រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ លោក ទៀ បាញ់ អំពាវនាវឱ្យរក្សាវប្បធម៌ផ្សះផ្សា និងបង្រួបបង្រួមជាតិ។ ការអំពាវនាវរបស់ លោក ទៀ បាញ់ ធ្វើឡើងមួយថ្ងៃ បន្ទាប់ពីលោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងនៅប្រទេសជប៉ុន ថា លោកកំពុងរង់ចាំធ្វើសង្គ្រាមជាមួយ លោក សម រង្ស៊ី។
លោក ទៀ បាញ់ សរសេរក្នុងបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក (Facebook) ថា ការផ្សះផ្សា និងបង្រួបបង្រួមជាតិ ជាគោលការណ៍សំខាន់ ដែលនាំមកសន្តិភាពជូនសង្គមជាតិ និងបន្តរក្សាសន្តិភាព ដែលយើងទទួលបានយ៉ាងលំបាក បន្ទាប់ពីសង្គ្រាមស៊ីវិលអស់ជាង ៣ទសវត្សរ៍។ លោក ទៀ បាញ់ អំពាវនាវឱ្យរួមគ្នារក្សាឱ្យបាននូវវប្បធម៌ផ្សះផ្សា និងបង្រួបបង្រួមជាតិ។
ការលើកឡើងនេះ ក្រោយពេលដែល លោក ហ៊ុន សែន ប្រកាសនៅប្រទេសជប៉ុន កាលពីថ្ងៃទី៣១ ឧសភា ថា សុំឱ្យពិភពលោក ដឹងលឺ ថា លោកកំពុងរង់ចាំធ្វើសង្គ្រាមជាមួយ លោក សម រង្ស៊ី ប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ព្រោះលោក សម រង្ស៊ី អំពាវនាវឱ្យកងទ័ព និងពលរដ្ឋ ចាប់ខ្លួនលោក៖ «អ៊ីចឹងខ្ញុំសុំប្រកាសដោយចំហពីទីនេះ ឱ្យពិភពលោកបានដឹងថា ខ្ញុំកំពុងរង់ចាំសង្គ្រាមមួយ ដែលវានឹងកើតឡើង តាមរយៈការប្រកាសរបស់ជនក្បត់ជាតិ គេហៅថា ឆ្កែមួយក្បាល ដែលស្រែកពីក្រៅប្រទេស ប្រកាសឱ្យប្រជាពលរដ្ឋចាប់ ហ៊ុន សែន»។
ជុំវិញការអំពាវនាវឱ្យរក្សាវប្បធម៌ផ្សះផ្សា និងបង្រួបបង្រួមជាតិរបស់ លោក ទៀ បាញ់ អ្នកវិភាគ និងសង្គមស៊ីវិលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស យល់ថា ជារឿងល្អ ហើយអ្នកនយោបាយ មិនគួរប្រើកំហឹងផ្ទាល់ខ្លួន យកលេសបង្កើតសង្គ្រាមឡើយ។
សមាជិកក្រុមអ្នកវិភាគវ័យក្មេង លោក បុង ដែត ជឿថា មេដឹកនាំគណបក្សកាន់អំណាចមានឥទ្ធិពលមួយចំនួន ក្រៅពីលោក ហ៊ុន សែន មានឆន្ទៈចង់ផ្សះផ្សាជាតិ ដើម្បីកុំឱ្យមានការផ្ដាច់ការអនុគ្រោះពន្ធ និងខ្លាចផុងខ្លួនជាប់ក្នុងអន្លង់អន្ទាក់បំណុលរបស់ចិន។ លោកថា ក្នុងនោះ ក៏មាន លោក ទៀ បាញ់ ជាក្បាលម៉ាស៊ីនបក្សមានឥទ្ធិពលម្នាក់ដែរ។ លោក បុង ដែត យល់ថា ទោះបែបណា មនុស្សមានឥទ្ធិពលទាំងឡាយក្នុងបក្សកាន់អំណាច នឹងមិនបណ្ដោយឱ្យ លោក ហ៊ុន សែន យកកំហឹងផ្ទាល់ខ្លួនមកបង្កើតជាសង្គ្រាមផ្ដេសផ្ដាសទេ។
អ្នកវិភាគរូបនេះ សង្កេតឃើញថា ការវិវត្តន៍ចុងក្រោយនេះ របបក្រុងភ្នំពេញ ហាក់បង្ហាញជំហរទន់ភ្លន់ ដូចជា ទម្លាក់ចោលបទចោទលើមេសហជីពធំទាំង៦ នេះជាចេតនា ក្នុងការឈានទៅរកការដោះលែង លោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងជំហាននៃការចរចារកការផ្សះផ្សាជាតិ៖ «យើងកម្រឃើញ លោក ទៀ បាញ់ ថ្លែងសារនយោបាយបែបហ្នឹងណាស់។ កាត់មានតែថ្លែងសារនយោបាយគំរាមកំហែងទេ ភាគច្រើន។ អ៊ីចឹងបានន័យថា ការផ្សះផ្សាជាតិរបស់គាត់នៅពេលនេះ គឺអាចឈានដល់ការចរចាជាមួយគណបក្សប្រឆាំង ដើម្បីឱ្យមានការបង្រួបបង្រួមជាតិឡើងវិញ ជាពិសេសគឺការដោះលែងលោក កឹម សុខា តែម្ដង។ យើងមើលផលវិជ្ជមានយើងអាចថា ជាសេនារីយ៉ូ ឈានទៅរកផ្លូវហ្នឹង ពីព្រោះថា កម្ពុជា គឺកៀកកិតខិតជិតមកដល់ហើយ ការផ្ដាច់ការអនុគ្រោះពន្ធ EBA»។
អាស៊ីសេរី បានព្យាយាមទូរស័ព្ទសុំការបំភ្លឺពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការពារជាតិ លោក ឈុំ សុជាត និងលោក អ៊ុន សុវណ្ណ នៅថ្ងៃទី៣១ ឧសភា ច្រើនដង ដើម្បីសុំការបញ្ជាក់បន្ថែម និងជំហររបស់ លោក ទៀ បាញ់ លើការបង្ហោះសារឱ្យរក្សាវប្បធម៌ផ្សះផ្សា និងបង្រួបបង្រួមជាតិនេះ តែគ្មានអ្នកទទួលទូរស័ព្ទ។
ប្រធានផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស នៃសមាគមអាដហុក (Adhoc) លោក នី សុខា យល់ថា មានតែការអនុវត្តតាមគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស និងគោរពសិទ្ធិមនុស្សឱ្យបានពេញលេញទេ ទើបអាចរក្សាវប្បធម៌ផ្សះផ្សា និងបង្រួបបង្រួមជាតិបាន។ លោកថា បទពិសោធន៍កន្លងមក គឺ ចុងក្រោយនៃជម្លោះ ជាមួយជាតិសាសន៍គ្នាឯងនេះ គឺ ដាច់ខាតត្រូវតែដោះស្រាយតាមការសន្ទនាគ្នា។ លោក នី សុខា ជំរុញឱ្យអ្នកនយោបាយទាំងពីរភាគីហ៊ានបោះដៃស្វែងរកការសន្ទនាផ្សះផ្សាជាតិ ប្រកបដោយឆន្ទៈពិត រៀងៗខ្លួន ដើម្បីធ្វើជាគំរូ៖ «ដូច្នេះគន្លងប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ហ្នឹងហើយជាគោលការណ៍រួម ដើម្បីយើងងាកមករកសន្ទនាគ្នា ដោយឈរលើការសន្ទនាគ្នា គោរពលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សិទ្ធិមនុស្ស និងច្បាប់»។
ទោះ លោក ហ៊ុន សែន ប្រកាសរង់ចាំធ្វើសង្គ្រាមជាមួយ លោក សម រង្ស៊ី ប៉ុន្តែ លោក សម រង្ស៊ី អះអាងថា នឹងមិនធ្វើសង្គ្រាម តាមការបបួលរបស់លោក ហ៊ុន សែន ឡើយ ព្រោះគោលការណ៍របស់គណបក្សប្រឆាំង គឺមិនយកខ្មែរណាម្នាក់ជាសត្រូវឡើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។