យុវជន សិស្សនិស្សិត ព្រះសង្ឃ ពលរដ្ឋនៅតាមបណ្ដាលខេត្តមួយចំនួន រួមមានខេត្តកំពង់ចាម បាត់ដំបង សៀមរាប និងខេត្តតាកែវ នាំគ្នាប្រារព្ធខួបលើកទី២៤ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ថ្ងៃទី២៣ តុលា ដែលមានអ្នកចូលរួមចន្លោះពី ៥០នាក់ ទៅ ១០០នាក់ ទៅតាមតំបន់នីមួយៗ។ ការប្រារព្ធពិធីនេះឡើង ក្នុងគោលបំណងបង្កើនការយល់ដឹងដល់សាធារណជន និងជំរុញឱ្យមានការគោរព ឬអនុវត្តតាមកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ឱ្យបានទូលំទូលាយ។
បណ្ដាយុវជន ព្រះសង្ឃ ប្រមាណ ៦០នាក់/អង្គ នាំគ្នារំឭកខួបថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា នៅទីរួមខេត្តកំពង់ចាម ក្បែរស្ពានគីហ្ស៊ូណា គឺដើម្បីរំលឹកថ្ងៃប្រវត្តិសាស្ត្រមួយនេះឱ្យដក់ជាប់ក្នុងសន្ដានចិត្តពលរដ្ឋខ្មែរទូទៅ ពីព្រោះជាថ្ងៃមួយដែលនាំឱ្យកម្ពុជា មានសុខសន្តិភាពពិតប្រាកដ។
និស្សិតឆ្នាំទី៣ ផ្នែកនីតិសាស្ត្រនៃសាកលវិទ្យាល័យន័រតុន និងជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាកិច្ចការសាធារណៈកម្ពុជា លោក រម៉ាស់ ថៃ មានប្រសាសន៍ថា កន្លងមកប្រជាពលរដ្ឋ ឬយុវជន ហាក់មិនសូវចាប់អារម្មណ៍ថ្ងៃនេះប៉ុន្មានទេ មានន័យថា ការយល់ដឹងរបស់ពលរដ្ឋជុំវិញថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា គឺមិនទាន់បានទូលំទូលាយ។
លោកបន្តទៀតថា គោលបំណងខាងលោករៀបចំព្រឹត្តិការណ៍នេះឡើង ដើម្បីបង្កើនការយល់ដឹងដល់សាធារណជនអំពីថ្ងៃប្រវត្តិសាស្ត្រមួយនេះ៖ «គឺជំរុញការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ឱ្យបានទូលំទូលាយដល់សាធារណជន»។
បន្ថែមពីនេះ សាមណនិស្សិតថ្នាក់អនុបណ្ឌិតនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ព្រះតេជព្រះគុណ ធួ ធា មានព្រះថេរដីកាថា ថ្ងៃ២៣ តុលា គឺជាថ្ងៃដែលមានសារសំខាន់ នាំឱ្យប្រទេសកម្ពុជា មានសន្តិភាព ឯកភាពជាតិ បូរណភាពទឹកដីពិតប្រាកដ ពោលគឺជាថ្ងៃបញ្ចប់ជម្លោះនៅកម្ពុជា។ ព្រះអង្គបន្តថា បើគ្មានថ្ងៃ ២៣ តុលា ក៏មិនអាចធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជា មានសុខសន្តិភាពដូចសព្វថ្ងៃដែរ៖ «ថ្ងៃ៧ មករា គឺជាថ្ងៃរំដោះចេញពីរបបខ្មែរក្រហម ប៉ុន្តែសង្គ្រាមមិនទាន់ចប់ទេ រហូតដល់ទសវត្ស ៨០ ឆ្នាំ៨៩ ទើបវៀតណាម ចេញវិញ រហូតដល់ឆ្នាំ៩១ ទើបជាថ្ងៃដ៏វិសេសវិសាល»។
កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ថ្ងៃទី២៣ តុលា ឆ្នាំ១៩៩១ គឺជាថ្ងៃចុះហត្ថលេខាពីសំណាក់មហាអំណាចក្នុងតំបន់ និងក្នុងពិភពលោកដើម្បីបញ្ចប់ជម្លោះនយោបាយយ៉ាងស៊ីសាច់ហុតឈាមរវាងភាគីជម្លោះទាំង ៤ នៅកម្ពុជា រួមមាន ភាគីរដ្ឋកម្ពុជា ដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន សែន ភាគីរបស់ព្រះបាទ នរោត្តម សីហនុ ភាគីរបស់ខ្មែរក្រហម និងភាគីរបស់លោក សឺន សាន។ កាលណោះ មានប្រទេសចំនួន ២០ បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ដោយមានប្រទេសបារាំង និងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ជាសហប្រធាន។
ពលរដ្ឋមានវ័យជាង ៦០ឆ្នាំ រស់នៅក្រុងកំពង់ចាម អ្នកស្រី សាត សុភាព អង្គុយលក់ទឹកសុទ្ធនៅក្រោមដើមជ្រៃនិយាយថា ដ្បិតតែអ្នកស្រីមិនសូវយល់ដឹងពីថ្ងៃនេះក៏ដោយ ប៉ុន្តែក្រោយពេលស្ដាប់ឮការផ្សព្វផ្សាយរបស់ក្រុមយុវជន អ្នកស្រីយល់ថា ថ្ងៃទី២៣ តុលា គឺជាថ្ងៃសំខាន់ដែលនាំនាវាកម្ពុជា ឱ្យស្គាល់សុខសន្តិភាព៖ «ចង់បានសន្តិភាព អ៊ីចឹងកុំឱ្យមានអំពើហិង្សាអី»។
ស្រដៀងគ្នានេះ នៅឯខេត្តបាត់ដំបងវិញ យុវជន សិស្ស និស្សិត ព្រះសង្ឃ ប្រមាណ ១០០នាក់/អង្គ ក៏បាននាំគ្នាប្រារព្ធខួបលើកទី២៤ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងមួយនេះដែរ ដោយអ្នកចូលរួមត្រូវជិះកង់ផ្សព្វផ្សាយនៅបរិវេណក្រុងបាត់ដំបង។
ព្រះតេជព្រះគុណគង់នៅវត្តចង្ក្រានតាព្រហ្ម ស្ទឹងមានជ័យ ព្រះនាម អ៊ិន ពុទ្ធី មានថេរដីកាថា មានប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ៥០ភាគរយ ចាប់អារម្មណ៍ចំពោះកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ប៉ុន្តែការយល់ដឹងពួកគាត់ហាក់នៅមានកម្រិត។ ព្រះអង្គបន្តថា មូលហេតុដែលជ្រើសរើសទីតាំងនៅខេត្តបាត់ដំបង ប្រារព្ធពិធីនេះ ដោយខេត្តបាត់ដំបង គឺជាកន្លែងបណ្ដុំសិស្សនិស្សិតបញ្ញវន្ត និងជាទឹកដីប្រវត្តិសាស្ត្រ ព្រមទាំងជាតំបន់សេដ្ឋកិច្ចមួយយ៉ាងសំខាន់ផង។
ព្រះអង្គបញ្ជាក់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ពិតជាសំខាន់ណាស់សម្រាប់ពលរដ្ឋទាំងអស់ត្រូវចងចាំ៖ «អ៊ីចឹងហើយក្នុងនាមអាត្មាជាព្រះសង្ឃខ្មែរមួយអង្គ ក៏ដូចជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងមូល ពិសេសមន្ត្រីមានសមត្ថកិច្ច សុំឱ្យគោរពសន្ធិសញ្ញាទីក្រុងប៉ារីសនេះ»។
ដោយឡែកនៅតាមបណ្ដាខេត្តផ្សេងទៀត ការរៀបចំប្រារព្ធពិធីនេះឡើងក៏មានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ដោយគ្រាន់តែកន្លែងខ្លះធ្វើនៅពេលព្រឹក និងកន្លែងខ្លះធ្វើនៅពេលរសៀលប៉ុណ្ណោះ។
យ៉ាងណា មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ (LICADHO) ខេត្តកំពង់ចាម លោក ប៊ូ វីរៈ មើលឃើញថា រាជរដ្ឋាភិបាលនៅមិនទាន់អនុវត្តស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងមួយនេះឱ្យបានប្រសើរនោះទេ។
លោកថា មានចំណុចមួយចំនួន ដូចជាបញ្ហាគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ការផ្ទុះអំពើហិង្សាលើប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកតវ៉ាផ្សេងៗ ការចាប់សកម្មជនដីធ្លី និងអ្នកនយោបាយដាក់ពន្ធនាគារជាបន្តបន្ទាប់ជាដើម៖ «វាចម្លែកត្រង់ថា ក្រោយពេលបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ១៩៩៣ គឺមានរដ្ឋាភិបាលពីរ អានេះធ្វើឱ្យកិច្ចព្រមព្រៀងមានភាពរដិបរដុប ហើយមួយទៀត ព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃ ៥-៦ (កក្កដា ១៩៩៧) នោះ រវាងគណបក្សឈ្នះឆ្នោតទាំងពីរ»។
លោកបន្ថែមថា ការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា បានត្រឹមត្រូវយ៉ាងណានោះ គឺអាស្រ័យលើរាជរដ្ឋាភិបាលខ្លួនឯង ពីព្រោះជាអ្នកអនុវត្តផ្ទាល់ទៅលើកិច្ចព្រមព្រៀងមួយនេះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖
ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។