មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរិះគន់តុលាការរាជធានីភ្នំពេញដែលបានដោះលែងជនជាតិចិន ១៦នាក់ដែលសង្ស័យជាប់ពាក់ព័ន្ធការបើកបនល្បែងខុសច្បាប់។ អ្នកឃ្លាំមើលចាត់ទុកការសម្រេចនេះថា ជាការអនុវត្តគ្មានប្រសិទ្ធភាព និងជំរុញឱ្យកើតមានបញ្ហាអសន្តិសុខសង្គម និងការរីកដាលបញ្ហាល្បែងស៊ីសងក្នុងសង្គមកម្ពុជាកាន់តែច្រើនឡើង។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស និងអ្នកធ្លាប់រងទុក្ខបុកម្នេញពីប្រព័ន្ធតុលាការរិះគន់ថា តុលាការរាជធានីភ្នំពេញអនុវត្តច្បាប់ស្តង់ដារពីររវាងជនបរទេសមានលុយ និងអ្នកធ្វើការបម្រើផលប្រយោជន៍ដល់សង្គម។
នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ការសម្រេចដោះលែងជនសង្ស័យជនជាតិចិន ទាំង១៦នាក់គឺជាឆន្ទានុសិទ្ធិតុលាការ។ ប៉ុន្តែ លោកថា តុលាការគួរចាត់វិធានការលើរឿងនេះឱ្យបានម៉ឺងម៉ាត់ ដើម្បីធានាថា គ្មានការអនុវត្តច្បាប់ស្តង់ដារពីរ និងដើម្បីព្រមានដល់ជនបរទេសដទៃទៀត កុំឱ្យចេះតែយកកម្ពុជាធ្វើជាកន្លែងរកស៊ីខុសច្បាប់។
លោក អំ សំអាត៖«តុលាការគួរតែពិនិត្យ និងពិចារណាឱ្យបានច្បាស់លាស់ទៅលើផ្លូវច្បាប់ និងនីតិវិធី ដើម្បីកុំឱ្យមានការរិះគន់អំពីសាធារណជនទៅលើចំណាត់ការផ្លូវច្បាប់របស់តុលាការ។ ទីពីរ ក៏ដើម្បីធ្វើឱ្យជនបរទេស ឬជនផ្សេងទៀតមានការរាងចាលកុំឱ្យមានការប្រព្រឹត្តការបើកល្បែងស៊ីសងខុសច្បាប់»។
ប្រតិកម្មរបស់មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលបែបនេះ បន្ទាប់ពីតុលាការសម្រេចដោះលែងជនជាតិចិនចំនួន ១៦នាក់ឱ្យក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន បន្ទាប់ពីសមត្ថកិច្ចកសាងសំណុំរឿងដោយចោទប្រកាន់ថា ពួកគេជាប់សង្ស័យនឹងការបើកបនល្បែងស៊ីសងខុសច្បាប់។
អ្នកនាំពាក្យអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក ប្លង់ សុផល បញ្ជាក់ប្រាប់កាសែតក្នុងស្រុក កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែធ្នូ ថា ជនសង្ស័យទាំង ១៦នាក់ ដែលបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសលេងល្បែងស៊ីសងនោះ ត្រូវបានបញ្ជូនត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ និងត្រូវរង់ចាំចៅក្រមស៊ើបសួរចាត់វិធានការបន្ត។
ជនសង្ស័យទាំង ១៦នាក់ត្រូវសមត្ថកិច្ចបង្ក្រាបបាននៅក្នុងអគារខុនដូរ (Condo) មួយកន្លែងស្ថិតនៅ ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែធ្នូ ដោយរឹបអូសបានវត្ថុតាង តុសម្រាប់លេងបៀ និងគ្រាប់បៀដែលមានអក្សរចិនមួយចំនួនធំ។ នគរបាលយុត្តិធម៌សម្រេចចោទប្រកាន់ជនសង្ស័យ ១៦នាក់ថា ជាប់ពាក់ព័ន្ធការបើកបនល្បែងខុសច្បាប់។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក ប្លង់ សុផល ដើម្បីសាកសួរបន្ថែមជុំវិញរឿងនេះបានទេនៅថ្ងៃទី២៦ ខែធ្នូ។
ជុំវិញរឿងនេះ តំណាងកូដករណាហ្គាវើលដ៍ (NagaWord) លោកស្រី ម៉ម សុវឌ្ឍិន រិះគន់ថា តុលាការអនុវត្តច្បាប់ស្តង់ដារពីររវាងពលរដ្ឋដែលធ្វើការបម្រើសង្គម និងជនបរទេស។ លោកស្រីលើកឡើងថា តុលាការហាក់គាបសង្កត់តែពលរដ្ឋទន់ខ្សោយជាពិសេសសហជីព និងសកម្មជន ដោយសារតែតុលាការតែងតែចាត់វិធានការតឹងតែងរហូតសម្រេចផ្ដន្ទាទោស ដោយពួកគាត់គ្រាន់ប្រើសិទ្ធសម្រាប់បញ្ចេញមតិស្របតាមច្បាប់។
លោកស្រី ម៉ម សុវឌ្ឍិន៖«ហើយបើធៀបបញ្ហាឱ្យក្រៅឃុំសម្រាប់អ្នកដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើសពាក់ព័ន្ធការបើកបនល្បែងហ្នឹង ហេតុអីបានត្រូវតម្រូវឱ្យក្រៅពីឃុំ ហើយចាំស៊ើបអង្កេតតាមក្រោយ?ចំណែក ខាងសហជីពចាប់គ្នាឃុំហើយសុខចិត្តនៅស៊ើបអង្កេតតាមក្រោយ។ អ៊ីចឹងគ្រាន់តែមើលឃើញរឿងហ្នឹងវាខុសគ្នាបាត់ហើយ សម្រាប់អ្នកមានលុយមើលទៅហាក់ដូចជាមានយុត្តិធម៌ តែអ្នកក្រីក្រដូចយុត្តិធម៌ហាក់នៅឆ្ងាយដល់ហើយ»។
អ្នកតាមដានកិច្ចការសង្គមមួយចំនួនធ្លាប់លើកឡើងថា ជនបរទេសមួយចំនួន ដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើសអាចរស់នៅក្រៅឃុំបានដោយសារតែមានការប្រព្រឹត្តអំពើពុកជាប្រព័ន្ធ និងមានអ្នករត់ការណ៍ស៊កលុយកាក់ដល់មន្ត្រីក្នុងស្ថាប័នតុលាការមួយចំនួន ដើម្បីជាថ្នូរដោះលែងជនដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើស។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលលើកឡើងថា ការអនុវត្តច្បាប់ធូររលុង និងការប្រព្រឹត្តអំពើរលួយ គឺជាកត្តាជំរុញឱ្យកើតមានល្បែងស៊ីសងកាន់តែច្រើន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។