ក្រសួងយុត្តិធម៌ ណែនាំឲ្យតុលាការគ្រប់រាជធានី-ខេត្ត ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ថ្លឹងថ្លែងឲ្យច្បាស់លាស់មុនសម្រេចចេញដីកាឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្នលើពលរដ្ឋក្នុងទំនាស់ដីធ្លី។ ការទទូចនេះ ធ្វើឡើងក្នុងជំនួបរវាងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ ជាមួយប្រធានសាលាដំបូង និងព្រះរាជអាជ្ញានៃអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានី-ខេត្តទាំងអស់ នាទីស្ដីការក្រសួងយុត្តិធម៌ កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែមីនា។
ការកោះហៅប្រធានសាលាដំបូង និងព្រះរាជអាជ្ញានៃអយ្យការអមសាលាដំបូងគ្រប់រាជធានី-ខេត្ត មកជួបដោយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក អង្គ វង្សវឌ្ឍានា នេះ ធ្វើឡើង ៤ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ក្រោយពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានអន្តរាគមន៍ឲ្យសាលាដំបូងខេត្តកំពង់ស្ពឺ ពិចារណាឡើងវិញពីការសម្រេចឃុំខ្លួនស្ត្រី ២នាក់បណ្ដោះអាសន្ន ក្នុងទំនាស់ដីធ្លីនៅខេត្តកំពង់ស្ពឺ និងបន្ទាប់ពីលោក ហ៊ុន សែន លើកលែងពីបញ្ហាទំនាស់ដីធ្លីពាក់ព័ន្ធនឹងទាហាន ៥គ្រួសារនៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។
ប្រហែលជាមកពីមូលហេតុនេះហើយទើបនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំជាមួយប្រធានសាលាដំបូង និងព្រះរាជអាជ្ញានៃអយ្យការអមសាលាដំបូងគ្រប់រាជធានី-ខេត្ត ក្រសួងយុត្តិធម៌ ស្នើឲ្យតុលាការថ្លឹងថ្លែងច្បាស់លាស់មុនពេលសម្រេចឃុំខ្លួនភាគីណាមួយក្នុងទំនាស់ដីធ្លី។
ថ្លែងទៅកាន់អ្នកសារព័ត៌មាននៅក្រោយកិច្ចប្រជុំអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន ឲ្យដឹងថា រាល់វិវាទដីធ្លីដែលមានលក្ខណៈជាសមូហភាព ហើយប៉ះពាល់ដល់ប្រយោជន៍សាធារណៈ ឬប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋមួយក្រុម ឬមួយសហគមន៍ តុលាការត្រូវតែមានភាពទន់ភ្លន់ ពិចារណាឲ្យច្បាស់លាស់មុនសម្រេចឃុំខ្លួនភាគីណាមួយបណ្ដោះអាសន្ន។
លោក ជិន ម៉ាលីន បញ្ជាក់ថា ការធ្វើដូចនេះ គឺដើម្បីជៀសវាងការប៉ះទង្គិចគ្នារវាងភាគីជម្លោះ ឬជៀសវាងការចោទប្រកាន់ថា តុលាការសម្រេចសេចក្ដីមានភាពមិនប្រក្រតី៖ «ជួនកាលយើងមើលទៅគោលការណ៍ច្បាប់គឺថា តម្រូវឲ្យឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្ន អ៊ីចឹងតុលាការត្រូវមានភាពទន់ភ្លន់ អាចមានការអនុគ្រោះ ហើយយកការឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្នជាដំណាក់កាលចុងក្រោយបំផុត គឺអាចយកគាត់ដាក់ក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន ក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់តុលាការ ប្រសិនបើគាត់នៅធ្វើល្មើសម្ដងហើយម្ដងទៀត ចាំយកយន្តការចុងក្រោយបំផុតដើម្បីឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្ន នេះករណីដីធ្លីមានចរិតជាលក្ខណៈសមូហភាព។ ប៉ុន្តែករណីនេះមិនត្រូវធ្វើជាទូទៅទេ ពីព្រោះថា បើវិវាទដីធ្លីមានលក្ខណៈឯកជន ត្រូវតែអនុវត្តម៉ឺងម៉ាត់តាមផ្លូវច្បាប់»។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ជិន ម៉ាលីន សង្កត់ធ្ងន់ថា គោលការណ៍នេះនឹងមិនសើរើឡើងវិញករណីដីធ្លីដែលកន្លងមកត្រូវបានតុលាការកាត់ទោសសម្រេចសេចក្ដីរួចហើយនោះទេ។ ប៉ុន្តែ លោកថា ប្រសិនបើពលរដ្ឋឬសហគមន៍ណាមួយយល់ថាការកាត់សេចក្ដីវិវាទដីធ្លី របស់ពួកគេដោយតុលាការមានភាពមិនប្រក្រតី ឬអយុត្តិធម៌ ពួកគេអាចប្ដឹងមកកាន់ក្រសួងយុត្តិធម៌ ពិនិត្យឡើងវិញ ឬស្នើទៅកាន់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន តាមរយៈទំព័រហ្វេសប៊ុក របស់លោក។
សង្គមស៊ីវិលយល់ឃើញថា ការរង់ចាំទាល់តែមានពលរដ្ឋប្តឹងទើបក្រសួង ឬរដ្ឋាភិបាលចាត់វិធានការ មិនអាចដោះស្រាយបញ្ហាមានប្រសិទ្ធភាពជាទូទៅនោះទេ។
ប្រធានផ្នែកអង្កេតនៃអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ក្រសួងយុត្តិធម៌ ត្រូវប្រមូលទិន្នន័យទំនាស់ដីធ្លីមកពីគ្រប់តុលាការ ដើម្បីពិនិត្យមើលសាវតារនៃទំនាស់ រួចចាត់វិធានការដោះស្រាយ បើរកឃើញថា ករណីណាមួយមានភាពមិនប្រក្រតី ឬអយុត្តិធម៌។
លោក អំ សំអាត ក៏ទទូចឲ្យតុលាការពិនិត្យឡើងវិញករណីឃុំខ្លួនពលរដ្ឋដោយសារទំនាស់ដីធ្លីក្នុងពេលកន្លងមក៖ «ចៅក្រមនិងព្រះរាជអាជ្ញាមុននឹងសម្រេចធ្វើការចោទប្រកាន់ មុននឹងសម្រេចធ្វើការឃុំខ្លួនពលរដ្ឋពាក់ព័ន្ធដីធ្លីនេះ សូមពិនិត្យឲ្យបានច្បាស់ ពីព្រោះកុំឲ្យបុគ្គលខ្លះ ឬអាជ្ញាធរ ឬក៏ក្រុមហ៊ុនខ្លះយកតុលាការធ្វើជាឧបករណ៍ដើម្បីធ្វើការគំរាមចោទប្រកាន់ចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋដាក់ពន្ធនាគារដើម្បីគំរាមកំហែងកុំឲ្យតវ៉ាបញ្ហាដីធ្លី»។
ទន្ទឹងនឹងការសាទរ ក្រោយការអន្តរាគមន៍របស់លោក ហ៊ុន សែន ឲ្យតុលាការខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដោះលែងស្ត្រីក្នុងទំនាស់ដីធ្លី ២រូបនៅក្រៅឃុំ ក៏មានការរិះគន់ដែរថា លោក ហ៊ុន សែន បានប្រើអំណាចជានាយករដ្ឋមន្ត្រីរបស់ខ្លួនលូកលាន់ ឬជ្រៀតជ្រែកចូលការងាររបស់តុលាការ។
លោក អំ សំអាត សម្ដែងមតិថា ដើម្បីជៀសវាងកុំឲ្យសាធារណជនរិះគន់ថា តុលាការមិនឯករាជ្យស្ថិតក្រោមការបង្គាប់បញ្ជារបស់រដ្ឋាភិបាល ឬដើម្បីជៀសវាងការរិះគន់ថា រដ្ឋាភិបាលជ្រៀតជ្រែកចូលក្នុងការងាររបស់តុលាការ តុលាការត្រូវអនុវត្តត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ និងត្រូវធ្វើការសម្រេចសេចក្ដីប្រកបដោយភាពយុត្តិធម៌ជូនពលរដ្ឋ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។