លោក កឹម សុខា និងអ្នកគាំទ្រលោក កឹម សុខា មិនទៅបោះឆ្នោត
2022.06.06
លោក កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ពេលរង់ចាំទទួលភ្ញៀវទៅសួរសុខទុក្ខនៅគេហដ្ឋានលោក កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក កឹម សុខា
ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា និងអ្នកគាំទ្រលោកមួយចំនួន សម្រេចធ្វើពហិការ មិនទៅបោះឆ្នោតទេ នៅថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនានេះ។ មនុស្សជំនិតលោក កឹម សុខា ឲ្យដឹងថា មូលហេតុដែលលោក កឹម សុខា និងអ្នក កឹម សុខា និយម មិនទៅបោះឆ្នោត ព្រោះមិនមានជម្រើសសម្រាប់ពួកគេជ្រើសរើស។
លោក កឹម សុខា តុលាការហាមឃាត់មិនឲ្យធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ ប៉ុន្តែលោកនៅតែមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត នៅការិយាល័យលេខ០៩៩៦ ដែលមានទីតាំងនៅវត្តចាក់អង្រែលើ សង្កាត់ចាក់អង្រែលើ ខណ្ឌមានជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ។ ទោះយ៉ាងណាក្ដី មេប្រឆាំងរូបនេះ សម្រេចធ្វើពហិការមិនទៅបោះឆ្នោតនោះទេ។
ក្រៅពីលោក កឹម សុខា ក្រុមអ្នកនិយមលោក កឹម សុខា មួយចំនួនក៏មិនទៅបោះឆ្នោតដែរ។ ពួកគេលើកឡើងស្រដៀងៗ គ្នាថា ទោះពួកគេមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតក្ដី ប៉ុន្តែ ការបោះឆ្នោតអាណត្តិនេះមិនទាន់មានគណបក្សដែលពួកគេចេញចិត្តសម្រាប់បោះឆ្នោតឲ្យនោះឡើយ។
ក្រុមការងារគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅខេត្តសៀមរាប និងជាមនុស្សដែលទំនាក់ទំនងល្អនឹងលោក កឹម សុខា គឺលោក ឃូ ហាំងមាង ឲ្យវិទ្យុអាស៊ីសេរីដឹងថា មានហេតុផលសំខាន់ពីរ ដែលលោក កឹម សុខា មិនទៅបោះឆ្នោត គឺមិនដឹង ត្រូវបោះឆ្នោតឲ្យគណបក្សណា ខណៈគណបក្សសង្គ្រោះជាតិមិនអាចដំណើរការឡើងវិញ។ លោកបន្តថា ហេតុផលមួយទៀតគឺ បើលោក កឹម សុខា ទៅបោះឆ្នោតអាចប្រឈមនឹងតុលាការចោទប្រកាន់ថា លោក កឹម សុខា ធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ ឬចោទថា លោក កឹម សុខា នៅពីក្រោយគណបក្សនយោបាយណាមួយ៖ «មិនគួរទៅបោះដោយសារយើងទៅបោះដូចគាំទ្រគេរំលាយយើង។ ទី២ បក្សដែលយើងទៅនោះអត់មានសេចក្ដីសង្ឃឹមថា មិនខុសគ្នាពីទស្សនៈលោក កឹម សុខា ទេ មិនមែនយើងគាំទ្រគាត់ ហើយយើងត្រូវតែដើរតាមគាត់ទេ គឺគិតឃើញអ៊ីចឹងដូចគ្នា»។
លោក ឃូ ហាំងមាង ឲ្យដឹងទៀតថា រូបលោផ្ទាល់ ក៏មិនទៅបោះឆ្នោតដែរ ហើយ មានអ្នកគាំទ្រលោក កឹម សុខា មួយចំនួនទៀត ក៏ធ្វើពហិការមិនទៅបោះឆ្នោតដែរ ព្រោះពួកគេគ្មានគណបក្សនយោបាយ ដែលត្រូវបោះឆ្នោតឲ្យ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី លោកមិនដឹងថា អ្នក កឹម សុខា និយម ដែលមិនទៅបោះឆ្នោតមានចំនួនប៉ុន្មាននោះទេ។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ មន្ត្រីជំនិតលោក កឹម សុខា គឺលោក មុត ចន្ថា បានបង្ហាញក៏ជំហរដូចទៅលោក កឹម សុខា ដែរ គឺលោកមិនទៅបោះឆ្នោតទេ ព្រោះ មិនមានគណបក្សនយោបាយណាមួយជាជម្រើសរបស់លោក។ លោកបន្តថា ការបោះមិនទៅបោះឆ្នោតនេះគឺ លោកប្រើប្រាស់សិទ្ធិស្វ័យសម្រេចរបស់លោកស្របតាមច្បាប់ គឺការបោះឆ្នោតដោយស្ម័គ្រចិត្ត។
ជុំវិញរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតលោក ហង្ស ពុទ្ធា ឲ្យដឹងថា ការទៅបោះឆ្នោត ឬមិនទៅបោះឆ្នោតគឺសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋ។ លោកបន្តថា តាមច្បាប់បោះឆ្នោត មិនបានចែងដាក់ទោសទណ្ឌលើអ្នកណា ដែលមិនទៅបោះឆ្នោតនោះឡើយ៖ «គាត់មានសិទ្ធិ គាត់មានឈ្មោះ គាត់មានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ ប៉ុន្តែ គាត់មិនទៅបោះឆ្នោត នៅកម្ពុជាមិនមានច្បាប់ដាក់ទោសទណ្ឌអ្នកដែលមិនទៅបោះឆ្នោតទេ»។
ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់អាណត្តិទី៥នេះ មានពលរដ្ឋជាង៩លាន២សែននាក់ ដែលបានចុះឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត។
ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជានៅប្រទេសណ័រវ៉េ (Norway) លោក ម៉ែន ណាត យល់ថា លោក កឹម សុខា មិនទៅបោះឆ្នោតពេលនេះ ជាការបញ្ជាក់ថា មេបក្សប្រឆាំងរូបនេះ នៅតែទាមទារយុត្តិធម៌សម្រាប់ខ្លួនលោក និងយុត្តិធម៌សម្រាប់អ្នកគាំទ្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ លោកបន្តថា ជំហរលោក កឹម សុខា នឹងធ្វើឲ្យអ្នកគាំទ្រលោក កឹម សុខា មិនបោះបង់លោក កឹម សុខា ចោលនោះឡើយ៖ «ករណីគាត់ (លោក កឹម សុខា) ជ្រើសរើសមិនបោះឆ្នោត គាត់បន្តថ្កោលទោសការប្លន់កៅអីសភា ប្លន់កៅអីឃុំសង្កាត់កាលពីឆ្នាំ២០១៧ ហើយខ្ញុំយល់ថា គាត់អាចគិតថា ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២២ នេះក៏ស្រេចតែលោក ហ៊ុន សែន អ្នកចាត់ចែងទេ»។
លោក កឹម សុខា ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនដោយចោទប្រកាន់ពីបទក្បត់ជាតិ កាលពីឆ្នាំ២០១៧។កាលពីឆ្នាំ២០១៩ តុលាការបានអនុញ្ញាតឲ្យលោក អាចឱ្យធ្វើដំណើរក្នុងប្រទេស ប៉ុន្តែហាមធ្វើនយោបាយ និងចេញក្រៅប្រទេស។
លោក ម៉ែន ណាត ជំរុញទៅលោក កឹម សុខា គួរបោះជំហានបន្តទៀត នៅក្រោយពេលបោះឆ្នោត ដោយបន្តព្យាយាមតស៊ូមតិតាមផ្លូវតុលាការ ហើយលោក កឹម សុខា គួរធ្វើសកម្មភាពសង្គមឲ្យសកម្មជាងមុនធ្វើយាត្រាទាមទារយុត្តិធម៌ ចុះជួបពលរដ្ឋឲ្យបានសកម្មជាងសព្វថ្ងៃ និងគួរតែឲ្យមនុស្សជំនិតរបស់លោក ឲ្យដំណើរការគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញ ដោយប្រើប្រាស់សម្រាប់ទាមទារយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- លោក ឃួង ស្រេង ពីមន្ត្រីខណ្ឌតូចតាចទៅជាអភិបាលក្រុងភ្នំពេញដោយសារស្នាដៃបម្រើគ្រួសារត្រកូលហ៊ុន
- លោក ហេង សិទ្ធី ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដល់រុស្សីក្រោយស្នើឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចុះចេញពីតំណែង
- លោក ហ៊ុន ម៉ានី ស្នើឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដកប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានចំនួន៤ ខេត្ត នៅជុំវិញតំបន់ព្រៃឡង់
- មនុស្ស ៤នាក់ស្លាប់ និង ៥នាក់ទៀតរបួសធ្ងន់ ពេលប្រជ្រៀតគ្នាយកអាំងប៉ាវនៅភូមិគ្រឹះលោក សុខ គង់
- លោក សម រង្ស៊ី អំពាវនាវឱ្យកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ និងអ្នកនយោបាយរួមគ្នាផ្លាស់ប្ដូររបបត្រកូល ហ៊ុន
អត្ថបទពេញនិយម
នយោបាយ
- លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បដិសេធមិនពាក់ព័ន្ធនឹងឃាតកម្មលើលោក លិម គិមយ៉ា
- ភរិយា លោក លិម គិមយ៉ា រៀបរាប់ពីសកម្មភាពនៅលើឡានក្រុង មកទីក្រុងបាងកក មុនពេលឃាតកបាញ់សម្លាប់ប្ដី
- អ្នកឃ្លាំមើលថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត អសមត្ថភាពរកទីផ្សារជូនពលរដ្ឋ ទើបងាកទៅទម្លាក់ការទទួលខុសត្រូវលើបក្សប្រឆាំង
- ពលរដ្ឋខ្មែរនៅប្រទេសជប៉ុនទាមទារយុត្តិធម៌ជូនសពលោក លិម គិមយ៉ា
- មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បក្សប្រឆាំងពន្យល់ពីមូលហេតុដែលរដ្ឋាភិបាលត្រកូលហ៊ុនមិនតវ៉ារឿងកោះគជ់