ចៅក្រមស៊ើបសួរសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញសម្រេចចោទប្រកាន់អ្នកទោសមេខ្លោងគ្រឿងញៀនជនជាតិតៃវ៉ាន់ និងបក្ខពួកចំនួន ១១នាក់ពីបទលាងលុយកខ្វក់ ព្រមទាំងបទល្មើសជាច្រើនទៀត និងបង្គាប់ឱ្យសមត្ថកិច្ចបញ្ជូនខ្លួនទៅឃុំខ្លួន នៅពន្ធនាគារព្រៃស កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៣០ ខែសីហា។ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សទទូចឱ្យស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ចពន្លឿននីតិវិធីស្រាវជ្រាវស្វែងរកអ្នកពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីយកមកផ្ដន្ទាទោសឱ្យបានធ្ងន់ធ្ងរតាមផ្លូវច្បាប់។
ចៅក្រមស៊ើបសួរសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញលោក កី ម៉ានេរ៉ា សម្រេចចេញដីកាឃុំខ្លួនអ្នកទោសមេខ្លោងគ្រឿងញៀនជនជាតិតៃវ៉ាន់ និងបក្ខពួកចំនួន ១១នាក់ នៅពន្ធនាការព្រៃស កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៣០ ខែសីហា ដោយចោទប្រកាន់ពីបទលាងលុយកខ្វក់ ប្លន់មានស្ថានទម្ងន់ បង្ខាំងមានស្ថានទម្ងន់ ក្រុមប្រដាប់អាវុធកាន់កាប់អាវុធគ្មានការអនុញ្ញាត និងបទល្មើសផ្សេងៗទៀត។ នេះបើយោងតាមអគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិទទួលបន្ទុកបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនលោក ម៉ក់ ជីតូ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី៣០ ខែសីហា។ ការសម្រេចរបស់ចៅក្រមស៊ើបសួរបែបនេះ ក្រោយពីតំណាងអយ្យការ លោក វង្ស សាវ៉ាត បានបើកការស៊ើបសួរក្រុមឧក្រិដ្ឋជនទាំង ១១នាក់ជាច្រើនថ្ងៃ។
ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនេះដែរ អ្នកនាំពាក្យអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារលោក នុត សវនា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ក្រុមមន្ត្រីពន្ធនាគារបានបង្កើនសកម្មភាពការពារសន្តិសុខ ហើយក្រុមឧក្រិដ្ឋជនទាំងនោះមានការឃុំខ្លួនពួកគេដាច់ដោយឡែកពីគ្នា។ បន្ថែមពីនេះ លោកបញ្ជាក់ថា ខាងពន្ធនាគារក៏មិនអនុញ្ញាតឱ្យសាច់ញាតិពួកគេចូលសួរសុខទុក្ខដែរ។
លោក នុត សវនា៖ «អត់មានឱ្យ[សាច់ញាតិ]ចូលទេព្រោះស្ថិតក្រោមការរឹតបន្តឹងការងារសន្តិសុខ ហើយកំពុងProcess [ដំណើរការ]ការងារហ្នឹងយើងមិនអាចឆ្វៀលឆ្វាត់បានទេ។ កិច្ចការគ្រប់គ្រងជនជាប់ឃុំគឺបែងចែកតាមចំណាត់ថ្នាក់សន្តិសុខ និងប្រភេទបទល្មើស ហើយប្រសិនបើបទល្មើសណាដែលនៅជុំគ្នាបង្កឱ្យមានហានិភ័យ ខ្ពស់អាហ្នឹងក៏យើងបំបែកគ្នាដែរ»។
នគរបាលថ្នាក់ជាតិ និងក្រុមកម្លាំងសមត្ថកិច្ចចម្រុះទូទាំងប្រទេសចេញប្រតិបត្តិការចាប់តាមមេខ្លោងគ្រឿងញៀនជនជាតិតៃវ៉ាន់ និងបក្ខពួកខ្លួន ១១នាក់តាំងពីយប់ថ្ងៃទី១៨ ខែសីហា រហូតដល់ថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ក្រោយពីក្រុមឧក្រិដ្ឋជនទាំងនោះចេញប្រតិបត្តិការប្រដាប់ដោយអាវុធសម្រុកចូលទៅរំដោះអ្នកទោសតៃវ៉ាន់ឈ្មោះ ឆេន ស៊ីនហាន (Chen hsin han) ជាប់ទោសចំនួន ៥២ឆ្នាំ ពីបទជួញដូរគ្រឿងញៀន ក្នុងគ្រាដែលមន្ត្រីពន្ធនាគារបញ្ជូនទៅព្យាបាលធ្មេញនៅគ្លីនិកធ្មេញ ជុំ ចិន្តា ក្នុងខេត្តសៀមរាប កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែសីហា។
ទោះជាយ៉ាងណា ក្នុងសន្និសីទកាសែតរបស់មន្ត្រីនគរបាលថ្នាក់ជាតិ កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែសីហា ក្នុងគ្រាសមត្ថកិច្ចអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកកាសែតថតរូបជនសង្ស័យទាំង ៩នាក់ ក្នុងនោះមានជនសង្ស័យជាស្ត្រីចិនម្នាក់បានព្យាយាមនិយាយជាភាសាអង់គ្លេសថា ការចោទប្រកាន់របស់សមត្ថកិច្ច មិនមែនជាការពិត។ បន្ទាប់មកមន្ត្រីអាជ្ញាធរបានយកដៃទះខ្នងស្ត្រីជនជាតិចិនរូបនោះ ដើម្បីឱ្យរក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់។
អគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិទទួលបន្ទុកបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនលោក ម៉ក់ ជីតូ ចាត់ទុកមតិរិះគន់ករណីនេះជាការរៀបចំឆាកល្ខោនសម្ដែងនោះថា ជាក្រុមអ្នកប្រឆាំង។ ក្រៅពីនេះ លោកបញ្ជាក់ថា នគរបាលជាតិកំពុងរៀបចំឯកសារទៅកាន់ប៉ូលិសអាំងទែប៉ូល (Interpol) និងបានស្នើទៅភ្នាក់ងារប្រឆាំងបទល្មើសគ្រឿងញៀនអាមេរិក (DA) ដើម្បីតាមចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យទួរគី និងខ្មែរសរុប ៨នាក់ដែលកំពុងរត់គេចខ្លួនពាក់ព័ន្ធនឹងករណីរំដោះអ្នកទោស។
លោក ម៉ក់ ជីតូ៖ «កាលណាជនសង្ស័យរុកទៅដល់ជនត្រូវចោទ ជាពិរុទ្ធជនអ៊ីចឹងអាហ្នឹងគេយកទៅឃុំសិនហើយ រយៈពេលសវនាការអាច ៦ខែ បទល្មើសឧក្រិដ្ឋ។ ឥឡូវនេះ យើងកំពុងតែបន្តយើងសហការជាមួយប្រទេសជិតខាងយើង ត្រូវធ្វើឯកសារទៅខាងភ្នាក់ងារប្រឆាំងបទល្មើសគ្រឿងញៀនអាមេរិក(DA)ជួយស្រាវជ្រាវពាក់ព័ន្ធមុខសញ្ញាផ្សេងៗ ហើយយើងបានរៀបចំឯកសារទៅអាំងទែប៉ូលចេញនិវាទក្រហម(Red Notice)»។
ជុំវិញរឿងនេះ ប្រធានអង្គការសម្ពន្ធភាពការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ហៅកាត់ថា (CHRAC) លោក រស់ សុដ្ឋា មានប្រសាសន៍ថា ករណីនេះជារឿងធំ និងបង្កឱ្យមានមន្ទិលសង្ស័យច្រើន ដ្បិតឧក្រិដ្ឋជនដែលមានបក្ខពួកនោះជាអ្នកមានលុយច្រើន។ លោកព្រួយបារម្ភថា ឧក្រិដ្ឋជនដែលមានលុយច្រើនបែបនេះ ការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយរបស់អាជ្ញាធរក៏ប្រឈមកើតមានច្រើនដែរ ដែលធ្វើឱ្យដំណើរការស៊ើបអង្កេតគ្មានប្រសិទ្ធភាព។
លោក រស់ សុដ្ឋា៖ «ផ្នែកតុលាការប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ គួរតែធ្វើឱ្យបានត្រឹមត្រូវធានាយុត្តិធម៌ ១០០ភាគរយដោយគ្មានការរើសអើង ដោយគ្មានបទដ្ឋានពីរ ចំពោះជនឧក្រិដ្ឋជួញដូរគ្រឿងញៀនហ្នឹង។ នៅពេលវិធានការច្បាប់ត្រូវបានអនុវត្តយ៉ាងត្រឹមត្រូវចំពោះជនល្មើសទាំងមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ដែលមានការពាក់ព័ន្ធផង បូកផ្សំនឹងការអប់រំ ផ្សព្វផ្សាយពីបញ្ហាគ្រឿងញៀននេះ បូកផ្សំជាមួយកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិថែមទៀត ខ្ញុំគិតថា រឿងហ្នឹងនឹងដោះស្រាយចេញហើយ»។
លោក រស់ សុដ្ឋា លើកឡើងថា ករណីដែលស្ត្រីជនជាតិចិនព្យាយាមនិយាយបកស្រាយថា ករណីនេះជារឿងប្រឌិតក្នុងសន្និសីទកាសែត គឺជាចំណុចរសើបមួយដែលសមត្ថកិច្ចមិនអាចបង្ហាញព័ត៌មានឱ្យទូលំទូលាយ។ លោកថា ត្រង់ចំណុចនេះជាតឹកតាងមួយក្នុងការស៊ើបអង្កេត ហើយលោកស្នើដល់តុលាការបន្តការស៊ើបអង្កេត និងបែកសំណុំរឿងនេះ ដោយឈរលើភាពឯករាជ្យ ដើម្បីឱ្យមហាជនអស់មន្ទិលសង្ស័យ។ លើសពីនេះទៀត លោក រស់ សុដ្ឋា លើកឡើងថា ប្រសិនបើ ក្រុមប្រដាប់អាវុធទាំងនោះត្រូវបានគេជួលឱ្យមកសម្ដែងអាជ្ញាធរអាចនឹងជាប់ពាក់ព័ន្ធករណីនេះ ហើយក្រុមជនល្មើសទាំងនោះនឹងពិបាកទទួលបានយុត្តិធម៌ ដោយសារមានការរារាំងក្នុងការទទួលបានយុត្តិធម៌ពីសំណាក់អាជ្ញាធរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។