អ្នក​វិភាគ​ថា លោក ហ៊ុន សែន នឹង​រង​ការ​រិះគន់​រឿង​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស ពេល​ថ្លែង​សុន្ទរកថា​នៅ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ពេល​ខាង​មុខ

0:00 / 0:00

ក្រុម​អ្នក​វិភាគ​លើក​ឡើង​ថា លោក ហ៊ុន សែន នឹង​រង​ការ​រិះគន់​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ ក្នុង​ពេល​លោក​ថ្លែង​សន្ទរកថា នៅ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​នៅ​បុរី​ញ៉ូវយ៉ក (New York) នា​ពេល​ខាង​មុខ​នេះ។ អ្នក​វិភាគ​លើក​ឡើង​បែប​នេះ ដោយសារ​តែ​ពួក​គាត់​មើល​ឃើញ​ប្រទេស​កម្ពុជា​សព្វថ្ងៃ​កំពុង​មាន​ការ​រំលោភ​បំពាន​លើ​សិទ្ធិមនុស្ស​ធ្ងន់ធ្ងរ ដែល​តម្រូវ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស និង​បំផ្លាញ​ប្រជាធិបតេយ្យ ហើយ​ងាក​មក​រក​ផ្លូវ​ត្រូវ នៃ​គន្លង​ប្រជាធិបតេយ្យ​វិញ។

លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្រកាស​ថា លោក​នឹង​ត្រូវ​ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក នៅ​ថ្ងៃ​ទី២៣ ខែកញ្ញា​ខាង​មុខ ដើម្បី​ឡើង​ថ្លែង​សុន្ទរកថា​ដោយ​ផ្ទាល់ នៅ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ (UN)។

អ្នក​វិភាគ​មើល​ឃើញ​ថា មេ​ដឹកនាំ​កម្ពុជា​រូប​នេះ នឹង​ត្រូវ​ទទួល​បាន​រិះគន់​ពី​សហគមន៍​អន្តរជាតិ ជាពិសេស ពី​ប្រទេស​ដែល​ប្រកាន់​យក​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ។

អ្នក​ឯកទេស​ខាង​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ និង​ទំនាក់ទំនង​អន្តរជាតិ សាស្ត្រាចារ្យ ឯម សុវណ្ណរ៉ា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី១៧ សីហា កម្ពុជា​នឹង​រង​ការ​រិះគន់​ពី​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ សហគមន៍​អឺរ៉ុប និង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ដោយសារ​បរិយាកាស​សិទ្ធិមនុស្ស​ហាក់​គ្មាន​ភាព​ប្រសើរ​ឡើង បើ​ប្រៀបធៀប​នឹង​ឆ្នាំ​មុន។ លោក​លើក​ឡើង​ថា បញ្ហា​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​ជា​ជំងឺ​រ៉ាំរៃ ដែល​កម្ពុជា​ត្រូវ​ដោះស្រាយ​បន្ទាន់ ដើម្បី​ឱ្យ​មាន​ភាព​ប្រសើរ​ឡើង​ស្រប​តាម​គោលការណ៍ សន្ធិសញ្ញា​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស ដែល​កម្ពុជា​បាន​ធ្វើ​សច្ចាប័ន​រួច​មក​ហើយ។ លោក​បន្ត​ថា បញ្ហា​កំពង់ផែ​កងទ័ព​ជើង​ទឹក​រាម​នៅ​ខេត្តព្រះសីហនុ ក៏​ជា​ចំណុច​រសើប​មួយ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​កម្ពុជា និង​អាមេរិក​មើល​មុខ​គ្នា​មិន​ចំ​ផង​ដែរ។ លោក​ថា កម្ពុជា​ត្រូវ​ប្រកាន់​គោល​ជំហរ​អព្យាក្រឹត និង​បញ្ជាក់​ពី​តម្លាភាព ដើម្បី​ទទួល​បាន​ការ​ទុក​ចិត្ត ពី​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​មក​វិញ៖ « អ្វី​ដែល​រង​ការ​រិះគន់​ខ្លាំង​ជាង​គេ​នោះ ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​លើ​កត្តា​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា ដែល​កម្ពុជា​បាន​ឱ្យ​សច្ចាប័ន និង​ចុះ​សន្ធិសញ្ញា​អន្តរជាតិ​នានា រួម​ទាំង​សន្ធិសញ្ញា​កិច្ចព្រមព្រៀង​សន្តិភាព​ទីក្រុង​ប៉ារីស ក៏​នៅ​ក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​ច្បាប់​អន្តរជាតិ ហើយ​យក​មក​បញ្ចូល​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក៏​ប៉ុន្តែ​ស្ថានភាព​នៃ​ការ​អនុវត្ត​មិន​ទាន់​ឆ្លើយតប​ទៅ​តាម​គោលការណ៍​ច្បាប់​ទាំង​ស្រុង​ទេ »

ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែរ អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ លោក គឹម សុខ លើក​ឡើង​ថា ដើម្បី​បញ្ចៀស​កុំ​ឱ្យ​មាន​ការ​រិះគន់​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវ​តែ​ស្ដារ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​ស្ថានភាព​គោលការណ៍​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​ឡើងវិញ ឱ្យ​ស្រប​ទៅ​នឹង​ការ​ចង់​បាន​របស់​តំណាង​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ និង​ប្រទេស​លោក​សេរី។ លោក​បន្ត​ថា ការ​ស្ដារ​ឡើង​វិញ​នេះ គឺ​ត្រូវ​ចាប់​ផ្ដើម​ពី​ការ​សម្រួល​ដល់​ការ​ប្រើ​សិទ្ធិ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ ដោយ​គ្មាន​ការ​គំរាមកំហែង​ណា​មួយ​ពី​របប​ផ្ដាច់ការ។ លើស​ពី​នេះ រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន ក៏​ត្រូវ​តែ​បើក​ចំហ​សិទ្ធិ​ក្នុង​ផ្លូវ​នយោបាយ ឱ្យ​ស្រប​ទៅ​តាម​គោលការណ៍​ប្រទេស​ប្រកាន់​យក​លិទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ដោយ​ចាប់​ផ្ដើម​ចេញ​ពី​ការ​ទម្លាក់​បទ​ចោទ និង​ដោះ​លែង​លោក គឹម សុខា ឱ្យ​មាន​សេរីភាព ដើម្បី​ឱ្យ​លោក​បាន​ចោល​ប្រឡូក​ក្នុង​ឆាក​នយោបាយ៖ « ខ្ញុំ​យល់​ឃើញ​ថា ប្រសិន​បើ​លោក ហ៊ុន សែន មិន​ចាប់​ផ្ដើម​ផ្ដល់​សិទ្ធិ​សេរីភាព​នយោបាយ​ដល់​លោក គឹម សុខា ឱ្យ​បាន​ចូលរួម (ឈរ​ឈ្មោះ) បោះ​ឆ្នោត​ក្នុង​ឆ្នាំ២០២៣ ទេ (ទោះ) លោក ហ៊ុន សែន ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅ​ដល់​ទឹក​ដី​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​ណា​ក៏​ដោយ ក៏​គាត់​រង​ការ​ដាស់តឿន​ឱ្យ​ស្ដារ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការ​កែ​លម្អ​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ឡើង​វិញ​ដែរ »

ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​លើក​ឡើង​ទាំង​នេះ វិទ្យុ​អាស៊ី​អាស៊ី​នៅ​ពុំ​ទាន់​អាច​ទាក់ទង​ប្រធាន​អង្គភាព​អ្នក​នាំ​ពាក្យ​រដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន បាន​នៅ​ឡើយ​នោះ​ទេ នៅ​ថ្ងៃ​ទី១៧ សីហា។

របប​លោក ហ៊ុន សែន បាន​ទទួល​រង​ទណ្ឌកម្ម​ពី​សហភាព​អឺរ៉ុប និង​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ជា​បន្តបន្ទាប់​រួច​មក​ហើយ ដោយសារ​តែ​ទង្វើ​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​ធ្ងន់ធ្ងរ​ជា​ប្រព័ន្ធ។ ដោយសារ​តែ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​រក​ឃើញ​ថា លោក ហ៊ុន សែន និង​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​ជំនិត​របស់​លោក មាន​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ទង្វើ​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស ការ​រំលោភ​អំណាច និង​ការ​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ពុករលួយ​ក្នុង​នោះ​មាន​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​គម្រោង​សាងសង់​កំពង់ផែ​កងទ័ព​ជើងទឹក​រាម​នៅ​ខេត្តព្រះសីហនុ​ផង​ដែរ។

អង្គការសហប្រជាជាតិ និង​សហគមន៍​អន្តរជាតិ បន្ត​ព្រួយ​បារម្ភ​អំពី​ការ​រអិល​ថយ​ក្រោយ​នៃ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា​នេះ ព្រោះ​ពួក​គេ​ដឹង​ថា មាន​តែ​ការ​ស្ដារ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ឡើង​វិញ ទើប​ជា​ដំណោះស្រាយ​វិបត្តិ​ចាក់ស្រេះ​ផ្សេងៗ ទាំង​នៅ​កម្ពុជា និង​នៅ​ក្នុង​តំបន់៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។