លោក ហ៊ុន សែន ដកតំណែងអភិបាលរងខេត្តព្រះសីហនុ ២រូបជាផ្លូវការ ដែលប្រើហិង្សាក្នុងជម្លោះដីធ្លី
2019.03.01
អភិបាលរងខេត្តព្រះសីហនុទាំងពីររូប (ឆ្វេង) លោក ផៃ ប៊ុនវណ្ណៈ (ស្ដាំ) លោក ស្រ៊ុន ស៊្រន់ ដែលត្រូវលោក ហ៊ុន សែន ចេញអនុក្រឹត្យដកតំណែង នៅថ្ងៃទី១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៩
Screenshot
លោក ហ៊ុន សែន សម្រេចបញ្ចប់មុខតំណែងអភិបាលរងខេត្តព្រះសីហនុពីររូបជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី១ ខែមីនា ពាក់ព័ន្ធនឹងការបង្ក្រាបហិង្សាក្នុងការបង្ខំបណ្ដេញករណីជម្លោះដីធ្លីមួយនៅខេត្តព្រះសីហនុ។ សង្គមស៊ីវិល យល់ថា វិធានការនេះ គឺជាគំរូល្អមួយសម្រាប់មន្ត្រីនៅខេត្តផ្សេងៗ ទៀត កុំឲ្យចេះតែប្រព្រឹត្តទង្វើរំលោភច្បាប់ និងរំលោភសិទ្ធិពលរដ្ឋតាមអំពើចិត្តតទៅទៀត។
នាយករដ្ឋមន្រ្តី លោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាឲ្យ អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ និងក្រសួងមហាផ្ទៃ ចាត់ការបន្តប្រឆាំងនឹងអភិបាលខេត្តពីររូប រួមមាន លោក ស៊្រុន ស្រ៊ន់ និងលោក ផៃ ប៊ុនវណ្ណៈ។
លោក ហ៊ុន សែន សរសេរនៅក្នុងហ្វេសប៊ុកផ្ទាល់ខ្លួនថា លោកត្រូវតែយកគ្រាប់គ្រួស និងខ្សាច់ចេញពីស្បែកជើងទើបអាចដើរទៅមុខទៀតបាន ព្រោះលោកគ្មានពេលនិយាយច្រើនជាមួយមន្ត្រីខិលខូចទៀតទេ ខណៈដែលកន្លងមក លោកបានអប់រំពួកគេច្រើនហើយ។
ក្នុងឱកាសបើកការដ្ឋានសាងសង់មន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន នៅខេត្តត្បូងឃ្មុំនៅព្រឹកថ្ងៃទី១ ខែមីនា លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានព្រមានដល់មន្ត្រីរាជការស៊ីវិល និងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធនៅខេត្តដទៃទៀតថា លោកនឹងចាប់ផ្ដើមអនុវត្តយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់នូវអភិក្រមទី៥ គឺ «វះកាត់»៖ «ខ្ញុំចង់និយាយថាមន្ត្រីរាជការណា ដែលធ្វើអំពើផ្ដេសផ្ដាស ត្រូវតែទទួលនូវវិន័យដែលពួកគេនឹងត្រូវទទួលនូវការបណ្ដេញចេញ ឬក៏ត្រូវទទួលវិន័យធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះ ដូចជា ការផ្ដន្ទាទោសដោយច្បាប់»។
ការបញ្ចប់មុខដំណែងនេះ បន្ទាប់ពីលោក ហ៊ុន សែន បានពិភាក្សាការងារប្រចាំឆមាសជាមួយតំណាងគណបក្សចំនួន ១៦ ដែលជាសមាជិកនៅក្នុងឧត្ដមក្រុមប្រឹក្សាពិគ្រោះ និងផ្ដល់យោបល់ កាលពីរសៀលថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ ដែលផ្ដោតសំខាន់លើជម្លោះដីធ្លីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ លោក ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាឲ្យសិក្សាដកមេបញ្ជាការយោធា និងអភិបាល រងខេត្តព្រះសីហនុ ២នាក់ ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រើកម្លាំងសមត្ថកិច្ចចម្រុះ ចុះអនុវត្តសាលដីកាលើដីទំនាស់ នៅឃុំបិតត្រាំង ស្រុកព្រៃនប់ ខេត្តព្រះសីហនុ កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមករា ដែលបណ្ដាលឲ្យផ្ទុះអាវុធ និងប្រើហិង្សាលើពលរដ្ឋតវ៉ាដីធ្លី។
អាស៊ីសេរី បានព្យាយាមទាក់ទងលោក ផៃ ប៊ុនវណ្ណៈ ដែលត្រូវដកតំណែងពីអភិបាលរងខេត្តព្រះសីហនុជាច្រើនលើក ប៉ុន្តែទូរស័ព្ទចូលពុំមានអ្នកទទួល។
ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ លោក ឱម យិនទៀង បានប្រាប់អាស៊ីសេរីយ៉ាងខ្លីថា ក្រោយទទួលបញ្ជាពីលោក ហ៊ុន សែន នោះ គឺលោកកំពុងសាកសួរ និងស្ដាប់ចម្លើយរបស់អតីតអភិបាលរងខេត្តព្រះសីហនុ៖ «ខ្ញុំនៅជាប់ធ្វើការ។ខ្ញុំនៅក្នុងបន្ទប់ស្ដាប់ចម្លើយ»។
អាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីអភិបាលខេត្តព្រះសីហនុ លោក យន្ត មីន បានទេ ដោយទូរស័ព្ទលោកមិនអាចទាក់ទងបាន។
រីឯអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិ លោក ឈុំ សុជាតិ មានប្រសាសន៍ថា អង្គភាពរបស់លោក កំពុងចុះស្រាវជ្រាវឡើងវិញ ចំពោះមេយោធាខេត្តព្រះសីហនុ ឈ្មោះ សាវិន វិបុល បន្ទាប់ពីមានបទបញ្ជារបស់លោក ហ៊ុន សែន ។ លោកបញ្ជាក់ថា មេបញ្ជាការយោធារូបនេះ អាចជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះដីធ្លីដូចអភិបាលរងខេត្តព្រះសីហនុដែរ៖ «យើងបានទទួលបទបញ្ជាហើយ យើងអនុវត្តហើយ។ ព្រឹកមិញយើងប្រជុំ ដើម្បីស៊ើបអង្កេតឡើងវិញ ចំពោះកន្លែងណា ដែលមានបញ្ហា គឺយើងត្រួតពិនិត្យ ហើយដាក់ពិន័យទៅតាមទោសទណ្ឌ និងលក្ខន្តិកៈនៃកងទ័ពរបស់យើង»។
សង្គមស៊ីវិលស្វាគមន៍វិធានការរដ្ឋាភិបាលនេះ។
ប្រធានគ្រប់គ្រងការិយាល័យឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការ លីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ករណីបញ្ចប់មុខតំណែងអភិបាល រងខេត្តព្រះសីហនុពីរនាក់នេះ គឺជាគំរូមួយសម្រាប់ខេត្តដទៃទៀត កុំឲ្យកើតមានអំពើហិង្សាជាមួយប្រជាពលរដ្ឋពេលចុះដោះស្រាយទំនាស់។ បន្ថែមពីនេះ លោក អំ សំអាត ជំរុញឲ្យស៊ើបអង្កេតអ្នកពាក់ព័ន្ធបន្ថែមទៀតដូច ជាព្រះរាជអាជ្ញា និងព្រះរាជអាជ្ញារងជាដើម ដែលបានដឹកនាំចុះអនុវត្តសាលដីកាតុលាការកំពូលកន្លងមក៖ «វាជាគំរូមួយហើយ ប៉ុន្តែវាត្រូវតែស៊ើបអង្កេតបន្ថែមទៀតទៅលើអ្នកដែលពាក់ព័ន្ធទាំងអស់នេះថា តើត្រូវអនុវត្តទោសទណ្ឌ ឬក៏វិន័យរដ្ឋបាលយ៉ាងម៉េចទៅដល់អ្នកទាំងអស់នោះ។ នេះគឺជារឿងតម្លាភាពនៅក្នុងបញ្ហាដែលមានអំពើហិង្សាកើតឡើងនៅក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ»។
ទោះយ៉ាងណាក្តី លោក អំ សំអាន សម្ដែងការសោកស្ដាយដែលស្ថាប័នរបស់រដ្ឋាភិបាល តែងតែព្រងើយកន្តើយមិនចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់ នៅពេលមានហេតុការណ៍ហិង្សាកើតឡើង គឺទាល់តែមានបទបញ្ជា ឬការសម្រេចផ្ទាល់ពីលោក ហ៊ុន សែន។ លោកថា កន្លងមកធ្លាប់មានការបង្ក្រាបដ៏ហិង្សាពីសំណាក់កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធនេះនៅកន្លែងផ្សេងដែរ ប៉ុន្តែដោយសារគ្មានបទបញ្ជាផ្ទាល់ពីលោក ហ៊ុន សែន គឺករណីទាំងនោះ ត្រូវបានទុកចោលឥតចាត់ការឡើយ។ ជាក់ស្ដែងករណីកម្លាំងយោធារាប់រយនាក់ ប្រដាប់ដោយអាវុធ បាញ់បង្ក្រាបពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លីនៅឃុំ ២ធ្នូ ស្រុកស្នួល ខេត្តក្រចេះ កាលពីខែមីនា ឆ្នាំ២០១៨ បណ្ដាលឲ្យពលរដ្ឋជាច្រើនរងរបួស។ ប៉ុន្តែទីបំផុត គ្មានចំណាត់ការណាមួយទៅលើអ្នកប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សាទាំងនោះទេ៖ «អ្វីៗ ដូចជាពឹងផ្អែកតែលើសម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី។ អ៊ីចឹងក្រសួង មន្ទីរ និងស្ថាប័ន ដែលពាក់ព័ន្ធដែលខំបង្កើតមក និងទទួលបានប្រាក់ខែពីរាស្ត្រថា តើគាត់ធ្វើអី? ហេតុអីមិនចាត់វិធានការទាំងអស់នេះផង? នេះគឺជាមេរៀនមួយសម្រាប់ក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ក៏ដូចជាស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធត្រូវពិនិត្យមើលថា បើសិនជាមានបញ្ហាទាំងអស់នេះកើតឡើង ត្រូវតែអនុវត្តទៅតាមផ្លូវច្បាប់»។
កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមករា ព្រះរាជអាជ្ញាសាលាដំបូងខេត្តព្រះសីហនុ លោក ហួត វិចិត្រ និងអភិបាលរងខេត្តព្រះសីហនុ លោក ផៃ ប៊ុនវណ្ណៈ បានដឹកនាំយោធា ១០០នាក់ កងរាជអាវុធហត្ថ ១០០នាក់ និងនគរបាល ១០០នាក់ ចុះអនុវត្តសាលដីការបស់តុលាការកំពូល ដែលបានសម្រេចផ្តល់ដីទំនាស់ជាង ៧០ហិកតារ ដែលមានពលរដ្ឋជាច្រើនរយគ្រួសារកំពុងរស់នៅនោះ ទៅឱ្យប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៩គ្រួសារផ្សេងទៀត ដែលគេសង្ស័យថា ឈរឈ្មោះឲ្យឧកញ៉ា ស៊ីវ គង់ទ្រីវ និងប្រពន្ធឈ្មោះ ហុង សួន។ ក្នុងហេតុការណ៍នោះ បណ្ដាលឲ្យកម្មករសំណង់ម្នាក់អាយុ ២៨ឆ្នាំ ឈ្មោះ ពៅ សារ័ត្ន បានរង របួសដោយគ្រាប់កាំភ្លើងចំស្មាពីផ្នែកខាងក្រោយ បៀមគ្រាប់ជាប់នឹងឆ្អឹងខ្នង។ ចំណែក ពលរដ្ឋ ៤នាក់ទៀត ត្រូវបានកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធចាប់ចងស្លាបសេក ហើយយកកាំភ្លើងវាយដំ និងយកជើងច្រំធាក់ជាន់ផ្ទប់នឹងដីថែមទៀត។ ប៉ុន្តែពលរដ្ឋទាំងនោះ ត្រូវបានដោះលែងវិញនៅយប់ថ្ងៃកើតហេតុ។
លោក អំ សំអាត យល់ថា ការចាត់វិធានការលើមន្ត្រីមួយចំនួននៅខេត្តព្រះសីហនុពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងដីធ្លីនេះ ដោយសារតែក្រុមអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញ សង្គមហ្វេសប៊ុក បានដើរតួនាទីផ្សព្វផ្សាយរិះគន់នូវអំពើហិង្សានោះជាបន្តបន្ទាប់ និងអាចដោយសារតែសហភាពអឺរ៉ុបព្រមានដកប្រពន្ធអនុគ្រោះពន្ធ (EBA) ដែរ ព្រោះក្នុងរបាយការណ៍របស់សហភាពអឺរ៉ុប ស្ដីពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ក៏មាននិយាយអំពីហិង្សាលើពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លីនេះដែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- តុលាការដោះលែងសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំង និយមលោក កឹម សុខា គឺលោក យឹម ស៊ីណន ឱ្យនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន
- អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញ ចាប់ខ្លួនមន្ត្រីគណបក្សភ្លើងទៀន៣នាក់
- "លោក ហ៊ុន សែន សម្ញែងនាឡិកាដៃតម្លៃរាប់លានដុល្លារ បង្ហាញថា លោកជាមេដឹកនាំពុករលួយ"
- ជប៉ុនប្រកាសមិនបញ្ជូនអ្នកសង្កេតការណ៍សំរាប់ការបោះឆ្នោតជាតិនៅខែកក្កដាខាងមុខនេះទេ
- សង្គមស៊ីវិលប្រតិកម្មនឹងក្រសួងអប់រំដែលឱ្យសិស្សឈប់សំរាកយូរដើម្បីគាំទ្រកីឡាស៊ីហ្គេម
អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
- តំណាងរាស្ត្រសភាអឺរ៉ុប ព្រមានថា នឹងមិនមានការផ្លាស់ប្ដូរឡើយ បើអឺរ៉ុបមិនដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា
- ដំណើររឿងចាប់ឃុំខ្លួន និងដោះលែងលោក យឹម ស៊ីណន
- "ការពង្រីកផ្ទៃដីទ័ពអាកាសនៅរាម នឹងនាំឱ្យសង្ស័យកាន់តែខ្លាំងពីវត្តមានទ័ពចិននៅកម្ពុជា"
- ក្រុមមេដឹកនាំបក្សភ្លើងទៀនផ្ដាំមន្ត្រីកុំចាញ់ការបំភិតបំភ័យ
- អ្នកវិភាគ និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំងថា លោក ហ៊ុន សែន ប្រើប្រាស់អប្បិយជំនឿដើម្បីបោកពលរដ្ឋ