ក្រសួង​ការបរទេស​​អាមេរិក​​ថា ខ្លួន​​កំពុង​​ធ្វើការ​យ៉ាងជិតដិត​ជាមួយ​អាស៊ាន​ដើម្បី​ត្រៀម​រៀបចំ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​ពិសេស​អាស៊ាន-អាមេរិក​​ឱ្យបាន​​ជោគជ័យ

0:00 / 0:00

ក្រសួងការបរទេស​អាមេរិក​បញ្ជាក់ថា ខ្លួន​កំពុង​ធ្វើការ​យ៉ាងជិតដិត​ជាមួយ​អាស៊ាន​ដើម្បី​ត្រៀម​រៀបចំ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​ពិសេស​អាស៊ាន-អាមេរិក​ (ASEAN-US Special Summit)​ ​ឱ្​យបាន​​ជោគជ័យ។ ការគូសបញ្ជាក់​នេះ ធ្វើឡើង​ក្រោយពេល​ប្រធានប្តូរវេន​អាស៊ាន លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​អះអាង​ថា ប្រទេស​​សមាជិក​អាស៊ាន​មួយ​ចំនួន នៅមិនទាន់​ឯកភាព​គ្នា​នៅឡើយ​ចំពោះពេលវេលា​ដែល​អាមេរិក​គ្រោងនឹង​រៀបចំ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​ពិសេស​នេះ​នៅចុង​ខែមីនា។

កាលបរិច្ឆេទ​ជាក់លាក់​នៃ​ការរៀបចំ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​ពិសេស​អាស៊ាន-អាមេរិក​ដែល​គ្រោងធ្វើ​នៅថ្ងៃទី២៨ និង​២៩ ចុងខែមីនានេះ នៅមិន​ទាន់​កែប្រែ​នៅឡើយទេ។ អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​ការបរទេស​អាមេរិកបញ្ជាក់​ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី តាមសារអេឡិចត្រូនិក កាលពី​ថ្ងៃទី៧ ខែមីនា ថាសហរដ្ឋអាមេរិក​កំពុង​ធ្វើការ​យ៉ាងជិតដិត​ជាមួយ​អាស៊ាន​ដើម្បី​ត្រៀម​រៀបចំ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​ពិសេស​អាស៊ាន-អាមេរិក​នេះ ឱ្យបាន​ជោគជ័យ។ ក្រសួងការបរទេស​អាមេរិក​ថា ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក ទន្ទឹងរង់ចាំ​ស្វាគមន៍​ក្រុមមេដឹកនាំ​អាស៊ាន​មកកាន់​រដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតុន ​(Washington) ​ដើម្បី​ចូលរួម​កិច្ចប្រជុំ​ពិសេស​នេះ។

កាលពី​ថ្ងៃទី៧ ខែមីនា ប្រធានប្តូរវេន​អាស៊ានលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​អះអាង​ថា រហូតមក​ទល់ពេលនេះ នៅមិនទាន់​មានការឯកភាព​គ្នា​ចំពោះ​ពេលវេលា​នៃ​ការរៀបចំ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​ពិសេស​អាស៊ាន-អាមេរិក​នៅឡើយទេ ដោយសារ​យ៉ាងហោចណាស់​មាន​ប្រទេសសមាជិក​អាស៊ាន​ចំនួន ៣ ចង់ឱ្យ​ដូរពេល​៖​​«ប៉ុន្តែ ​ក្នុងពេលដែល​ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ដែលជា​ប្រទេស​សម្របសម្រួល​មិនទាន់បាន​សម្របសម្រួល​ពេលវេលា នៅឡើយទេ ឥឡូវ​មេដឹកនាំ​អាស៊ាន​ជាច្រើន ទាមទារ​ឱ្យ​មាន​ការប្រជុំ នៅថ្ងៃទី២៦-២៧ ហើយ​ខាង​សហរដ្ឋអាមេរិក​បញ្ជាក់ថា ថ្ងៃទី២៦-២៧ សហរដ្ឋអាមេរិក មិនអាច​ទទួល​ពេលវេលា​នោះបានទេ ឯ​មេដឹកនាំ​អាស៊ាន ៣ថា មិនអាច​ចូលរួម​ប្រជុំ នៅថ្ងៃទី២៦-២៧ បានទេ អញ្ចឹង​វានៅ​ខុសគ្នា»

លោក ហ៊ុន សែន មិនបាន​បង្ហើប​ឱ្យដឹង​ថា តើ​មេដឹកនាំ​ប្រទេស​សមាជិក​អាស៊ាន​ទាំង៣នោះ ជា​ប្រទេសណា​ខ្លះ​នោះទេ ដែល​ចង់ផ្លាស់ប្តូរ​ពេលវេលា​នៃ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​ពិសេស​នេះ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាច​ទាក់ទង​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​ការបរទេស​កម្ពុជាលោក ជុំ សុន្ទរី ដើម្បី​សុំ​ការបញ្ជាក់​បន្ថែម​ជុំវិញ​ប្រសាសន៍​របស់​លោក ហ៊ុន សែន នេះ​នៅឡើយទេ គិតត្រឹម​ល្ងាច​ថ្ងៃទី៨ ខែមីនា។

អ្នកជំនាញ​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ និង​កិច្ចការ​អន្តរជាតិលោក ឯម សុវណ្ណារ៉ា យល់ថា ការលើកពេល​ណាមួយ​នៃ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូលនេះ អាច​ធ្វើឱ្យ​កម្ពុជា​ខាតបង់​ទៅវិញទេ ដោយសារតែ​កម្ពុជា​ក៏​ចង់ស្តារ​មុខមាត់ និង​ទំនាក់ទំនង​ជាមួយ​អាមេរិក​ឡើងវិញដែរ៖ « វា​បន្សល់​នៅ​មន្ទិល​សង្ស័យ​មួយ​ចំនួន​ដែល​មិនអាច​ទាន់ដោះស្រាយ​បាន​ដូចជា​ការលើកឡើង​របស់​សហរដ្ឋអាមេរិក​ទាក់ទង​ទៅនឹង​វត្តមាន​យោធា​ចិន​នៅ​កម្ពុជា វាអត់ទាន់​បាន​លាងជម្រះ ឬក៏​ផ្តល់​ជំនឿជឿជាក់​គ្នា​ទៅវិញ​ទៅមក​ឱ្យ​វា​ស្រឡះស្រឡំ​នៅឡើយ។ អ៊ីចឹង បើ​យើង​ជួបគ្នា​ផ្ទាល់ ឧទាហរណ៍​ថា កម្ពុជា​ដឹកនាំ​ប្រតិភូ​អាស៊ាន​ទៅជួប​នៅ​កិច្ចប្រជុំ​អាស៊ាន​ជាមួយ​សហរដ្ឋអាមេរិក កិច្ចប្រជុំ​ពិសេស​ហ្នុង កម្ពុជា​អាចមាន​ឱកាស​មាន​ពេលវេលា​ជជែក​ក្រៅផ្លូវការ​ក្រៅពី​ជំនួប​ប្រជុំ​អាស៊ាន​អាមេរិក​ឱ្យ​ច្បាស់​អំពីកម្ពុជា​អាមេរិក ថា​វាអត់មាន​បញ្ហា​អី​ដែល​អាមេរិក​នៅ​សង្ស័យ»។

រីឯ អ្នកជំនាញ​ច្បាប់ និង​វិទ្យាសាស្ត្រ​នយោបាយ​អន្តរជាតិ កញ្ញា សេង ធារី ដែល​បច្ចុប្បន្ន​ក៏​កំពុង​រងនូវ​ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ​ពី​សំណាក់​ប្រព័ន្ធតុលាការ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន ផងនោះ យល់ថា រដ្ឋាភិបាល​លោក ហ៊ុន សែន ចង់​ឱ្យ​ការរៀបចំ​កិច្ចប្រជុំកំពូល​ពិសេស​ជាមួយ​អាមេរិក​នេះ ប្រព្រឹត្តទៅ​យ៉ាងឆាប់រហ័ស​ដើម្បី​កេងចំណេញ​ពី​កិច្ចប្រជុំ​នេះ៖ « ការនិយាយ​ថា មកពី​ប្រទេស​ផ្សេង​ទៀត​គាត់ចង់បាន​ពេលវេលា​មួយទៀត​អី វា​ពិបាក​យល់បន្តិច​ពីព្រោះ​សហរដ្ឋអាមេរិក​គេ​បាន​អញ្ជើញ​ឱ្យ​ចូលប្រជុំ​ទីកន្លែងកំពូល​ដូច​សេតវិមាន​ហើយ ទាំងអស់គ្នា​មែន​ទែន​គេរីករាយ គេនឹង​សម្រួល​ពេលវេលា​របស់​គេ​នៅក្នុងការ​ចូលរួម​តាម​ថ្ងៃកំណត់​ហ្នុង។ យើងពិបាក​យល់​ដែរ ។ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំដឹងថា មិនមែន​ចេញ​ពី​របប​ផ្តាច់ការ​នេះទេ ពីព្រោះ​ខ្ញុំដឹងថា ពួកគាត់​ចង់បាន​ឱ្យ​វា​រហ័ស ឱ្យ​មាន​រូបភាព​ហ្នុង ទោះបី​ពេលវេលា​ហ្នុង​វាគៀក​ជាមួយ​ថ្ងៃខួប​បោក​គ្រាប់បែក​ក្តី ពីព្រោះ​ប្រសិន​បើ​គាត់បាន​ចូល​សេតវិមាន​ជាក់ស្តែង​ហើយ រូបភាពហ្នុង​អាច​ជួយ​លុបបំបាត់​ក្នុង​មួយ​កម្រិតធំ​អ្វី​ដែល​កំពុង​កើតឡើង​នៅប្រទេសបារាំង »

ប្រសិនបើ​គ្មាន​អ្វី​ប្រែប្រួល កាលបរិច្ឆេទ​នៃ​ការរៀបចំ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​ពិសេស​រវាង​អាស៊ាន និង​អាមេរិក​នេះ ធ្វើឡើង​នៅមួយ​ថ្ងៃចំ​ខួប​លើកទី២៥ នៃ​ព្រឹត្តិការណ៍​គប់គ្រាប់​បែក​មកលើ​ក្រុមបាតុករ ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​ប្រធាន​ស្តីទី​គណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក សម រង្ស៊ី កាលពី​ថ្ងៃទី៣០ ខែមីនា ឆ្នាំ១៩៩៧។ ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ​បាន​បណ្តាល​ឱ្យ​មនុស្ស ១៦នាក់​ស្លាប់ និង​មនុស្សជាង ១៥០ នាក់​រងរបួស​ធ្ងន់​និង​ស្រាល។ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស​អន្តរជាតិ​អះអាងថា ប្រធាន​ប្តូរវេន​អាស៊ាន គឺលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កំពុង​រងនូវ​ការចោទប្រកាន់​ពី​តុលាការ​បារាំង​ថា​បាន​ពាក់ព័ន្ធ​ដោយប្រយោល​ករណី​សម្លាប់មនុស្ស «ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ» ក្នុងសំណុំរឿង​បោកគ្រាប់បែក​នេះ ខណៈ​តុលាការ​បារាំង​ចេញ​ដីកា​បង្គាប់​ឱ្យ​ចាប់ខ្លួន​មន្ត្រី​ជំនិត​របស់​លោក ហ៊ុន សែន​ពីររូប​គឺ​ លោក ហ៊ីង ប៊ុន ហៀង និង​លោក ហ៊ុយ ពិសិដ្ឋ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។