សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងរស់នៅឃុំសែនមនោរម្យ ស្រុកអូររាំងខេត្តមណ្ឌលគិរីអះអាងថា អ្នកមានអំណាចម្នាក់ ដែលពួកគេមិនស្គាល់អត្តសញ្ញាណ បានយកគ្រឿងចក្រឈូសឆាយតំបន់ព្រៃអាស្រ័យផល និងជាតំបន់បន្សល់វប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់អ្នកភូមិ។ ចំណែកអាជ្ញាធរឃុំអះអាងថា ពួកគេកំពុងដោះស្រាយរឿងនេះ។
ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង (ពូនង) រស់នៅភូមិពូរាំង ឃុំសែនមនោរម្យ ស្រុកអូររាំង ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី៤ មីនាថា អ្នកមានឥទ្ធិពលម្នាក់ ដែលអ្នកភូមិមិនស្គាល់ឈ្មោះ បានយកគ្រឿងចក្រមួយគ្រឿង និងកម្មករ ៦នាក់ ក្នុងនោះមានជនជាតិវៀតណាម ៤នាក់ ឈូសឆាយ ហ៊ុមព័ទ្ធ តំបន់ព្រៃគោរពបូជារបស់ពួកគេអស់ជាច្រើនហិកតារ។
កាលពីថ្ងៃទី៣ មីនា អ្នកភូមិ ៤០នាក់ បានលើកគ្នាឃាត់គ្រឿងចក្រមួយគ្រឿង ដែលកំពុងឈូសឆាយព្រៃអារក្សអ្នកតា ដែលសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង គោរពបូជា និងសែនព្រេនជារៀងរាល់ឆ្នាំ។ សហគមន៍ថា អ្នកភូមិបានផ្ដល់ដំណឹងនេះ ទៅអាជ្ញាធរភូមិ-ឃុំ និងអភិបាលស្រុក ឲ្យជួយទប់ស្កាត់ តែគ្មានលទ្ធផល។
តំណាងជនជាតិដើមភាគតិច រស់នៅភូមិពូរាំង លោក ញ៉ាន ស្រេវ ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ដើមឈើធំៗ នៅតំបន់ព្រៃអារក្ស ដែលជាកន្លែងអ្នកភូមិគោរពបូជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ត្រូវបានអ្នកមានអំណាចខ្លះ យកគ្រឿងចក្រ និងកម្មករជនជាតិវៀតណាមមួយក្រុម ឈូសឆាយទន្ទ្រានយកដី។ រីឯដើមឈើធំៗ នៅតំបន់ខ្លះក៏ត្រូវគេលួចកាប់ធ្វើអាជីវកម្មអស់បន្តបន្ទាប់។ លោកថា អ្នកភូមិចាត់ទុកសកម្មភាពឈូសឆាយនេះ បង្កការប៉ះពាល់ដល់ព្រៃកប់សព កន្លែងឃ្វាលគោក្របី ព្រៃជំនឿ និង ព្រៃអាស្រ័យផលបន្សល់ទុកចុងក្រោយ សម្រាប់អ្នកភូមិអភិរក្ស៖ «តំបន់ឈូសឆាយកន្លែងគោក្របី អារក្សអ្នកតា សែនព្រេនរាល់ឆ្នាំតាមប្រពៃណីជនជាតិដើមភាគតិច ដល់គាត់ឈូសឆាយអ៊ីចឹង គាត់ចង់យកអស់តាមមើលទៅ។ ដល់កប់ខ្មោចក៏ប៉ះពាល់ ព្រៃអារក្សអ្នកតាក៏ប៉ះពាល់ គេដាក់បង្គោលនៅអារក្សអ្នកតាខ្ញុំទៀត »។
បុរសដដែលបន្ថែមថា សហគមន៍ទុកពេលឲ្យក្រុមអាជ្ញាធរភូមិ-ឃុំ ដោះស្រាយរឿងនេះសិន ក៏ប៉ុន្តែប្រសិនបើគ្មានលទ្ធផល និងបង្ហាញមូលហេតុច្បាស់លាស់នោះទេ អ្នកភូមិនឹងលើកគ្នាតវ៉ា។
លោកបារម្ភពីផែនការរបស់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ដែលមន្ត្រីនគរបាលខ្លះបានបង្ហើបថា ព្រៃនៅទីនោះទំហំ ៣៧០ហិកតារ នឹងត្រូវឈូសឆាយ ដើម្បីធ្វើកន្លែងទេសចរ ត្រួតស៊ីគ្នាក្នុងព្រៃអារក្សរបស់ពួកគេ និងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមា។
ឆ្លើយតបរឿងនេះ មេឃុំសែនមនោរម្យ អ្នកស្រី ខ្វាន ត្រែល ឲ្យដឹងថា អាជ្ញាធរឃុំបានទទួលដំណឹងនេះហើយ និងបានបញ្ជាឲ្យប៉ុស្តិ៍រដ្ឋបាលចុះទៅស៊ើបអង្កេតករណីនេះដល់ទីតាំងជាក់ស្ដែង។ អ្នកស្រីថា អាជ្ញាធរឃុំមិនទាន់ប្រាកដថា សកម្មភាពឈូសឆាយនោះមានច្បាប់អនុញ្ញាត ឬយ៉ាងណាទេ ព្រោះម្ចាស់គ្រឿងចក្រ មិនបានផ្ដល់ដំណឹងមក។ តែយ៉ាងណាអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន នឹងកោះហៅភាគីពាក់ព័ន្ធមកពិភាក្សារឿងនេះនៅពេលឆាប់ៗ នេះ។ លោកស្រីអះអាងថា ជំហររបស់អាជ្ញាធរឃុំមិនឯកភាពឲ្យឈូសឆាយព្រៃនៅកន្លែងគោរពបូជារបស់ជនជាតិដើមភាគតិចនោះទេ ប្រសិនបើការឈូសឆាយនោះពុំមានច្បាប់អនុញ្ញាត៖ «គេមិនឆ្លងអាជ្ញាធរភូមិ - ឃុំទេ មិនដឹងគ្រឿងចក្រគេមកពីខាងណាទេ។ ខ្ញុំបានបញ្ជាទៅប៉ុស្តិ៍រដ្ឋបាល បើគេមានច្បាប់ត្រឹមត្រូវអនុញ្ញាតឲ្យគេ។ បើគេថា ពលរដ្ឋក្នុងភូមិមិនឯកភាពទេ យើងមិនអាចឲ្យដំណើរការ។ អ៊ំ ញ៉ាន ស្រាវ គាត់ថា កន្លែងព្រៃតំណម និងកន្លែងបូជាអារក្សអ្នកតា ក៏មិនអាចធ្វើបានដែរ »។
ប្រជាសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចព្នង ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ក្រើង តុលា សង្កេតឃើញថា នៅគ្រាដែលសហគមន៍ឃាត់គ្រឿងចក្រ ពួកគេប្រទះឃើញជនជាតិវៀតណាម ៤នាក់ មិនចេះនិយាយភាសាខ្មែរ និងមានជនជាតិខ្មែរពីរនាក់ ទំនងជាអ្នកស៊ីឈ្នួលឈូសឆាយព្រៃឲ្យអ្នកមានអំណាច។ លើសពីនេះ ក្រុមកម្មករឈូសឆាយនោះមិនបានបង្ហាញឯកសារប្រាប់អ្នកភូមិនោះទេ។ លោកថា ការស៊ើបអង្កេតរឿងនេះគ្មានអ្វីលំបាកទេ បើអាជ្ញាធរមានឆន្ទៈ៖ «គាត់ទៅឃាត់គ្រឿងចក្រមួយភូមិ គ្រឿងចក្រយកទៅវិញហើយ តែមិនឃើញមានអាជ្ញាធរ និងនគរបាលណា ឃាត់បទល្មើសទេ។ ការខូចខាតឈើ គេទុកចោល។ សួរឯកសារក៏គ្មាន គឺគ្មានទាំងអស់ »។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគម អាដហុក (ADHOC) ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក អ៊ាង ម៉េងលី ចាត់ទុកការ ការឈូសឆាយតំបន់ព្រៃអារក្សរបស់ជនជាតិដើមភាគតិច គឺជាទង្វើល្មើសច្បាប់ និងរំលោភសិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិចធ្ងន់ធ្ងរ ដែលទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចស៊ើបអង្កេតរកអ្នកពាក់ព័ន្ធ ឲ្យមកទទួលខុសត្រូវតាមច្បាប់។ លោកថា ជនជាតិដើមភាគតិចរស់នៅខេត្តមណ្ឌលគិរីតែងជួបប្រទះបញ្ហានេះជារឿយៗ ហើយអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធមិនបានយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយទេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។