អ្នកឃ្លាំមើលនិងបក្សប្រឆាំងថា គម្រោងធ្វើច្បាប់ដាក់មនុស្សមួយក្រុមជាភេរវកម្មនឹងឡងទៅក្រុមលោក ហ៊ុន សែន វិញ
2024.12.08
ប្រធានព្រឹទ្ធសភាលោក ហ៊ុន សែន ធ្វើដំណើរទៅប្រទេសអារាប់ នៅថ្ងៃទី៨ ធ្នូ ២០២៤។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន សែន
អ្នកឃ្លាំមើលនិងបក្សប្រឆាំងថា ការប៉ុនប៉ងម្ដងហើយម្ដងទៀតរបស់លោក ហ៊ុន សែន ព្រមានធ្វើច្បាប់ដាក់មនុស្សមួយក្រុមជាភេរវកម្ម ដែលមានគោលដៅត្រឹមតែកម្ចាត់នយោបាយរបស់លោក សម រង្ស៊ី នឹងលងទៅក្រុមលោក ហ៊ុន សែន។ ការលើកឡើងនេះ គឺបន្ទាប់ពីលោក ហ៊ុន សែន ប្រកាសធ្វើច្បាប់ភ្លាមៗ បើលោក សម រង្ស៊ី បង្ហាញរចនាសម្ព័ន្ធដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលបណ្ដោះអាសន្ន។
ការព្យាយាមមិនទម្លាក់ចោលរបស់លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងការធ្វើច្បាប់ដាក់មនុស្សមួយក្រុម ជាក្រុមភេរវករ កាន់តែឡើងកម្ដៅខ្លាំង នៅពេលលោក សម រង្ស៊ី កាន់តែធ្វើចលនាប្រជាពលរដ្ឋទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស ប្រមូលផ្ដុំជាកម្លាំងចលន ជាតិតស៊ូ ដើម្បីស្ដារប្រជាធិបតេយ្យ និងការពារអធិបតេយ្យភាពកម្ពុជា។
អ្នកឃ្លាំមើល និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំង លើកឡើងថា គោលដៅរបស់លោក សម រង្ស៊ី គឺដើម្បីផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋ និងប្រទេសជាតិ ស្របតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ។ ពួកគាត់ថា បើលោក ហ៊ុន សែន ធ្វើច្បាប់ដាក់មនុស្សមួយក្រុមជាភេរវករ ច្បាប់នោះ នឹងក្លាយជាឧបករណ៍បើកផ្លូវឱ្យមានការស៊ើបអង្កេត និងកាត់ទោសក្រុមលោក ហ៊ុន សែន ទៅវិញទេ។
អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិខេត្តកំពង់ធំ លោក ម៉ែន សុថាវរិន្ទ្រ លើកឡើងថា ចលនាជាតិតស៊ូ ដែលដឹកនាំដោយក្រុមប្រឹក្សាជាតិមួយ និងមានគោលដៅបង្កើតរដ្ឋាភិបាលបណ្ដោះអាសន្ននៅក្រៅប្រទេសនោះ គឺជាចលនាបេះដូងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលចង់បានប្រជាធិបតេយ្យ និងយុត្តិធម៌សង្គម។
លោកថា រចនាសម្ព័ន្ធដឹកនាំទាំងមូល ចេញមុខតែលោក សម រង្ស៊ី តែម្នាក់ប៉ុណ្ណោះ និងគ្មានក្បាលម៉ាស៊ីនជានាយករដ្ឋមន្ត្រី ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងរដ្ឋមន្ត្រីឡើយ ហើយក៏គ្មានតំណែងប្រធានាធិបតី ដែលផ្ទុយពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែរ។ លោកថា ទោះបីជាលោក ហ៊ុន សែន ខំស្រាវជ្រាវយ៉ាងណា ក៏រកមិនឃើញសមាសភាពពិតប្រាកដនោះទេ។
លោក ម៉ែន សុថាវរិន្ទ្រ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី៧ ខែធ្នូ ថា សមាជិកចលនាជាតិតស៊ូ មាននៅគ្រប់ទីកន្លែងទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស មានទាំងក្រុមមន្ត្រីនៅក្បែរៗលោក ហ៊ុន សែន ផង ហើយលោក សម រង្ស៊ី ជាអ្នកធ្វើការងារផ្ទាល់ជាមួយសមាជិកទាំងនោះ។ លោកថា សមាជិកទាំងអស់ ធ្វើការក្នុងគោលដៅរួមមួយ ដើម្បីស្ដារប្រជាធិបតេយ្យនៅប្រទេសកម្ពុជា និងមិនផ្ដោតលើតំណែងជាធំទេ។
លោក ម៉ែន សុថាវរិន្ទ្រ៖ «ផ្ទៃក្នុងខាងក្នុងកំពុងធ្វើការយ៉ាងសស្រាក់សស្រាំ រឿងបញ្ចេញឈ្មោះ គឺអត់បញ្ចេញទេ គឺបញ្ចេញតែលោក សម រង្ស៊ី មួយទេ។ និយាយឱ្យចំ គាត់ខំស្រាវជ្រាវយ៉ាងណា គណៈរដ្ឋមន្ត្រីអី អ្នកដែលគេធ្វើម្នាក់ៗ អត់ចង់បានតួនាទីទេ គឺគេចង់ជួយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរពិតប្រាកដ រឿងតួនាទីជាបន្ទាប់បន្សំទេ»។
លោក ម៉ែន សុថាវរិន្ទ្រ ឆ្លើយតបយ៉ាងដូច្នេះ ចំពោះការលើកឡើងរបស់ប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ហ៊ុន សែន ដែលព្រមានជាថ្មីទៀត កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ ថា នឹងបង្កើតច្បាប់ភ្លាមៗ ក្នុងការដាក់មនុស្សមួយក្រុមជាក្រុមភេរវករ ប្រសិនបើលោក សម រង្ស៊ី ហ៊ានបង្ហាញក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលបណ្ដោះអាសន្ននៅក្រៅប្រទេស។
លោក ហ៊ុន សែន៖ «ខ្ញុំចង់ថា ឱ្យវាប្រកាសគណៈរដ្ឋមន្ត្រីឱ្យបានលឿនមក តែវាមិនព្រមចេញឈ្មោះអាណាធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រី អាណាធ្វើឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី អាណាធ្វើរដ្ឋមន្ត្រី នឹងចេញច្បាប់មួយគ្រឹប ប៉ុន្តែវាមិនហ៊ានប្រកាសទេ។ បើវាហ៊ានចេញប្រធានាធិបតីបានចេញសេចក្ដីថា ហែងកំពុងប្រឆាំងរបបរាជានិយម ហែងបង្កើតរដ្ឋាភិបាលមួយមានប្រធានាធិបតី ហែងដាក់ចេញមក ប៉ុន្តែវាមិនព្រមដាក់ចេញមក វានៅផ្ការីក នៅផ្ការីក នៅផ្ការោយ ប្រុងធ្វើអីផ្ការីក ផ្ការោយហ្នឹង»។
ប្រធានអង្គការប្រជាធិបតេយ្យខ្មែរប្រចាំប្រទេសអូស្ត្រាលី (KDO) លោក ស៊ឹង សែន ករុណា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី០៧ ខែធ្នូ ថា ទោះបីជាលោក សម រង្ស៊ី បង្កើតរដ្ឋាភិបាលបណ្ដោះអាសន្នក៏ដោយ ក៏គ្មានអ្វីខុសដែរ ពីព្រោះគឺជាទម្លាប់ប្រតិបត្តិរបស់ប្រទេសដែលមានធម្មនុញ្ញប្រជាធិបតេយ្យ។ លើសពីនេះទៀត លោកថា ការលើកឡើង និងសកម្មភាពរបស់លោក សម រង្ស៊ី គឺជាការឆ្លើយតប ទៅនឹង ការដឹកនាំគ្មានការទទួលខុសត្រូវរបស់រដ្ឋាភិបាលត្រកូលហ៊ុន។
លោកថា រដ្ឋាភិបាលត្រកូលហ៊ុន ដឹកនាំប្រទេសជាតិ ក្នុងទិដ្ឋភាពរំលោភច្បាប់ជាតិ និងច្បាប់អន្តរជាតិ ដោយបង្កើតវិបត្តិនយោបាយ ជាតិបែកបាក់ សេដ្ឋកិច្ចជាតិស្រុតចុះ ពលរដ្ឋធ្លាក់ក្នុងភាពក្រីក្រវ័ណ្ឌកដោយបំណុល ពលរដ្ឋជួបតែការភ័យខ្លាច ព្រមទាំងមិនខ្វល់ពីការការពារទឹកដីជាតិ។ លោកថា បើពិនិត្យបទឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ទាំងក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌកម្ពុជា និងច្បាប់អន្តរជាតិ មេដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលត្រកូលហ៊ុន នឹងប្រឈមការកាត់ទោសក្នុងអំពើឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា៖ «ច្បាប់ហ្នឹង អត់ផុតសុពលភាពទេ អ៊ីចឹងនៅពេលដឹកនាំអស់អំណាចទៅ គឺគេស្រាវជ្រាវស៊ើបអង្កេតទៅលើអំពើឧក្រិដ្ឋទាំងអស់ហ្នឹងហើយ ការបណ្ដេញដោយបង្ខំ បុរីកីឡា បឹងកក់ អាហ្នឹងនៅក្នុងខ្លឹមសារនៃឧក្រិដ្ឋកម្ម ប្រឆាំងនឹងមនុស្សជាតិហ្នឹងឯង ហើយការដែលធ្វើទុក្ខបុកម្នេញដោយហេតុផលនយោបាយ ការសម្លាប់ការប្រើហិង្សា»។
អ្នកឃ្លាំមើលលើកឡើងថា លោក ហ៊ុន សែន ត្រូវទទួលខុសត្រូវលើឧក្រិដ្ឋកម្មជាប្រព័ន្ធកម្រិតអន្តរជាតិជាច្រើនដំណាក់កាល ចាប់តាំងពីលោកឡើងធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីតាំងពីឆ្នាំ១៩៨៥ រហូតមកដល់លោកកាន់តំណែងប្រធានព្រឹទ្ធសភាបច្ចុប្បន្ន។
យោងតាមសៀវភៅកំពែងឫស្សី ផែនការក-៥ របស់វៀតណាម ដែលដឹកនាំអនុវត្តដោយលោក ហ៊ុន សែន ពីឆ្នាំ១៩៨៥ ដល់ឆ្នាំ១៩៨៩ បានបណ្ដាលឱ្យបុរសខ្មែរពេញកម្លាំង ជាង ២០ ម៉ឺននាក់បាត់បង់ជីវិត។
របាយការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិថា លោក ហ៊ុន សែន ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការទទួលខុសត្រូវ លើការសម្លាប់បាតុករ និងប្រជាពលរដ្ឋយ៉ាងតិច ១៦នាក់ និង របួសធ្ងន់ជាង ១២០នាក់ ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍គប់គ្រាប់បែកលើហ្វូងបាតុករ ដែលដឹកនាំ ដោយលោក សម រង្ស៊ី នៅខែមីនា ឆ្នាំ១៩៩៧។ លោក ហ៊ុន សែន ក៏ជាប់ឈ្មោះ ក្នុងរបាយការណ៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ថា លោកជាមេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារនៅ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៧ ដែលបានសម្លាប់ទាហាន និងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ប្រជាពលរដ្ឋ រួមទាំងកុមារជាង ២០០ នាក់។
បន្ថែមលើសនេះ សហគមន៍អន្តរជាតិ បានបង្ហាញរបាយការណ៍ថា លោក ហ៊ុន សែន ជាអ្នកទទួលខុសត្រូវលើការសម្លាប់បាតុករ ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ១៩៩៨ ការបង្ក្រាបដោយហិង្សាលើបាតុកម្មនៅផ្លូវវេងស្រេងឆ្នាំ២០១៤ រួមទាំងអំពើឃាតកម្មជាប្រព័ន្ធ ដែលបានសម្លាប់បុគ្គលល្បីៗ ដូចជា អ្នកស្រី ពិសិដ្ឋ ពិលីកា ព្រះអង្គ សំ ប៊ុនធឿន លោក ឈុត វុទ្ធី លោក ជា វិជ្ជា លោកបណ្ឌិត កែម ឡី ព្រមទាំងមេដឹកនាំសហជីព អ្នកនយោបាយ និងអ្នកសារព័ត៌មានជាច្រើននាក់ទៀត។
សហគមន៍អន្តរជាតិ ធ្លាប់ចេញរបាយការណ៍ជាបន្តបន្ទាប់ថា លោក ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកូន គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងមេដឹកនាំក្រុមគ្រួសារហ៊ុន ជាប់ពាក់ព័ន្ធដោយផ្ទាល់លើការគំរាមកំហែង ការវាយដំឱ្យរបួស និងការចាប់ដាក់ពន្ធនាគារជាប្រព័ន្ធនូវសង្គមស៊ីវិល បណ្ដាញសារព័ត៌មានសេរី សកម្មជនសង្គម សកម្មជននយោបាយ អ្នកនយោបាយប្រឆាំង និងប្រជាពលរដ្ឋ ដែលហ៊ានរិះគន់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
ប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី ធ្លាប់បានសរសេរនៅលើបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុករបស់លោកកាលពីថ្ងៃទី៤ ខែធ្នូ ថា ច្បាប់ប្រឆាំង ភេរវកម្ម ដែលលោក ហ៊ុន សែន ចង់បង្កើតនេះ នឹងត្រូវយកមកដាក់លើលោក ហ៊ុន សែន វិញ ពីព្រោះប្រជាជនដឹងច្បាស់ថា នរណាជាក្រុមភេរវករ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- ប៉ូលិសថៃស៊ើបអង្កេតឃើញថា ករណីធ្វើឃាតលើលោក លិម គិមយ៉ា មានការរៀបចំជាប្រព័ន្ធ ដោយមានមេខ្លោងនៅកម្ពុជា
- ខ្មាន់កាំភ្លើងមិនទាន់ហ៊ានលាតត្រដាងមេខ្លោងនៅពីក្រោយ ព្រោះបារម្ភពីសុវត្ថិភាពគ្រួសារ
- អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក លិម គិមយ៉ា ដែលរិះគន់រដ្ឋាភិបាលត្រកូល ហ៊ុន ត្រូវឃាតកបាញ់សម្លាប់នៅប្រទេសថៃ
- ជនសង្ស័យ ដែលបាញ់សម្លាប់លោក លិម គិមយ៉ា នៅបាងកក អាជ្ញាធរចាប់បាននៅក្នុងទឹកដីខ្មែរ
- កម្ពុជាបានប្រគល់ខ្លួនខ្មាន់កាំភ្លើងបាញ់សម្លាប់លោក លិម គិមយ៉ា ឱ្យភាគីថៃហើយ និងប្រកាសបទចោទភ្លាមៗ
អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
- ភាពស្ងប់ស្ងាត់លើករណីឃាតកម្មលោក លិម គិមយ៉ា «បង្ហាញពីភាពគ្មានទំនួលខុសត្រូវរបស់រដ្ឋាភិបាល»
- អតីតតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក លិម គិមយ៉ា ត្រូវឃាតកបាញ់សម្លាប់នៅប្រទេសថៃ
- អាជ្ញាធរកម្ពុជានឹងបញ្ជូនខ្មាន់កាំភ្លើងប្រគល់ឱ្យសមត្ថកិច្ចថៃ នៅថ្ងៃទី១១ មករា
- អ្នកជំនាញច្បាប់ និងអ្នកតាមដាននយោបាយថា ឃាតកម្មលោក លិម គិមយ៉ា ជាប់ពាក់ព័ន្ធរដ្ឋាភិបាល ដែលរៀបចំជាប្រព័ន្ធ
- តំណាងជនភៀសខ្លួននៅថៃចោទលោក ហ៊ុន សែន ថា ជាអ្នកបញ្ជាឱ្យសម្លាប់លោក លិម គិមយ៉ា