បក្ស​នយោបាយ​និង​សង្គមស៊ីវិលថា បក្ស​កាន់​អំណាច​មិន​ទាន់​ផ្តល់​សន្តិភាព​ពេញ​លេញ​ជូន​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ

ដោយ មាន ឫទ្ធិ
2022.10.24
Share on WhatsApp
Share on WhatsApp
បក្ស​នយោបាយ​និង​សង្គមស៊ីវិលថា បក្ស​កាន់​អំណាច​មិន​ទាន់​ផ្តល់​សន្តិភាព​ពេញ​លេញ​ជូន​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ លោក ហ៊ុន សែន ពេលចុះជួបពលរដ្ឋរងគ្រោះដោយទឹកជំនន់នៅខេត្តបាត់ដំបង កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុក SPM

មន្រ្តី​គណបក្ស​នយោ​បាយ​ភ្លើង​ទៀន និង​មន្រ្តី​សង្គម​ស៊ីវិល​លើក​ឡើង​ថា ក្រៅ​ពី​បញ្ចប់​សង្គ្រាម គណបក្ស​កាន់​អំណាច​មិន​ទាន់​ផ្តល់​សន្តិភាព​ពេញលេញ​ជូន​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​បាន​នៅ​ឡើយ​ទេ។ ពួកគេ​ថា​ ប្រទេស​ប្រកាន់​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ដូច​កម្ពុជា ​ទោះបី​គណបក្ស​នយោបាយ​ណា​ក៏អាចដឹកនាំ​ប្រទេសរកសន្តិភាព​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​ដែរ។ ប្រតិកម្ម​នេះ បន្ទាប់ពី​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន អះអាង​ថា​ បើ​គណបក្ស​ប្រជាជន​មិន​បាន​គ្រប់គ្រង​អំណាចខាង​មុខ​ទេ ប្រទេស​នឹង​ពុំ​អាច​រក្សា​សន្តិភាព​ដើម្បី​ការពារ​អាយុ​ជីវិត​ពលរដ្ឋ​ពីសង្គ្រោម​បាន​នោះ​ទេ។

មន្រ្តី​គណបក្ស​នយោបាយ​ភ្លើង​ទៀន និង​មន្រ្តីសង្គម​ស៊ីវិលលើក​ឡើង​ដូចៗ​គគ្នា​ថា​ក្រោម​ការ​ដឹក​នាំ​លោក ហ៊ុន សែន គឺ​ត្រឹមតែ​គ្មាន​សង្គ្រាម​ក៏​ពិតមែន ប៉ុន្តែ​លោក​ពុំទាន់​រក​សន្តិភាព​ពេញលេញ​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​រួចផុត​ពីភាព​ភ័យ​ខ្លាច និង​ជីវភាព​រស់​ល្អប្រសើរ​ដូច​នឹង​​ប្រទេស​ជិត​ខាង និង​នៅ​លើពិភព​លោក​បាន​ទេ។ ពួកគេ​ចង់​ឃើញ​កម្ពុជា​មាន​ការ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស មានលទ្ធិ​ប្រជា​ធិប​តេយ្យ​ពិត​ប្រាកដ និង​សង្គម​មាន​យុត្តិធម៌​ជា​ដើម។

អនុប្រធាន​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន​លោក ថាច់ សេដ្ឋា សង្កេត​ឃើញ​ថា​មេដឹក​នាំគណបក្ស​ប្រជាជន​តែងតែ​យក​ពាក្យ​គុណ​សន្តិភាព​បាន​មក​ការ​បញ្ចប់​សង្គ្រាមកន្លង​ទៅ​ឃោសនា​រក​សំឡេង​ឆ្នោត​ពី​ប្រជា​ពលរដ្ឋ។ លោក​បញ្ជាក់​ថា ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទូទៅ​មិន​ត្រូវ​ការ​សង្គ្រាម ប៉ុន្តែ​ពួកគេ​ត្រូវ​ការ​សន្តិភាព​ពិត​ប្រាកដ គឺសន្តិភាព​ផ្លូវ​កាយ និង​ផ្លូវ​ចិត្ត។ លោកបន្ត​ថា​ទោះ​បី​បច្ចុប្បន្ន​កម្ពុជា​មិន​ផ្ទុះ​សង្គ្រាម​ក៏​ដោយ តែ​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​តែ​ភ័យ​ខ្លាច រស់​នៅ​មិន​ស្ងប់​ចិត្ត ដោយ​សារបញ្ហា រំលោភ​សិទ្ធិ​សេរីភាព ការ​គំរាម​កំហែង អំពើ​អយុត្តិធម៌ ភាព​ក្រីក្រ និងបញ្ហា​អសន្តិសុខ​សង្គម​ជា​ច្រើន​ទៀត។ លោក ថាច់ សេដ្ឋា ថា​ក្នុង​សង្គម​ប្រជាធិបតេយ្យ​សេរី​ពហុបក្ស​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​មេដឹកនាំ​តាម​រយៈ​ការ​បោះឆ្នោត​ដោយ​សេរី ត្រឹមត្រូវ និង​យុត្តិធម៌ ហើយ​លោក​បញ្ជាក់​គណបក្ស​ណា​ក៏​អាច​ស្វែង​រក​សន្តិភាព​ពេញលេញ​ជូន​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​បាន​ដែរ៖ 

«ប្រទេស​ដែល​គេ​មាន​សន្តិភាព​ពិតប្រាកដគេមិនដែល​លើក​ឡើង​អរ​គុណ​​សន្តិភាពទេ ចំណែក​កម្ពុជា​មួយម៉ាត់​ណា​ក៏​អរគុណ​សន្តិភាព។ គេការពារ​បាន​​តើ​​ដើម្បី​​អភិវឌ្ឍ​​ប្រទេសជាតិ​​គេ​មិន​​ដែល​​មាន​​អ្នក​​ណា​​ជ្រៀត​ជ្រែក ប្រជាពលរដ្ឋ​សម័យនេះ​ហើយ​តើ​មាន​អ្នក​ណា​ចង់​ធ្វើ​សង្គ្រាម។ អ្នកនយោបាយ​គ្រាន់​តែ​អនុវត្ត​គោលន​យោបាយ​គណបក្ស​របស់​ខ្លួន តើ​រឿង​អ្វីយើង​ផ្សាភ្ជាប់​ទាំង​អស់​ហ្នឹង​ទាល់​តែ​គណបក្ស​ប្រជាជន​ទើប​អាច​ដឹកនាំប្រទេស​បាន អ៊ីចឹង​មាន​ន័យ​ថា​ទាំង​អស់​ហ្នឹង​ជា​កម្មសិទ្ធិ​របស់​គណបក្ស យើងមិន​អាចចាត់​ទុក​បែប​នេះ​បាន​ទេ»

ការ​លើក​ឡើង​របស់​មន្ត្រី​បក្ស​ភ្លើង​ទៀន​នេះ បន្ទាប់​ពី​លោក ហ៊ុន សែន នៅ​ថ្ងៃទី២៤ ខែតុលា ថ្លែង​ក្នុង​ពិធី​ចែក​ស្រូវពូជ និងស្បៀង​ជូន​ពលរដ្ឋ​រង​គ្រោះទឹកជំនន់​ជាង​មួយ​ម៉ឺន​គ្រួសានៅ​បាត់ដំបង​ ដោយ​លោក​អះអាង​ថា បច្ចុប្បន្ន​កម្ពុជាមាន​សន្តិភាព​ទូទាំង​ប្រទេស​ដោយ​សារ​គ្មាន​សង្គ្រាម​បាន​ធ្វើឱ្យ​ប្រជា​ពលរដ្ឋមាន​សម្លៀក​បំពាក់​សមរម្យ សាលារៀន មន្ទើរ​ពេទ្យ និង​មាន​វ៉ាក់​សាំង​កូវីដ១៩សម្រាប់​ចាក់​ដូច​ប្រទេស​ដទៃទៀត​។ លោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់​ថា​ទោះស្ថិត​ក្នុង​តម្លៃណា​ក៏​ដោយ​ត្រូវ​រួមគ្នា​ការពារ​សន្តិភាព​ឱ្យ​ខាន​តែ​បាន។

ក្រៅ​ពី​លើក​ពី​រឿងរ៉ាវ​សង្គ្រោម​កាល​ពី​អតីត​កាល និង​រំឭក​ពី​ស្មាដៃ​ដឹក​នាំ​របស់លោក​នៅ​មុខ​ពលរដ្ឋ​ទទួល​អំណោយ​នោះ លោក ហ៊ុន សែន បាន​ឆ្លៀត​អំពាវនាវ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​បោះឆ្នោត​ឱ្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​សម្រាប់​ការ​បោះ​ឆ្នោតខាង​មុខ ដោយ​លោក​បញ្ជាក់​ថា​ទាល់​តែ​គណបក្ស​ប្រជាជន​គ្រប់គ្រង​អំណាច ទើប​អាច​រក្សា​សន្តិភាព​សម្រាប់​ការពារ​អាយុជីវិត​របស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ពី​សង្គ្រោមបាន៖ 

«យើង​ឆ្លង​កាត់​សង្គ្រាម​ទាំ​អអស់​គ្នា ប៉ុន្តែ​ឥឡូវ​មាន​សន្តិភាពហើយ​ត្រូវ​ខិតខំ​រួមគ្នា​ការ​ពារ​សន្តិភាព​ឱ្យ​ខាន​តែ​បាន ទោះបី​តម្លៃ​ណា​ក៏​ដោយ។ ដើម្បី​ធានា​សន្តិភាព​ រក្សា​​សន្តិភាព​ជម្រើស​តែ​មួយ​គត់ គឺ​បោះ​ឆ្នោត​ឱ្យគណបក្ស​ប្រជា​ជន​អាហ្នឹង​សុខ​ទាំង​អស់​គ្នា​ហើយ គណបក្ស​ប្រជាជនគ្រប់គ្រង​អំណាច​រក​សន្តិភាព​ឱ្យ​ប្រទេស គណបក្ស​ប្រជាជន​កាន់​អំណាច​មានលទ្ធភាព​រក្សា​សន្តិភាព​បាន​សម្រាប់​ការ​ពារ​ជីវិត​បង​ប្អូន»

កន្លង​ទៅ លោក​នាយករដ្ឋមន្រ្តី​ធ្លាប់​បញ្ជាក់​ថា លោក​អាច​រក​បាន​ត្រឹម​ការធានា​សន្តិភាព​គ្មាន​កង​កម្លាំង​ជម្លោះ​ប្រដាប់​អាវុធ ដែល​ធានា​សន្តិភាព​ដល់សិទ្ធិ​មូលដ្ឋាន​នៃ​ការ​រស់​រាន​មាន​ជីវិត ជៀស​ផុត​ពី​ការ​ស្លាប់​ដោយ​សារអាវុធ ជៀស​ផុត​ពី​ការ​ភ័យ​ខ្លាច ជៀស​ផុត​ពី​គ្រាប់​កាំភ្លើង និង​គ្រាប់​បែក​ជា​ដើម។ ចំណែក​ខាង​ផ្លូវ​ចិត្ត​វិញ លោក ហ៊ុន សែន ជំរុញ​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​គ្រប់​រូប​រក​វិធីដោះស្រាយ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង។

ទោះ​យ៉ាង​ណា អគ្គលេខា​ធិការ​សហព័ន្ធ​និស្សិត​បញ្ញ​វន្ត​កម្ពុជា​លោក គៀន ពន្លក មើលឃើញ​ថា​សន្តិភាព​របស់​រដ្ឋា​ភិបាល​បច្ចុប្បន្ន​មាន​តែ​សំបក​ខាង​ក្រៅទេ ដោយ​សារ​ការ​អនុវត្ត​សិទ្ធិ​សេរីភាព​រឹតត្បិត ហើយ​ប្រជាធិបតេយ្យ​កំពុង​ដើរថយ​ក្រោយ​ដែល​សហគមន៍​អន្តរ​ជាតិ​រិះគន់ និង​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​គួរ​ឱ្យ​ព្រួយ​បារម្ភ។ លោក​ចាត់​ទុក​ការ​លើកឡើងរបស់​​លោក ហ៊ុន សែន នេះ គឺ​ជា​ការឃោសនា​រក​សំឡេង​ឆ្នោត​នៅ​មុន​រដូវ​កាល​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែ​លោក​យល់​ថាសារ​នយោ​បាយ​បែប​នេះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ផ្លូវ​ចិត្ត បំភិត​បំភ័យ​ពលរដ្ឋ​ដែលត្រៀម​ទៅ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើស​តាំង​តំណាង​រាស្រ្ត​នាពេល​ខាង​មុខដែល​​ផ្ទុយ​ពី​​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ និង​គោលការណ៍​ប្រជា​ធិប​តេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា៖ 

«ស្ថាន​ភាព​ប្រទេសកម្ពុជា​ពេលនេះ ​ស្ថិត​​ក្នុង​ស្ថាន​ភាព​មួយដែល​គំរាម​កំហែង​លើ​សិទ្ធិ​នៃ​ការ​បោះឆ្នោត​ចែង​ក្នុង​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​មាន​សិទ្ធិ​ជ្រើស​រើស​គណបក្ស​នយោ​បាយ​ណា​មួយ​ដែល​ខ្លួន​ពេញ​ចិត្ត អ៊ីចឹង​បើ​សិន​ប្រកាស​បែប​នេះ​ធ្វើឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ផ្លូវចិត្ត​យ៉ាង​ខ្លាំង​ទៅ​ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​គាត់​ត្រៀម​ទៅ​បោះឆ្នោត​នៅ​ឆ្នាំ​២០២៣​ខាង​មុខ​នេះ»។ 

បន្ទាប់​ពី​ផ្តួល​រំលំ​របប​ខ្មែរ​ក្រហម និងគ្រប់គ្រង​កម្ពុជា​ដើម​ឆ្នាំ​១៩៧៩ ពេញ​ដៃហើយ កង​ទ័ព​វៀត​ណាម បាន​លើក​បន្តុប​លោក ហ៊ុន សែន ឱ្យ​កាន់​តំណែងជា​មេដឹក​នាំ​កម្ពុជា។  លោក​បាន​ធ្វើ​ជា​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ចាប់​តាំង​ពី​ឆ្នាំ១៩៨៥រហូត​មក​ដល់​ពេល​បច្ចុប្បន្ន។  ក្រោម​ការ​ដឹកនាំ​របស់​លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងរយៈ​ពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុង​ក្រោយ​នេះ កម្ពុជា​កាន់​តែ​រង​ការ​រិះគន់​ធ្ងន់ធ្ងរ​ពី​ឆាកអន្តរ​ជាតិ ដោយ​សារ​តែ​ការ​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ការ​បំផ្លាញ​ប្រជា​ធិប​តេយ្យ​ធ្ងន់ធ្ងរ ក្រោយ​ការ​រម្លាយ​គណបក្ស​សង្រ្គោះ​ជាតិ​នៅ​ឆ្នាំ​២០១៧ និង​ចាប់មេគណបក្ស​នេះ​ដាក់​គុក​អស់​មួយ​រយៈ​ពេល។

គណបក្ស​នយោ​បាយ និង​មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​សង្កេត​ឃើញ​ថា ដោយ​សារ​ភាពអយុត្តិធម៌​សង្គម ការ​ដណ្ដើម​ដីធ្លី ការគោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ធ្លាក់​ចុះ បណ្ដាលពលរដ្ឋ​ជាច្រើន​គ្មាន​សន្តិភាព​ពេញ​លេញ។ ពួកគេ​ថា​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​តំណាងរាស្រ្ត​នៅ​ពេល​ខាង​មុខ គណបក្ស​នយោបាយ​ណា​ក៏អាច​ដឹក​នាំប្រទេស​ដើម្បី​រក្សា​សន្តិភាព​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​ដែរ​ឱ្យតែ​មេដឹក​នាំនយោបាយ​ទាំង​នោះ​មាន​ឆន្ទៈពិត​ប្រកដ​ក្នុងការ​ដឹក​នាំ​ប្រទេស តាម​រយៈការផ្សះ​ផ្សា​ជាតិ បង្រប​បង្រួម​ជាតិ ការ​​ពង្រឹង​ច្បាប់​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ទទួល​បាន​យុត្តិធម៌ស្មើភាព​គ្នា ការ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​ការ​លើក​កម្ពស់​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅកម្ពុជា​ដែល​ជា​បំណង​ប្រាថ្នា​រួម៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។