្យ​ជីវភាព​មាន​លំនឹង​ឡើង​វិញ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
RFA
អ្នក​វិភាគ និង​មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង ថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កំពុង​បោកពលរដ្ឋ និង​អន្តរជាតិ អំពី​ការ​ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត​អនុវត្ត​គោលដៅ​អភិវឌ្ឍន៍​ SDGs របស់​ អ.ស.ប
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។