ភរិយា​បណ្ឌិត កែម ឡី ប្រតិកម្ម​ចំពោះ​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌​រឿង​ឃាតកម្ម​ស្វាមី

ដោយ សុ ជីវី
2019.07.03
ប្រពន្ធ កែម ឡី ប៊ូ រចនា ៦២២ ភរិយា​លោក កែម ឡី លោកស្រី ប៊ូ រចនា សំពះ​ភ្ញៀវ​នៅ​មុខ​សព​ស្វាមី​នៅ​ក្នុង​មឈូស​កញ្ចក់ ដែល​ត្រូវ​បាន​តម្កល់​ធ្វើ​បុណ្យ​នៅ​វត្ត​ចាស់ ស្ថិត​ក្នុង​សង្កាត់​ជ្រោយចង្វារ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៣ កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៦។
Photo: RFA

ភរិយា​បណ្ឌិត កែម ឡី បង្ហោះ​សារ​ឆ្លើយតប​ចំពោះ​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួងយុត្តិធម៌​ជុំវិញ​សំណុំរឿង ឃាតកម្ម​លើ​ស្វាមី​របស់​អ្នកស្រី។ អ្នកស្រី​នៅតែ​ប្រកាន់​ជំហរ​ថា ឃាតកម្ម​លើ បណ្ឌិត កែម ឡី គឺជា ការរៀបចំ​គម្រោង​ទុកជាមុន​របស់​របប​ក្រុងភ្នំពេញ ម្ល៉េះ​ហើយ​ទើប​អាជ្ញាធរ​ព្យាយាម​បំបាត់​ភស្តុតាំង និង​រក​ឃាតក​ពិត​មិន​ឃើញ។ មន្ត្រី​សិទ្ធិមនុស្ស យល់ថា ដើម្បី​បញ្ជៀស​ការរិះគន់​បែបនេះ របប​ក្រុង ភ្នំពេញ​ត្រូវតែ​មាន​ឆន្ទៈ​ពិតប្រាកដ ក្នុង​ការ​នាំ​យក​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​មក​ផ្ដន្ទាទោស​តាមច្បាប់​ឱ្យ​បាន​ឆាប់។

ការ​បង្ហោះ​សារ​ឆ្លើយឆ្លង​រវាង​ភរិយា​បណ្ឌិត កែម ឡី គឺ​អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា និង​មន្ត្រី​របប​ក្រុងភ្នំពេញ​នេះ គឺ បន្ទាប់ពី​អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា កាលពី​ថ្ងៃ​ទី​២ ខែ​កក្កដា បង្ហោះ​សារ​រៀបរាប់​ពី​ការ​នឹករលឹក​ស្វាមី ការ​ឈឺ ដែល​បែកបាក់​គ្រួសារ និង​ការបាត់បង់​ប្ដី​ជា​បង្គោល​គ្រួសារ ដោយសារតែ​របប​ក្រុងភ្នំពេញ គឺជា​អ្នក​នៅ​ពីក្រោយ​ឃាតក​សម្លាប់​ស្វាមី​របស់​អ្នកស្រី​។ អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន បាន​តប​ថា ការចោទប្រកាន់​នេះ គឺ​គ្មាន ភស្តុ​តាំង​ត្រឹមត្រូវ និង​ធ្វើឡើង​តាម​អារម្មណ៍​ដែល​ឈឺចាប់​និង​នឹក​សព​ប្ដី​ខ្លាំង ព្រមទាំង​ទទួលរង​ឥទ្ធិពល​ពី​ក្រុម​អ្នកប្រឆាំង​រដ្ឋាភិបាល​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស។

អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា បាន​ផ្ញើ​សារ​ឆ្លើយតប​ទៅកាន់​លោក ជិន ម៉ាលីន វិញថា អ្នកស្រី​មិន​បាន​ចោទ​ប្រកាន់​ចំៗ​ លើ​អ្នកណាម្នាក់​ជា​ឃាតក​សម្លាប់​ស្វាមី​ឡើយ ប៉ុន្តែ​អ្នក​ដែល​រៀបចំ​គម្រោង​សម្លាប់​បណ្ឌិត កែម ឡី ប្រាកដ ជា​ដឹង​ខ្លួនឯង​ច្បាស់​ណាស់ សូម្បីតែ​លោក ជិន ម៉ាលីន ក៏​ប្រហែលជា​ស្គាល់​មុខ ឃាតក​ពិតជា​អ្នកណា​ដែរ​។ អ្នកស្រី​បន្ត​ថា ស្វាមី​អ្នក​ស្លាប់​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា បើ​មិន​ឱ្យ​ហៅ​ថា ​របប​ក្រុងភ្នំពេញ តើ​ឱ្យ​ថា​របប​អ្វី​ទៅ​? អ្នកស្រី ឱ្យ​ដឹង​ដែរ​ថា ម្យ៉ាងវិញទៀត​បរិយាកាស​នៅ​ជុំវិញ ខ្លួន និង​នៅ​ជុំវិញ​ផ្ទះ​របស់​អ្នកស្រី​នៅ​ប្រទេស​អូស្ត្រាលី គឺ​មាន​បរិយាកាស​ល្អ​ណាស់ មាន​ភាព​ស្ងប់ ស្ងាត់​គ្មាន​អ្វី​មក​រំខាន​ចិត្ត​ឡើយ។ បើ​ធៀប​ជាមួយ​របប​ក្រុងភ្នំពេញ គឺ​មាន​សុវត្ថិភាព​ខ្ពស់​ហើយ​ការ រស់​នៅ​មាន​សិទ្ធិ​ពេញលេញ គ្មាន​ការ​គៀប​សង្កត់ គំរាមកំហែង​ដូច​នៅ​ក្នុង​របប​ក្រុងភ្នំពេញ​ឡើយ។ បើ​និយាយ ពី​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​កម្ពុជា​វិញ អ្នកស្រី គ្មាន​ជំនឿ​ជឿជាក់​សូម្បី​បន្តិច ។

អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា បន្ថែម​ថា បើ​របប​ក្រុងភ្នំពេញ​ពិតជា​យុត្តិធម៌ និង​យកចិត្តទុកដាក់​លើ​រឿង​ឃាតកម្ម​បណ្ឌិត កែម ឡី មែន​នោះ អស់លោក​ត្រូវ​បើក​កាមេរ៉ា​សុវត្ថិភាព​នៅ​ពេល​កើតហេតុ​ភ្លាមៗ នោះ ច្បាស់​ជា​ដឹង​ហើយ​ថា​ ឃាតក​ពិតជា​អ្នកណា ប៉ុន្តែ​ទាំងអស់​នេះ គឺ​សុទ្ធ​តែ​មាន​ការរៀបចំ​ទុក​មុន​ជា ស្រេច ព្រោះ​កាមេរ៉ា​សុវត្ថិភាព​ត្រូវ​បាន​ដក​ទុក។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ​សូម្បីតែ​ទូរស័ព្ទ​ជនរងគ្រោះ​ ២​គ្រឿង ក៏​ពួក​អាជ្ញាធរ យក​ទៅ​បាត់ស្រមោល​ដល់​សព្វថ្ងៃ​នេះ​ដែរ។

អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន មិន​ឆ្លើយតប​ចំពោះ​សារ​របស់​អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា នោះ​ទេ​។ ប៉ុន្តែ អ្នកនាំពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន បាន​ឆ្លើយតប តាម​បណ្ដាញ​តេឡេក្រាម​(Telegram) នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៣ ខែ​កក្កដា និង​នៅតែ​លើកឡើង​ដូច​សម្ដី​របស់​លោក ជិន ម៉ាលីន ដែរ​ថា ជា​រឿង​ធម្មតា​របស់​ភរិយា​ដែល​មាន​មនោសញ្ចេតនា​នឹក​ប្តី​ហើយ ដោយសារ​ក្ដៅ ចិត្ត ពី​រឿង​ស្លាប់​ប្ដី និង​មាន​ឥទ្ធិពល​ពី​ខាង​មជ្ឈដ្ឋាន​ប្រឆាំង​គាត់​ចោទ​មក​លើ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ដោយ​គ្មាន​ភស្តុតាង។ លោក សុខ ឥសាន ចោទ​អ្នកស្រី ប៊ូ រចនា ថា តាមពិត​កំពុង​យក​មិត្ត​ធ្វើ​សត្រូវ​និង យក​សត្រូវ​ធ្វើ​មិត្ត​ដោយ​មិន​ដឹង​ខ្លួន។ លោក​បន្ត​ថា ឆន្ទៈ​ក្នុង​ការ​ស៊ើបអង្កេត​រឿង​ឃាតកម្ម​បណ្ឌិត កែម ឡី គឺ​សមត្ថកិច្ច​ផ្អែក​លើ​សកម្មភាព​ជាក់ស្ដែង និង​លើ​កាមេរ៉ា​នោះ​ហើយ ទើប​បាន​ជា​អាច​ចាប់​ឃាតក​ឈ្មោះ​ជួប សម្លាប់ ដែល​តុលាការ​បាន​កាត់​ក្តី​ឱ្យ ជាប់ពន្ធនាគារ​អស់​មួយ​ជីវិត។ លោក​ចោទ​ជា​សំណួរ​ថា តើ​ឱ្យ​ទៅ​រក​ឃាតក​ឯណា​ទៀត​? តាម​អារម្មណ៍​របស់​ពួក​ប្រឆាំង​នោះ ទោះ​ធ្វើ​យ៉ាងណា​ក៏​នៅតែ​មិន​ពេញចិត្ត​ដែរ។

នាយករង​ទទួលបន្ទុក​ផ្នែក​ឃ្លាំមើល​សិទ្ធិមនុស្ស​នៃ​អង្គការ​លីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត លើកឡើង​ថា ដើម្បី​បំបាត់​មន្ទិលសង្ស័យ ឬ​បញ្ចៀស​ការរិះគន់​ចោទប្រកាន់​នានា គឺ​រដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជា​អាជ្ញាធរ ពាក់ព័ន្ធ និង​តុលាការ ត្រូវតែ​ពន្លឿន​នីតិវិធី​ស៊ើបអង្កេត ដើម្បី​នាំ​យក​អ្នក​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ ឬ​អ្នក​នៅ​ពី​ក្រោយ​ករណី​ឃាតកម្ម​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី មក​ផ្ដន្ទាទោស​តាមច្បាប់​ឱ្យ​បាន​ឆាប់៖ «ប្រសិនបើ​រដ្ឋាភិបាល អាជ្ញាធរ ឬក៏​តុលាការ​ពន្លឿន​នីតិវិធី និង​ស៊ើបអង្កេត​រក​ឃើញ​អ្នក​ដែល​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំងអស់​នេះ ខ្ញុំ​គិត​ថា អ្វីៗ​នឹង​ត្រូវ​បាន​លាតត្រដាង និង​ត្រូវ​បាន​បញ្ចប់​ការរិះគន់ ហើយក៏​ជា​ការ​ផ្ដល់​យុត្តិធម៌​ដែល​អាច​ជួយ​ព្យាបាល​ការឈឺចាប់​របស់​គ្រួសារ​ជនរងគ្រោះ​ដែរ»

អ្នកស្រាវជ្រាវ​ការ​អភិវឌ្ឍ​សង្គម និង​ជា​អ្នកវិភាគ​នយោបាយ​ដ៏​មាន​ប្រជាប្រិយភាព បណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវ​បាន​ខ្មាន់កាំភ្លើង​បាញ់សម្លាប់ នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​១០ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៦ នៅ​ឯ​ស្ដារម៉ាត (Star Mart) ក្នុង​ស្ថានីយ​លក់​ប្រេងឥន្ធនៈ​កាល់តិច (Caltex) ក្នុង​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ។

អំពើ​ឃាតកម្ម​នេះ​បាន​កើតឡើង​រយៈពេល ២​ថ្ងៃ ក្រោយពី​លោក​បាន​ចូលរួម​ធ្វើជា​វាគ្មិន​ក្នុង​កម្មវិធី​វេទិកា​អ្នក​ស្ដាប់​អាស៊ីសេរី ដើម្បី​ជជែក​ពិភាក្សា​អំពី​រឿង​ការ​ក្ដោបក្ដាប់​ជំនួញ​របស់​ក្រុម​គ្រួសារ​លោក ហ៊ុន សែន នៅ​កម្ពុជា​។ តុលាការ បាន​ផ្ដន្ទាទោស អឿត អាង ដែល​ហៅ​ខ្លួនឯង​ថា ជួប សម្លាប់ ឱ្យ​ជាប់​ពន្ធនាគារ​អស់​មួយ​ជីវិត​។ ប៉ុន្តែ​សាធារណជន​នៅតែ​មិន​អស់ចិត្ត​នៅឡើយ ព្រោះ​សំណុំ​រឿង​នេះ​មាន​ភាព​មិន​ស៊ី​សង្វាក់​គ្នា​ជាច្រើន​ចំណុច ជុំវិញ​មូលហេតុ​នៃ​អំពើ​ឃាតកម្ម ដែល​មជ្ឈដ្ឋាន​នានា​សុទ្ធតែ​ជឿ​ថា អឿត អាង មិន​អាច​ធ្វើ​រឿង​នេះ​បានតែ​ម្នាក់ឯង​នោះ​ឡើយ​។ ទំនងជា​ដើម្បី​បញ្ចៀស​ការរិះគន់ តុលាការ​ក្រុង​ភ្នំពេញ​បានសម្រេច​បំបែកសំណុំរឿង​នេះ​ជា​ពីរ ដើម្បី​ស៊ើបអង្កេត​រក​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​ផ្សេងទៀត យក​មក​កាត់ទោស​។ ការស៊ើបអង្កេត​បន្ត​នោះ គឺ​ដើម្បី​រក​អ្នកលក់​កាំភ្លើង​ឱ្យ ជួប សម្លាប់ អ្នក​ទទួល​ឱ្យ ជួប សម្លាប់ ស្នាក់​នៅ​ក្នុង​ក្រុងភ្នំពេញ និង​អ្នក​នៅ​ពីក្រោយ​ខ្នង ជួប សម្លាប់ ក៏ប៉ុន្តែ​តុលាការ​ខកខាន​មិនបាន​ផ្តល់​ព័ត៌មាន​ស្ដីពី​ការ​វិវឌ្ឍ​នៃ​សំណុំរឿង​ទី​ពីរ​នេះ​ឡើយ​រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ។

កាលពី​ថ្ងៃ​អង្គារ អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌ លើកឡើង​ថា សំណុំ​រឿង​នេះ​នៅតែ​បន្ត​ស៊ើបអង្កេត ដោយ​មិនទាន់​បិទ​បញ្ចប់​នោះ​ទេ ហើយ​ស្នើសុំ​ឱ្យ​សាធារណជន និង​គ្រួសារ​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី ជួយ​ផ្ដល់​ភស្តុតាង ឬ​សក្ខីកម្ម​រឹងមាំ​តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់ ដើម្បី​ស្វែងរក​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​យក​មក​ផ្ដន្ទាទោស។លោក អំ សំអាត បញ្ចេញ​មតិ​ថា ការ​មិន​បង្ហាញ​អំពី​ភាព​ជឿន​លឿន​នៃ​ការស៊ើបអង្កេត​រក​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ ក្រៅពី​ការ​ផ្តន្ទាទោស​លើ​លោក ជួប សម្លាប់ នោះ គឺ​បង្ហាញ​ពី​ភាព​បរាជ័យ​មួយ​ក្នុង​ការ​ស្វែងរក យុត្តិធម៌​ពេញលេញ​សម្រាប់​គ្រួសារ​បណ្ឌិត កែម ឡី និង​ធ្វើ​ឱ្យ​ក្រុម​គ្រួសារ​ជនរងគ្រោះ​រួម​ទាំង​សាធារណជន ដែល​គោរព​ស្រលាញ់​បណ្ឌិត​កែម ឡី បាត់បង់​ទំនុក​ចិត្ត​និង​បាត់បង់​ជំនឿ​ក្នុង ការ​ស្វែងរក​យុត្តិធម៌៖ «ការដែល​រដ្ឋាភិបាល ឆ្លើយឆ្លង​បែបនេះ​គឺ​មិនមែន​ជា​មធ្យោបាយ​ល្អ​ទេ អ្វី​ដែល​សំខាន់​គឺ​ត្រូវ​បង្ហាញ​ឆន្ទៈ​ពិតប្រាកដ​ហើយ​និង​អំពី​សកម្មភាព​នៃ​ការស្វែងរក យុត្តិធម៌​សម្រាប់​លោក​បណ្ឌិត កែម ឡី។ ហើយ​បើ​សិន​ជា​យើង​ពឹង​តែ​លើ​សាធារណជន និង​ពឹង​តែ​លើ​គ្រួសារ​ជនរងគ្រោះ​ដើម្បី​ឱ្យ​ជួយ​បង្ហាញ​ភស្តុ​តាំង​គឺ​បង្ហាញ​អំពី​ភាព​បរាជ័យ​របស់​អាជ្ញាធរ​ទៅវិញ​ទេ»

ទោះយ៉ាងណា​ក្តី លោក អំ សំអាត យល់ថា សំណុំរឿង​ឃាតកម្ម​បណ្ឌិត កែម ឡី ប្រហែល​ជា​មិន ទទួល​បាន​យុត្តិធម៌​ពេញលេញ​ដូច​សំណុំរឿង​ឃាតកម្ម​ធំៗ​មុនៗ​ដែរ ដូចជា សំណុំរឿង​ឃាតកម្ម លោក ឈុត វុទ្ធី លោក ជា វិជ្ជា ព្រះតេជព្រះគុណ សំ ប៊ុនធឿន អ្នកកាសែត និង​អ្នក​សិល្បៈ​ផ្សេងៗ ទៀត​ជាដើម។ លោក បន្ត​ថា ការ​ដែល​ប្រើ​ពាក្យ​ថា អាជ្ញាធរ​កំពុង​ស៊ើបអង្កេត​នេះ​ប្រហែលជា​ដើម្បី កុំ​ឱ្យ​មានការ​រិះគន់​តែប៉ុណ្ណោះ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
RFA
សភា​អឺរ៉ុប ជំរុញ​ឱ្យ​​សើរើ​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ EBA នៅសល់៨០% និង​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ជាក់លាក់​លើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា
អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
អ្នកវិភាគ​ជំរុញ​ឱ្យ​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឱ្យ​ក្លាហាន​ហ៊ាន​និយាយ​ជាមួយ​អ្នក​សារព័ត៌មាន
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។