លោក ហ៊ុន សែន ប្រាប់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ថា ប្រទេស​មហា​អំណាច​ប្រើ​កម្លាំង​បាយ​គាប​សង្កត់​ប្រទេស​ទន់​ខ្សោយ

លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែល​កំពុង​ទទួល​រង​ទណ្ឌកម្ម​ផ្សេងៗ ពី​ប្រទេស​មហា​អំណាច បាន​ប្រាប់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ថា ប្រទេស​មហា​អំណាច ប្រើ​កម្លាំង​បាយ​គាប​សង្កត់​ប្រទេស​ទន់​ខ្សោយ។ ប៉ុន្តែ​អ្នក​វិភាគ និង​សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​យល់​ថា លោក ហ៊ុន សែន គួរ​ប្រឹង​កែ​ខ្លួន​ដោយ​បែរ​មក​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ប្រជាធិបតេយ្យ​ឡើង​វិញ បើ​មិន​ចង់​រង​ទណ្ឌកម្ម​បន្ថែម​ពី​ប្រទេស​មហា​អំណាច។

លោក ហ៊ុន សែន ដែល​តែងតែ​វាយ​បង្ក្រាប​លើ​ពលរដ្ឋ​ខ្លួន និង​រំលាយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ដែល​ជា​គូ​ប្រកួត​របស់​ខ្លួន​ឯង​ចោល​នោះ បាន​ធ្វើ​ជា​តួ​កម្សត់​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ ខណៈ​រដ្ឋាភិបាល​របស់​លោក ត្រូវ​បាន​សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​សហភាព​អឺរ៉ុប​កំពុង​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ជា​បន្តបន្ទាប់។ លោក ហ៊ុន​ សែន​ ថ្លែង​ក្នុង​កិច្ចប្រជុំ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ថា វិធានការ​របស់​ប្រទេស​មហា​អំណាច ដែល​ប្រើប្រាស់​និន្នាការ​ឯកតោ​ភាគី​និយម និង​កម្លាំង​បាយ​គាប​សង្កត់​ប្រទេស​ទន់​ខ្សោយ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​សណ្ដាប់ធ្នាប់​អន្តរជាតិ និង​វិធានការ​ពហុភាគី​និយម។ លោក​លើក​ឡើង​ទៀត​ថា ការ​ដក​ប្រព័ន្ធ​អនុ គ្រោះ​ពន្ធ EBA ២០% ពី​កម្ពុជា​ក្នុង​ស្ថានភាព​ដែល​ជំងឺ​កូវីដ១៩ កំពុង​រីក​រាលដាល គឺ​ជា​រឿង​អយុត្តិធម៌​សម្រាប់​កម្ពុជា៖ «ដោយ​ហេតុផល​ត្រូវ​បាន​គេ​រារាំង ដែល​ការ​ប្រព្រឹត្ត​តាម​ទំនើង​ចិត្ត​តាម​រយៈ​ការ​ទណ្ឌ​ជា​ឯកតោ​ភាគី និង​វិធានការ​ចាប់​បង្ខំ​ផ្នែក​នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​ផ្សេង​ទៀត ព្រោះ​តែ​ប្រទេស​មាន​អំណាច​បំផុត​តម្កល់​ផល​ប្រយោជន៍​ខ្លួន​ខ្ពស់​ជាង​អ្វីៗ ទាំង​អស់»

លោក ហ៊ុន​ សែន ថ្លែង​ដូច្នេះ​ក្នុង​កិច្ច​ពិភាក្សា​ទូទៅ​នៃ​មហាសន្និបាត​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ លើក​ទី៧៥ នៅ​ថ្ងៃ​ទី២៦ ខែកញ្ញា ប៉ុន្តែ​ទើប​ត្រូវ​ប្រព័ន្ធ​ឃោសនា​របស់​លោក​យក​មក​ចាក់​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៧ ខែកញ្ញា។ ទោះ​យ៉ាង​ណា​លោក​មិន​បាន​លើក​ឡើង​ពី​មូលហេតុ​ដែល​ប្រទេស​មហាអំណាច​សម្រេច​ដាក់​ទណ្ឌ ឬ​វិធានការ​លើ​ប្រទេស​តូច ដូច​ជា​ប្រទេស​កម្ពុជា​នោះ​ទេ។

​ទោះ​បី​ជា​បែប​នេះ​ក្ដី អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​លោក គឹម សុខ សង្កេត​ឃើញ​ថា ប្រទេស​ធំ ឬ​ប្រទេស​មហាអំណាច​ជា​ប្រទេស​ម្ចាស់​ផ្តល់​ជំនួយ​មនុស្សធម៌ និង​ជំនួយ​សេដ្ឋកិច្ច ឱ្យ​ដល់​ប្រទេស​តូច ឬ​ប្រទេស​ទន់ខ្សោយ។ លោក​បញ្ជាក់​ថា ការ​ដែល​ប្រទេស​មហា​អំណាច​លោក​សេរី​មាន​វិធានការ​លើ​ប្រទេស​តូច​បណ្ដាល​មក​ពី​ប្រទេស​ទាំង​នោះ​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស ប្រជាធិបតេយ្យ និង​រំលោភ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​របស់​ខ្លួន។​ លោក​យល់​ថា អ្វី​ដែល​លោក ហ៊ុន សែន និយាយ​ពេល​នេះ​មិន​ចំណេញ​ដល់​កម្ពុជា​ទេ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ​អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​កម្ពុជា​ប្រឈម​នឹង​ទណ្ឌកម្ម​ផ្សេង​ទៀត៖ « បើ​យើង​ចង់​បញ្ចៀស​នូវ​ទណ្ឌកម្ម​នានា ពី​ប្រទេស​ធំៗ ត្រូវ​បញ្ចប់​នូវ​វោហារសាស្ត្រ​ទាំង​ឡាយ​ណា​តតាំង​ជាមួយ​ប្រទេស​ធំៗ ដែល​គេ​ជា​ម្ចាស់​ជំនួយ​ដ៏​ធំ។

សេចក្ដីប្រកាស​ព័ត៌មាន​ផ្សាយ​កាល​ថ្ងៃ​ទី១២ សីហា​ក្នុង​ពេល​អឺរ៉ុប​ដក​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ EBA ២០% ពី​កម្ពុជា គណៈកម្មការ​អឺរ៉ុប​ បញ្ជាក់​ថា អឺរ៉ុប​ដឹង​ច្បាស់​អំពី​ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​ជំងឺ​រាតត្បាត​សាកល​កូវីដ១៩ មក​លើ​សេដ្ឋកិច្ច និង​វិស័យ​ការងារ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា ហើយ​ថា គេ​ត្រៀម​ខ្លួន​រួច​ជាស្រេច​ដើម្បី​ផ្តល់​ការ​គាំទ្រ​ដល់​ប្រទេស​មួយ​នេះ​ក្នុង​ការ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង​វិបត្តិ​កូវីដ ១៩​ និង​ដើម្បី​ស្រោចស្រង់​សេដ្ឋកិច្ច​ បើ​កម្ពុជា​ងាក​មក​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស​ឡើង​វិញ។

ការ​ត្អូញត្អែរ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន អំពី​ការ​បាត់បង់​ប្រពន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ EBA នៅ​ក្នុង​មហាសន្និបាត​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​នេះ នៅ​ស្រប​ពេល​សមាគម​រោងចក្រ​កាត់ដេរ​នៅ​កម្ពុជា​ហៅ​កាត់​ថា GMAC បាន​ដាក់​ពាក្យ​ប្ដឹង​សហភាព​អឺរ៉ុប ដោយ​ចោទ​ថា ការ​សម្រេច​របស់​សហភាព ដែល​ដក​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ​ពី​កម្ពុជា​នេះ រំលោភ​លើ​គោលការណ៍​សមាមាត្រ និង​តម្រូវ​ការ​នៃ​ភាព​ស្ថិតស្ថេរ​រវាង​គោល​នយោបាយ និង​សកម្មភាព​របស់​សហភាព​អឺរ៉ុប។ សមាគម​រោងចក្រ​កាត់ដេរ​នៅ​កម្ពុជា ទាមទារ​ឱ្យ​តំណាង​ក្រុម​ប្រទេស​បញ្ជា​ទិញ ផ្តល់​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ​ដល់​កម្ពុជា​ឡើង​វិញ។

ព្រឹត្តិបត្រ​ព័ត៌មាន​ផ្លូវការ​របស់​សហភាព​អឺរ៉ុប​ចេញ​ផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី៣១ ខែសីហា បញ្ជាក់​ថា សមាគម​រោងចក្រ​កាត់​ដេរ​នៅ​កម្ពុជា បាន​ប្តឹង​សហភាព​អឺរ៉ុប​ទៅ​តុលាការ​យុត្តិធម៌ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៦ ខែកក្កដា ដើម្បី​ជំរុញ​ឱ្យ​លុបចោល​ការ​សម្រេច​ដក​ផ្នែក​ខ្លះ​នៃ​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស និង​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខ​បុក​ម្នេញ​លើ​សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​នៅ​កម្ពុជា។

សកម្មជន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក លី រតនៈរស្មី ដែល​កំពុង​ភៀស​ខ្លួន​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស ព្រោះ​រង​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខ​បុក​ម្នេញ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន យល់ថា វិធានការ​របស់​សហគមន៍​អន្តរជាតិ​លើ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន កន្លង​មក​ព្រោះ​រដ្ឋាភិបាល​មិន​បាន​ធ្វើ​តាម​សំណើ​របស់​គេ។ លោក​បន្ត​ថា បើ​លោក ហ៊ុន​ សែន មិន​ចង់​ទទួល​ទណ្ឌកម្ម​បន្ថែម​ត្រូវ​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ដំណើរ​ការ​ឡើង​វិញ និង​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ដ៏​ត្រឹមត្រូវ​មួយ៖«តាម​ពិត​ទៅ​ការ​សំណូមពរ​របស់​អន្តរជាតិ ឬ​ក៏​ប្រទេស​មហា​អំណាច​គេ​គ្រាន់​តែ​ចង់​ឱ្យ​របប​លោក ហ៊ុន សែន គឺ​វិល​ត្រឡប់​មក​ប្រជាធិបតេយ្យ គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស »

សហគមន៍​អន្តរជាតិ​ជាពិសេស​សហរដ្ឋ​អាមេរិក និង​សហភាព​អឺរ៉ុប បាន​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​លើ​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន បន្ទាប់​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ឯក​បក្ស​មួយ​នេះ មិនបាន ​ស្ដារ​សិទ្ធិមនុស្ស និង​ប្រជាធិបតេយ្យ​ឡើងវិញ តាម​ការ​ទាមទារ​ម្ដង​ហើយ​ម្ដង​ទៀត​។

រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​តាម​រយៈ​ក្រសួង​រតនាគារ​របស់​ខ្លួន​បាន​បង្កក​ទ្រព្យសម្បត្តិ​មនុស្ស​ឈ្មួញ មន្រ្តី​ជំនិត​លោក ហ៊ុន សែន ជាច្រើន​រូប និង​ក្រុមហ៊ុន​ចិន ដែល​រំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​ធ្ងន់ធ្ងរ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។

ក្រៅ​ពី​នេះ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ក៏​កំពុង​ធ្វើ​ច្បាប់​មួយ​ចំនួន​ទៀត ដើម្បី​ដាក់​សម្ពាធ​លើ​មន្ត្រី​សំខាន់ៗ របស់​លោក ហ៊ុន សែន បន្ត​ទៀត។ ចំណែក​ឯ​សមាជិក​សភា និង​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​អាមេរិក​ឯណោះ កាល​ពី​ដើម​ឆ្នាំ២០១៩ ក៏​ផ្ដួចផ្ដើម​ស្នើ​ច្បាប់​ព្យួរ​ការ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ​ទូទៅ ឬ the Generalized System of Preferences ឬ GSP របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ដែរ។ ចំណែក​ប្រទេស​សម្ព័ន្ធ​មិត្ត​របស់​អាមេរិក​មួយ​ចំនួន​កំពុង​ផ្ដួចផ្ដើម​ធ្វើ​ច្បាប់​បង្កក​ទ្រព្យ​សម្បត្តិ និង​ហាម​មិន​ឱ្យ​លោក ហ៊ុន សែន និង​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​របស់​ខ្លួន​ចូល​ទឹក​ដី​របស់​គេ។ ដោយ​ឡែក​សហភាព​អឺរ៉ុប​កាល​ពី​ខែសីហា​បាន​ប្រកាស​ជា​ផ្លូវ​នៃ​ការ​ដក​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ EBA ២០% ពី​កម្ពុជា។ គណៈកម្មការ​អឺរ៉ុប​ក៏​បាន​ដាក់​បញ្ចូល​ប្រទេស​កម្ពុជា​ក្នុង​បញ្ជី​ខ្មៅ​នៃ​ក្រុម​ប្រទេស​លាង​លុយ​កខ្វក់ កាល​ពី​ឧសភា​ ហើយ​បើ​គ្មាន​ការ​ប្រែប្រួល​នៅ​ក្នុង​ខែ​តុលា​ខាងមុខ​​នេះ​គណៈកម្មការ​អឺរ៉ុប​នឹង​ប្រកាស​ជា​ផ្លូវការ​នៃ​ការ​ចូល​ជា​ធរមាន​​នៃ​វិធានការ​នេះ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។