មេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងអំពាវនាវដល់អ្នកប្រជាធិបតេយ្យឱ្យងាកមកលាតត្រដាងពីបញ្ហាកោះគជ់ និងឃាតកម្មលើលោក លិម គិមយ៉ា រួមទាំងបញ្ហាអយុត្តិធម៌ជាច្រើនទៀត ខណៈសហគមន៍ខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសត្រៀមប្រមូលផ្ដុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មដាក់សម្ពាធឱ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ។ សារអំពាវនាវនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពី អ្នកគាំទ្របក្សជំទាស់ផ្ទុះការវែកញែកនៅលើបណ្ដាញសង្គម រឿងសារបែកធ្លាយរបស់លោក សេង សារី ធ្វើជាចារជនរបស់លោក ហ៊ុន សែន។
ក្រោយពីប្រកាសមិនទទួលយកលោក សេង សារី ឱ្យមករួមរស់ជាមួយបក្សប្រឆាំង ហើយប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី នៅយប់ថ្ងៃទី៧ កុម្ភៈ បានបង្ហោះសារនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោកថា រឿងបុគ្គលមិនសំខាន់ទេ ប៉ុន្តែបញ្ហាជាតិ និងយុត្តិធម៌សង្គមសំខាន់ណាស់ សម្រាប់ការតស៊ូរបស់បក្សប្រឆាំង និងអ្នកគាំទ្រយុទ្ធសាស្ត្រផ្ការីក។
ក្រៅពីលោក សម រង្ស៊ី អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក អេង ឆៃអ៊ាង ក៏សរសេរសារនៅលើហ្វេសប៊ុក អំពាវនាវឱ្យអ្នកប្រជាធិបតេយ្យនាំគ្នាលាតត្រដាងករណីកោះគជ់ ឃាតកម្មលើលោក លិម គិមយ៉ា កសិករគ្មានទីផ្សារ ពលរដ្ឋជាប់បំណុលវ័ណ្ឌកជាដើម ប្រសើរជាងការវែកញែកករណីលោក ហ៊ុន សែន ជាមួយលោក សេង សារី។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក អ៊ំ សំអាន ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា សារឆ្លើយឆ្លងរវាងលោក ហ៊ុន សែន និងលោក សេង សារី ជាព្រឹត្តិការណ៍របស់លោក ហ៊ុន សែន បង្កើតឡើងក្នុងគោលដៅកម្ទេចកម្លាំងបក្សប្រឆាំងផង ព្រមទាំងលាក់បាំងករណីឃាតកម្មលើលោក លិម គិមយ៉ា និងបង្អាក់សកម្មភាពចេញទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ប្ដឹងករណីកោះគជ់ទៅតុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិផង។ ប៉ុន្តែលោកថា តាក់ទិចរបស់លោក ហ៊ុន សែន នេះ ត្រូវបានលោក សម រង្ស៊ី បញ្ចប់ទៅវិញហើយ ដូច្នេះ អ្នកប្រជាធិបតេយ្យទាំងអស់ងាកមករួមគ្នាប្រឆាំងអំណាចគ្រួសារត្រកូលហ៊ុន ដែលកំពុងរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងធ្វើបាបពលរដ្ឋស្លូតត្រង់វិញ។
លោក អ៊ំ សំអាន៖ «លោក ហ៊ុន សែន បង្វែរព្រឹត្តិការណ៍តែពីរបីថ្ងៃ ឥឡូវនេះ យើងបានបញ្ចប់ព្រឹត្តិការណ៍ហ្នឹង ហើយឱ្យពលរដ្ឋស្ងប់ហើយ តាមរយៈលោក សម រង្ស៊ី ប្រកាសមិនយកលោក សម សារី ចូលគណបក្សហ្នឹង។ ដូច្នេះ អ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិស្ងប់ចិត្តហើយ លែងងាកទៅរឿងសារបែកធ្លាយរវាងពុក និងកូនហើយ ដោយងាកមករឿងសង្គមជាតិ រឿងទឹកដី កោះគជ់ ឃាតកម្មលើលោក លិម គិមយ៉ា ហើយរឿងអយុត្តិធម៌ដទៃទៀតនៅប្រទេសកម្ពុជាដូចជាបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ប្រជាធិបតេយ្យដែលយើងត្រូវផ្ដោតជាសំខាន់ យើងមិនត្រូវរត់តាមព្រឹត្តិការណ៍ដែលលោក ហ៊ុន សែន បង្កើតនោះទេ»។
ការលើកឡើងនេះធ្វើបន្ទាប់ពី លោក សេង សារី បានសារភាពថា លោកជាចារជនរបស់លោក ហ៊ុន សែន និងទទួលលុយពីលោក ហ៊ុន សែន យ៉ាងហោចណាស់ជាង ១២ម៉ឺនដុល្លារ ។ សារឆ្លើយឆ្លងរវាងឪពុកកូន គឺលោក ហ៊ុន សែន និងលោក សេង សារី ត្រូវបានអ្នកគាំទ្រគណបក្សប្រឆាំង និងតាមដានស្ថានការណ៍សង្គមមួយចំនួនចេញបកស្រាយទស្សនៈផ្សេងៗ រហូតបែងចែកនិន្នាការគ្នា នៅលើបណ្ដាញសង្គម។ ប៉ុន្តែក្រោយពីប្រធានស្ដីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី ប្រកាសមិនទទួលយក លោក សេង សារី ឱ្យមករួមរស់ជាមួយបក្សប្រឆាំងហើយ ចរន្តនេះបានស្ងប់ស្ងាត់ទៅវិញ ខណៈលោក សេង សារី បន្តបង្ហោះសារនៅលើហ្វេសប៊ុក នៅថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈថា លោកនឹងបកស្រាយពាក់ព័ន្ធមូលហេតុ ដែលនាំឱ្យបែកធ្លាយសំឡេងឆ្លើយឆ្លងរវាងលោកជាមួយលោក ហ៊ុន សែន បន្ថែមទៀត។
ជុំវិញរឿងនេះ អ្នកជំនាញច្បាប់ និងអភិបាលកិច្ចបែបប្រជាធិបតេយ្យ លោក វ៉ន ចាន់ឡូត យល់ថាយុទ្ធសាស្ត្រ ដែលលោក ហ៊ុន សែន តែងតែប្រើកម្ទេចកម្លាំងដៃគូបានជោគជ័យកន្លងទៅ គឺការប្រើប្រាស់រនុកក្នុងចូលរួមធ្វើការជាមួយដៃគូប្រជែង។ លោកថា អ្នកប្រជាធិបតេយ្យមិនគួរមើលរំលងយុទ្ធសាស្រ្តរបស់លោក ហ៊ុន សែន នេះទេ ដោយធ្វើយ៉ាងណាត្រូវទប់ស្កាត់បញ្ហានេះឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។
លោក វ៉ន ចាន់ឡូត៖ «រឿងនេះត្រូវតែមានការទប់ស្កាត់ មានការអន្តរាគមន៍ វាប្រៀបបីដូចជាការឆ្លើយតបនឹងអាវុធមួយរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដែលបានប្រើមកធ្វើការរំខាន ឬបង្កឱ្យមានបញ្ហានៅក្នុងចំណោមចលនាតស៊ូរបស់អ្នកប្រជាធិបតេយ្យ»។
ស្របពេលមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង អំពាវនាវអ្នកប្រជាធិបតេយ្យងាកមកលាតត្រដាងពីបញ្ហាសង្គមក្រោមការដឹកនាំរបស់គ្រួសារ ហ៊ុន ពលរដ្ឋខ្មែរនៅប្រទេសជប៉ុន (Japan) ក៏ត្រៀមធ្វើបាតុកម្ម នៅថ្ងៃទី៩ ខែកុម្ភៈ ដើម្បីជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ការពារអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជានៅលើកោះគជ់ តាមរយៈការដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅតុលាការអន្តរជាតិ។
ប្រធានបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជាសកល (GCYN) ប្រចាំប្រទេសជប៉ុន អ្នកស្រី ម៉ូរី បូរ៉ា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅប្រទេសជប៉ុនបានត្រៀមខ្លួនធ្វើដំណើរទៅជួបជុំគ្នាសម្ដែងមតិនៅសួនច្បារ ហ៊ីប៊ីយ៉ា (Hibiya) នៅម៉ោង ១២ថ្ងៃត្រង់ បន្ទាប់មកក្រុមបាតុករនឹងហែក្បូនលើកបដានៅកណ្ដាលទីក្រុងតូក្យូ (Tokyo) ផ្ញើសារឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាស្ដារប្រជាធិបតេយ្យ និងបង្ហាញជំហរច្បាស់លាស់ការពារបូរណភាពទឹកដីកម្ពុជា ជាពិសេស ចំណែកកម្ពុជានៅលើកោះគជ់។ តំណាងបាតុកររូបនេះស្នើពលរដ្ឋខ្មែរថា មិនត្រូវរក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់ជុំវិញបញ្ហាកោះគជ់ ករណីឃាតកម្មលើអ្នកស្នេហាជាតិ ដូចអ្វីដែលលោក ហ៊ុន សែន ចង់បាននោះទេ។
អ្នកស្រី ម៉ូរី បូរ៉ា៖ «លោក ហ៊ុន សែន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត តែងតែបង្កើតវប្បធម៌ដោះសា ដោយមិន ដែលបង្កើតវប្បធម៌ដោះស្រាយ និងមានការសុំទោសមហាជននោះទេ ដូច្នេះ ហើយយើងអំពាវនាវដល់មហាជន ឬប្រជាពលរដ្ឋ ដែលជាម្ចាស់ទឹកដីត្រូវតែនិយាយរឿងហ្នឹង ទាមទាររឿងហ្នឹង បើសិនមហាជនមិននិយាយទេ គឺគាត់ដោះសារហូតដោយមិនទទួលខុសត្រូវទេ គាត់ព្យាយាមបង្កើតរឿងមួយលុបរឿងមួយ នេះជាចរិត ដែលយើងឃើញគាត់ធ្វើកន្លងមក»។
បញ្ហាកោះគជ់ និងករណីស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនលោក លិម គិមយ៉ា នេះដែរ សហគមន៍ខ្មែរនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី (Australia) និងណូវែលហ្សេឡង់ដ៍ (New Zealand) នឹងធ្វើសមាជស្ដីពីដំណោះស្រាយបញ្ហាកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី២៣ ខែកុម្ភៈ។ ចំណែកយុវជនខ្មែររស់នៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង (South Korea) និងសហគមន៍ខ្មែរនៅសហរដ្ឋអាមេរិក (USA) ប្រទេសកាណាដា (Canada) និងប្រទេសបារាំង (Franch) ជាដើម គ្រោងធ្វើបាតុកម្មនៅខែមីនា និងខែមេសាខាងមុខ។ ក្រោយការប្រមូលយកមតិយោបល់ពីពលរដ្ឋនៅតាមបណ្ដាប្រទេសជុំវិញពិភពលោករួចហើយ ចលនាខ្មែរដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ នឹងដឹកនាំប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅសហរដ្ឋអាមេរិកចេញសម្ដែងមតិ និងដាក់ញត្តិនៅស្ថានទូតខ្មែរ ប្រចាំរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតុន នៅខែឧសភា ខណៈមេដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិសំខាន់ៗ នឹងបន្តសកម្មភាពការទូតជាមួយប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យធំៗ ក្នុងការស្វែងរកកិច្ចអន្តរាគមន៍ពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាចលោក សុខ ឥសាន និងប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ប៉ែន បូណា ដើម្បីសាកសួរជុំវិញរឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈ។
អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍សង្គមនៅកម្ពុជា លើកឡើងថា សារបែកធ្លាយរវាងលោក ហ៊ុន សែន និងលោក សេង សារី ជាយុទ្ធសាស្ត្រកម្ទេចកម្លាំងតស៊ូរបស់គណបក្សប្រឆាំង ដែលគាំទ្រលោក សម រង្ស៊ី ដើម្បីងាយស្រួលដល់គ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន បន្តកាន់អំណាចនៅកម្ពុជាដោយគ្មានឧបសគ្គ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។